Morgunblaðið - 17.04.1953, Page 7

Föstudagur 17. apríl 1953
MORGUNBLAÐIÐ
7
A Skjaldbreið og Langjökli í snjóbíl
ÞEJR voru sex félagar, sem
farugðu sér páskadagana i snjú
bíl Guðmundar Jónassonar
inn á Langjökul. Fer liér í
stuttu máli frásögn Magnúsar
Jóhannssonar, af förinni ásamt
örfáum hugleiðingum um
fjallaferðir. Langjökulsfarar
voru auk Guðmundar og
Magnúsar þeir Ásgeir Jónsson,
Lárus Jónsson, Þorvaldur Guð
mundsson og Haukur Hall-
grímsson.
SNJÓBÍLLINN FLUTTUB
Á VÖRUBÍL
Við sexmennirgarnir lögðum
upp síðdegis laugardaginn fyrir
páska. Snjóbílinn fluttum við á
palli vörubifreiðar, sem leið ligg-
Ur um Þingvelli að Sandklufta-
vatni norðan Meyjarsætis. Farar-
tálmi var slæmur þar sem vegur-
jnn liggur í gilinu vestan Meyj-
arsætis — allt sundurgrafið af
vatnsrennsli, svo fara varð gamla
„flóraða“ veginn frá 1874, aust-
an Meyjarsætis. Þetta var all
érfið leið með svo þungt hlass,
gem snjóbíllinn er. Vegurinn
meðfram Sandkluftavatni hafði
einnig skolast burtu Og var víða
með öllu horfin.
EKIÐ UPP Á SKJALDBREIÐ
Þegar upp á Kluftirnar kom,
snéri vörubíllinn til Reykjavíkur,
en við ókum snjóbílnum austur
með Lág'afelli, fyrst á íshrönn-
um en færi batnaði þegar austar
dró. Næturstað völdum við
norðan Gatfells, og komið var
fram yfir miðnætti er við tjöld-
uðum. Við sváfum vært og vökn-
uðum ekki fyrr en langt var lið-
ið á páskadagsmorguninn. Um
kl. 10 var lagt áf stað og ekið
upp hraunið í átt til Skjaldbreiðs.
Ferðin sóttist fremur seint
fyrst í stað, en er komið var að
rótum fjallsins, batnaði færið og
ókum við greitt upp hjarnbrekk-
Urnar í suðurhliðum þess. Að af-
líðandi hádegi vorum við á gíg-
barminum á hátindi. Heiðskírt
var og logn, en 10 stiga frost. —
Útsýn dásamleg.
Eftir nokkra viðdvöl á Skjald-
breið, stigu menn á skíðin og
brunuðu á glampandi hjarni nið-
ur austurhlíðina. Hraðinn var
jafnvel meiri en góðu hófi gegndi
bæði á bílnum og skíðamönn-
um.
STEFNT Á HÁBUNGU
LANGJÖKULS
Stefna var nú tekin vestan
Sköflungs — austur Lambahlíðar
að Klakk, og þaðan á vestari
hábungu Langjökuls. Við jökul-
röndina vorum við kl. 14,20. ffúnaflóa. — Vatnsdals-og Skaga
færið var prýðilegt og tók um
klukkustund að komast í 1300 m
hæð, en á hábunguna komum
við kl. 16.08. Okkur virtist hæð
bungunnar mun meiri en sýnt er
á uppdrættinum (1340—1360 m).
Okkur . datt í hug, að gera ná-
tr—
fjarðarfjöllin, með Tindastól í
broddi fylkingar en Mælifells-
hnúkur réktir lestina. Austrið
lokaðist að mestu af hjarnbreið-
um Langjökuls, en til útsuðurs
blasir Suðurlandsundirlend.ið við
í fjarlægð, og hið næsta okkur
á fleygiferð um ávalar hjarn-
bungurnar.
HREINASTA ÆVINTÝR
Ferðalög um jökla og óbyggðir
eru hreinasta æfintýr þegar veðr-
ið leikur í lyndi. Væri ekki at-
hugandi fyrir þá aðila, sem þess-
um málum sinna, að skipuleggja
slík ferðalög með þeim hætti, aS
ferðafólkið færi í ’oílum svo langt
sem vegir og færð leyfði, en síðan
tækju snjóbílar við og væru £
förum milli sæluhúsa um há-
fjöllin. Á þann hát.t yrði kostn-
aður allur viðráðanlegri og far-
kostur og húsrúm myndi nýtasfc
betur. E.t.v. verður þessi hug-
mynd tekin til athugunar af rétt-
um aðilum áður en langt um líð-
ur og víst er að ekki stendur é>
Guðm. Jónassyni, þegar til fram-
kvæmdanna kemur.
