Morgunblaðið - 13.04.1949, Síða 8

8
MORGLNBLÁÐIÐ
Miðvikudagur 13. april 1949.

JIUrcgiittMflMfe
Ctg.: H.f. Ai'vakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
rar:
Vílurerjl ólrij^a
ÚR DAGLEGA LiFINU
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.).
Frjettaritstjóri ívar Guðmundsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Simi 1600.
Askriftargjald kr. 12.00 á mánuði, innanlands,
kr. 15.00 utanlands.
í lausasölu 50 aura eintakið, 75 aura með Lesbók.
Tito, Markos og Moskva
FÁTT sýnir betur hverjar þær kröfur eru, sem Komin-
form og stjórnin í Moskva gera til kommúnistaflokka
hinna ýmsu landa en afstaða þessara aðila til Titos, ein-
valda Júgóslavíu og Markosar fyrrverandi foringja hinna
grísku uppreisnarkommúnista.
Fyrst í stað eru þessir kommúnistaleiðtogar taldir vera
bjargvættir og frelsishetjur þjóða sinna. Moskva og Kom-
inform þykjast þá hafa öll þeirra ráð í hendi sinni, telur
þá dygga umboðsmenn sína, sem óhætt sje að treysta til
þess að ganga í hvívetna erinda Stalins og setja hagsmuni
Rússlands ofar hag landa þeirra.
En Adam var ekki lengi í Paradís. Allt í einu uppgötvar
Dimitroff, aðalforingi Kominform, það, að Tito sje svikari
■ við kommúnismann. En hvað er til marks um það?
Jú, rússneskar hernaðarsendinefndir hafa ekki fengið
nægilegan „starfsfrið“ í Júgóslavíu. Tito er líka sagður hafa
sett fram skoðanir, sem beri keim júgóslavneskrar „þjóð-
ernisstefnu“. Honum er ennfremur borið það á brýn að
hann hafi þrásinnis sýnt Rauða hernum óvirðingu og frekar
litið á ýmsar málaleitanir Rússa út frá „þjóðlegum sjer-
_ sjónarmiðum.“
Fyrir allt þetta setur Moskva þennan „þjóðernissinnaða“
, júgóslavneska marskálk út af hinu kommúnistiska sakra-
.menti.
Nokkru síðar kemur röðin að Markosi. Hann er settur frá
sem yfirhershöfðingi hinna grísku skæruliða. Fyrst segja
kommúnistablöðin bæði í Moskvu og annars staðar a§ hann
• sje „veikur“, mjög hættulega „veikur“. í stað hans er
Goussis, einn alræmdasti hryðjuverkafrömuðurinn í liði
' grískra kommúnista, settur yfirforingi.
En fljótlega taka „veikindi“ Markosar að skýrast. Út-
varpið í Prag gloprar því út úr sjer, hver sje hin raun-
verulega afsetningarástæða. Það segir það berum orðum að
hann hafi verið settur af vegna „hugsjónalegs ágreinings
og þjóðernisstefnu sinnar.“ Engum gat þess vegna blandast
um það hugur að hann hafði fallið í sömu gryfju og „fje-
lagi“ Tito.
Hvað sanna nú þessar sakagiftir Kominform og Moskva
á hendur þessum tveimur kommúnistaleiðtogum?
Þær sanna það, að æðsta skylda kommúnista í öllum lönd-
um er að vera stjórn Sovjet Rússlands auðsveipir. Þær
sanna það einnig að foringjum kommúnistaflokka, hvar
sem er í heiminum, ber að setja hag Rússlands ofar hags-
munum ættlanda sinna. Ef þeir ekki gera það, þá eru þeir
settir út af hinu kommúnistiska sakramenti. Þá breytast
. þeir allt í einu úr „frelsishetjum“ í „auðvaldsþý“, úr englum
í djöfla.
