Alþýðublaðið - 06.07.1929, Blaðsíða 2

2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ

Rópf „Morgan!)laðsins“
um
Síldarembasolana.
I tveim síðustu töluiblöðum
„Mgbl.“ hafa birst 3 rógsgreánir
um Síldareinkasöliuna, hver a«n-
ari fáránlegri og h&uskuilegri.
í alt fyrra sumar lintu „Mgbl.“
og dilkar þess efcld níðskrifum
um SOdareinkasöIiuna og stjórn
hennar. Þegar svo Ijóst var orð-
ið, að Síldareinkasalan hafði
hækkað svo verðið á síldinni, að
jafnvel helztu andstæðingar henn-
ar, eins og . t. d. Björn Líndal,
kváðust ekkert hafa við verðið að
athuga, dró í bili niður í „M[ogg-
um“ íhaldsins. Nú, meðan aQt er
í óvissu bæði um veiði og sölu,
byrjar „Mgbl.“ á sinni fyrri starf-
se.mi, reynír ineð iligirnii og ó-
sannindum að gera Síldáreáinka-
sölunni sem erfiðast fyrir, og
auðvitað taka dilkar þess undir.
Einari Olgeirssyni er bonið á
hrýn, áð hann vararæki starf sitt,
neiti ’að vera erlendis og standi
í þess stað fyrir kaupdeilu „til
stórskaða þeirri stofnun, er hann
er settur yfir.“
Sannleikurinn er sá, að Einar
kom frá útlöndum í apríi eða
niaí í vor og fyrir löngu hefir
verið ákveðið, aö hann færi aftur
utan með Brúarfossi, sem á aö
fara frá Akureyri á morgiunr
Hvernig kaupdeilan nyrðra fær
skaðað Sí Id are i nka sötu na skilja
víst fáir, hún var einkasölúnnii
aigerlegá öviðkomandi, þar var
að eins deilt um það, hvernig aifla
skyidi skift milii útgerðarjnanna
og sjómanna. Er sú deila nú á
enda og fu.lt samkamulag fengið,
og eru enn nær 3 vikur þar til
söJtun byrjar.
Sést af þessu, hversu gersam-
' lega rakaiáus þessi uppspuni „1-
iha.lds-Mogganna“ er.
Þá segir „Mgbl.“ enn fremur:
„Forstjórar SildareínKasöluim-
ar semja um Iandsréttindi.“
Auðvitað veit jafnvel ritstjóri
„Mgbl.“, að forstjórar Síldareinka
söJunnar geta enga samninga gert
um landsréttindi, og að þeim
dettur ekki í hiug að gera nO'kk-
uð siíkt. Hann veit líka, áð for-
stjórar Síldareinkasöiunnar nsit-
uðu að mæla með því við ríkis-
stjórnina, aö orðið yrðli viö til-
maeluim rimboðsmanns uorsku
stjórnarinnar um aiukin réttindi
Norðmönmmi t|l handa bér við
land. Frá þessu skýrðiu norisik
blöð, öll hin sömu, er skýrðu
frá umræðiufundinum í Hauga-
sundi.
Loks fullyrðir ritstjóri „Mgbl.“,
að Erlingur sé ekki sendihréfs-
fær. —' „Þér- ferst Flekkur að
gelta.“ — Ritsmíðar „Morgun-
blaðs“-ritstjóranna, „moð“ og
„fjólur" eru löngu þjöðfrægair
orðnar. Bréf Erlings sýnir greiini-
lega, að enn eiga „ritstjórarnír"
býsna mikið ólært tdi þess að-
verða jafn vel „sendibréfsfærir"
og hann.
„Velvillig underret Claessen.“
Makk íhaldsins við erlent braskféiag. .
Reykjavikurbæ boðið að verða „leppur“ fyrir „Titan“.
Maður er nefndur Oluf Aal.
hiann er hæstaréttarmálfærslu-
maður í Osló og aöalmáður í
stjórn fossafélagsins „Titam‘“, sem
Magnús Guömundsson í sinni ráð-
herratíð útvegaði sér hieiniild til
að veita, og vildi veita, margs
konar sérleyfi og fríðindi hér á
landi.
