Morgunblaðið - 27.01.1952, Blaðsíða 8

8
MORGVNBLAÐIÐ
Sunnudagur 27. jan. 1952
Útg.: H.f. Arvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjörn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 18,00 á mánuði, innanlands.
í lausasölu 1 krónu eintakið. Kr. 1,25 með Lesbók.
Hinn lnngþráði ríkiseríingi
Egypta varð ekki friðarengill
Atvinna og Öryggi
FRUMSKILYRÐI þess að þjóðir
geti notið öryggis um afkomu
sína er að þær eigi tæki til þess
að hagnýta náttúrugæði landa
sinna.
Við Islendingar þurfum þannig
fyrst og fremst að eiga skip og
báta til sjósóknar, tæki til þess að
rækta með jörðina og reka bú-
skap, raforkuver til þess að fram
leiða orku til iðnaðar, ljósa, nita
og annarra lífsþæginda.
Reynsla þjóðarinnar af stjórn-
málaflokkum sínum sannar henni
að Sjálfstæðisflokkurinn hefur
haft giftudrýgsta forystu um, að
skapa henni aðstöðu til þess að
hagnýta gæði lands síns. Hann
beitti sér fyrir því, að gjaldeyris-
sióðum þeim, sem hún átti í lok
síðustu styrjaldar yrði varið til
þess að kaupa ný og betri skip,
fullkomnari landbúnaðarverk-
færi og vélar og áhöld til vax-
andi iðnaðar í landinu. Hann hef
ur einnig unnið mest að því, að
nú er verið að reisa stærstu orku
ver. sem nokkru sinni hefur verið
ráðist í hér á Iandi.
Kommúnistar þykjast ævinlega
bafa verið miklir vinir atvinnu-
lífsumbóta þeirra, sem Sjálfstæð-
ismenn höfðu forystu um. En
þessi hlýhugur í garð þeirra birt
ist þó aðallega í því, að þeir
stefna rakleitt að því, að sökkva
allri framleiðslu í landinu í fen
hallareksturs og kyrrstöðu.
Ef þetta tekst getur afleið-
ing þess ekbi orðið önnur en
sú, að skapa hér ennþá stór-
felldara atvinnuleysi en nú
ríkir af völdum erfiðs árferðis,
aflaleysis og umhleypinga-
samrar vetrarveðráttu. Verka
mönnum oð sjómönnum er
ekkert gagn að góðum atvinnu
tækjum, sem ekki er hægt að
reka vegna of mikils fram-
leiðslukostnaðar. Þau veita
þeim enga atvinnu.
Þetta vita kommúnistar líka.
En þeir vilja stöðva rekstur at-
vinnutækjanna. Þegar svo er
komið kenna þeir þjóðskipu-
laginu og valdhöfunum nm,
hvernig komið sé, alveg á
sama hátt og þeir kenna nú-
verandi ríkisstjórn og Marsh-
allaðstoðinni um þá erfiðleika,
sem nú steðja að almenningi
ýmsra byggðarlaga.
íslendingar hafa í raun og veru
mjög gott tækifæri til þess að
sjá í gegn um svikavef kommúu
ista um þessar mundir. Öll þjóð-
in veit, ekki sízt Reykvíkingar,
Sunnlendingar og Akureyringar,
að bygging hinna miklu orku-
vera við Sog og Laxá eru þýðing-
armestu mannvirkin, sem þjóðin
nú er að framkvæma. Allir heil-
vita menn skilja, að með þeim er
verið að leggja grundvöll að fjöl-
þættara atvinnulífi og auknum
Jífsþægindum. En kommúnistar
hér á landi hata þau eins og pest
ina vegna þess, að þaU eru byggð
fyrir amerísk láns- og gjafafé,
sem Sovét-Rússlandi er illa við.
Þarna er í raun og veru fenginn
mjög greinilegur mælikvarði á
það, hvora hagsmunina kommún
istar meti meira, þá rússnesku
eða hina íslenzku. Fjöldi verka-
manna vinnur að því að reisa
þessi miklu orkuver. Tugir þús-
unda Islendinga munu hljóta vax
andi atvinnuöryggi og aukin lífs
þægindi þegar þeim er fulllokið.
En Stalin og „Politbúreau" hans
er á móti því að íslendingar fái
aukna raforku til iðnaðar og þæg
inda. Þessvegna er Sigurður
Guðnason líka á móti því.
Vel má vcra að þassí meinlausi
og hógværi maður sé í hjarta sínu
ekki alveg fullviss um það, að
glæsileg raforkuver, aukinn iðn-
aður og öruggari ljós og hiti á
heimilum verkamanna, séu beint
skaðræði og tilræði við hagsmuni
þeirra. En það skiptir ósköp litlu
máli. Það er ágætt fyrir kommún
ista að láta hann koma fram á
fundum Dagsbrúnar. En að sjálf
sögðu 'fær hann engu að ráða um
stefnu kommúnistaflokksins.
