Morgunblaðið - 23.08.1949, Qupperneq 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 23. ágúst 1949.
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavfk. ■Z'"H
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
R't.vijóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
^rjettaritstjóri: ívar Guðmundsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 12.00 á mánuði, innanlanda,
kr. 15.00 utanlands.
í lausasölu 50 aura eintakið, 75 aura með Lesbók
Vetrarkosningar
HAUSTIÐ 1942 fóru fram Alþingiskosningar þann 18. og 19.
október. Bar nauðsyn til slíkra kosninga vegna stjórnarskrár-
breytingar, sem samþykkt hafði verið á Alþingi um sumarið
en kosningar höfðu einnig farið fram 5. júlí sama ár.
Framsóknarmenn töldu það sýna mikinn fjandskap við
það fólk, sem byggi í sveitum landsins að láta kosningar
íara fram um haustið. Töldu það jafnvel herbragð andstæð-
inga sinna til þess að torvelda bændum að neyta atkvæðis-
rjettar síns. Tíminn lýsti því yfir að Framsóknarflokkurinn
hefði alltaf og myndi jafnan verða haustkosningum mót-
fallinn.
Margir álitu að Framsóknarmönnum væri þetta alvara,
ekki síst vegna þess að ýms rök hníga til þess að haustkosn-
ingar sjeu sv.eitafólki óhagstæðari en kosningar að sumar-
lagi. Veðurfar getur hæglega varnað fólki kjörsóknar eða
gert því hana stórum erfiðari þar sem um langan veg er að
fara til kjörstaðar. Þess vegna var ákveðið haustið 1942 að
kjördagar skyldu vera tveir í sveitum.
★
En þeir menn, sem hjeldu að Tímamenn væru raunveru-
lega á móti haustkosningum fóru villur vegar. Það hefur nú
sannast greinilega. Framsóknarflokkurinn hefur nú beinlínis
krafist þess að vetrarkosningar færu fram hjer á landi. Af-
staða hans til stjórnarsamstarfs lýðræðisflokkanna og krafa
hans um kosningar um það, sem hann kallar ,,tillögur“ sínar,
sýnir þetta berlega. Þess vegna hefur nú verið ákveðið að
kosningar fari fram nokkru eftir-veturnætur og hefjist þann
23. október. Ef svo skyldi fara að fólk í einhverjum hjeruðum
landsins ætti í örðugleikum með að neyta atkvæðisrjettar
síns, þá ber Framsóknarflokkurinn ábyrgð á því. Það er
samkvæmt kröfum hans, sem vetrarkosningar fara nú fram
rúmlega hálfu ári áður en reglulegar þingkosningar skyldu
fram fara. Sjálfstæðisflokkurinn gat að sjálfsögðu ekki verið
því mótfallinn að þjóðinni gæfist nú tækifæri til þess að
velja sjer nýtt þing og taka afstöðu til manna og málefna í
stjórnmálum okkar. En það er ástæða til þess að benda á
hina raunverulegu afstöðu Framsóknarflokksins til haust-
og vetrarkosninga vegna þess að hún er táknrænt dæmi um
stefnufestu hans og heilindi. í áratugi lætur þessi flokkur
blað sitt tala um haustkosningar sem tilræði við atkvæðis-
rjett fólks í sveitum landsins. Svo koma ráðherrar hans einn
góðan veðurdag og krefjast vetrarkosninga!! Þannig er Fram-
sóknarflokkurinn. Að sjálfsögðu má gera ráð fyrir að Tíma-
menn segi nú að þeir hafi viljað hafa kosningarnar fyrr á
haustinu. Allir vitibornir menn vita hins vegar að það væri
með öllu ókleift að láta kjósa meðan göngur og sláturtíð
standa sem hæst. En Framsókn veit það ekki, vegna þess
að hún er laus úr tengslum við hið starfandi þjóðlíf. Hún er
aðeins fornleifafjelag, fortíðarflokkur, sem hefur nokkra
hallærishöfunda að leiðtogum.
