Tíminn - 05.05.1965, Blaðsíða 10

MIÐVIKUDAGUR 5. maí 1965
TÍMINN
FLJÓTLEGRA
Framh. af bls- 16.
gerðir, sem hér má sjá fyrir skólp
og vatn.
Nokkrar ályktanir voru gerðar
á aðalfundinum, varðandi hags-
munamál borgarinnar. ítarlegar
kröfur komu fram um nauðsyn-
legar aðgerðir vegna hættuástands
Suðurlandsbrautar, sem birtar
hafa verið í dagblöðunum, sem
opið bréf til borgaryfirvalda
Reykjavíkur.
Samþykkt var einróma að krefj
ast brunabótamats fyrir þau hús
sem víkja verða vegna skipulags-
ins. Kosin var þriggja manna
nefnd til að vinna að málinu.
Tillaga var samþykkt um lóðar-
umsókn undir félagsbyggingu fyr-
ir F.S.Á.
Þessi voru kosin í stjórn: Guð-
mundur Sigurjónsson, formaður,
Maris Guðmundsson, varaformað-
ur, Helgi Árnason, ritari, Svava
Jóhannesdóttir, gjaldkeri, Geir-
mundur Guðmundsson, varagjald-
keri. Varamenn: Kári Sigurjóns-
son, Brynjólfur Guðmundsson.
Endúrskoðendur: Axel Clausen,
Jóhannes Ó. Garðarsson. Varaend-
urskoðandi: Hulda Thorarensen.
ftthugasemd
Framhald af 15. síðu.
haustin. Og svo hive mörg kinda
föll eru verðfelld vegna bit-
sára, og ebki eru skinn þessara
kinda óslkemmd. Mörgum öðr-
um arðsspjöllum veldur ís-
lenzki húhundurinn íslenzkum
sauðfjárbændum vegna eðlis-
galla sinna. fslenzíki búhundur-
inn á nobkra málsbót, þótt hún
sé lítið betri en hans ættgall-
ar, En það eru hváaðalæti smal
anna sjálfra með orðum og lát-
bragði. Ef hundagreyin skildu
það allt, væri það ekki óeðli-
legt, þótt þeir neyttu bæði
kjafts og raddar.
Eg vi'l vona, að Haraldur An-
tonsson unni íslenzkum þjóðar-
hagsmunum og sauðfjárbúskap
— arðsemi ekki undanskilin.
Mætti þá búast við því, að
hann reyndi að kynna sér utan-
dyraifjárgæzlu, víða bæði innan
lands og utan, og reyndi að
komast í sem allra nánust kynni
við veruleikann sj’álfan með eig
in starfs þátttöku, en láti sér
ekki nægja umsagnir eða svip-
sýn prúðbúins ferðamanns. Að
draga miklar ályktanir af svo
léttfenginni þekkingu veit ég
ekki til, að hafi reynzt haldgott.
En oft dregið þungan tjóns-
slóða á eftir sér.. Þar eru dæm
in of nærtæk og glögg, já. æp-
andi.
Guðm. P. Ásmundsson.
Framleiti pinunffis úi
árvals glen — 5 ára
ábvrtffl
Pantlð tímanlpga
Korkiðian h. I.
Skúlagötn 57 Sími 23200
VIÐHORF
Framnala aí 13. síðu
þeir séu frískir. Og við erum
ekki síður á verði gagavart
þeim, sem eru yfir sig rólegir
og eðlilegir, ef svo má segja.
Viðhorf fólks til geðsjúklinga
hefur brcytzt.
— Hvert er nú viðhorf fólks til
geðsjúkl'inga?
