Morgunblaðið - 22.01.1955, Blaðsíða 2

2
MORGUISBLAÐIÐ
Laugardagur 22. jan. 1955
£ plalaus jol I Ámeshreppi
Sk&rfur á tvsnna, barnapstum
o. fl. nauðsynjíms
Fréttahréf úr Strandasýslu
GJÖGRI 9. jan. 1955. — 13 lesta
vél’oátur ,.Örninn“ smíðaður á
ísafirði, en keyptur frá Súganda-
firði, var gerður út frá Djúpavík
7 vikna tírna síðast á árinu sem
leið. Eigendur bátsins eru þeir
Sigurður Pétursson stöðvarstjóri
á Djúpavík og Trausti Magnús-
son Hannibalssonar á Djúpavík
og er hann formaður á bátnum.
FENGU 5,5 ÞÚS. KR. HLUT
Þennan stutta tíma fiskaði bát-
urinn 107 tonn. Hlutur háseta
varð kr. 5.500.00. Slæmar gæftir
voru gllan nóvembermánuð og
urðu róðrar 29. Djúpavik kaupir
allan aflann. Þorskurinn er salt-
aður, en ýsan og trosið sett í ís-
húsið. Hefir þessi útgerð þó lítil
sé, skapað talsverða atvinnu á
Djúpavík. Þeir, sem að aðgerð-
inni vinna í landi, hafa borið upp
um 7000 kr. Á Djúpavík var eng-
in átvinna í fyrravetur, og það-
an fluttu þá burt þrjár fjölskyld-
ur vegna-atvinnuleysis — og útlit
þá fyrir að fólk flytti þaðan burt
í stórum stíl af þeim sökum.
Nú er sýnilegt að þessir menn,
með tvær hendur tómar fjárhags-
lega, hafa í bili þó hindrað þessa
flutninga og skapað nokkrum at-
vinnu með þessum litla vísir að
útgerð á þessum tíma árs, sem
hér er óvenjulegt. Þetta má með
sanni kalla: „Hjálparhellu Árnes-
hrepps“! — eins og eitt dagblað-
anna komst svo meistaralega að
orði fyrir skömmu síðan.
EPLALAUS JÓL
Við Árnesbúar höfum eplalaus
jól — jólaeplin komu þó með
Skjaldbreið 6. jan. og hurð skall
nærri hælum, að við yrðum að
borða blessaðan jólagrautinn rús-
ínulausan. Það er hvort tveggja,
eins og margir vita, að við
Strandabúar höfum fremur strjál
ar I ferðir við höfuðstaðinn, hitt
máj sín þó sennilega meira, að
verzl unarframk væmdirnar hjá
okkur eru stundum daufar í dálk-
inn og síðbúnar. En sjálfsagt er
að; þakka það, sem vel er gert.
Fyþir jólin kom í Kaupfél. hér
talfevert af breytilegum vörum,
þaþ með dásamleg álnavara. Þetta
er imjög svo óvanalegt. Við von-
um innilega, að hér sé að rofa
fyrir hinni langþráðu og nauð-
syélegu úrbót á verzlunarmálum
okkar Árnesbúa.
PELAR OG TUTTUE
ÓFÁANLEGAR
Þegar barnafæðingar hafa ver-
ið hér 1 aðsigi hjá okkur konun-
um í Árneshreppi, hefur ætíð orð-
ið að leita langt út fyrir hrepp-
inn eftir pelum, túttum, blæjum
o. fl. þar að lútandi. Ljósmæður
senniiega látið slíkt aiveg óátalið
hingað til. Svo hefur þessi löstur
orðið að drottnandi vana.
Yfirleitt má telja heilsufar
sæmilegt hér í hreppi. Margir
fara um þesar mundir frá heim-
ilium sínum í leit eftir atvinnu,
flestir suður á bóginn til út-
gerðarstöðvanna.
í haust fóru héðan fimm uigor
menn til skólalærdóms.
—Regína.
Davlð
hyllfur
Framh. af bls. 1
mörgum hjartnæmum orðum
lýsti því hve afmælisdagur hans
hefði orðið honum ánægjulegur.
Vék hann síðan að því hve kjör
íslenzkra listamanna væru nú
með öðru móti en fyrrum. Nú léti
íslenzka þjóðin sér annt um skáld
og rithöfunda á margan hátt, en
fyrirrennarar hans höfðu margir
liíað við bág kjör.