★
Fólkið í sveitum landsins mun ekki láta erfið veðurskilyrði
hindra sig í því að segja álit sitt á þessum flokki við næstu
kosningar. Það er orðið þreytt á hinni neikvæðu stefnu hans.
Það er orðið leitt á rógi Tímans milli sveita og sjávarsíðu.
Allir dugmestu og framsýnustu menn bændastjettarinnar
sjá nú nauðsyn þess að góð samvinna bænda ríki við fram-
leiðendur og neytendur við sjávarsíðuna.
Fólkið í kaupstöðunum veit líka að nauðsyn slíkrar sam-
vinnu er brýn og aðkallandi og það er reiðubúið til hennar.
Eini þröskuldurinn á vegi þeirrar samvinnu eru nokkrir
steinrunnir hallærishöfundar Tímaliðsins.
★
Þjóðin þarf að efla landbúnað sinn, auka framleiðslu hans
og gera hana fjölbreyttari. Sjálfstæðisflokkurinn hefur sýnt
að hann hefur betri skilning á aðstöðu bænda og þörfum
en nokkur annar flokkur. Stefna sú, sem Pjetur heitinn
Magnússon markaði í landbúnaðarmálum ber þéss greinilegt
vitni. Fyrir þeirri stefnu munu Sjálfstæðismenn berjast
framvegis. Grundvöllur hennar er aukin tækni og aukið
samræmi í lífskjörum fólksins í sveitum landsins og annara
landsmanna.
\Jilwerji ólrij^ar:
ÚR DAGLEGA LÍFINU
Á Krísuvíkurbraut
ÞAÐ er skemmtilegt að aka
Krísuvíkurveginn nýja í góðu
veðri á sumardegi. Enda mun
hafa verið talsverð umferð um
hann í sumar og er það að sjálf-
sögðu nær eingöngu skemmti-
ferðafólk, sem fer þenna veg af
forvitni. En fáir munu fara
hann oftar en einu sinni, nema
þeir megi til, eða eigi eitthvert
erindi til Krísuvíkur.
Leiðin er löng og þar af leið-
andi þreytandi og hvergi á allri
leiðinni er hægt að nema staðar
til að fá hressingu. '
40 km. úr leið
EINS OG kunnugt er, er bygð
svo að segja engin við Krísu-
víkurveginn, alla leið frá Hafn-
arfirði austur í Ölfus, aðeins
fjórir, eða fimm bæir og einn
eða fleiri í eyði að sjá. Það hlýt-
ur að vera ömurlegt að aka
þessa braut að vetrarlagi í slæm
um veðrum.
Og enginn þarf að segja manni
það, að nokkur óvitlaus maður,
sem þarf að fara milli austur-
sveita og Reykjavíkur með vör-
ur eða farþega, fari þessa Krísu
víkurleið, hvort sem er að vetr-
arlagi, eða sumri, nema að hann
eigi ekki annars úrkosta.
9
Hættumerkin að koma
NÚ er loksins farið að setja
upp hættumerkin á þjóðvegun-
um. Búið er að mestu að koma
upp nýjum merkjum á hættuleg
ustu staðina við Hellisheiðar-
veginn. Merki þessi eru lík
gömlu merkjunum og koma að
tilætluðum notum.
Og nú er bara að þau fái -að
vera í friði fyrir skemmdar-
vörgum.
•
Önnur þörf merki
MENN hafa einnig tekið eftir
öðrum þörfum merkjum við
þjóðvegina, sem verið er að
setja upp, en það eru leiðar-
merki, veganöfn og þessháttar.
Merkin eru smekklega gerð
með upphleyptum stöfum, sem
auðvelt er að lesa. Þetta var
þörf ráðstöfun, sem verður vin- j
sæl og sparar mönnum ómak, j
því auðveldara verður eftir en
áður að rata um vegi landsins.