Á fundii rafmagnsstjóimarinnar
3. þ. m. er bókað á þessa leið:
„3. Lagt fram s'keyti Oiuf Aal
hrm. i Oslo um að aflxenda
Reykjavíkurbæ Urriðafoss vinkj-
aðan dg er skeytið svohljöðandi:
„Titan viilig overdrage Reykjavik.
Urridafoss financerot og utbygget
for kraftbehovet. Stop. Selsfcabef
kræver nu ikke anden valuta hier-
for enþ kontrakten oyerensstem-
mende de principer for kraftle-
verance sonr mundlig blev om-
konfereret Steingrimur Jónsscm
Reykjavik telegraferer om mogel
uklart velviliig underret Claes-
sen,“ '
A íslenzku er skeytið svo lát-
andi:
Titan er fús að afhenda Fteykja-
vík. Urriðafoss mað fé til virfcþ
unar og virkjaðan fyrir raforku-
þörfina. Stop. FélagiÖ heimtar nú
eidd annaÖ verðmæti fyrir þetta
en samning í saimræmi viö þau
grundvallaratráöi um orkuafhend-
ingu, senr anunnlega var. rætt um
viö Steingrím Jónsson i Reykj'a-
vík. SímiiÖ, ef eitthiuað er óglöggt.
Gióðfúsiega látið Claessen vita.
Hvað er hér á seyði?
Af skeytinu virðist helzt mega
ráða það, að. „Titan“ sé nú orðiinn
yonlaus um áð fá sérleyfi til
virkjunarinnar og vilji því fá
Reykjavíkurbæ til að vera „fepp“
fy'rír sig, þannig, að bærinn telj-
ist eigandi á sama hiátt og h.f.
Sheli á Islandi (Magnús, Guð-
mundsson) telst eigandi stöðvar-
innar við Skerjafjörð, en sé í
raun og veru að eins kaupandi
örkurinár, kaupi hana af Titan,
08; „sjálfstæðis:m.aiminn“ Eggert
Claessen, bankastjóra islands-
banka, á göðfúslega að Mta vita
hvað gerist. Hann hefir reynslu
í þessu efni frá því á velmagtar-
dögum D. D. P. A„ er það undir
nafninu: Hið : ísienzka stemoiliííu^
félag okraði mest á landsmönn-
um.
Skeyti þetta kom rétt úður en
ákveðið var áð taika Sogiö til
virkjunar fyrir b'æinn.
Tiigangurinn er auðsær:
Að setja fót fyrir Sogsvirkjun-
ina og gefa erlendu braskfélagi
og þjónum. þess hér tækifæri til
að skattleg'gja bæjarmenn, er raf-
magn nota.
Ekki vax kyn þótt Knútur, Jón
Ásbjörnsson og samherjar þeitira
vildu fresta að taka ákvörðun um
Sogsvirkjunina.
„AtelviDig underret Ciaessen'',
Crners - ílngið.
ÓKíst íivar hann er nó,
Khöfn, FB., 5. júlí síödegis.
Ekkert frézt af Crameir hingað
í dag. Fregnirnar frá honum eru
yfirleitt lengi á leiðinni og langt
frá því að vera ítarlegair. Skeyti
frá Ottawa hermir, að Cnamer
muni enn vera í Rupert House.
Skeytíð sent frá Ottawa í miorgun.
Khöfn, FB„ 6. júlí.
Ekkert áreiðaniegt frétt um
Cramer. Fregnin um lendi'ngu í
Rupert House (viö Hudsonsflöa)
vafasöm. Síðan í fyrra dag kl.
8 að kvöldi eftir íslenzkum tíma
(kl. 5 eftir Ameríkutfma) hefir
„Chicago Tribune" að eins fengiiö
ógreinileg skeytí frá fiugvélinni.
sem þá var - við suðurhluta Hud-
sonsflóans. - „United Press"
heldur, að Cramer sé lentur við
Great Whale-á. Hins vegar segir >
stjórnarstöðin í Burwell (á norð-
urodda Labrador), að Cramer hafi
í gær, fyrri hluta dags, viirst vera
á leiðinni til Grænlands.