Einn þeirra hafði t. d. dáið fót-
brotinn í fjarlægu landi, annar
svangur í beitarhúsi, þriðji sálast
vinum sviptur á pakkhúslofti o.s.
frv. Nú var öldin önnur, eins
og hann sjálfur gæti bezt dæmt
um.
BLÓMAKVEDJUR
Að lokum var skáldinu færðar
fagrar blómakörfur og hann
ákaft hylltur að nýju af hinum
fjölmörgu leikhússgestum.
bilreiiar bíða í Fornahvammi
Æfla að bíéa unz fær! verður yfir Hoifavörðuheiði *
MBL. átti í gær samtal við Pál
Sigurðsson bónda í Forna-
hvammi. Sagði Páll að Holta-
vörðuheiði væri algjörlega ófær
nú. Ekki kvað hann þó snjó mjög
mikinn, en aftur hefði skafið
mikið. 5 vörubifreiðar bíða nú
í Fornahvammi eftir að komast
yfir heiðina. Eru þær allar að
norðan. Stendur til að reyna að
hjálpa þeim yfir heiðina strax
og mögulegt þvkir. Sá háttur er
þá á hafður við aðstoð bifreiða
yfir heiðina, að þær eru dregnar
af jarðýtu eða stórum ,,truck“.
ÁÆTLUNARFERÐ
Á ÞRIÐJUDAG
Á þriðjudaginn munu Norður-
leiðir ætla að fara áætlunarferð
norður til Akureyrar. Verða far-
þegar, farangur þeirra og póstur
flutt með snjóbílum yfir heiðina,
en norðan við hana taka við aðr-
ar áætlunarbifreiðar. Leiðin þar
fyrir norðan mun vera allgreið-
fær og snjólétt.
EIN BIFREIÐ BÍÐUR
FYRIR NORÐAN
Páll sagði, þegar blaðið ræddi
við hann, að á væri vonskuveður
með byl, en bjartviðri á milli.
Sagði hann, að yfirleitt væri út-
DfR álnavara
Kaupfélagið okkar hefur legið
með álnavöru upp á fleiri tugi
þúk kr. sém Vilhjálmur Þór sendi
því rétt eftir stríðið, en þessa
Viihjálms álnavöru hefur fólk ___ • IfuXlfl
ekki viljað kaupa þó í neyð hafi * iif Vltl
verið, vegna þess, að sá böggull
liefir fylgt skammrifinu, að sú
álriavara hefur verið frá 200—
500% dýrari en samskonar álna-
vara, sem gengið hefur kaupum
ogjsölum.
SKORTUR A TVINNA
Hvernig sem því er varið, virð-
ist; reynslar, sýna það, að flestar
vörur í Kaupfél. okkar eru mun
dýrari en í öðrum kaupfélögum
ogi verzlunum. í fyrra fékk úti-
búlið hér í Djúpavík nokkra
métra af morgunkjóla efni á 11
krj metr., lét lit og var mjög
óekta. Góð morgunkjólaefni voru
þái víða seld á 7—8 kr. metr. Ég
vona, að þessi nýja álnavara, sem;
ko»n fyrir jólin, reynist vel. Kaup
félagið ætti meðal annars að
fl.Vija inn nokkur pör af bómullar
og ísgarnssokkum. Okkur kon-
ur^um eru þeir að mörgu hent-
ugti en nælon og perlon-sokkar.
Eiíis vantar tilfinnanlega hvítan
tvinna, en þökk fyrir saumnálar
ogjblæjuefni (gas), sem kom fyrir
jó|in, en aldrei fyrr hefir sést hér
í 4í*3Úipyýpér „vitanlega,. „ „ .
sVnningurinn verstur í upp-
Borgarfirði hvað snjóalag snerti.
Taldi hann ekki útlit fyrir að
veðurfar myndi breytast mjög
fljótlega, þó gæti auðvitað svo
farið.
Fyrir norðan heiðina bíður a.
m. k. ein bifreið. Er það jeppa-
bifreið í eigu læknis, sem hefur
undanfarið gegnt störfum héraðs
læknisins á Hvammstanga í for-
föllum kollega síns. Mun hann
ætla að bíða norðanvið heiðina
unz gerlegt verður að koma bif-
reið hans yfir hana.
Bandaríkin fyrirhuga
ekki vefnissprengju-
iilraunir á fsesssi ári
WASHINGTON, 21. jan.