— Fólk hefur almennt þær
hugmyndir, að geðsjúkdómar
séu erfiðari viðfangs en aðrir
sjúkdómar. Þetta stafar af því,
að menn skoða ekki málin í
réttu Ijósi. Og fólk hefur löng-
um3. vél.
um litið þá sjúklinga, sem
haldnir eru geðsjúkdómum,
öðrum augum, en þá, sem hafa
líkamlegar meinsemdir. En
samt hefur þetta breytzt. Það
er ekki áberandi nú orðið, að
fólk skammist sín fyrir að
eiga geðsjúkling að nánum
ættingja. Og hræðslan gamla
við Klepp er horfin. Það sést
meðal annars á því, að árið
1950 komú hingað og fóru héð-
an um eitt hundrað manns, en
í fyrra voru það tæp sjö hundr-
uð.
Já, viðhorf fólks hefur
breytzt að flestu leyti. Það leit-
ar til lækna vegna geðrænna
einkenna og kemur hingað og
lítur ekki á það sem neina
skömm. . Þegar menn sjá, að
hægt er að lækna flesta sjúkl-
inga til fulls, þá vex skilningur
þeirra. Það er óþarfi að telja
þessa sjúkdóma einhvern voða,
þeir eru eins og hverjir aðrir
kvillar, sem fólk leitar lækn-
inga við og fær oftast bata.
Og því betri von um árangur,
því fyrr sem sjúklingur leitar
læknis. Þess vegna er átakan-
legt, að geta ekki tekið við öll
um þeim, sem eru hjálparþurfi.
Mér finnst vissulega hörmulegt,
að verulegur tími manns fari
í að neita fólki um spítalavist.
Það er sorgleg staðreynd, sem
verður að kyngja, að mikið
vantar á, til að hægt sé að
sinna brýnustu þörfum, og fyr-
ir bragðið eru margir lengur
veikir en ella. Engum er ljósara
en okkur geðlæknum, hversu
erfitt er að hafa geðveikan
mann á heimili. Og leitt er að
geta ékki komið öllum þessum
sjúklingum fljótt inn á spítal-
ann og fljótt út aftur, full-
frískum.
Staðsetja skyldli geðsjúkrahús
sem næst miðsvæðis.
— Koma aðstandemdur hingað
og heimsækja sjúklingana"
— Já, þeir skammast sín ekki
fyrir að eiga hér sjúka ættingja
og ástvini. Þetta viðhorf hefur
lík gerbreytzt. Fólk kemur og
heimsækir sitt fólk og fer ekki
i felur með það. Því álít ég
mikilvægt, þegar nýr spítali
verður byggður, að hann sé í
bænum og helzt í tengslum við
almennan spítala, þar sem að-
stahdendur geta fyrirhafnar-
laust séð sitt fólk. Hér áður
var sú tízka allsráðandi að
staðsetja geðsjúkrahús langt
frá öllu m'annlífi. helzt i fögru
umhverfi, þar sem það skyldi
hafa róandi og bætandi áhrif á
hina sjúku. Þá vildu menn ýta
þessum sjúklingum sem lengst
burt og helzt gleyma að þeir
væru til. Nú er þróunin sú. að
geðsjúkrahús eru staðseti sem
mest miðsvæðis á hverjum
stað og eins og eg nefndi
sambandi við venjulegan spít-
ala. Þar geta sjúklingai auð
veldlega lagzt inn og komið til
eftirlits og aðstandendui geta
betur fylgzt með ættingjum
sínum
— Er geðveiki algeng meðal
barna?
— Nei, sem betur fer. Aftur
á móti ýmiss konar hegðunar-
einkenni og taugaveiklun. Hitt
er, sem betur fer afar sjald-
gæft.
Tilhneiging til að fá
ákveðna sjúkdóma getur
verið ættgeng?
— Eru geðsjúkdómar ætt-
gengir?
— Þessu er nú ekki gott að
svara í stuttu máli, segir próf.
Tómas, — en ég skal reyna að
gefa smáskýrslu. Ákveðnir geð-
sjúkdómar eru algengari í á-
ákveðnum fjölskyldum, svo að
það hefur komizt inn í fólk, að
yfirleitt sé öll geðveiki ætt-
geng. Þetta er mjög umdeilt.
