Morgunblaðið - 31.10.1951, Qupperneq 2

MORGUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 31. oktðbcr 1951
J
/
Tamraverksnsiiljuar rík-
isins sfeu siarirækMr
tÖGÐ ÖÉFIR verið fram í'Sam.-þmgi tiilaga til þingsályktunar
tim rékstur tunnuverksmiðja ríkisins. Flutningsmaður er Jónas
•tafnar; ‘ þingmaður Akureyrarkaupstaðar.
Kvikmpd um Fiorence Nighli
fs
TTUNNUFRAMLEIÐSLAN
VERB’Í'AUKIN
Alþingi ályktar að fela ríkis-
*tjórninni að hlutast til um það
við ,stjórn tunnuverksmiðja rík-
•sins, að í vetur verði smíðað úr
«ijllu því tunnuefni, sem unnt er
-«ð fn til landsins, miðað við
Lunnuþorfina eins og hun er á-
cetluð næsta sumar og haust.
«NNLEN0
?JNN7JFR AiVI I.'EIÐ SL A
^IEFTJR REYNST VEL
í greinargerð segir svo:
„I>að er alkunnugt, að atvinnu-
f eýsi um vetrarmánuði^a .er eitt
•þelsta vandamál flestra bæjar-
sfjelaga Víða er svo háttað, mjns
■og t, d. á Norðurlandi, að um
•angan tírria er ógerlegt að stur.da
•fctivinnu vegna óhagsíæðrar
veðpáttu. Forráðamenn bæjarfje-
•aganna hafa því talið það hina
ífnestu nauð^rn, að komið yrði
•<4>p atvinnuf yrirtækj um, sem
veittu sem fiesturn atvinnu og
f*ætu starfað án tillits til veður-
íarsinn.
Á Akureyri og Siglufirði hafa
• nokkur ár starfað tunnuverk-
«miðjur. Hafa þær veitt mikla
fttvinnu c-g einrhitt á þeim tíma
©rsins, er mest atvinnuleysi hef-
■ctr verið meðal verkamanna. —
(fyrir skömmu voru gerðar mikl-
í>r endurbætur á Síglufjarðar-
yerksrniðjunni.r.m. a. komið þar
tupp rúmgóðri tunnugeymslu.
€Ta£a þessaí framkvæmdir að
ejálfsögðu .kostað mikið fje. Á
Akureyri hefur hins vegar lítið
■ esm rkkert verið gert við tunnu-
' verksmiðjuna, og þar vantar til-
•innanlega geymslu fyrir smíð-
«ðar tunnur, „•—_Vonandi lætur
stjórn tunnuverksmiðjanna inn-
©n skamms endurbæta Akureyr-
arverksmiðjuna, þar sem aðstaða
€il tunriusmíði er þar engu síðri
C'n á Siglufirði.
Tunnur, smíðaðar innan lands,
•tafa yfirleitt reynst vel. Þær
Ihafa verið nokkru dýrari en er-
.iendar fur.nur, en þó mun sá
verðrrtunur hafa verið sáralítill
eíS^stliðið sumar vegna - hag-
«tæðra innkauþa á tunnuefni.
* • * - <r.
Orjettlát verkaskipting
fflLLI
TUNNiDVERKSMIÐJANNA
Flutningsmaður þessarar til-
iögu er þeirrar skoðuriái, að
etefna þeri að því að smíðá'inn-
©n lands sem mest af tunnum,
*em útgerðin þarf á að halda.
#>egar báðar tunnuverksmiðjurn-
ar hafu verið endurbættar og van
ér merm annast smíðarnar, hljóta
innlendu tunnurnar að standast
©arpanburð við þær erlendu,
•rajði um verð og gæði.
Akureyringar hafa verið ó-
• énægðlr ineð verkaskTþtjngu á
cnilh verksmiðjanna, þar sem ailt
«ð}*refalt_fieiri tunnur hafa ver-
ið smíoaðar á Siglufirði. Vonast
flutningsmaður til, að samkomu-
lag náist við stjórn verksmiðj-
anna um jafnari skipti, eftir að
nauðsynlegar aðgerðir hafa farið
fram á Akureyrarverksmiðjiinni.
Að lokum skal þess getið, að
á fundi bæjaxstjóranna, sem
haldinn var í Reykjavík 10.—13.
þ. m., var m. a. eftirfarandi til-
mælum beint til ríkisstjórnarinn-
ar:
„Ríkisstjórn Og síldarútvegs-
nefnd hlutist tii um, að innlendu
tunnuverksmiðjurnar verði rekn-
ar í svo stórum stíl, að þær smíði
allar þær síldartunnur, sem land-
ið þarfnast á hvérjum tima1'.
Vilja ráðsielnu
Arabaríkjanna
KAIRO, 30. okt. — Fulltrúar
Arabaríkjanna sjö, ákváðu í dag,
að leggja til við ríkissfjórnir sin-
ar, að kölluð verði saman ráð-
stefna utanríkisráðheiTa Araba-
ríkjanna til að ræða íilboð Vest-
urveldanna og Tyrklar.ds um þátt-
töku í vamarbandalagi Mið-Aust-
urlanda.