BANDARÍKIN munu ekki gera
tilraunir með vetnissprengj-
ur á þessu ári. Hrundið er þar
með öllum orðróm um slíkar til-
raunir er fyrirhugaðar séu í
haust á Kyrrahafinu.
9 Haldið verður áfram kjarn-
orkutilraunum í Nevada-eyði-
mörkinni í Bandaríkjunum, en
tilraunir þessar eru smáar í sam-
anburði við vetnissprengjutil-
raunina, er gerð var á Marshall-
eyjunum s. 1. vor.
Framh. af bls. 1
marki í uppeldi trjáplantna. Árið
1950 var sú stefna mörkuð i
skógræktarmálum landsins, að
uppeldi trjáplantna yrði aukið
svo, að árleg framleiðsla kæmist
upp í 2 milljónir á ári innan
hæfilegs tíma. Telur skógræktar-
stjóri, að gróðursetning trjá-
plantna teldist þá komin í sæmi-
legt horf, en mætti helzt ekki
vera minni en 2 milljón plantna
árlega.
Árið 1950 voru aldar upp sam-
tals 225 þús. plöntur í gróðrar-
stöðvum. En s. 1. ár var fjöldi
slíkra plantna kominn upp í 1
milljón.
Benti skógræktarstjóri á, að
vorkunnarlaust væri að gróður-
setja 2 millj. trjáplantna á hverju
vori, þó að þjóð okkar sé fá-
menn. En með vel skipulögðu
starfi og ekki sízt þeim þætti,
er skógræktarfélögin eiga í gróð-
ursetningu trjáa, ætti að vera
hægt að afkasta slíku verki, sem
eru um 8000 fullkomin dagsverk
eða vinna 200 manna í 40 daga
samfleytt. Árlegt viðarmagn, sem
vex af slíkri gróðursetningu,
verður með tímanum svipað og
innflutningur viðar er nú ái
hvert.
MALALEITAN þessari
TEKIÐ AF VINSEMD
Skógræktarstjóri kvað mála-
leitan Landgræðslusjóðs um
aukagjald af hverjum vindlinga-
pakka hafa verið tekið með mik-
illi vinsemd af öllum aðilum, ei
hlut áttu að máli. Hefði Eysteinn
Jónsson, fjármálaráðherra, tekið
tillögunni mjög vel og borið hana
fram á Alþingi, og Jóhann Möli-
er, forstjóri Tóbakseinkasölu
ríkisins, hefði einnig reynzt þessu
máli mjög hliðhollur.
Ennfremur hefði stjórn Sam-
bands smásöluverzlana ákveðið
að taka engin sölulaun af þessu
Heímsækja mó
fiugmennina 11
KOMMÚNISTASTJÓRN Kína
hefur boðið að skyldmenni banda
rísku flugmannanna ellefu, sem
sitja 1 fangelsi í Kína, megi heim-
sækja þá. Hefur skyldmennum
annara Bandaríkjamanna í Kína,
hverra mál eru í rannsókn, verið
boðið að koma í heimsókn til
þeirra.
Tilkynning um þetta var gefin
út samtímis í Peking og í aðal-
stöðvum S.Þ. í New York. Segir
þar að Chou-En-Lai hafi boðið
þetta er hann á dögunum ræddi
við Hammarskjöld aðalritara.
Mun kínverski Rauði krossinn
annast um heimsóknir þessar.
I
jaxar-
r
Klakastíflan við
virkjun spreng
Rafmagnsskömmtuninni lokið
ÁRNESI, 21. jan.
HÉR ER nú lokið fimm daga rafmagnsskömmtun, sem tekin var
upp er Laxá stíflaðist af krapi á sunnudaginn var. Var krapa-
stíflan sprengd í dag með dínamiti og tókst það vel og ruddi
vatnið sér þá braut fram.
í kvöld sýnir Þjóðleikhúsið 1
fjórða sinn hið nýja leikrit Agn-
ars Þórðarsonar „Þeir koma i
haust“. Blaðadómar hafa verið
samhljóma um, að hér er á ferð
athyglfsvert leikrit bæði frá höf-
undarins hendi og leikenda. —
Á mýhdinni sésí Helgi Skúlason
í hl.utverki Kolbejns. .........j
DIMMT OG KALT
Þetta hefur verið dimm vika
og köld, enda hefur fjöldi heim-
ila aðeins rafmagn til upphit-
unar. Sannaðist hér gamla mál-
tækið: — Enginn veit hvað átt
hefur fyrr en misst hefur.
