Morgunblaðið - 29.01.1955, Qupperneq 1

16 síður
42. árgangur
23. tbl. — Laugardagur 29. janúar 1955
Prentsmiðja Morgunblaðsins
H orfnr
versrsandi
við Kíná-
s frersdur
TEPAI (Formósu), 28. jan.: —
GamalreynUir arnerlskir flug-
menn úr Kóreustyrjöldinni tóku
í dag þátt í könnunarflugi yfir
Formósusuntii í þrýstiloftsflug-.
vélum af Sabre gerð.
Handan við sundið vinna kín-
versku komúnistarnir af kappi að
því að efla flotabækistöðvar sín-
ar með árás á Formósu fyrir aug-
um, minnugir þeirrar yfirlýsing-
ar Chou En Lais fvrir nokkrum
dögum , að „Pekingstjórn-
in mundi ná Formósu á sitt vald
á þessu ári.“
Kommúnistar hafa sett hafn-
bann á Tachen-eyjar og fregnir
í kvöld herma að þeir hafi lágt
tundurduflum við eyjarnar.
Markmiðið með þessu hafn-
banni er að koma í veg fyrir að
þjóðernissinnar geti flutt herlið
sitt frá Tachen. í Tepaih á For-
mósu er svo frá skýrt að skipin
sem flytja áttu fólkið frá Tachen
hafi ekki komizt til Formósu á
tilsettum tíma. Ekki er Ijóst hvort
þetta beri að skilja svo að skipin
hafi ekki getað brotizt í gegnum
hafnbann kommúnista.
Miklir tilflutningar eiga sér
nú stað á herstyrk Bandaríkja
manna í Austur Asíu. Orustu-
flugvélar hafa verið fluttar frá
Filippseyjum til Formósu.
Einnig efla Bandaríkjamenn
her sinn í Kóreu. Þangað hafa
verið fluttar orustuflugvélar og
stórar sprengjuflugvélar af gerð-
inni B 26.
Frá Japan hafa verið fluttar
orustu-sprengjuflugvélar af
Thunderbolt gerð til Okinaw-
eyjar, en þaðan er auðvelt að
beita þessum flugvélum á megin-
land Kína handan við Formósu.
Fiotamálaráðherra Bandaríkj-
anna sagði í dag að ameríski flot-
inn væri við öllu búinn í Formosa
sundi.
Hann sagði að á árinu 1956
myndi flotastjórnin hafa yfir að
ráða 1001 skipi, 10.061 flugvél.
Á árinu 1956 verða 26 ný skip
tekin í notkun. þ. á. m. flugvéla-
skipið Forestal.

* m a’ m
** PAtCMUAP IS
íökothríð »
þídðíirniss.;
^QUEWOV /
'LiTTue OUSMOV /k
jf£t
Bantí jríkinl *£
á'byrgjast N<
vamarlírm l
Tai nas?
iOO mí.
Elísabet drottning
fer iil Noregs í sumar
KnowSand
andvínnr
Oslo 28. jan.
ÍJLÍSABET II. Bretadrottning og hertoginn af Edinborg, drottn-
4 ingarmaður, hafa þegið „með mikilli ánægju“ boð Hákons
Noregskonungs um að koma í opinbera heimsókn til Noregs í sumar.
WASHINGTON, 28. janúar —
Knowland öldungardeildarmað-
ur, hefir ^ýst yfir þvi, að hann
sé andvígur því að fulltrúi Peking
stjórnarinnar fái að koma til
Bandaríkjanna fyrr en amerísku
flugmennirnir ellefu hafa verið
látnir lausir.
GENF, 28. jan. — Heilsuverndar-
stofnun heimsins (WHO) hefur
skýrt frá því, að farið sé að setja
á stofn rannsóknarstofur, sem ná
yfir ákveðin svæði, með það fyrir
augum að einangra og rannsaka
lömunarveiki vírusinn.
Á fundi framkvæmdaráðs stofn
unarinnar hér var á það bent að
sjúkdómar, svipaðir lömunar-
veiki, væru nú orðnir algengir
og að rannsóknir á vírusnum
myndu taka langan tíma.
