Morgunblaðið - 18.07.1954, Blaðsíða 1

16 síður og Lesbók
41. árgangur.
161. tbl. — Sunnudagur 18. júlí 1954
Prentsmiðja Morgunblaðsin*.
Fonileuarannsókiiir í Skálliolti
Á þessari mynd sjást fornieifafræðingarnir að verki við rannsókn Þorláksbúðar í kirkjugarðinum í
Skálholti. Þorláksbúð vita menn að Ögmundur biskup Pálsson lét tjalda og notai sem kirkju eftir
dómkirkjubrunann árið 1527. Við rannsóknirnar hefur komið í ljós, að búðin mun varla mikið eldri
en frá dögum Ögmundar biskups, því að grafir eru undir bæði gólfi og veggjum. Rannsókn hennar er
annars ^kki lokið. — Sjá Reykjavíkurbréf á bls. 9. — Ljósm. Mbl.: Ól. K. Magnússon.
Frægasta tónskáld
Pólverja kýs írelsi
London 17. júlí. — Einkaskeyti frá Reuter.
FRÆGASTA tónskáld Pólverja Andrezej Panufnik hefur yfir-
gefið land sitt og kosið frelsið. Hefur brezka innanríkisráðu-
neytið staðfest að hann hafi beiðst landvistarleyfis í Englandi.
Panufnik hefur hlotið margan heiður hjá hinni kommúnísku stjórn.
M. a. var hann sæmdur Stalinverðlaunum s.l. ár fyrir „Friðar-
symfóníu“.
----------------------* ÞÓTTIST VERA JÁBRÓÐIR
Panufnik kveðst hafa undir-
búið margar tilraunir til að flýja
land. M. a. undirbjó hann þátt-
töku í friðarráðstefnu sem halda
átti í Lundúnum s. I. ár, en var
flutt til Varsjár á síðustu stundu.
Síðustu flóttatilraun sína undir-
bjó hann vendilega. Aðferðin sem
hann notaði var að láta líta út
fyrir að hann væri hinn trúaðasti
og ofstækisfyllsti kommúnisti.
Hvarvetna var hann reiðubúinn
að standa upp og hrópa dýrð og
fögnuð um hina rússnesku herra-
þjóð. M. a. var hann foringi
pólskrar menningarnefndar sem
fór til Kína.
Hafa efeki áhuga á rétliæfi í alfsjéSamálum
Haag 17. júli.
ALÞJÓÐADÓMSTÓLLINN í Haag hefur tilkynnt að hann hafi
strikað út af dagskrá kærumál Bandaríkjanna gegn ungversku
stjórninni. Hefur málið verið tekið af dagskrá vegna þess að ung-
verska stjórnin hefur ekki sinnt kærunni.
FLUGVÉL NEVDD ^
Bandaríska stjórnin krafðist
600 þúsund dollara skaðabóta af
Ungversku stjórninni. Málavext-
ir eru sem hér segir: Árið 1951
neyddu ungverskar flugvélar
bandaríska flu.tningaflugvél til að
lenda í Ungverjalandi.
RÉTTARGLÆPUR
Bandarísku flugmennirnir voru
handteknir og sektaðir samtals
um 120 þúsund dollara (nærri 2
milljónir kr.). Bandaríska stjórn-
Kón@sifóttir'
í lífshættu
LONDON — Margrét Rósa
komst í íífshættu í heimsókn
sinni í Vestur-Þýka’andi. * Var
þaS er hún ætlaSi a8 ferSast
í þvrjfi;: ;!! í Westfalen. Er
það í fyrsta skipti sem ineS-
limur br. :ku konungsf jölskyld-
unnar flýgur meS því nýstár-
lega farartæki. En rétt eftir a3
þyrilfluga kóngsdóttur var
komin á loft, gerSi skyndilega
livassviSri. Sneri flugan þá aft-
ur tií fiugvallarins við illan
leilc.
En ké :;sdótlir lét sér ekki
bregöa. Ilún sagSi: — Eg hef
aldrei veriS á svo spennandi
flugiúr. — Reuter.
in greiddi sektina til þess að
flugmönnunum væri sleppt, þó
með þeim fyrirvara að hún kvað
dóminn yfir flugmönnunum rétt-
arjjlæp, sem hún myndi bera
undir alþjóðadómstól. En ung-
verska stjórnin hefur ekki sinnt
kærunni.
SINNA EKKI ALÞJÓÐA-
LÖGUM
Alþjóðadómstóllinn í Haag
er almennt viðurkenndur um
allan heim sem hæfur aðili til
að leysa úr milliríkjadeilum.
En hann hefur ekkert vald til
að þvinga fram dómsúrlausn
eins og ríkisvaldið í hverju
landi. Flest lönd viðurkenna
þó vald hans af fúsum vilja.
Þegar Ungverjar ekki sinna
kærunni jafngildir það að þeir
viðurkenni engin aiþjóðalög.
/t heniáms-
stjjóri
LONDON, 17. júlí. — Rúss-
neska útvarpið hefur tilkynnt
að nýr rússneskur sendiherra
í Austur-Þýzkalandi hafi ver-
ið skipaður. Hann er Georgi
Puschkin. Hann hefur verið
varautanríldsráðherra Rússa í
nær tvö ár. Jafnframt því
sem hann er sendiherra gegn-
ir hann starfi hernámsstjóra
Rússa í Þýzkalandi.
Puschkin verður eftirmaður
Semjanovs, hernámsstjóra,
sem hefur fengij aðra stöðu.
-— Reuter.
EinkafundÍLt
í Genf
GENF, 17. júlí.
Einkaskeyti til Reuters.
