Morgunblaðið - 16.11.1951, Síða 5

Föstudagur 15. nóv. 1951
M O It G V /V í» Z. A i) I O
i
RHgisiiðiff Eisia?s Sfefárss=
sonar,
EINAR STEFÁNSSON skip-
stjóri, var einn meðal þcirra ör-
íáu ísiensku sjómanna, sem öfl-
u3u sjér rjettinda og reynsiu iil
skipstjórnar á stórum hafskrp-
im til miiiiJanua siglmga a
fyrsta tug þessarar aidar.
Liðiega tvítugur tók Einar
próf frá Stýrimannaskóianum, og
var stýrimaður á íslenskum
fiskiskútum árin 1900 og 1907.
llaustið 1909 gckk hann á Stýri-
mannaskólann í Marstal í Dan-
mörku, og útskrifaðist þaðan ár-
ið eftir. Síðan var hann stýrimað
ur á ýmsum dönskum flutninga-
skipum.
Á þeim árum sem Einar var'
stýrimaður á fiskiskútum hjer
við Faxaflóa, hafði fundum hans
og Emils Nielsen, sem þá var
skipstjóri á Steriing borið sam-
im. Nieisen haíði litist vel á hinn
unga og tápmikla stýrimann, og
hvatt hann til að afia sjer frek-
ari mentunar og reynslu í Dan-
mörku. Nielsen var eins og kunn
ngt er fyrsti framkvæmdastjóri
Eimskipafjelags íslands, og rjeði
hann Einar sem 2. stýrimann á
Gulifoss fyrsta skip fjelagsins, í
marsmánuði 1915.
Þá var enn svo högum háttað
hjer á landi, sjötíu og fimm ár-
um eftir að Jónas Hallgrímsson
hafði kveðið úm íslensku þjóð-
ina: ,,og ætli nú að eignast skip,
þótt engin kunni að sigla“, að
mjög margir efuðust enn um að
íslendingar hefðu til þess kunn-
áttu og getu að sigia hafiærandi
skipum landa á milli. En Ein-
ar Stefánsson og aðrir fremstu
brautryðjendur í íslenska versl-
tmar- og siglingaflotanum sönn-
uðu, að nú voru þessi orð skálds-
ins úr gildi fallin. Runnin var
upp að nýju öld siglinga fram-
fara og velmegunar á íslandi.
Einar rjeðist sem 1. stýrimaður
á Lagarfoss, er hann kom til
landsins. Síðan varð hann skip-
stjóri á Sterling 1917, í 4 ár,
Goðafoss í 9 ár og Dettifoss í 12
ár. Árið 1942 ljet hann af skip-
stjórn vegna bilunar á sjón á
öðru auga, og hafði hann þá ver-
ið skipstjóri samfleytt um 25 ára
skeið.
Einar var maður í hærra með-
allagi, mjög þreklega vaxinn, að-
sópsmikill og karimannlegur í
fasi að framgöngu.
Áður en bílar og fiugvjelar
komu til sögu, voru strandferða-
skipin einu samgöngutækin, að
minsta kosti á veturna. Tók sjer
þá far með skipunum fólk á ýms-
um aldri svo liundruðum skifti.
T. d. voru einu sinni með Ster-
ling á sjöunda hundrað manns.
í þessum ferðum reyndi mjög á
stjómsemi, fyrirhyggju og sjó-
mensku skipstjórans. Svo vel
tókst skipstjórn Einars, að
hvorki skipverjar nje íarþegar
á skipum þeim, sem hann stjórn-
aði ui'ðu fyrir nokkrum slysum,
en aftur á móti tókst honum og
skipshöfnum hans að bjarga sam-
tals 23 mönnum úr sjávar-
háska.
Jeg var 2. stýrimaður hjá Ein-
ari um fjögurra ára skeið, og
get borið um, að bæði skips-
höfn og farþegum þótti mikið
öryggi að vita af Einari Stefáns-
syni á stjórnpalii, þegar sífellt
var verið að leita hafna í dimm-
virðri og oft í vondum veðrum,
við norður og austur strönd
landsins, vitar fáir, en leið oít
þröng og skerjótt. Þrátt fyrir
þessar erfiðu aðstæður tókst Ein-
ari jafnan að baida vel áætlun,
þótt í hverri ferð væri siglt á
margar aukahafnir, og siglinga-
tæki þau, sem riú þykja ómiss-
andi, svo sem sjálfritandi dýpt-
ítrmælar, miðunarstöðvar og rad-
artæki og fleira, væri þá ekki
korilin til sög-unnar.
Það þarf þrótt, dug, leikni,
reynslu og liamingju hinna fær-
ustu .vjáringa, t.ii að siala skipi
sínu og föruneyti heilu í höín í
svo mörguiii löngum, og oft
strongum xeroum um fjóxðungs
Étlúar skeið.
Einar var tvíkvæntur, var
fyrri kona hans Andrea Hansen,
skipstjóradóttir í Marstal í Ðan-
mörku, hún Ijest í spönsku veik-
inni 1920. Þau áttií einn son, Jó-
hannes, sem er lögfræðingur að
mentun og er lögreglufulltrúi í
Rundköbing.
Seinni kona hans var Rósa
Pálsdóttir fró Draflastöðum í
Eyjafirði. Sonur henrtar af fyrra
hjónabandi er Magnús Aðal-
steinsson, nú lögregluþjónn í Rvik
kvæntur Iljördísi Björns-
dóttur. Mjög reyndist Einar
stjúpsyni sínum vel. Fósturdótt-
ir þeirra Einars og frú Rósu, er
Jcrurin Guðmundsdóttir, gift
Magnúsi Jónssyni, verslunar-
manni, Reykjavík.