Konungshjónin verða í Noregi
dagana 24.—26. júní. Þau fara
þangað sjóleiðis á drottningar-
snekkjunni Britannia.
Hákon konungur heldur upp á
hálfrar aldar afmæli sitt sem
Noregskonungur í sumar,
Þetta er fyrsta opinber heim-
sókn Elísabetar drottningarar
utan brezka heimsveldisins Búist
er við að drottningin fari einnig í
opinbera heimsókn til Svíþjóðar
og Danmerkur í sumar. Ekkert
var þó kunnugt um það í Stokk-
hólmi í kvöld (seg'ir í Reuters-
fregn) að heimsókn Bretadrottn-
ingar væri ráðgerð þangað.
f september í haust verður
haldin mikil vörusýning í Kaup-
mannahöfn og er Bretadrottning,
ásamt Friðriki Danakonungi
„verndari“ sýningarinnar. Hefir
flogið fyrir að Elísabet drottning
og hertoginn muni sækja Dani
heim á meðan á sýningunni stend
ur. — (Reuter).
I l'YRRAKVOLD var fundur
haldinn i verkamannafélaginu
Dagsbrún. Samþykkti fundurinn
að segja nú þegar upp samning-
urn við atvinnurekenduv.
j Fundurinn virðist ekki hafa
h imi!að stjórn félagsins að hefja
I verkfall fyrirvaralaust. Hinsveg-
ar létu . kommúnistar verkalýðs-
félagið sambykkja ályktun um að
! ber.iast gegn r'kisstjórninni.
! Virðist þeð mikiu frekar keppi-
kefii kommúnista að stofna til
i verkfalla í pólitískum tilgangi
fyrir sjáifa sig fremur en að gæta
hagsmuna verkamanna.
ð miðla málum
Fundur öryggisráðs á mánudag
Peiiingstjórninni boðið
FRÁ LONDON er nú stjórnað stórfelldum aðgerðum til
þess að reyna að koma í veg fyrir að eyjastyrjöldin við
Kínastrendur verði að stórstyrjöld. Sir Anthony Eden sagði
í ræðu í kvöld, að það væri beinlínis til þess að koma í veg
fyrir stórstyrjöld, að tilraunir væru nú gerðar til þess að
koma á vopnahléi milli Pekingstjórnarinnar og Formósu-
stjórnarinnar.
Það sem gert hefur verið síðasta sólarhringinn er þetta:
1) Formaður Öryggisráðsins, Ný-Sjálendingurinn Sir Leslie
Monro, hefur kvatt ráðið saman til fundar á mánudaginn til þess
að ræða vopnahlé milli Pekingstjórnarinnar og Formósustjórnar-
innar. Sir Leslie er formaður ráðsins þenna mánuð. Bæði brezki
fulltrúinn og fulltrúi Bandaríkjamanna, Henry Cabot Lodge, hafa
fagnað þessari ákvörðun nýsjálenzka fulltrúans og einnig fallizt
á þá tillögu hans að Pekingstjórninni skuli boðið að senda fulltrúa
á fund Öryggisráðsins.
2) Sendifulltrúar Breta í Moskva og Peking skýrðu í dag sovét-
stjórninni og Pekingstjórninni frá fyrirætlan nýsjálenzka fulltrúans.
„ALL TAKMARKADAR"
3) Sendiherra Breta í Moskvu
gekk í dag á fund Molotovs og
gerði honum grein fyrir afstöðu
Breta til atburðanna í Austur-
Asíu. Jafnframt bað hann sovét-
stjórnina um að beita áhrifum
sínum í Peking til þess að fá
stjórnina þar til þess að fallast
á að senda fulltrúa á fund Ör-
yggisráðsins, og jafnframt að fá
hana til þess að varast allar að-
gerðir, sem leitt gætu til aukinna
vandræða þar eystra. Molotov
lofaði að koma þessum boðum til
sovétstjórnarinnar, en að öðru
leyti voru undirtektir hans „all
takmarkaðar“, að því er talsmað-
ur brezka sendiráðsins í Moskva
skýrði frá í dag.