Merki, sem vantar
OG NÚ mætti halda áfram enn
að bæta við merkjum, sem lengi
hefur verið skortur á, en það
eru nöfn sveitabæja við þjóð-
vegina. Það er nærri því und-
antekning, að nöfn sveitabæja
standi við þjóðvegina og alls
ekki nema bændur sjálfir hafi
tekið sig til og sett þau upp.
Eru merkin þá að vonum illa
gerð, þar sem bæði skortir efni
og áhöld til að gera þau vel.
•
Nauðsynlegur
leiðarvísir
NÖFN sveitabæja eru alveg
nauðsynleg ókunnugum vegfar-
endum um þjóðvegina. Ekki
vegna þess, að þeir eigi erindi
heim á bæina, heldur blátt á-
fram til að átta sig á leiðinni,
sem farin er. Flestir hafa með
sjer landabrjef á leiðum, þar
sem þeir hafa ekki farið áður,
en landabrjefin koma ekki að
gagni, nema hægt sje að átta
sig á nöfnunum, sem á þeim
standa.
Það væri vissulega þörf ráð- ;
stöfun, að setja upp nöfn bæja,1
sem standa við aðalþjóðvegi
landsins.
Menntaskólabletturinn
FORMAÐUR Nemendasam-
bands Menntaskólans í Reykja-
vík, Gísli Guðmundsson toll-
vörður, telur að ekki hafi verið
rjett skýrt frá afskiftum stjórn-
ar Nemendasambandsins af
skerðingu Menntaskólablettsins.
Hann segir mjer, að Nem-
endasambandinu hafi aldrei
dottið í hug, að hægt væri að
neita því með öllu, að sneið
væri tekin af blettinum undir
nýju- götuna. —- En hitt hefði
stjórn sambandsins viljað stuðla
að, að ekki yrði tekið meira en
þörf væri á og ennfremur hefði
stjórn sambandsins viljað koma
í veg fyrir, að bílastæði yrðu
höfð fyrir neðan blettinn.
•
Allt annað mál
ER það að sjálfsögðu annars
eðlis, að neita með öllu allri
samvinnu og ætla að þrjóskast
við að sjálfsögð og nauðsynleg
ráðstöfun sje gerð, eða hitt, að
reyna að liðka svo til, að allir
aðilar geti verið ánægðir, eftir
atvikum.
Fjölda manns hjer í bænum,
bæði gömlum nemendum skól-
ans og öðrum þykir vænt um
Menntaskólann og það er ekki
af illvilja í garð stofnunarinn-
ar, að mönnum finnst sjálfsagt,
að sneið af blettinum verði að
taka undir götu. Heildarsvipur
bæjarins verður að ganga fyrir
hagsmunum, eða ímynduðum
hagsmunum einnar stofnunar,
hvort sem það er menntaskóli,
eða annað.
•
Vantar smá vegstubb
BISKUP landsins hefur komið
því til leiðar, að messað er á
hverjum sunnudegi í hinni
frægu Strandakirkju. Margir
ferðamenn myndu hafa yndi af
að koma þar í kirkju á sunnu-
dögum og leggja nokkuð á sig
til þess. Ennfremur má gera
ráð fyrir, að fjöldi fólks myndi
fara til Strandakirkju til að
skoða húsið og staðinn, sem svo
að segja hvert mannsbarn á
landinu þekkir nafnið á.
En það vantar stuttan veg frá
aðalþjóðveginum heim að kirkj
unni. Annað eins hefur nú verið
gert og að þessi vegarstubbur
yrði lagður.
MEÐAL ANNARA ORÐA . . . .
Furðulegur næturklúbbur sem nýfurmikilla vinsælda
Eftir Jobn Peet,
frjettaritara Reuters.