Elísabet prinsessa og maður hennar, hertoginn af Edinborg, voru við frumsýningu kvikmyndar-
innar „The Lady of the lamb“, er fjallar um líf og starf Florence Nightingale, skömmu áður era
þau lögðu af stað í Anieríkuför sína. Hjer á myndinni sjest prinsessan heilsa lcikkonunni Anna
Neagle, sem fór með hlutverk Nightingale og Michael Wilding, sem ljek aðal-karlmannshlutverkið»
Við iilið prinsessunnar er lady Mountbatten.
*• J-
j/
Niðurseíninguriim44
frumsýndur á kugardag
Góður árangur þrálf fyrir mikla erfiðleika.
V;.
LOFTUR GUÐMUNDSSON ljósmyndari hefur nú lokið við töku
og allan frágang: nýrrar kvikmyndar, „Niðursetningurinn“, sem
hann hvggst frumsýna næstkomandi laugardags í Nýja Bíó. —
í gærdag bauð Loftur frjettamönnum að sjá myndina í bækistöðv-
um sínum við Bárugötu.
GÓÐUR HLJÓMUR *
Það er skemmst frá að segja,
að Lofti hefur að líkindum aldrei
heppnast betur en í þetta sinn.
Honurn hefur nú tekist að yfir-
stíga þá erfiðleika, sem einkan-
lega spiiltu síðusíu mynd hans og
það sem hlýtur að.vera aðalatriði
meðan íslensk k vikmyndagerð
er ennþá á tilraúnastigi ef svo
mætti segja, sem;:er hin tækni-
lc-ga hlið myndatökunnar, en á
því sviði hefur Loftur nú unnið j Rúrik Haraldsson.
sigur. Hljómur jpg tal hefur að
þessu sinni hepp.r-ast sve vel, að
hvergi spillir >ár.ægju áherfand-
ans.
LEIKENDUR
Efnið hefur Loftur, sem fyrr
sótt út í sveitina og tekist mun
betur en áður, þahnig, að bæði
ungir og gamlir ættu að geta
haft ánægju af, Ekki verður efn-
ið rakið hjer, enda er sjón sögu
rikari.
Leikendur eru fjölda margir,
og meðal þeirra nokkrir kunn-
ustu leikarar okkar. Niðursetn-
inginn leikur Brynjólfur Jó-
hannesspn af alkunnri snild en
aðrir aðalleikendur eru Jón Að-
ils, Anna Guðmuridsdóttir, Jón
Leós, Bryndís Pjetursdóttir og
Skortur á nægu efni stendur bif-
reiðasmíðinni hjer fyrir jirifum
SÍDASTLIÐIÐ sumar fóru tveir
íslenskir, bifreiðasmiðir, Eyjólf-
ur Jónsson og Eysteinn Guð-
mundsson, til Danmerkur til þess
að kynna sjer bifreiðasmíði og
nýja tækni við yfirbyggingar
stórra bifreiða.
NOKKUÐ FRÁBRUGÐIN
VINNUSKILYRÐI
— Vinnubrögð og vinnuskil-
yrði eru nokliuð frábrugðin því,
sem hjer gerist, sagði Eyjólfur
Jónsson, er blaðið hitti hann að
máli í gær. Hjer hjá okkur verð-
ur sami maðurinn að vinna allt
fíwmmúrilstar «g kratar
andvígir rannsókn
t GÆR VAR útbýtt nefndaráliti meirihluta fjárypitingarnefndar
tim tillögu þeirra Jóharins Hafstein og Gunnars Thoroddsen unj
tánveitingar til íbúðabygginga. Fjellust framsóknarmenn í nefnd-
inni á sjónarmið sjálfstæðismanna, en Hannibal Valdimarsson
og Ásmundur Sigurðsson voru á móti.
ttANNSOKN NAbBSVNLEG
- •’YRST. SlÐAN RAUN-
HÆFAR AÐGERBIR
Segir í nefndaráliti meirihkit-
©ns, að hann telji, að húsnæðis-
filtorturínn sje nú þegar svo al-
varlegt vandamál, að nauðsyn -7
legí sje að gera sem fyrst ráð-
©tafauir til þess að ljetta fjár-
fiagslega undir með, þeim, er í
fbyggingar ráðast. Rannsókn sú,
ftm tiliaga þeirra Jóhanns KaG,
•U'-oin og Gunnars Thoróddsen
gerir ráð fyrir, er ætlað að sýna,
hvernig komið er aðstöðu manna
til að fá lán til íbúðabygginga.
Meirihlutinn mælir því með
því og telur vænlégast til árang-
urs, að ríkisstjó'rnin beiti sjer
fyrir raunhæfurn. aðgerðum til
úrbóta, að lokinni nauðsynlegri
athugun.
