Morgunblaðið - 04.04.1952, Blaðsíða 7
MORCUISBLAÐIÐ
Föstudagur 4. apríl 1952
% 1
fíir 20.060 fcm langan flétfa
Jöklarannsóknafélagsins
iiíða miigvíilea verkefni
JS*
IfKÍS!]
Félagið fær feyfi fyrir sfcriðbíl
Frá aðalfundi félagsins í fyrraí
Fyrir nokkrum dögum komu 20 Hvít-Rússar fijúgandi til Hamborgar eftir flótta margra ára. Upp-
haflega flýó'u þeir undan kommúnistum eftir byltinguna 1917. En fyrir 3 árum urðu þeir að flýja frá
Kína, þar sem kommúnistar höfðu þá náð þar völ lum. Leiðin lá gegnum Sinkiar.g yfir Hámaiaja til
Indiands og frá Kalkútta með vélflugu til Iíamborjar. Leiðin er 20 þús. km löng og á flóttanum fækk-
aði flóttafólkinu úr 300 í 20. Á myndinni sjást nokkrir Hvít-Ritssanna stíga út úr vélfíugunni við
koinuna til flamborgar. Grísk-kaþólski biskupinn á brezka liernámssvæðinu sést veita þeim viðtöku
og blessun.
nn
læíii Darf að vera i
t'. ®
I ORYGGISMALUNUM mætast
sameiginlegir hagsmunir Slysa-
varnafélagsins og póst- og síma-
jrsálastjórnarinnar um ýms atriði,
sem'snerta slysav- rnarnálin. • —
.Þannig komst Einar Pálsson,
skr'ifstofústjóri landssímans, að
ciði er hann ræddi tun taistcðvar
«g cnnur skyld hjálpartæki skipa,
á landsþingi Slysavarnafélagsins.
í upphafi máls sír.s ræddi Ein-
-sr Pálsson um nauðsyn þess að
öll slík hjálpartæki séu í full-
komnu lagi þegar skipin leggja
til hafs. — Það hlýtur að vera
lágmarkskrafa, ef tryggja á sem
bezí öryggi rnanna í siglingum
við strer.dur landsins og á höfum
Úti.
ÖLL SKÍP 20 KÖMLESTA
ÖG STÆRRf MEÐ TAL-
STÖÐVAR
■ Síðan vék hann rnáli sínu að
radíóþjónustunni og einkum tal-
stöðvunum. — Fyrstu talstöðv-
arnar voru leigðar í íslenzk fiski-
skip fyrir 20 árum. Voru það
dínuveiðararnir Nonni og Ár-
mann frá Reykjavík. Nú, tveim
áratugum síðar, eru talstöðvar í
574 skipum og bátum. Allir bátar
og skip í flotanlún, sem eru yfir
20 rúmlestir, eru méð talstöðvar.1
Talstöðvar á landi hafa einnig
aukist all mjög á undanförnum
árum og eru nú fimm strandar-
stöðvar opnar allan sólarhring-
inn allt árið um kring. Að.rar j
fí!nm stöðvar eru opnar ákveðna
tíma sólarhringsins. Loks eru 14
talstöðvar, sem einunais annazt
öryggis- og neyðarþjónustu og
hafa takmarkaðan starfstíma.
Af þessu má sjá, sagði Einar
Pálsson, að talstcðvaþjónustan er
orðin allumfangsmikil. Má það
vera gleðiefni öllum þeim, sem
láta sér annt um öryggismál sjó- ,
farenda. Slysavarnafélagið á sinn |
mikla þátt í að talstöðvarmálun-,
um hefur miðað svo vel áfram. j
HLUSTA LÍTIÐ Á
NFYÐAR-ÖLDUTÍÐNINA
Einar Pálsson ræddi því næst
Eina
um fai
Einar Pálsson
um hlustvörzluna, bæði í landi og
á skipunum. Hlustun í landi er
góð, sagði Einar, en hún verður
í reyndinni tiigangslítil, ef strand
arstöðvarnar ná ekki til bátanna.
Það kemur því miður allt of
oft fyrir, að ekki næst í skip, sem
er á sömu eða svipwðum slóðum
og skip það er, sem á aðstoð þarf
að halda. Þetta stafar af því,
sagði Einar, að skipin íilusta
mjög Iítið á hina alþjóðlegu kaii-
03 neyðaröláuííðni. — Skipin
hiiista tíðast á samtöl, scm fara
fram um fiskveiðar skipanna.
Stórlega mætti auka öryggið
með skipulegri hlustvörzlu bát-
anna svfþað og nú tíákast hjá
togurunum. Hlustunarskilyrðin
eru hvergi betri, en.á sjónu.m. —
Hér er mikið í húfi og með ram-
tokum allra er að málum bessum
m Lðndssíenans ræádl
iSVFÍ
/inna, ætti að vera hægt að koma
'peirri samábyrgð á, sem þarf og
verður að koma í þessum efnum.
