Morgunblaðið - 23.08.1949, Qupperneq 9

Þriðjudagur 23. ágúst 1949.
MORGVISBLAÐIÐ
9
Hæsfa affa¥ia
II
BræSslusíidaraflinn n)kkru mm en í fyrra
SíÐASTLIÐIÐ laugardagskvöld var bræðslusíldaraflinn orð-
inn 339.543 hektólítrar, en laugardaginn þar áður var aflinn
168.669 hektól. Samkvæmt þessu hefur í síðustu viku einni
saman borist rúmlega helmingi meiri síld til bræðslu en
gert haíði fram að þeim tíma, eða 170.874 hektól. — Er
bræðslusíldaraflinn nú orðinn 56.959 hektól. meiri en á sama
tma í fyrra. Söltunin er nú hins vegar 36.467 tunnum minni
en á sama tíma í fyrra.
Frá þessu er skýrt í hinu
vikulega yfirliti Fiskifjelags ís-
lands er það birti í gærkveldi,
en það er miðað við síldveið-
ina á öllu landinu kl. 12 á laug-
ardagskvöld.
Rúmlega 100 skip með
3 000 mál og yfir
»Nú eru 162 síldveiðiskip. af
rúmlega 190, sem fengið hafa
500 mál og tunnur síldar og þar
yfir. — Af skipunum eru 109
sem eru með 1000 til 5764
mál og tunnur. I síðasta yfirliti
Hæstu skipin ,
Nú eru aflahæstu skipin í
flotanum með hátt á sjötta þús.
mál og tunnur sildar. Helga frá
Reykjavík er aflahæst með
5764. — Næst kemur Fagriklett
ur með 5712, eða 52 málum
minni afla. — Þriðji er Helgi
Helgason frá Vestmannaeyjum
Fiskifjelagsins, frá 16. ágúst, |með 5132, þá Ingvar Guðjóns-
voru aðeijis rösklega 100 skip á son með 4797 mál og tunnur,
skýrslunni og af þeim um það Ólafur Bjarnason með 4728 og
bil helmingur með 100 mál og Víðir frá Eskifirði með 4547
D
aflavika • síldarvertíðarinnar í
sumar — Sýna heildartölurnar
það glögglega, sem hjer í upp-
hafi voru nefndar.
þar yfir.
Aflamesta vikan
Ljóst má af þessu vera, að
vikan 14.—20. ágúst er mesta
mál og tunnur.
Á tólftu siðu blaðsins er
skýrsla Fiskifjelags íslands, um
afla einstakra skipa. birt í
heild.
'reskt kvikmyndafjelag æt
ð lóta gera Islandskvikmynd
Áhugi á íslenskum leik-
ritum og kvikmyndaefnn
Samik lýðr
eiga aðlryggjð varanlegan frið
Ræða Trumans Bsndaríkjaforsefa
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
MIAMI, 22. ágúst. — Truman forseti hjelt ræðu hjer í dag fyrir
uppgjafahermönnum. Fórust honurn m. a. orð á þá leið, að
framfaraviðleitni mannkynsins mundi fara út um þúfur, nema
því aðeins að hægt væri að tryggja- friðinn. „Hvorki búumst við
nje vinir okkar vopnum til að koma af stað styrjöld. Við erum
í ð koma okkur upp vörnum svo að ekki komi til styrjaldar “
sagði forsetinn ennfremur.
Gagnkvæm hjálp
lýðræðisþjóðanna
„Kommúnisminn ginnir
j lernaðaraðstoð þeim Evrópu-
menn |bjóðum og nokkrum^ þjóðum
til fj'lgis við sig með fölskum öðrum. sem ekki eru þess megn
loforðum svo að þeir verða að u?ar að koma vörnum sínum i
búa við harðstjórn og þrælkun.
Þessu er alt annan veg farið
með lýðræðisþjóðirnar. Stefna
þeirra lýsir sjer í bandalagi,
sem þær gera með sjer af frjáls
viðhlítandi horf án hjálpar ann-
ars staðar frá.
BRESKT KVIKMYNDAFJE-
LAG hefir í hyggju að láta
gera Islandskvikmynd næsta
sumar og er kvikmyndastjóri
kominn hingað til að athuga
möguleika og undirbúa kvik-
myndatökuna Hann er ungur
maður, Tutte Lemkow að nafni,
norskur ríkisborgari, en búsett-
ur í Englandi. Hefir hann stund-
að leiklist frá unga aldri, fyrst
í Noregi, en síðan í Svíþjóð,
Danmörku og Englandi og er
bæði leikari og balletdansari.