Á Áþetta sjónarmið, að athuga
fyrst hvað þurfi að gera áður
en hafújt er handa, gátu komm-
úristar og kratar ekki fallist á.
SIGUR
Miðað við þá erfiðleika, sem
Loftur hefur átt við að etja er
óhætt að segja ýkjulaust, að hann
hefur unnið afrek með þessari
mynd, sem ekki á sinn líka í ís-
lenskri kvikmyr.dagerð enn sem
komið er.
Loftur ljet lítið yfir sínu eig-
in starfi við þessa myndatöku
en þakkaði árangurinn fyrst og
fremst því fólki, sem með hon-
um hefur unnið og lagt hefur á
sig mikið starf og erfitt tiL að
gera myndina að veruleika, ekki
síst hinn tæknilegi ráðunautur
hans, Valdimar Jónsson, sýning-
arstjóri.
Er ekki að efa að margan mun
fýsa að sjá þessa nýju kvikmynd
Lofts og óhætt er að segja það
væntanlegum áhorfendum til
leíðbeiningar, að þeir þurfa ekki
að þessu sinni að taka á um-
burðarlyndi sínu gagnvart þeirri
íslensku kvikmynd, sem hjer er
á ferðinni.
Kvikmyndagerð á íslandi er
með þessari mynd komin af
fyrsta tilraunastiginu.
Níu miiljón míiur flognar
NÝJU DELHI — Flugvjelum í
eigu indverskra flugfjelaga ‘var
flogið samtals 9.381.946 mílur og
fluttu 229.326 farþega á fyrstú 6
inánuðum ársins.
Eyjólfur Jónsson.
verkið, en hjá Dönum er því
skipt niður í sex mismunandi
fagreinar, grófsmíði, plötusmíði,
trjesmíði, rafvirkjun, glerskurð
'og bólstrun. Fæst þannig meiri
hæfni í einstökum atriðum en
ella og afköstin ættu að vera
meiri. Þess ber þó að gæta að
miklu auðveldara er að koma
slíkri verkaskiptingu við þar sem
framleiðslan er í stærri stíl. —
í Herning t. d., þar sem við vor-
um. síðast, sagði Eyjólfur, hafði
verksmiðjan trygga vinnu í fimm
ár við yfirbyggingu langferða-
bíla. Alls unnu þeir fjelagar í
fjórum verkstæðum, í Álaborg,
Randers, Silkiborg og Herning.
SKORTUR Á EFNI
— Stöndum við mjög að baki
hinum Norðurlöndi:nurn hvað út*
lit og þægindi langferðabíla
snertir?
— Að vissu leyti, ekki síst 1
útliti. Jeg álít það fyrst og fremst
af því, að Danir hafa úr nær,
ótakmörkuðu efni að velja, ers
hjer er það alveg öfugt. Oft þarf
að þeytast um alían bæ eftir smá
járntaút. Hefir það staðið iðn-
greininni mjög fyrir þrifum.
Styrkleikinn er aftur á móti öllis
meiri hjá okkur. Það yrði mjög
auðvelt fyrir íslenska bifreiðá-
smiði að ná sama árangri, ef efnið>
skorti ekki.
OF LITLAR GRÍNDUR
— Er eitthvað fleira, sem
hindrar að íslensk bifreiðasmíði
standi fyllilega jafnfætis sams-
konar vinnu í nágrannalöjndun-
um?
— Já, hingað er yfirjeitt ekki
fluttur inn rjettar grindur. 28—
36 manna hús eru byggð á 2—•
2% tonna grindu)-. sem eru alltof
litlar. Þetta hefir að vísu lagast,,
en ekki í nógu stórum stíl. Dan-
ir byggja 36—40 manna hús h
6—8 tonna grindur, Þegar grind-
urnar eru veikbyggðar reynir
miklu meira á sjálfa yfirbygg-
inguna en þyríti. Takmarkið er
því stærri grindur og meira úr-
val af efni, því að iönaðarmenn-
irnir sjálfir standa.þeim erlendu
ekki að baki.
BYGGJA YFIR BÍLA
SÍNA SJÁLFIIÍ
— Flytja Danir mikið inn a£
yfirbyggðum bílum?
—• Ekki einn einasta, sem er
slærri en sex manna. Þeir byggja
yfir þá alla sjálfir og hlú þannig:
að iðnaðinum. Þar í landi ryðje-i
rafknúnir stræíisvagnar sjer
mjög til rúms. Eru þeir hag-
kvæmari í rekstri og þægilegri
en hinir.
NAUÐSYNLEGT A0
FYLGJAST VEL MEÐ
— Kynni mín af dönskum bif-
reiðasmiðum voru á einn veg,
sagði Eyjólfur að lokum. Þeip
vildu sýna okkur allt og kenna.
Að mínum dómi hefir það mikls,
þýðingu fyrir bifreiðasmiði og
aðra iðnaðarmenn að fylgjast vej
með öllum nýjungum, þá vcrðc*
þeír ekki éítirbátar annarra, rí*