Flestir eru sammála um, að til-
hneigingin til að fá ákveðna
sjúkdóma sé vafalaust ættgeng.
Það á bæði við um geðsjúk-
dóma og líkamlega sjúkdóma.
Ýmsir utanaðkomandi þættir
hafa svo áhrif á, hvort sjúk-
dómurinn brýzt út. Þótt ákveð-
inn sjúkdómur sé ættgengur,
þýðir það alls ekki, að hann sé
ólæknandi. Menn mega ekki
vera svo svartsýnir að halda
það. í sambandi við ættgengið
má ekki gleyma, að margir
mikilsverðir þættir í fari okkar
eru meira eða minna ættgengir,
og á ég þar við skapgerð,
greind o.fl., en þetta mótast
síðan af umhverfi hvers og
eins. H.K.
BRÉF TIL BLAÐSINS
fjarstæðu. Ef samtökin yrðu nægi
lega almenn, myndi vel takast að
kveða niður þennan draug. Og það
þyrfti að gjörast sem fyrst, svo að
hann gangi ekki „Ijósum logum“
um land allt og drepi fjölda
manna.
Helðruðu bílstjórar. Eg skora
á ykkur að mótmæla einum rómi
að umtöluð breyting verði gerð,
enda er hugmyndin ein sú allra
vitlausasta, sem komið hefur fram
á opinberum vettvangi, þar sem
hún er engum til hagsbóta, nema
nokkrum útlendingum, en allri
þjóðinni til tjóns.
Benjamín Sigvaldason.
Á VÍÐAVANGI
þegar þeim hefur tekizt að
hreykja sér ofan á stétt sinni.
Og það dæmi mætti vera mönn
um áminning um það, að verka
lýðshreyfingin er annað og
meira en samningavél og inn-
heimtustofnun“. Síðan er hald
ið áfram að lesa Eggert pistil-
inn í þessum dúr.
UPPREISNARFORINGI
Framhald at 1 síðu
Stuðningsmenn Juan Bosch, fyrr
verandi forseta lýðveldisins, töldu
sig hafa unnið stjórnmálalegan
sigur, þegar tilkynnt var að
uppreisnarforinginn, Francisoo
Caamano, væri orðinn forseti
landsins til bráðabirgða. Caam-
ano, sem er 47 ára gamall of-
ursti, styður Juan Bosch og hann
upplýsti í símaviðtali við Bosch,
að hann myndi snúa sér til de
Gaulle, forseta, brezku ríkisstjórn
arinnar og allra þjóðhöfðingja
Vesturveldanna og biðja þá um
að viðurkenna þegar i stað hina
nýju löglegu stjórn Dominikanska
lýðveldisins.
Caamano ofursti stjórnar upp-
reisninni gegn herforingjaráði lýð
veldisinS; en formaður þess, Don-
ald Reid Cabral. fór í felur fyrir
10 dögum síðan. þegar uppreisn
iri hófst Juan Bosch tilkynnti i
Puerto Rico. þar sem hann hefur
húið síðar herforingjaráðið rak
liann frá völdum, að löggjafar
þing landsins hefði haldið auka
funri a mánuriagskvöldið og kjör
■ð Caamano forseta tandsins til
bráðabirgðar Þeir Dominikanar,
sem styðja Bosoh, segja, að ekki
þurfi að halda nýjar kosningar,
þar sem Bosoh forseta hafi verið
steypt áður en hann hafði setíð
út kjörtímabil sitt.
Samkvæmt AP-frétt kom til-
kynningin um kjör Caamano sem
sprengja meðal ráðamanna Banda
ríkjanna í Washington. Heimildir
í Puerto Rico segja,‘að kjör Caam
ano ætti að eyða öllum %runi um,
að uppreisnín í Dominikanska lýð
veldinu væri gerð af kommúnist-
um. Bosoh forseti hefur sjálf-
ur hælt Caamano og segir, að
hann sé maður lýðveldissinnaður
og hafi fengið menntun sína og
hermenntun í Bandaríkjunum.