„Góður“ kommúnisti getur þess vegna ekki verið trúr
landi sínu. Fyrsta og æðsta boðorð hans er einmitt að vera
alltaf reiðubúinn til þess að svíkja það, alltaf tilbúinn að
ganga erinda Kominform og þrettánmenninganna, sem
stjórna hrikalegasta þrælahaldi veraldarsögunnar innan
þykkra veggja Kremlvirkjanna. Öll „sjersjónarmið“ eru
bönnuð. Það er aðeins eitt sjónarmið, sem sanntrúaðir komm
linistar geta aðhyllst, stefna Kominform og Stalins.
í samræmi við þennan siðalærdóm starfa kommúnista-
flokkar allra landa, einnig hjer á íslandi. Brynjólfur Bjarna-
son hefur ekki verið settur út af sakramentinu. Hann er
ekki í neinni ónáð hjá Kominform, enda hefur hann nýlega
lýst því yfir að hann hafi 800 milljónir manna á bak við
sig svo auðsætt var að þar talaði sá, sem valdið hafði. Með
tilstyrk þessara 800 milljóna sagðist Brynjólfur ætla að
gera upp við þá íslendinga, sem samþykktu þátttöku ís-
lands í varnarbandalagi lýðræðisþjóðanna. Með þá skyldi
íarið eins og Quislinga þegar Rússar hefðu gjörsigrað lýð-
ræðisþjóðir Vestur-Evrópu og' Norður-Ameríku. M. ö. o.
Brynjólfur lýsti því yfir að hann hefði 1 hyggju líflát all-
margra íslendinga með atbeina Kominform og Rússa þegar
vissum skilyrðum hefði verið fullnægt.
Það þarf ekki að fara í neinar grafgötur um hið nána
samband, sem er milli slíks valdamanns og herranna í
Kreml.
Skiljanleg forvitni
ÞAÐ VAR ekkert óeðlilegt, að
það yrði mannmargt að skoða
nýju flugstöðina í Keflavík s.l.
sunnudag er hún var opnuð fyr
ir almenning. Það var 'búið að
skrifa mikið mikið um flugstöð-
ina, að hún væri glæsileg og
sennilega einhver besta flug-
stöð sinnar tegundar, sem til
væri i Evrópu og þótt víðar
væri leitað.
Alt var gert, sem hægt var til
að auðvelda mönnum að kom-
ast suður eftir. Ferðaskrifstofa
ríkisins gekkst fyrir hópferðum
og flugfjelögin hjeldu uppi ferð
um suður eftir. Það mun láta
nærri acj 5000 manns hafi kom-
ið til að skoða flugstöðina nýju.
Það var skiljanleg forvitni hjá
mönnum að vilja skoða þetta
mikla mannvirki.
•
, Illa launud gcstrisni.
NÚ SEGIR það sig sjálft, að
það var" ekki auðvelt að taka
á móti öllum þessum gestum á
einum degi, en þó hefði það alt
getað farið vel, ef gestirnir
hefðu allir hagað sjer eins og
siðað fólk. En það var nú eitt-
hvað annað og verður komið
að þvi hjer á eftir.
Það varð að taka fólk inn í
húsið í hópum og var sjerstak-
ur leiðsögumaður fyrir hverj-
um hópt sem skýrði það, sem
fyrir augun bar. Vantaði sem
sagt ekkert á að gestrisnin væri
í besta lagi. Veitingar í tje
látnar og hlýlegt viðmót.
•
Brotið og stolið.
EN Þrátt fyrir að gestum var
ætlað að vera í hópum með
leiðsögumönnum tókst einhverj
um skemmdarverkamönnum og
þjófum að setja blett á allan
gestahópinn.
í flugstöðinni var brotið og
bramlað, húsgögn og annað. Að
vísu ekki mikið, en þó nóg til
þess að um skemdir var að
ræða.