Lemkow kom hingað á sunnu-
dagskvöld með ,,Geysi“ frá Lon
ion, en dvelur hjer aðeins í
vikutíma, þar sem hann á að
byrja æfingar í Covent-Garden
næstkomandi mánudag
Leitar aft íslensku
kvikmyndaefni og leik
ritum.
Tutte Lemkow býr á heimili
Sæmundar Stefánssonar for-
stióra á meðan hann dvelur
hjer og þar hitti jeg hann í
gærdag og spurði hann um fyr-
irætlanir hans í sambandi við
kvikmyndatöku á Islandi. Hann
sagði, að Islandsmyndin yrði
aðeins stutt mynd, sem tæki
um hálfa klukkustund að sýna
og væri ætluð sem aukamynd
með lengri myndum. En auk
þess hefði hann áhuga fyrir, að
finna efni úr þjóðsögunum ís-
lensku, eða íslenskum skáld-
skap til að gera eftir langa kvik
mynd og auk þess myndi hann
eftir föngum kynna sjer ís-
lenk leikrit með það fyrir aug-
um að sýna þau í Bretlandi.
Hafði hann beyrt um hve
miklar vinsældir „Gullna hlið-
ið“, eftir Davíð Stefánsson
hlaut í Noregi og spurðist mik-
ið fyrir um efni þess. — Taldi
hann miklar líkur til, að hægt
væri með góðum árangri að
leika það t. d. í London.
Frumleg íslandsmynd
Er jeg spurði kvikmynda-
stjórann hvernig á því hefði
staðið, að fjelag það, sem hann
vinnur fyrir, hafi valið Island
til kvikm^mdatöku, sagði hann,
að það væri sín eigin hugmvnd.
Hann hefði verið beðinn að
taka stutta kvikmynd og mátti
hann sjálfur ráða hvar hann
bæri niður.
„Frá bví jeg var barn i skóla
og las íslendingasögurnar, hefi
jeg ávalt haft áhuga fvrir Is-
Samlal við Tutte Lemtaw kvikmyndastjóra
Tutte LemkoW.
kvikmyndatakan muni standa
yfir frá því fyrst í júní til lok
ágústmánaðar, eða um þrjá
mánuði En sýningartíminn
verður ekki nema svo sem hálf
klukkustund. Að sjálfsögðu tök
um við miklu meira ó fiimu,
en best er að geta klippt sem
mest.
,,í vetur verður allur undir-
búningur gerður að myndatök-
unni í London, handrit skrif að
o. s. frv.
„Þá hef jeg ekki hugsað mjer,
að hljómlistin í myndinni verði
þessi venjulega „kaffibúsa-
liljómlist“, heldur helst ramm-
íslenska þjóðlagatónlist og að
hljóðið verði brimhljóð, vell-
andi hverir, árniður og önnur
hljóð, sem einkennandi eru fyrir
ísl. náttúru.
Tilgangur aftstoðarinnar
Tilgangur áætlunarinnar um
um vilja, gagnkvæmum samtök hernaðaraðsíoð er sá, að koma
um til að leysa sameigin við- j veg fyrir árásarstríð. — Ev-
fangsefni, og við erum sann- rópuþjóðirnar í Atlantshafs- iandi, þótt aldrei hafi jeg kom-
færðir um, að hún muni sigra“. bandalaginu eru ekki nógu ist hingað fvrr. Mjer datt því
Truman benti á, aS Bandarík sterkar til að geta varist af eig ; hue. að gaman vœri að taka
in hefði horfið frá hinni vafa- in rsmmleik. Frá stvrjaldarlok hjer kvikmýnd af landi og þjóð
somu emangrunarstefnu. „Við urn hafa þær lagt sig fram um Qg það með nokkuð öðrum hætti
höfum komist að þeirri niður- að koma eínabagsmálum sínum en venja er til að taka slíkar
stöðu, að hag okkar er best 3ftur í viðunsndi 'norf. — Við kvikmyndrr. Fólk er orðið
borgið með þvi að taka þátt í getum eflt þær og okkur sjálfa þrevtt á gömlu aðferðinni, þar
að verja rjettindi alls mann- með þv; að gera með þeim Sem teknar eru myndir af hús-
sameiginlega varnaráætlun. Um o? fólki, sem er að tala sam-
an. Hugmvnd rnín er að taka
Tfommúnistar fjandsamlegir ’ kvikmynd fyrst og fremst af
öryggj ‘ íslenskri náttúru, og þá frá
Ekki eru þessar ráðstafanir sjónarmiðum, sem ekki sást í
bindast samtökum um að veita gerðar að ófyrirsynju. — Sovj- h’vaða kvikmynd sem er“, segir
gagnkvæma aðstoð. Grundvall etríkin hafa svæft hverja til- Lemkow.
arregla bandalagsins er sú, að raun, sem gerð hefir verið til
kyns“. ,
„Tólf þjóðir hafa nú gengið
í Atlantshafsbandalagið, þar
sem þjóðir, er staðráðnar eru í
að varðveita sjálfstæði sitt,
vopnuð árás á einhverja þátt-
tökuþjóðina skoðast sem árás
á þær allar“.