Hann verður að dingla aftan í
Rússadindlunum og berjast með
þeim gegn þörfustu og mikilvæg-
ustu framkvæmdum, sem þjóð-
in hefur ráðist í.
Það er alveg rétt, sem kom
fram í þremur samtölum við Dags
brúnarverkamenn hér i blaðinu
í gær, að kommúnistar nota Dags
brún fyrst og fremst sem tæki í
flokksbaráttu sinni. Raunveru-
legir hagsmunir verkamanna
liggja þeim í léttu rúmi.
Allt þetta hljóta Dagsbrúnar
verkamenn að gera sér ljóst
þegar þeir kjósa stjórn í félagi
sínu. Meðal Sjálfstæðisverka-
manna og annarra stuðnings-
manna B-listans í þessum kosn
ingum ríkir enginn vafi á hin j
um raunverulega tilgangi
kommúnista. Hann er ekki út
rýming atvinnuleysis og vand-
ræða heldur þvert á móti enn
meira atvinnuleysi og von-
leysi meðal vinnandi manna.1
Þessvegna verða allir lýðræðis
sinnaðir verkamenn að sam-1
einast um B-Iistann og skana
öfluga samfylkingu lýðræðis
aflanna gegn niðurrifsstefn-
unni og hinni sálarlausu þjónk j
nn kommúnista við erlenda
ofbcldisklíku.
Norðurlandaráð
SAMA DAGINN og Alþingi var
slitið var fundur haldinn í fs-
landsdeild norræna þingmanna-
sambandsins. Á þeim fundi var
samþykkt, að ísland skyldi ger-
ast aðili að stofnun Norðurlanda-
ráðs, sem verið hefur í deigl-
unni undanfarið. Til þess að þessi
ákvörðun verði fullgild, þarf rík-
isstjórnin að leggja fyrir Alþingi
tillögu um gildi hennar. Mun
það * væntanlega verða gert síðar
á þessu ári.
Áður höfðu Noregur, Dan-
mörk og Svíþjóð ákveðið að
standa að stofnun þessara sam-
taka. Finnar hafa hinsvegar ekki
treyst sér til þess að vera með
vegna aðstöðu sinnar í alþjóða-
málum. Hinsvegar hafa fulltrúar
þeirra, sem þátt tóku í undir-
búningi málsins, lýst yfir ein-
dregnu fylgi sínu við slíka stofn-
EFTIR
J. ANDERSEN-ROSENDAHL
Kairo
VIÐ biðum þess að sorgarleik
urinn hæfist, en lifðum æfin-
týri.
Upp á siðkastið hefur Kairo
beðið og beðið full eftirvænt-
ingar. Nýr maður hafði birzt
á sjónarsviðinu. Hafez Afifi
hafði verið tilnefndur ráð-
gjafi konungs. Konungshöllin
var orðin miðpunktur viðburð
anna. Það var þaðan sem
menn gátu vonast eftir ein-
hverjum þeim aðgerðum sem
myndu draga úr hinu hátt
spennta stjórnmálaástandi.
En lítið barst út frá konungs-
höllinni og það var ofur skiljan-
legt. Sérkver leikur á skákborði
stjórnmálanna sem hinn uppesp-
aði múgur myndi skoða sem
smán við stolt þjóðarinnar gat
orsakað algjöra sprengingu. Múg
urinn var hættulegur. Það sýndi
rás viðburðanna í Suez ofstækis-
fullir múhamedstrúarmenn höfðu
kveikt í kirkju annars trúar-
flokks, eftir að 5 menn höfðu
verið dregnir eftir götunum og
skornir áður en þeim var kastað
á kirkjubálið.
Muhamcdstrúarmenn, sem
eru í meirihluta í landinu,
höfðu ákveðið að þeir skvldu
ráða lögum og Iofum í bar-
dögunum við Egypta. Það var
þeirra ófriður og það var
heilagt stríð gegn hinum van-
trúuðu, jafnvel þó að þeir
væru Egyptar.
UPPLESTUR ÚR KÓRANINUM
Þeir sem lengst höfðu gengið
af hinum ofstækisfullu mú-
hamedstrúarmönnum höfðu gert
bæði ríkisstjórn landsins og
stjórnum annara landa ljóst, að
samkomulag myndi þýða ógnar-
öld og blóðbað. Ráðist var að
kvikmyndahúsum og skemmti-
stöðum. Engin veraldleiki, þegar
þjóðin var stödd í neyð. Engar
skemmtanir skyldu haldnar, sem
brytu í bág við reglur Koransins.