— 'k ~
HÁFJALLA FERÐALÖG
Veðurfarið um nýliðna páska>
hefur enn einu sinni sannað, hve
hæpið það er að fá notið fjall-
anna á einhverjum fyrirfranoi
ákveðnum tíma, ekki sízf þegar
um háfjöllin er að ræða og þaut
sem langt eru í burtu.
Um þessa páska var óvenjulega
mikill hugur í fjallafólki að kom-
ast á þá staði er bezt skíðafæri
hefðu upp á að bjóða og skýli til
að hafast við í. í háfjöllum ertt
slíkir staðir ekki margir og hús-
rúm ekki stórt, og hafa þó sjald-
an allir orðið nytjaðir vegna f jar-
lægðar. Það fór einnig svo yfir
þessa páska, að aðeins var dvali&
á tveimur af þessum stöðum
(Tindfjöllum og við Hagavaln)
og framan af sennilega við illant
leik vegna tíðarfarsins. Það er
sameiginlegt þessum slóðum öll-
um, að þangað er langt að sækja,.
..v . , .... * , . . v fyrst löng bílferð og síðan all-
fjolhn er við vorum nyslaldir A þeim stað er hæðarmæling erfið gönguferð og sums st,ða_
við, Skjaldbreið og Hlöðufell. I sýnd 1355 m á uppdrættinum.1 * * , . ... . *
s ..... . , .... 1 g; , | verður að fa hesta til burðar a
A vestan habungunm dvoldum Gerðum við þar athugun a stoðu . „ „ . „ „ , ... ,
.... , „ . , i, , farangri manna. Ferðamati hvers-
við halfa aðra klukkustund og hæðarmælis okkar, og kom i Ijos,
neyttum páskamáltíðarinnar. Við að eftir okkar mælihérvorum við
höfðum samband um talstöð snjó-’ staddir 213 fetum eða 65 metrum
bílsins við Gufunessradio og báð- j lægra en á vesturbuhgunni. Lík-
um þá skila kveðjum heim. Kl.'ur eru því til, að vestari jökul-
17,36 héldum yið norðaustur í bungan sé nálægt 1420 m á hæð,
áttina að klettaborg, sem rís og jafnhá eða hærri en Geit-
einstæð upp úr jökulauðninni og landsjökull, sem talinn er hæstur
vorum komnir þangað, eftir um! eða um 1400 m.
hálfrar klukkustundar akstur,
Við iitfa.ll Hagavatns: — Farið fellur fram eftir fljúfrinu. í baksýn er syðsta Jarlhettan, en við
raetur hennar stcndur sæluhús Ferðafélagsins. — (Þessar myndir tók einn ferðafélaganna, Magnús
Jóhannsson).
kvæman samanburð á stöðu hæð-
armælis okkar þarna, við næstu
merktu hæðarmælingu á upp-
drættinum.
VÍÐSÝNT VAR AF
JÖKULBUNGUNNI
Bjart og gott veður hélst all-
an daginn, frost var 14 stig. Víð-
sýni af jökulbungunni er ein-
stakt. Eiríksjökull er aðeins stein
snar í burtu nær norðri. I vestri
glampar á skallana á Geit-
landsjökli, Þérisjökli og Okinu,
en í fjarlægð SnæfeUsjökull vaf-
inn blárri móðu. í norðvestri ber
mest á Tröllakirkju, þar sem
hún rís upp af hinum viðáttú-
miklu heiðalöndum, en langt að
baki hennar mótar íyrir hálendi
Vestfjarða. Austan Eiríksjökuls,
í hánorðri, sá út á austanverðan
sýndi yegmælirinn að ekið hafði
verið um 18 km leið. Klettaborg-
in mun af sumum vera nefnd
„Skátahnúkur“, en ætti skilið að
heita skemmtilegra nafni, og heit-
ir það e. t. v. Hrími þaktir
klettadrangarnir rísa 85 m yfir
hjarnbreiðuna, en allt umhverfis,
nema að austan, hafa stormsvelg-
ir myndað 20—30 metra djúpa
geil með slútandi hengjum við
brúnir.