„Næst liggur fyrir, að veita
að koma á fót hæfri alþjóðalög-
reglu og kæft þá viðleitni, sem
átt hefir sjer stað til að frelsa i
heiminn frá árásarhættunm“. I
Þriggja mánafta
myndataka — hálf-
tima mynd.
Tyrkjaránið og Hall-
grímur Pjetursson.
Af islensku kvikmyndaefni
taldi Lemkow vafalaust vera [
nóg, þótt hinsvegar kæmi ekki I
til mála, að taka víkingakvik-
mynd. Hann hefði oft vakið I
máls á því við breska kvik-
myndamenn, því sjálfur hafi
hann mikinn áhuga fyrir því,
að taka kvikmynda frá víkinga
öldinni. En kvikmyndamönn-
um beri yfirleitt samari um, að
slíkt væri með öllu ófært. Það
væri ekki nægjanlegur áhugi
fyrir því tímabili og meira að
segja væri hætta á, að klæðn-
aðurinn einn myndi vekja hlát-
ur, hversu alvarlegt og vel,
sem efnið væri úr garði gert.
Hinsvegar taldi Lemkow gott
efni, þar sem væri Tyrkjaránið
og saga Hallgríms Pjeturssonar,
í þvi sambandi. Þá hafði hann
hug á að kynna sjer íslenskar
nútíma sveitasögur sem kvik-
myndaefni.
ið J. B. Priestley Ópera þessi'-
heitir „The Olympian". Hefur
hún aldrei verið sýnd áður, ándá<
alveg ný af nálinni. Frumsýn-
ing verður í Covent Garden 2D.;
september.
„Eitt aðalhlutverkið í „ThC"
01ympian“, er þersöna, sene
eingöngu leikur með látbrögð-
um og dansi og er það hlut*
verkið, sem Lemkow fer með.i
Undanfarið hefur Lemkow leik
ið í sýningum í London, sem
nefnist „Stars of the Ballet“.
Að vori verður Lemkow leik-
stjóri við leikritið „VillifugU
inn“, eftir eitt af yngri og'
efnlegri leikritaskáldum>
Frakka, Jean Anouilh, en það ‘
verður sýnt í London og leikur
sænska leikkonan Mai Zett-
erling aðalhlutvérkið í leikrit-
inu, en hún er eiginkona Lem-
kows.
Mai Zetterling er sem kunn-
ugt er, fræg ung kvikmynda-
leikkona, sem þegar hefur get-
ið sjer frægð fyrir leik sinn
í breskum kvikmyndum.
Hefir hún nýlega lokið við
að leika aðalhlutverkið í Rank-
kvikmyndinni „The romantic
age“.
•
Ahugasamur lista-
maður.
Tutte Lemkow er áhugasam-
ur og duglegur listamaður, senv
er kunnur leikari og ballet-
dansari á Norðurlöndum. Hanr*
hefur m. a. leikið í Malmö-leik-
húsinu nýja og í Kaupmanna-
höfn. Hann hefur brennandi á-
huga fyrir leiklistinni, bæði á
leiksviði og í kvikmyndum. —
Eitt fyrsta verk hans var acT
fara að skoða þjóðleikhúsið hjer
og leist honum vel á.
Hann ætlar að nota tímann
hjer til að ræða við leikhús-
menn, rithöfunda og aðra um
jáhugamál sín í sambandi við
i kvikmyndatöku á Islandi.
í. G.
Pólskur embæifis-
maður vill flytjasf
fif Bandaríkjanna
WASHINGTÖN, 22. ágúst: —
Adam Gubrynowicz, fulltrúi i
pólska utanríkisráðuneytinu,
hefir sagt embætti sínu lausu.
Hefir hann snúið sjer til banda
ríska ræðismannsins í Bern .í
Sviss og farið þess á leit að fá-
að flytjast til Bandaríkjanna-
Er starfsmenn utanríkisráðu
neytir Bandaríkjanna skýrðu
frá þessu í dag, bentu þeir á,
að slík málaleitan mundi veitt,
enda þótt ekki væri hægt að
fullyrða það, fyrr en beiðni frá
honum hefði formlega verið
„Við gerum ráð fyrir, að 1 í nýrri óperu eftir breska skáld tekin til athugunar. — Reuter.
Leikstjóri og ballet-
dansari.
Eins og getið var hjer að
framan, er Tutte Lemkow
margt til lista lagt. Hann á t.
d. að leika eitt aðalhlutverkið