Flöskur og glös voru eins og
skæðadrífa í lofti á dansstöðun-
um. Allt í nafni spámannsins.
Frelsissveitir Múhameðstrúar-
manna tóku útvarpsstöðina á sitt
vald. Söngkona ein var stöðvuð
í miðju lagi og dagskráin hélt
áfram þegar í stað með upplestri
úr kóraninum.
Hinn egypzki sorgarleikur var
kominn á alvarlegt stig. Arineld-
urinn var Kairo, þar sem kilo-
metra langar raðir manna fylgdu
föllnum frelsishetjum til grafar.
Þetta voru „þögular mótaðgerð-
En hættulegri kreppu var afstýrt,
með fæðingu drengsins, en ennþá
á kóngurinnf mikltun vandræðum
ir.“ Hundruð þúsunda manna
, gengu á eftir kistunum sveipuð-
um fána Egyptalands. Hvergi
heyrðist stuna. í röðunum mátti
sjá hrukkuð enni og æðisleg
augu. Skammbyssurnar voru
einnig hafðar með. Þær voru ekki
notaðar, en þær voru samt þarna
KAIROBORG LÍKIST
HERBÚÐUM
Muhamedsbræðurnir skerpa
i hnífa sína .... hvísluðu tauga-
óstyrkir Egyptar og hræddir út-
lendingar.
I Rauðum húfum skaut upp eins
og draumsóleyjum á öllum göt-
um Kairoborgar. Þær voru glæsi
legar ásýndum og sátu á höfð-
um vopnaðra lögreglumanna.
Hinir illa klæddu hermenn sem
fram að þessu höfðu staðið vörð
fyrir framan hús sendisveitanna
• í „Garden City“ hurfu af sión-
• arsviðinu. Einnig þar birtust hin
ar rauðu húfur lögreglumann-
anna, sem voru reiðubúnir að
skjóta.
I Höfuðborg Egyptalands bar
svip herbúða.
I
1 Kairo beið. Eftirvæntingarinn-
ar gætti hvarvetna. Blaðamenn-
irnir gengu ekki til hvílu fyrr en
þeir höfðu sett simatæki á nátt-
borðið og skóna tóku þeir ekki
af sér.
Það hlaut að sjóða upp úr inn-
an skamms, en enginn virtist bera
kensl á klukkusláttinn til hinnar
fyrstu atlögu, eða vita hvar eld-
ingunni mundi ljósta niður.
GLEÐIBOÐSKAPUR
Að morgni das hins 16. jan-
úar skeði það. 101 skot þrum-
uðu yfir Kairoborg. En það
var ekki merki um blóðbaðið,
ekki eggjan til að drepa, held-
ur boðskapur um nýtt líf.
Prins var fæddur. Allah hafði
gefið Farúk konungi og Narriman
drottningu son. Konunglegur
prins og ríkiserfingja.
Sveinbarn er merkur atburður
í tilveru muhamedskrar fjöl-
skyldu, sem áður hefur ekki
hlotnast sú hamingja að eignast
erfingja. Hinn langþráði ríkis-
erfingi var allri þjóðinni gleði-
boðskapur.
Velvakandi skriíar:
ÚB DAGLEGA LÍFINU
I Laugarnar
í vetrarhörkum.
FORELDRUM, sem börn eiga í
Lauganesskóla, þykir þau
í vanda sett. Þar eins og annars
staðar er þeim gert að iðka sund,
þegar þau fara að stálpast.
En börnin úr Lauganeshverfi,
Vogahverfi og Langholti eiga
engrar sundhallar völ. Þeim er
því gert að sækja Sundlaugarnar
í sundtímunum.
Tilgangurinn með þessum nýju
samtökum hinna norrænu þjóða
er fyrst og fremst sá, að gera
samvinnu þeirra víðtækari og
reunhæfari. Norðurlandaráðið
\erður nokkurskonar ráðgjafa-
þing hinna fjögra þjóða, skipað
þingmönnum þeirra og ráðherr-
urh. Er gert ráð fyrir að Svíar,
Danir og Norðmenn eigi þar í
hæsta lagi 16 fulltrúa hver þjóð,
en íslendingar 5. Lagt hefur ver-
ið til að það komi saman einu
sinni á ári og standi aðeins stutt-
ar. tíma, eina til tvær vikur.
Það er áreiðanlega ósk allra
þeirra þjóða, er að þessum
samtökum standa, að með
þeim skapist auknir möguleik-
ar til þess að ráða þeim mál-
um til lykta er varða sameig-
inlega hagsmuni Norðurlanda.