Heimili Einars og frú Rósu,
Lauíásvegi 65, Reykjavík, er hið
glæsilegasta, enda hjónin bæði
alkunn fyrir gestrisni og mynd-
arskap.
Einar var fæddur að Stóra-
Knararnesi á Vatnsleysuströnd,
9. júlí 1884. Foreldrar hans voru
Stefán Jónsson frá Einifelli í
Stafholtstungum og kona hans
Guðrún Einarsdóttir, af Víkings-
lækjarætt. Einar ólst upp á fæð-
ingarstað sínum og dvaldist þar
til 19 ára 'aldurs. Hann hóf sjó-
mennsku 16 ára gamall og stund-
aði hana um 43 ára skeið.
Einar átti við vanheilsu að
stríða síðustu árin. Naut hann þá
sjerstakrar umhyggju sinnar á-
gætu konu. Hann ljest 10. þ. m.,
og fer jarðarför hans fram í
dag.
Með Einari Stefánssyni or geng-
inn merkur og xarsæil brautryðj-
andi í farinennsku og skipstjórn.
Loftur Bjarnason.
ÞAÐ var ánægjulegt að sjá
það, að talsvert af ungu fólki var
á óperu- og óperettukvöldi þeirra
Guðrúnar Á. Símonar og Guð-
mundar Jónssonar í Gamla bíó í'
fyrrakvöld, en því miður hefur
mikið skort á það undanfarin ár,
að ungt fólk hafi almennt komið
á söngskemmtanir, þar sem klass-
isk x tónlist hefur verið flutt. •—
Stafar það fyrst og fremst af því,
að efnisskráin var óvenjulega
fjölbreytt og skemmtileg, bæði
óperu-aríur og ópercttulögin, auk
þess, sem hinrr ungu söngvarar
b.afa þegar unnið sjer almennings
hylli fyi'ir glæsilegan söng sinn
hjer á undanförnum árum.
Svo sem fyrr hefur verið frá
skýi't hjer í blaðinu, endurtaka
þau Guðrún og Guðmundur söng-
skemnxtun sína í Gamla bíó í
kvöld, kl. 7,15. Er ekki að efa það,
að þar verði hvert sæti skipað,
bæði af ungum og gömlum, sem
yndi hafa af sígildri tónlist og
ljettari iögum.
Vilja ekki :í utanríkisþjónustuna.
WASHINGTON. — Bandaríska
utanríkisráðuneytið reynir nú að
fá fioiri in»w Þi lérgja f~
sig nám, cr miðast við utanríkis-
þjónustu laodsins. Fer oeim «-
íækkandi, sem leggja stund á
þess háttar nám.
Békin er nú loksins kemin, seen
þér sannarlega haffið beðið eftir
eftir
Halldór Kiljan Laxness.
Þegar leitað var eftir
íslenskri bók íil þess að
kvikmynda, varð
SALKA VALKA
fyrir valinu.
Fyrir 20 árum, er höf-
undurinn kynnti lesend-
um sínum hina óvenju-
legu og þróttmiklu stúlku,
Sölku Volku, urðu ýmsir
sem þrumu lostnir. Nú
hafa þeir jaínað sig og
í dag lesa allir söguna um
hana fullir aðdáun.
SALKA VALKA er jóla-
bók Islendinga erlendis.
Hún hefur nú farið sigur-
för um Vestur- og Aust-
ur-Þýskaland.
Bægi bindin eru nu
í einni bók •—
Helgafelísbók.
;
Fastir áskrifendur fá
bókina afhenta á Veghúsa
sííg 7 (opiS í kvöíd og
næstn kvöld til klukkan 9
á kvöldin.)
Varastykki
fyrir-
liggjandi
Fljót afgreiðsla.
Verkstæðið Tjarnargötu 11
S!mi 7380
Karlmanras-
til sðiu. Upplýsingar á Hrisa
tcig 35 milli kl. 3 og 5 í d;.g.
Sjóiuaf.ar iNkr.r cfllr
HERBERGI
mcð cöa án húsgagna, hclst
scm r.fest Mi5ba*nhm. — Má
vera Htið. Uppl. i sima 4396
fra kl. 5—6 i dag.
Hinai hcimsfrcegu ,,Jaeger“ vörur komnar.
Jersey — blássys*
P@ysy seit
FJÖLBREYTT ÚRVAL.
■*%
m
5
m
m ■■■ « ■ « ■ b a * m nvmw?mmmattm
CT
ftl
U
« C- S n
W nm «
ÖLeifc@.S i
u
m
: I'oúð í risi við Leifsgötu og fokhelt S
stcrnhús í Kópavogi.
• Nánari upplýsingar á skrifstofu Einars B. Gúðmunds- 2
* •
; sonar, Guðlaugs Þorlákssonar & Guðmundar Pjeturs- 1
: sonar, Austurstræti 7. símar 2002 og 3202.
4ra hcrhergja
á Akranesi til sölu. Skipli á
ibúð í bænum koma ti) grcina
Þeir. sem hcfðu hug á þessu
1 hei .......... á
iifgi’. úxói. fyrir 21. þ. xn., j
| E S.... RISBIÆe =
• 5
: í Kopavogi við Hafnarfjarðaveg er TIL SOLU fjögur ;
: herbergi, eldhús, bað og geymsla ásamt hlutdeild í þvotta Z'
'■ húsi o«: miðstöð. — Nánari upplýsingar á skrifstofu fje- S
; lagsins i Edduhúsinu, efstu hæð kl. 17—19 til þriðju- »:
: da“.:hv;:HU. ST.1ÓEN E.S.S.IÍ.
: s