4) Forsætisráðherrar brezka
samveldisins koma nú hver af
öðrum til London, til þess að
sitja samveldisráðstefnuna, sem
hefst á mánudaginn. Laurent,
forsætisráðherra Kanada, sagði
við brottför sína frá Ottawa að
horfurnar væru ískyggilegar. —
Nehru, forsætisráðherra Indlands
sagði, er hann fór frá Nýju Delhi,
að hann hefði rætt við kínverska
sendiherrann í Indlandi, sem ný-
kominn var frá Peking. Hann
kvað þá einkum hafa rætt um
sendiför Hammarskjölds, en
Nehru bar á móti því að hann
ætlaði að leggja fram tillögur um
Formósumálin á ráðstefnu sam-
veldislandanna.
SVAR MOLOTOVS
Ekkert svar hefur borizt frá
Peking um væntanlega þátttöku
kommúnista í fundi Öryggisráðs-
ins.
Molotov sagði við brezka sendi-
herrann í dag, að það væri fyrst
og fremst sök Bandaríkjamanna
hvernig komið væri í Austur-
Asíu og að Bretar væru sam-
ábyrgir Bandaríkjamönnum, að
svo miklu leyti sem þeir hefðu
stutt stefnu þeirra þar eystra.
Brezki sendiherrann benti
Molotov hins vegar á, að það sem
nú skipti mestu máli, væri að
varðveita friðinn í heiminum og
nauðsynlegt væri að líta á málin
eins og þau stæðu í dag.
Brezkir stjórnmálamenn leggja
á það áherzlu í sambandi við
fund öryggisráðsins á mánudag-
inn að þar eigi ekki að ræða um
það, hver beri sök á því hvernig
komið er þarna eystra, né heldur
afsali þátttakendur sér neinum
lagalegum rétti í framtíðinni. —
Fyrst og fremst sé tilgangurinn
að koma á vopnahléi, til þess að
hægt verði að leiða deilumálin
síðar til lyktar á friðsamlegan
hátt.
Bretar hafa tekið það alveg
sérstaklega fram að ekki beri að
líta svo á að þeir styðji tilkall
þjóðernissinnastjórnarinnar til
eyj anna undan Kínaströndum.
Öldungadeildin
WASHINGTON 28. janúar —
Öldungadeildin hélt áfram um-
ræðum um boðskap Eisenhowers
í dag, þriðja daginn í röð. Er
búist við að atkvæðagreiðsla fari
fram í dag.
SíldveiSi Norðmanna
ÁLASUNDI 28. jan.: — í dag
varð mesti síldveiðidagur vetrar-
ins; á land komu um 350 þús. hl.
Veiðin er nú orðin samtals 1,9
millj. hl. en var á sama tíma í
fyrra 3.2 millj. hl. — NTB.
Birkeröd í gærkvöldi.
UPPSÖGN Svía á loftferðasamn-
ingnum kom óvænt og vakti
gremju á íslandi, sagði Sigurður
Bjarnason alþm. í samtali við
sænska blaðið Dagens Nyheter í
dag.
Blaðið birtir þessi umæli á ábér
andi stað á forsíðu.
í leiðara í Sydsvenske Dag-
bladet er < dag rætt um uppsögn
samningsins. Er þar rætt um
þjösnalegar aðfarir Svía gagnvaít
Loftleiðum. Blaðið segir: SAS á
ekki að geta reiknað með stuðn-
ingi ríkisvaldsins í baráttunni
gegn hóflega reknum flugfélög-
um. Ef SAS getur.ekki keppt við
flugfélag á íslandi með 150 þús.
íbúa, hvernig fer þá, þegar Norð-
vestur-Þýzkaland stofnar nýtt
Luft-Hansa flugfélag. SAS sigr-
ast ekki á vestur-þýzkri sam-
keppni með því að segja upp
loftferðasamningum. Það yrði óf
dýrt. En það er aftur á móti all
miklu ódýrara að traðka á ís-
iendingum, en það lítur ekki vel
út.