FULLTRÚAR á Genfarráðstefn-
unni áttu fjölda einkafunda í
dag. Voru stöðugar ferðir milli
bækistöðva þeirra. Ghou-En-lai
utanríkisráðherra Kína kallaði
Sden á sinn fund. Þá áttu þeir
sinkafund saman Molotov, Eden
og Mendes-France. Þá kom
Bedell Smith frá Bandaríkjunum |
og átti hann 2 klst. fund með
Eden og Mendes-France. Ákveð-
ið var að halda einkafundi vegna
þess að er.ginn árangur náðist á
formlegu íundunum.
Fréttaritarar telja að örðugir
þröskuldir séu í vegi fyrir vopna-
hléi. Frakkar vilja að öll aðild-
arríki að ráðstpfnunni ábyrgist
að samningar verði haldnir og
ef vopnahlé yrði rofið þá geti
öll ríkin sameiginlega eða ein-
stök ríki hvert í sínu lagi gert
gagnráðstafanir. Þetta vilja Rúss-
ar ekki fallast á, heldur vilja þeir
að einstök ríki hafi neitunarvald.
—Reuter.
Látið ekki dragast lengur að
synda 200 metrana. — Gerið það
strax í dag.

ao rnissa
í brezkum stjórnmálum?
Jafnvel námumenn, vsnir hansr bregðasf honum
ANEURIN BEVAN, óróabelgurinn í brezka verkamannaflokknum,
hefur beðið alvarlegan ósigur í kosningum til stjórnar flokks-
ins. Samtímis berast fregnir um að hann hafi fest kaup á bændabýli
í Englandi. Telja stjórnmálafregnritarar að stjarna hans sé að
ganga til viðar og hann hafi í hyggju að draga sig út úr pólitík.
Gagnsókn Frakka
HANOI, 17. júlí. - Frakkar
halda áfram hinni takmörkuðu
gagnsókn sinni norðan við
Hanoi. Hafa þeir m.a. tekið
þýðingarmikinn virkisbæ ura
60 km norðvestur af Hanoi.
Fjöldi smærri virkja upp-
reisnarmanna voru te'iin her-
skiidi. Um 10 þúsund hermeím
úr liði Frakka studdir skrið-
drekum og sprengjufiugvél-
um vinna í sóknarlotu þessari.
FRAMBOÐ
UJVi ÁHRIFASTÖBU
Bevan hefur verið í framboði
til gjaldkerastöðu í brezka verka
mannaflokknum. Andstæðingur
hans um embættið er Hugh Gait-
skell, sem er úr hægri armi
flokksins. Atkvæðisrétt hafa m.a.
verkalýðsfélög.
STÓRKOSTLEGUR ÚS’GUR
Fyrir nokkru greiddu námu
verbammn atkvæði og liom
í ljós að % hiutar þeirra
greiddu atkvæði með Gait-
skelt. Þetta er túlkaður sem
t stórkostlegur ósigur Bevans,
vegna þess að hann hefur
jafnan verið alisráðmdi í fé-
lagi námuverkamanna, enda
I sjálfur gamall námumaður frá
Wales.
ÁHRIFALAUS
j Með þessu þykir ljóst að Gait-
' skell nái kosningu og snúast
' spilin þá svo sð þessi atkvæða-
greiðsla sem átti sennilega að
vera meistarastykki Bevans veld-
ur því að hann má heita dauða-
dæmdúr í stjórnmálum, þar sem
séð er að hann er nær áhrifa-
laus meðal verkamanna.
FEKK BROTTFARARLEYFI
Fyrir nokkrum dögum gafst
honum loks tækifæri til að sleppa
Symfóníuhljómsveit í Zúrich í
Svisslandi bauð honum að koma
og stjórna tveimur útvarpshljóm-
leikum. Panufnik tók þessu boði
fegins hendi, en óvíst var hvort
hann fengi brottfararleyfi stjórn-
arinnar. Þá hélt hann þrumandi
ræðu í pólska útvarpið, þar sem
hann réðist m. a. heiftarlega á
Evrópuherinn en lofaði hástöfum
friðarvilja Rússa. Hann fékk
brottfararleyfi tveimur dögum
síðar og þegar hann var kominn
til Svisslands losaði hann sig við
hina pólitísku eftirlitsmenn og
strauk.
Á IIÁTÍDISDAG
22. júií n. k. er 10 ára af-
mæli pólsku kommúnista-
stjórnarinnar. Verður efnt til
mikilla hátíðahalda víða i
Póllandi í tilefni af því. M. a.
hefur allsstaðar verið auglýst
að flytja eigi nýtt glæsilegt
tónverk eftir Panufkin. Senni-
lega verður það nú tekið út
af dagskránni.______
fluttir úr landi
KALKÚTTA. — Frefsnir frá
Tíbet herma, að báðir þjóð-
höfðingjar landsins, Dalai
Lama og Panchen Lama, séu
nú farnir tii Peking, höfuð-
stöðva kommúnistastjórnar
Kína. Fregnir af hrottför þeirra
eru nokkuð sitt með hvoru
móti, vegna einangrunar lands-
ins. Sumar fregnir herma, að
þeir' muni dveljast í eitt ár í
Peking og vera til ráðuneytis
um samningu stjórnarskrár.
Aðrar fregnir .herma, að þeir
verði fluttir fyrir fullt og allt
til Peking; þar hafi þeim ver-
ið reist íbúðarhús, og fái þeir
aldrei framar að koma lieim.
— NTB.
STOKKHOLMUR — Undarleg
skýring var gefin á fljúgandi
diskum í einu Stokhólms blað-
anna: — Getur ekki verið að þeir
séu sjónvarpsmyndir, sem eru að
fljúga gegnum loftið?