Á LANGJÖKLI
Áfram héldum við til norðaust-
urs, upp á hájökulsbunguna, um
2 km austur af klettaborginni.
Ræddum við nú um að halda
hóps verður umsvifamikill og
þunglamalegur, — ferðafólkið es
bundið i báða skó, ef veður spill-
ast og þárf þá stundum að sæta
lagi og jafnvel harðrétti við að
ná til byggða aftur. Slíkar ferðir
verða aldrei fyrir almenning;
enda hingað til farnar eingöngu
af vönu og harðgerðu fjallafólkl.
Nú er það vitað, að svona iái-
enn norðaustur jökul og til Hvera mennir hópar eru ekki nem'a brot
i valla, en hurfum frá því vegna ! af því fólki, sem þráir að komast
tímaskorts. Útsýn austur af var! til fjalia, en á þess engan kost.
I engu tilkomuminni en vestur af. Slíkar ferðir eru dýrar, krefjaöt
Hrútafellið virtist ekki fjarri og fyrsta flokks útbúnaðar frá hinu
bar í Hofsjökul. Þá sá norður
yfir Kjöl og austur til Álfta-
brekkna og Sátu við Eyfirðinga-
veg, íslenzku Alparnir — Kerl-
ingarfjöll, blöstu háreist við í suð
austri, en milli þeirra og Hofs-
jökuls gaf að líta Bárðarbungu í
Vatnajökli.

Á SKJALDBREIÐ — Mennirnir standa á timii fialjsins og liorfa til Illöðufells, sem vegna fann-
breiðunnar virðist aðeins vera steinsnar frá.
Við héldum af stað aftur kl.
19.25 og stefndum nú í suðvestur
til Hagavatns. Sú leið mældist
rúmlega 30 km og vorum við
röska klukkustund niður að Jök-
ulrótum. Hálsinn . austan Haga-
vatns var ekki árennilegur, en
Guðm. fann þó allgóða leið niður
og um tíuleytið komum við að
sæluhúsi Ferðafélagsins. Þar voru
menn fyrir, svo við tjölduðum og
bjuggum að okkar um nóttifta.
Annan páskadag var sama góð-
viðrið. Fórum við nú sömu leið
og kvöldið áður upp að Haga-
vatni, því Farið var ólagt og ekki
fært. Þaðan var haldið vestur
með Brekknafjöllum og Fagra-
dalsfjalli, en síðan um Lamba-
hraun að Eldborg'um. Þá var ekið
meðfram Hlöðufelli sunnan verðu
áð Kerlingu við Skjaldbreið og
heirú á leið.
Hressilég tilbreyting í skíða-
iþróttinni er að vera dregin í taug
aftan j, snjóbil. Þetta var líka
óspart notað á leiðinni og farið
smæsta til hins stærsta, og þ6
fé og útbúnaður sé fyrir hendi,
er hvergi rúm að fá um frídaga.
ÞEIR HÖFÐU RÉTTA
TÆKID
Þegar þetta er haft í huga og
hugleiddar leiðir til úrbóta, verð-
ur freistandi að bera saman áður-
nefndar ferðir og LangjökulsferS
sexmenninganna í snjóbilnum.
Maður rekur strax augun í það,
hvað þeir komast af með litinn
tíma. — Þeir bíða þess rólegir
heima að veðrinu sloti, en þeggr
færið gefst, nýtist þeim tímirúf.
ótrúlega vel. Þeir sækja ekki ýbja
langa leið og eru fljótlega komnir
á hájökul. Þelr hafa rétta tæki|J
til að komast hratt yfir — gete
notið skemmtilegustu stundanng í
ró og næði, en bruna þess á miB|i
í hlýjum snjóbílnum, þangað seflá
hugurinn girnist á víðáttum Lai^g
jökuis. * ;
Hér skal engu um það spáð áð
óreyndu, hvernig slíkar ferðir
myndu gefast með margt fólk
og sumt reynslu lítið. En rétt ðr
að benda á, að allar áætlanir som
að gagni koma, verða að vefa
gerðar með það í huga, að vjð
erum í eilífu kapphlaupi við ó-
stöðugt tíðarfar og grípa verður
gæsina þegar hún gefst.
K.S. ,