BERLÍN — Listamenn í Berlín
hafa nú opnað sinn eigin nætur-
klúbb, í líkingu við klúbbana.
sem kollegar þeirra í Paris eru
þekktastir fyrir. — Þessi nýi
skemmtistaður er þegar orðinn
geysilega fjölsóttur, og á hverri
nóttu má sjá þarna einkenni-
legt sambland af listamönnum,
stúdentum, flækingum, lögbrjót
um o{* viðvaningslegum njósn-
urum. Skemmtiatriðin eru lje-
leg og fá og dansgólfið jafnvel
minna en almennt er á svona
stöðum.
• •
‘.l.
BAÐKERIÐ
ÞAÐ eru nokkrir listmálarar,
sem áttu upptökin að hinum
nýja næturklúbb. Heitið, sem
þeir völdu honum, er „Bade-
wanne“ eða Baðkerið.
Þessir listmálarar komu að
tali við eigendur húsnæðisins,
sem klúbburinn er í, og lofuðu
þeim húsfylli á hverju kvöldi,
ef þeir gætu fengið salina ó-
keypis og einhverja greiðslu
fyrir þá, sem skemmtu viðskifta
vinunum. Eigendur staðarins
áttu svo að fá hagnað sinn af
áfengissölunni. Þeir fj.illust á
tilboð listamannanna, og þeir
síðarnefndu hófust þegar í stað
handa um að skreyta staðinn
Þeir komu fyrir á veggjunum
einkennilegu samsafni af hrein-
dýrahornum, nýtísku myndum
af nöktum konum og skrautrit-
uðum eggjunarorðum á borð við
„Vertu góð, fagra stúlka.“
• •
ALLTAF
HÚSFYLLIR
VINSÆLDIR klúbbsins urðu
strax geysimiklar. Þjóðverjar,
Frakkar, Bretar og Bandaríkja-
menn flykkjast nú til hans á
hverju kvöldi. Eigendurnir, sem
voru orðnir vanir taprekstri og
sárafáum viðskiftavinum, neru
saman höndunum af ánægju,
þegar húsfyllir varð hjá þeim
þegar fyrsta kvöldið, sem opnað
var.
En bros þeirra minnkuðu,
þegar þeir fóru að „gera upp
kassann.“ Fjölmennið í klúbbn-
um er venjulega svo mikið, að
þjónarnir komast ekki að mörg-
um borðum, og jafnvel þegar
þeim tekst að ryðja sjer braut,
komast þeir oft að því, að við
borðin eru stúdentar, sem kom-
ið hafa með áfengi í vasanum
og vilja hvorki kaupa vott nje
þurrt.
• •
LJELEG
SKEMMTISKRÁ
SKEMMTIATRIÐIN eru ekki
veigamikil. — Skemmtiskráin
hefst á því, að leikið er
„Deutschland úber alles.“ Þá
koma fram tvær stúlkur í
þröngum, svörtum buxum og
fleygja á milli sín hauskúpu. í
baksýn sjest fallöxi, sem stöð-
ugt rís og fellur. Að þessu loknu
sjá nokkrir menn og konur um
noklturskonar skrautsýningu,
þar sem meðal annars koma
fram persónur úr þekktum leik-
ritum og sögum. Að þeirri sýn-
ingu lokinni hefst dansinn, en
þar ber mest á stælingu á hinu
svokallaða „jitterbuggi“. Þar
með eru skemmtanirnar upp
taldar, en vinsæll er klúbbur-
inn úr hófi fram þrátt fyrir það
— og hver sem ástæðan nú
kann að vera!
llt/lutningur Breta.
LONDON — Bretar hafa flutt út
meira af rciðhjólum og bifhjólum á
fyrri heimmgi þessa érs en áður. Var
útflutningsverðmæti hjólanna á fyrra
misseri þessa árs 15 miljónir punda,
eða 2.500.000 sterlp. meira en á sama
tima í fyrra.