Jafnframt var tilkynnt að John
Martin, sérlegur sendimaður John
sons forseta, hafi rætt við Juan
Bosch í Puerto Rico í dag, en
ekki er getið um árangur af
fundi þessum.
Talsmaður bandaríska utanríkis
ráðuneytisins gerði lítið úr for-
setakjöri Caamanos og sagði, að
stjórnmálaástandið í landinu væri
óbreytt og að engin starfhæf rík
isstjórn væri í landinu. Þess
vegna væri ómögulegt að ræða
um þann möguleika, að Banda-
ríkin viðurkenndu eina eða aðra
stjóm í lýðveldinu.
Opinberir talsmenn Bandaríkja
stjórnar reyna að draga úr þeírri
skoðun margra, að Johnson for-
seti hafi tekið upp nýja stjórn-
málastefnu í sambandi við íhlutun
í því skyni, að koma í veg fyrir
að kommúnistar nái völdum í
eimhverju ríki „vestursins". Segja
talsmennirnir að Dominikanska
lýðveldið sé „sérstakt tilfelli".
En stjórnmálasérfræðingar í
Washington, meðal þeirra Chalms
er Roberts stjórnmálaritari blaðs
ins „Post“, fullyrða að Johnson
hafi mótað nýja stefnu sem gengi
mun lengra en stefna sú sem
Monroe forseti mótaðí fyrir 142
árum síðan. Segir hann, að með
þessari nýju stefnu sinni hafi
Johnson ögrað öðrum ríkjum Mið-
og Suður-Ameríku. Enginn efist
um, að Johnson vilji koma í veg
fyrir, að kommúnistar nái völd-
um í amerískum ríkjum, en ef
önnur amerísk ríki vilja ekki
fylgja þessari stefnu eftir með
valdbeitingu þá hefur forsetinn nú
sýnt, að hann mun að minnsta
kosti gera það sjálfur, — skrifar
blaðið Post.
Fréttaritari Reuters segir, að
opinberir aðilar í Washington
reyni nú að draga úr fyrri full-
yrðingum Bandaríkjanna þess
efnis, að kommúnistar hafi náð
völdum meðal uppreisnarmanna í
Dominikanska lýðveldinu. Nú sé
sagt, að Bandaríkjamenn séu ekki
alveg vissír um þetta atriði og
jafnvel viðurkennt, að meirihluti
uppreisnarmanna séu ekki komm-
únistar, en þá munu um 50
þeirra hafa fengið þjálfun á Kúbu
eða annars staðar, segja Banda-
ríkjamenni
Síðustu fréttir:
Öryggisráð Sameinuðu þjóðanna
tók aðgerðir Bandaríkjanna í Dom
ínikanska lýðveldinu til umræðu
í kvöld Sovétríkin kröfuðst þess,
að ráðið fordæmi íhlutun Banda-
ríkjanna og krefðist þess, að her
USA yrði kallaður heim strax. Full
trúi Uruguay sagði aðgerðir
Bandaríkjanna ólöglegar. en full
trúi Bolivíu stutti tiilögu USA
um. að Samtök Ameríkuríkja (O
ASl skyldii f.ialla um málið.
'fli Ólafsvíkur-
''áta
AS-Ólafsvík, mánudag.