ER HÆGT AÐ KOMA
í VEG FYRIR ÞETTA?
Margir eru áhyggjufullir hér,
ef jafn alvarlegar rafmagnstrufl-
anir endurtaka sig,'en við því má
þó búast, þar sem nýja rafstöð-
in stendur svo lágt, að hún get-
ur óvirk orðið í meiriháttar
tillagi til sjóðsins, svo að auka-
gjaldið er annars hefði numið 17
aurum, kæmist upp í 20 aura á
hvem vindiingapakka.
Kvað skógræktarstjóri stjórn
Landgræðslusjóðs vona, að al-
menningur tæki einnig vel ráð-
stöfun þessari, enda hefði verið
horfið að slíkri tekjuöflun, þar
hlaupum. En hugsanlegt er að
ráða megi bót á þessu, með því
að sprengja stífluvatninu leið úr
árfarveginum gegnt stöðvarhús-
inu og telja sumir að þetta sé
framkvæmanlcgt án mikils kostn-
aðar.
En þann möguleika þyrfti að
rannsaka ítarlega.
— Hermóður.
Fréttaritarar Mbl. á Akureyri
og Húsavík símuðu í gær, að
þar hafi rafmagnsskömmtuninni
verið aflétt fyrripart dags í gær.
Myndin sýnir merki Land-
græðslusjóðs, er notað verður á
vindlingapakkana. Merkið er
grænt að lit.
Jörundur Pálssen teiknaði merk-
ið og áíti hngmyndina að þessari
fjáröflunarleið. Hann teiknaði
rnerki fatlaðra og lamaðra á cld-
spýtustokkunum.
sem skógræktarstarfið hér á
landi, yrði að byggjast að miklu
leyti á frjúlsum framlögum cin-
staaklinga.
* FJÁRVEITING AUKIN
UM 1 MILLJ. KR.
Fjárveiting til skógræktar hef-
ir undanfarið hækkað töluvert
eða um 1 millj. kr. frá árinu 1951
til ársins 1955, þ. e. úr kr. 1,150.
000 upp í kr. 2,150,000. Þrátt
fyrir þessa aukningu liefir ekki
reynzt kleift til þessa að koma
árlegri framleiðslu mikið yfir 1
millj. plantna, þar eð önnur verk-
efni ásamt viðhaldi og endur-
bótum tæki mikinn skerf fjár-
veitingarinnai'.
Skógræktin hefir nýlega fcngið
miklar birgðir af fræjum víða
að, t. d. austan úr Altai-fjöllum
í Síberíu, lerkifræ frá Arnang-
elsk-héraðinu í Rússlandi, tirki-
fræ frá Kamchatka-skaganum á
austurströnd Síberíu, blágreni og
furufræ, er góð reynsla hefir
fengizt fyrir hér áður, frá há-
fjallahéruðum Colorado-ríkis í
Bandaríkjunum. Einnig er fcráð-
lega von á fræi frá Alaska.
* FRÆ DÝRT OG
TORFENGIÐ
Sagði skógræktarstjóri, r.ð út-
vegun fræsins væri einn af ann-
mörkum skógræktarinnar hér á
landi. Sækja yrði fræið til norð-
lægra staða sökum norðlægrar
legu landsins, en það fræ væri
alltaf dýrt og nokkuð torfengið.
Frækostnaður væri því mun
meiri hér en í öðrum löndum.
Kostnaður við uppeldi trjá-
platna er hér einnig mun meiri
vegna hinnar umhleypingasömu
og rysjóttu veðráttu. Ungviði er
því hættara við skakkaföllurn og
yrði að vera vel að því búið.
Skógræktarfélögin, sem nú eru
28 talsins, hafa frá upphafi ver-
ið mikill haukur í horni í skóg-
ræktarmálum ríkisins, legðu
fram mikil verðmæti í vinnu og
hefðu einnig styrki frá sínum
bæjarfélögum, t. d. nemur styrk-
urinn frá Reykjavíkurbæ til
skógræktaríélags bæjarins um
125 þús. kr. En skógrækt á ís-
landi er svo yfirgripsmikið mál-
efni, að það verður ekki leyst af
hendi á viðunandi hátt nema með
fórnum og framlögum af hendi
sem flestra landsmanna.