Sjómönnum er eðlilega þörf á
að hlusta á samtöl skipanna um
'iskveiðar, en nú er aðeins eitt
/iðtæki í bátunum og meðan
ílustað er eftir aflafréttum bát-
anna, er ekki hægt að hlusta á
tall- og neyðaröldutíðninni cam-
■;ímis.
NÝTT TÆKI
Póst- og símamálastjórninni er
'jóst að nauðsynlegt sé að tvö
æki verið í hverju fiskiskipi og
lé annað þannig útbúið að hlust-
’.ð er stöðugt á kall- og neyðar-
'ildutíðninni meðan skipið er á
ajó.
Hefur póst- og símamálstjórn
'n falið radíóverkstæði Lands-
ímans að gera tilraun með smíSi
í öruggu, en óclýru viðtæki fyrir
fiskibátanna fyrir neyðaröldu-
tíðnina. Má bráðlega vænta ár-
angurs af þcssari tilraun, sagði
Einar Pálsson. Með slíku tæki
yrði mikilvægum áfaga náð í ör-
yggismálum sjófarer.da.
Nauðsynleat verður að hvetia
alla þá, er hlut eiga að máli, til
að viðurkenna nauðsyn elíks
tækis.
í erindi sínu drap Einar Páls-
son á þá str.ðreynd að bátar hafi
farið í róður með talstöðvar sín-
ar í ólagi. Alltaf geta stöðvarnar
bilað, þó aðeins sé notað til þeirra
hið bezta efni. Hér er um mikið
alvörumál að ræða, sagði hann,
sem taka þarf föstum tökum.
Taldi hann að íil mála kæmi að
gera skipstiórana ábyrga og láta
þá sæta sektum ef það sannaðist
að þeir hefðu siglt úr höfn með
talstöð og önnur öryggistæki í
ólagi. Þessi orð bað hann að ekki
yrðu skoðuð sem fjandskapur út
Framh. á bls l)
JOKLARANNSOKNAFÉLAG j
íslands liélt fyrsta aðalfund sinn
í I. kennslustofu Háskólans í
fyrrakvöld. Á undan fundi varj
sýnd kvikmynd sú, er Árni Stef-
ár.sson tók af fransk-íslenzka
vísindaleiðangrinum á Vatna- j
jökli síðastliðið sumar. Mynd
þessi er í eðlilegum litum, eink-
ar vel og skýrlega tekin. Sýnd
er för leiðangursmanna í tveim-
ur snjóbíium ujip á Vatnajökul og
f.nam og aftur um hann, meðan;
þeir vinpa að vísindastörfum sín-
om við hin erfiðustu skilyrði.
Einnig sýnir myndin vel hina
stórbrotnu og hrífandi fegurð ör-
æfanna, sem tvimælalaust alltof
fáir njóta af eigin raun. Jón Ey-
þórsson, sem var leiðangursstjóri,
skýrði myndina.
SKÝRSLA FORMANNS
Að kvikmyndasýningunni lok-
inni var gengið til aðalfundar-
starfa. Formaður Jöklarannsókna'
félagsins, Jón Eyþóisson, veður-
fræðingur, setti fur.dinn og gaf
skýrslu um starísemi þess síðast-
liðið ár. Fclagið er sem kunnugt
er mjög ungt, aðeins rúmíega
ársgamalí, en félagsmenn eru
þegar orðnir 150 og höiðu þeirj
allir greitt árgjald sitt.
Félagið hlaut 4 þús. króna
styrk frá Menntamálaráði á ár- (
inu. Einnig áskotnaðist því þrír
járnskálar aí Keflavíkurflugvelli
endurgjaldslaust, og hafa tveir,
þeirra þegar verið reistir á fjöll-
um uppi, en hinn þriðji var seld-
ui til þess að standast straum
af kostnaði við flutning og end-
ursmíði hinna tveggja, sem voru
þó reistir í sjálfboðaliðavinnu
eingöngu.
Þá ræddi fcrmaður um tll-
raunir féíagsins til þess að eiga-
ast sr.jóbíla, sem har.n kvað
mesta áhugamál þess. Skýrði
hann frá því, að nú íægi fyrir
tilboð frá Svsþjóð um tvo skrið-'
bíla fyrir 60—70 þús. ísl. krónur
samtals og væri það verð ali-
hagstætt. Kvað hann rikissjóð
hafa lagt fram 25 þús. krónur til
kaupanna, en almenn fjársöfnun
hefði nokkurr veginn tryggt það,
sem á vantaði. Ennfremur upp-
lýsti formaður, að Fjárhagsráð j
hefði þá um elaginn veiít félag- j
inu innflutningsleyfi fyrir einum
skriðbíl. !
Siðastliðið sumar unnu sjö
menn að rannsóknum á Breiða-
merkurjökli, sex enskir nárns-
rcenn og einn íslendingur, Sverr-
ir Sch. Thorsteinsson. Jöklarann-
sóknaíélagið styrkti rannsóknir
þessar, sem m. a. voru fólgnar í
því að gera uppdrátt af jöklinum,
og hefur komið í Ijós, að eldri
uppdrættir eru nokkuð ónákvæm
ir. Ætlunin er -að halda rann-
sóknum þessum áfram næsta
sumar.