Heildaraflinn hér frá áramótum
til 30 apríl var 10.234.2 tonn, þar
af er loðnuafli 1.848 tonn. Afla-
hæstu oátarnir eru Stapafell með
1.084.8 tonn, Jón Jónsson 971.6
t., Valafell 937.6 t. Steinunn £13.9
t., Sveinbjörn Jakobsson 829,3 t.,
Hrönn 752.1 t., Jökull 749.4 t.,
og Frosti 500.2 t. Þess ber að geta
að vertíðin hér byrjaði ekki fyrr
en 15. febrúar. Aflinn skiptist
þannig á vinnslustöðvarnar, að
Kirkjusandur h.f. hefur tekið á
móti 4336.1 t., Hraðfrystihús Ólafs
víkur 4031.2 t. og Síldar- og fiski-
mjölsverksmiðjan 1866.8 t. Auk
þessa hefur verið tekið við eitt
þúsund tonnum af bátum í Rifi.
Hafnarframkvæmdir eru að
hefjast, og verður byrjað á upp-
fyllingu á morgun. Gert er ráð
fyrir að vinna fyrir 7 milljónir
króna. Dýpkað verður og fyllt upp
yfir 2 ha. og byggð 110 metra tré-
bryggja, þannig að hægt verður
að flytja allan bátaflotann í hina
nýju höfn á næstu vertíð.
Afskipanir hafa verið annan
hvern dag í allan aprílmánuð.
Sjómannadagurinn
verður í maí
Sú breyting hefur verið gerð, að
Sjómannadagurinn, sem venjulega
hefur verið haldinn fyrsta sunnu-
dag í júní, verður framvegis hald-
inn um land allt síðasta sunnudag
í maí. Er þessi breyting gerð eftir
eindregnum óskum frá Sjómanna-
dagsráðum víðs vegar um land,
enda má gera ráð fyrir að fiski-
skip séu frekar í heimahöfn síð-
asta sUnnudag í maí heldur en
fyrsta sunnudag í júní, og reynsla
síðustu ára er sú, að þá eru mörg
fiskiskip byrjuð sumarsíldveiðar.
Ársþing U. M. S. K.
42. þing Ungmennasambands
Kjalarnesþings var haldið 7. marz
síðastliðinn í Félagsheimili Kópa-
vogs.
Sambandsformaður Haukur
Hannessson setti þingið og bauð
þingfulltrúa og gesti velkomna til
þingsins.
27. fulltrúar sóttu þingið frá 5
sambandsfélögulm, auk gesta, sem
voru Skúli Þorsteinsson fram-
kvæmdastjóri, U.MIF.Í., Gísli
Halldórsson forseti Í.S.Í. og
Sveinn Björnsson stjórnarmeðlim
ur Í.S.Í. Fluttu þeir ávarp á þing
inu.
í sambandið bættist við nýtt
félag, Æskulýðsfélagið „Stjarnan“
Garðahreppi, og eru nú 6 félög
innan sambandsins með 680 félags
menn.
Stjórn sambandsins skipa nú.
Úlfar Ármannsson, formaður.
Gestur Guðmundsson, varafor-
ma/ur.
Sigurður Skarphéðinsson, gjald-
keri.
Ólafur Þór Ólafsson, ritari.
Séra Bragi Friðriksson og Jón
Ólafsson, meðstjórnendur.
mmmm
Framhald af 15. síðu.
Kynblöndun talsverð hefur þó átt
sér stað í þessum ættarlið, v ..r eð
Málfríður Bjarnadóttir, sem var
sonar-sonardóttir Bjarna Mar-
teinssonar, giftist, eftir lát manns
síns, Jóns í Espihóli, vinnumanni
sínum. Einari Ásmundssyni, er
var sunnlenzkur. Eignuðust þau
marga afkome.ndur, sem dreifðir
eru um allt Austurland og mikill
ættbogi er frá kominn.
Ég vii lúka þessum fáu línum
með því að færa þeim frænkum,
Önnu Maríu, mágkonu minni, og
Jónínu Rannveigu, frænku minni,
hinztu kveðju frá mér og konu
minni. með þökk fyrir tryggð og
vináttu á langri ævi. Megi þeim
auðnast að njóta eilífrar ham-
ingju hinum megin við fortjald
jarðlífsins.
Jón Þórðarson.