RoHenzkn kossimgamar.
íhaldsmenn missa fylgi.
Khöfn, FB„ 5. júlí.
Frá Haag er símað: Fullnaðar-
úrslit kosninganna eru enn ó-
komin, en jregar er í ljós komið.
að atkvæðatala vinstri flokkanna
hefir aukist allmikiÖ. Samt verð-
ur sennilega að eíns örlítíl breyt-
ing á þingsætatöiu flokkanna.
Iqnanlandsflugið.
„Súlunni“ gekk ágætlega Vest-
mannaeyjaflugið í gær. Þar flang
hún hringflug með 8 farþega. í
morgun kl. 10 og 10 mín. lagði
hiún af stáð í Vestfjarðaflugið.
Farþegar voru: Til Stykkishólms
séra Sigurður Lárusson, prestur
þar, til Bíldudals Eggert Krist-
jánsson heildsali, og til ísafjarð-
ar Þórður Björnsson prentari og
Páll Halldórsson*, Ef veður leyfir
flýgur „Súian“ hringflug á Isa-
fiTði.
qp** ■
Frá SræiiIaBdsfomnHin.
Mb. „Gotta“, 5. júlí. kl. 8 og 25
mín. síðdegis. FB.
Erum 5 sjómílur út af Súganda-
firði. Hægváðri. Hefir gengiið vel.
Vellíðan. Kær kveðja til vina og
vandamanna.
Skipahöjnm á „GoUíáj
LaunakjSr sjómanna
á síldvelðnm I SRinar.
v
Þar sem samkomulag er nú
komið á um- kjör háseta á sild-
veiðum í sumar, bæði á norð-
lenzkum og • sunnlemzkum slrip-
um, og kauptaxtinn er ekki ná-
kvæmlega hinn sami, hefir for-
maður Sjómannafélagsins gert yf-
iTlitssamanburð á norðlenzka og
sunnlenzka taxtamum.
Kauptaxtarnir hafa.verið birtir
hér í MaÖinu áður, en sanianburö-
urinn er á þessa Jeið:
1. Á línuöátum undir 100 smá-
lestir:
NorðJenzki taxtinn: 2,08% af
afla til hvers ' háseta.
Reykjavíkurtaxti: 1,95% af afla
til hvers háseta,
Mismunur: Rvík lægri 0,13.%.
2. Á mótorskipum yfir 60 smá-
lestir:
Norð.1. taxtí: 2,20% á mann.
Rvíkur-taxti: 2,22 o/o á mamn.
Mism.: Rvík hærri 0,02%.
3. Á mótorskipum undir 60
smálestir:
Norðl. taxti: 2,36% á mann.
Rvíkur-taxti: 2,33%. á maijn.
Mism.: Rvík lægri 0,03%.
Eins og samanburður þessí
sýnir er munurinn mjög lítílL
Enn fremur ber þiess að gæta, að
sunnlenzkir sjómenn fá fríar ferð-
ir samkvæmt R ey k ja vi k u r-taxte.
til Norðurlands og suður aftuir.
Eðlilegast og hagfeldast væri,
að samið yrði í einu lagi um
kjör allra sjómanna á síldveiö-
m — AÖ því ber að stæfna.
A opnnm báti yfir Atlants-
hafið.
Khöfn, FB„ 5. júlí.
Frá Bosíon er símað: Norskur
maður að nafni Tiurner Jagði af
stað héöan í gær. Ætlar hann að
'sigla yfir Atlantshafiö til Iæ
Havre í Frakklandi á 16 feta
Jöngum báti, þiifarslaiusum með
utanborðshreyfivél. Gerír hann
ráð fyrir, aö ferðin taki a. m. k.
tvo mánuði.
ErIeis«I
Franska stjórnin völt í sessi.
Khöfn, FB„ 5. júlí.
Frá París er símað: Margir
ætla, að Poincaréstjórninm sé
hætta búin vegna óska Poincaré
um það, að frakicneska þingið
staðfesti skuldasamningana við
Bandaríkin.