Þá var hreinlega stolið silf-
urmunum, borðbúnaði og jafn-
vel svo litlum hlutum sem pipar
og salt baukum.
Má furðu gegna, að til skuli
vera fólk, sem getur haft sig í
slíkt og sett með því blett á
landa sína.
•
Óþverraorðbragð
rist á veggi
OG LOKS má geta þess hneyksl
is, að meðal gestanna hafa
leynst skemmdarverkaþrjótar,
sem hafa farið suður á Kefla-
víkurflugvöll í öðrum tilgangi
en til þess að skoða hina glæsi-
legu byggingu og dáðst að því,
sem fyrir augu bar um leið og
þeir gátu glaðst yfir því, að
gestir, sem hingað koma á flug
völlinn fá sæmilegt viðurværi.
Þessir menn hafa notað tæki-
færið til þess að krot.a á veggi
í snyrtiherbergjum óþverra-
orðbragð, klám og skammir um
Bandaríkjamenn. Er óþarfi að
spyrja af hvaða sauðahúsi þeir
menn eru, sem að þessum
óþverra standa.
•
Smónarblettur
ÞAÐ ER víst, að það hefur ekki
verið nema brot af þeim fimm
þúsund manns, sem komu í
heimsókn á Keflavíkurflugvöll,
sem fóru þangað með þær fyr-
irætlanir í huga ,að stela borð-
búnaði, brjóta húsgögn og
skrifa klám á veggi.
En samt er þetta svo mikill
smánarblettur á okkur öllum,
að það eru ekki til nógu sterk
orð til að fordæma það. Það
sannar að hjer eru til skríl-
menni, sem ekki eru hæfir inn-
an um heiðarlegt fólk.
•
Þyrfti að ná í
delinkventin.
ÞAÐ Má búast við, að á helgi-
dögunum, sem nú fara í hönd
leggi margir leið sína suður á
Keflavíkurflugvöll til þess að
skoða flugstöðina nýju. — En
verði einhver var við skríl-
menni, sem haga sjer eins og
gert var á sunnudaginn, ætti
almenningur að gera sjer að
skyldu að kæra þá fyrir lög-
reglumönnunum þar suður frá
og láta þá bera ábyrgð og hljóta
hegningu fyrir, hvort sem um
er að ræða þjófnað, skemdar-
starfsemi, eða óþverra krot á
veggi.
•
„Þjóðþrifa“ vikur
ÞAÐ var stungið upp á því
fyrir nokkru, að vel væri ef
hægt væri að losna við ,hrein-
lætisvikuna“ í vor. Ekki vegna
þess að hreinsunar væri ekki
þörf, eins og jafnan á vorin,
heldur vaknaði sú von, að slík
vika kynni að verða óþörf, ef
hver og einn gerði hreint fyrir
sínum dyrum, áður en það
kæmi til hreinlætisvikuhalds.
En það er ekki að sjá, að
mönnum ætli að verða að von
sinni í því efni og að það verði
síður en svo vanþörf á almennri
hreinlætisviku með viðeigandi
hótunum frá yfirvöldunum. um
að „hreinsað verði til á lóðum
manna á kostnað húseigenda
sjálfra, ef þeir geri það ekki
sjálfir.
•
Suma þarf ekki að
hvetja
VÍÐA má þó sjá, að menn hafa
tekið áskoruninni um að taka
til á lóðum sínum af frjálsum
vilja og án valdboðs, en mikið
vantar á, að það sje alment.
Jafnvel hjá opinberum bygg-
ingum eru lóðir eins og svína-
stíur eftir veturinn.
Við eigum að halda bænum
okkar hreinum og það er lítil
fyrirhöfn ef allir vilja leggja
sitt til og það er kominn tími
til að fara að hugsa um vor-
hreingerningarnar.
MEÐAL ANNARA ORÐaTTT .
........„„„........