Námskeið Slysa-
varnadeildarinnar
„Ingólfs"
NÆSTKOMANDI miðvikudag
hefst námskeið í hjálp í viðlög-
um og meðferð öryggistækja á
vegum slysavarnadeildarinnar
„Ingólfs" og Landssíma íslands.
Námskeiðin eru einkum ætluð
sjómönnum og verður lögð á-
herzla á að kenna Iífgun drukkn-
aðra og fyrstu hjálp ef slys ber
að höndum. Kennslan í hjálp í
viðlögum fer fram í hinum nvja
fundarsal Slysavarnafélagsins í
V.B.K.-húsinu við Grófina og
stendur yfir í fimm kvöld á tím-
anum 9—10,30. Kennsla í með-
ferð talstöðva, radíómiðunar-
tækja og dýptarmæla fer fram í
húsakynnum Landssímans við
Sölvhólsgötu, sömu daga kl. 7—8
á kvöldin.
Það er von Slysavarnafélagsins
að sjómenn notfæri sér þetta ein-
staka tækifæri til að auka þekk-
ingu sína á þessum efnum og eru
væntanlegir þátttakendur beðnir
að tilkynna þátttöku sína í síma
S.V.F.Í. 4897 eða 81135 á mánu-
dag, þriðjudag eða miðvikudag.
V:
að morgni I frosti og hríð
afcatagar mFWHH'iIP ff
Við þetta er ekkert að athuga,
þegar tíð er skapleg. En það er
kunnara en frá þurfi að segja,
að viðrað hefir óvenjuilla í jan-
úar, bæði frost og stórhriðar.
Með blautt hárið
í frosti
ALLT að einu hefir litlu sund-
iðkendunum ekki verið gefið
eftir. Þau verða að sækja opnar
Laugarnar í vonzkuveðrum
og sýnist reglunum þannig nokk-
uð harkalega fylgt.
Það er ekki hægt að ætlast til,
að 10 ára börn fari í sund í op-
inni laug kl. 8 að morgni í frosti
og hríð.
Og þó að hlynnt sé að þeim
eins og föng eru á, þá er þó allt
af gangurinn heim hættulegur
með blautt hárið. Hér sem annars
staðar er kapp bezt með forsjá.
Siðir og ósiðir.
KÆRIVelvakandi. Ég hefi ekki
átt heima hér í Reykjavík
nema lítinn hluta ævi minnar, en
tel mér þó vitaskuld skylt að fara
eftir þeim kurteisissiðum og
venjum, sem hér tíðkast.
Þó eru sumir siðir fólks hér svo
fyrir neðan allar hellur að mínu
viti, að ekki komi til nokkurra
mála að fallast á þá.
Mig langar til að tilfæra hér
eitt dæmi af þessu sauðahúsi.
Hvererðeta?
ÞEGAR hringt er í símann (ég
á við heimilissíma, þar sem
margt er fólk) svaraði ég fyrst í
stað með hinu alþjóða og alkunna
„hallói“. Kvað þá ævinlega við
svarið: „Hver er þetta?“ Sagt eins
og eitt orð væri.
Nú tel ég það furðumikla
ókurteisi og óþægilegt, þegar ætl-
azt er til, að menn kynni sig í
síma fyrir hverjum sem er, þótt
þeir hinir sömu kynni sig alls
ekki sjálfir.
Tók ég því það ráð að segja
alltaf símanúmerið, þegar ég tók
símann, en allt kom fyrir ekki.
Ég fæ alltaf sama svarið eða öllu
heldur spurninguna: Hvererðeta?
Þykir þér þetta ekki óhemju-
mikil frekja og ókurteisi hin
mesta?
Flökkukind.“
Hvað heitirðu, manni?
ÞAÐ hefir löngum þótt brenna
við, að við íslendingar stæð-
um höllum fæti í umgengnis-
menningu, drykkjumenningu og
alls konar menningu, símamenn-
ing ekki undanskilin.
Þessu, sem þú kvartar yfir, má
jafna til þess, að þú færir heim
til símnotandans, kveddir þar
dyra og spyrðir hann formála-
laust þegar hann kæmi fram:
„Hvað heitirðu, manni?“ Og sann.
aðu til, hann mundi setja upp
hundshaus.
Á misskilningi reist.
VEGNA ummæla tveggja
stúlkna hér í blaðinu varð-
andi veitingahús á Laugavegin-
um, vill Morgunblaðið taka fram,
að það hefir átt viðtal um málið
við eigendur veitingahússins og
telur blaðið, að fengnum upplýs-
ingum, að afstaða veitingamann-
anna hafi verið rétt.
Biður blaðið því velvirðingar á
þessum ummælum, sem voru á
misskilningi byggð.