ÁRSRITIÐ „JÖKULL“
Jöklarannsóknafélagið hefur
gefið út ársritið „Jökul“ og
kvaðst formaður hafa byrjað út-
gáfu þess nokkuð upp á sitt ein-
c.æmi, og væri allskostar óvíst
um framtíð þess. Skýrði hann frá
því, að Prentsmiðjan ,,Oddi“
hefði sýnt þá höfðingslund að
gefa allan prentunarkostnað rits-
ins og þakkaði hann rausn þessa.
Finnig þakkaði hann öðrum þeim
aðilum, er stutt hefðu félagið
rneð gjöfum, vinnu og annarri
fyrirgreiðslu.
Gat hann þess, að fyrsta gjöfin
hefði félaginu borizt frá hinum
látna forseta íslands, Sveini
Björnssyni, en sú stærsta frá
Ara Hálfdánarsyni, Höfn í Horna
firði. Langdrýgsta kvað hann þó
fjársöfnun Morgunblaðsins hafa
verið, en þar söfnuðust 8—10
þúsund krónur.
Að endingu ræddi formaður
hin miklu verkefni, sem ttíðá*
Jöklarannsóknafélagsins við að
rannsaka jökla landsins, þar t eð]
lítið starf hefur verið unnið í
þeim efnum hér á landi til þessaí
en sums staðar erlendis héfur að>
því verið starfað í nálega hundr-
að ár. f
Að lokinni skýrslu formanps
las Páll Sigurðsson upp reikn-.
inga félagsins og voru þeir sam-j
þykk'tir í einu hljóði.
STJÓRNARKJÖR
Formaður félagsins er kjörinnf
til þriggja ára í senn, og lá þvi
fyrir fundinum að kjósa aðra
stjórnarmeðlimi. í fráfarandí
stjórn áttu sæti auk formanns:
Gjaldkeri. Sigurjón Rist, ritari
Guðmundur Kjartansson, Trausti
Einarsson og Arni Stefánsr-on. F
varastjórn: Sigurður Þórarinsson,
Þorbjörn Sigurgeirsson og Einar
Magnússon. Voru þeir allir end-
urkjörnir í einu hljóði. Endur-
skoðendur voru kosnir Páll Sig-
urðsson og Rögnvaldur Þorláks-
sor. í stað Kristjáns heitins Skag-
íjörð.
UM ÍSMYNÐUN
Þá flutti Þorbjörn Sigurgeirs-
son erindi um ísmyndun. Ræddi.
hann ítarlega eðli þeirra og or-
sekir og' hina miklu þýðingú
þeirra. Kvað hann hið fasta
ástand vatnsins yfirleitt fjand-
samlegt lífinu, en þó væru frá
því undantekningar, því að ísinn
losaði sundur kletta og steina og
auðveldaði þannig gróðurmynd-
un. Erindi Þorbjörns var hið
fróðlegasta og gerðu fundar-
menn góðan róm að máli hans.
í lok fundarins var sýnd fróð-
leg og merkileg kvikmynd af
Grænlandsleiðangri Paul Emile
Victor, og hontim síðan slitið á
tólfta tímanum.
Þessi fundur Jöklarannsókna-
félagsins var vel sóttur og ríkti
á honum einhugur og áhugi á
hinum merku viðfangsefnum fé-
lcgsins.
ííæíi'r
HfáBpaiEr fjörf
EINS OG kunnugt er brann bær-
inn í Gunnólfsvík á Langanesr
að. kvöldi hins 1. apríl s. 1. til
kaldra kola. Allur húsbúnaður,
matvæli og fatnaður brarm þar
inni. Hefur heimilisfólkið á bæn-
um, sem nú stendur uppi blá-
snautt, orðið að koma sér fyrir
á næstu bæjum. Aðstæður þessa
fólks eru hihar hörmulegustu.
Annar bóndinn, en tvíbýii er í
Gunnólfsvík, á fyrir 9 börnum
að sjá. Eru þau á fyrsta til
þrettánda ári. Á framfæri hans
eru ennfremur aldraðir foreldr-
ai. Hinn bóndinn hefur einnig
fósturbörn á framfæri.
Þetta fólk allt stendur nú uppi
gjörsamlega bjargarlaust við eng-
ir. efni. Hér er vissulega þörf
bjálpandi handa. Reykvikingar
hafa oft brugðizt vel við þegar
slík atvik hafa borið að höndum.
Má einnig gera ráð fyrir því að
þessu sinni, að þeir vilji greiða
úi vandræðum .þessa nauð-
stadda fólks, sem hér á hlut að
máli. — Mbl. mun fúslega veita
viðtöku gjöfum til fólksins í
Gunnólfsvík, sem svo hart hefur
orðið úti. _________
LUNDÚNUM — 132.395
ferðuðust með brezkum far
flugvélum í janúarmánuði
Er það 28.1% meira en í
mánuði i fyrra.