Hreinlæli engin vörn gegn lömunarveiki, segir vísindamaður
Eftir Charles Croot,
____ frjettaritara Reuters-
KAUPMANNAHÖFN: — Sam-
kvæmt frásögn dr. J. Örskov,
en hann er yfirmaður lyfja-
stofnunar danska ríkisins, virð-
ist alt benda til þess, að .löm-
unarveiki geri oftar vart við sig
meðal fólks, sem gætir fylsta
hreinlætis, en þeirra, sem hirðu
lausari eru um hreinlæti sitt.
Dr. Örskov minnist í þessu
samb.andi alvarlegs lömunar-
veikisfaraldurs á Philipseyjum
fyrir nokkrum árum, og segir:
„Þarna var hægt að skipta
íbúunum í fjóra flokka, eftir
fjárhagsaðstæðum. í ljós kom,
að þeir fátækustu sluppu best
við veikina.
„Það er ástæða til að ætla,
að aukið hreinlæti mundi hafa
í för með sjer nokkra aukn-
ingu lömunarveikistilfella“.
• •
AUSTUR EVRÓPA
DR. ÖRSKOV segir, að rann-
sóknir sænskra vísindamanna
hafi leitt í ljós, að veikinnar
verði oftar vart í strjálbýli en
borgum. Amerískir vísinda-
menn, segir hann, hafa komist
að sömu niðurstöðu.
„Þegar erlendir hermenn í
stríðinu komu til landanna í
Austur-Evrópu, sjerstaklega
Grikklands, fengu margir
þeirra lömunarveiki. Þetta var
furðulegt, þar sem veikin er
sjaldgæf í Grikklandi.
„Eina mögulega skýringin er
að bakterian sje svo útbreidd
þar í landi, að íbúarnir sjeu
orðnir að mestu ómóttækilegir
fyrir henni.
„En þeir bera enn sýkilinn,
og þegar útlendingar, sem við
ætlum að hafi minna mótstöðu
afl, koma til Grikklands, eiga
þeir i vök að verjast“.
TVEIR
MEGINERFIÐ-
LEIKAR
DR. ÖRSKOV segir, að það sjeu
einkum tveir erfiðleikar, sem
vísindamenn eigi við að etja í
sambandi við mænuveikisrann-
sóknir. í fyrsta lagi er mjög lít
ið vitað um bakteríuna, og í
öðru lagi hefir engum enn tek-
ist að rækta hana í apaheilum,
eins og oftast er reynt. Danska
lyfjastofnunin gerir sjer vonir
um að geta, áður en langt um
líður, ræktað sýkilinn í eggjum.
Stofnunin hefir með höndum
víðtækar lömunarveikisrann-
sóknir og gerir tilraunir á öp-
um og músum. Tilraunirnar
með mýsnar hafa þegar sýnt at-
hyglisverðan árangur.
• •
MISLINGAR OG
INFLÚENSA
LYFJASTOFNUNIN, sem er
ein af þeim fremstu í sinni röð
i heiminum, hefir einnig haft
með höndum rannsóknir á mis-
lingum.
„Við höfum ræktað mislinga-
bakteríu í eggjum, og nú er
svo komið, að við getum fram-
leitt bóluefni gegn veikinni“,
segir Örskov. „En þetta ætti þó
aðeins að nota gegn alvarlegum
faröldrum.
„Þetta er ekkert nýtt. 1758
er vitað að fólk var bólusett
gegn mislingum. Það er rangt
að halda því fram, að fólk hafi
fyrir 200 árum haldið að veik-
indi væru „eitthvað í loftinu“.
Það vissi vel, hvað smitun var“.
Af öðrum mikilsverðum rann
sóknarefnum, sem nú er unnið
að hjá dönsku lyfjastofnun-
inni, nefndi dr. Örskov inflú-
ensu og gin- og klaufaveiki.
Stofnunin hefir samvinnu um
þessar rannsóknir við aðrar
iieimsþekktar vísindastofnanir.