Morgunblaðið - 30.01.1955, Blaðsíða 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 30,.jan. 1955

Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Stjórnmálaritstjóri: Sigurður Bjarnason frá Vlgur.
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 20.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu 1 krónu eintakið.
FlótSinn fró kommúnistum
ÞAÐ hefur stundum heyrzt sagt
um styrjöldina í Indó-Kína,
að hún sé „frelsis og sjálfstæðis-
barátta“ nýlenduþjóðar gegn ný-
lendukúgurunum. — Víst getur
nokkuð verið til í þessu, enda
Ijóst að þjóðernistilfinning nú í
fyrsta skipti verulega farin að
gera vart við sig í löndum suð-
austur Asíu.
Blöð kommúnista hafa einkum
hampað því mjög að þar sé um
frelsisbaráttu að ræða. Öll hin
austræna þjóð hafi sameinazt
undir merki kommúnista til þess
að hrinda af sér franskri ánauð.
Það má að vísu gera ráð fyrir
því og getum við íslendingar litið
í okkar barm um það, að hin
austræna þjóð mun ekki vera
hrifin af franskri fjarstjórn og
nýlenduveldi. En hitt er alger
fölsun á staðreyndum að halda
því fram að Viet-nam búar séu
allir hrifnir og sameinaðir um
ofbeldisflokka kommúnista í
landinu.
Þetta sýnir m. a. hinn stór-
kostlegi flóttamannastraumur
úr norðurhéruðum Viet-nam
upp á síðkastið, sem enn fer
vaxandi eftir því sem íbúarn-
ir kynnast betur ógnarstjórn
kommúnista. En fram til þessa
hafa nærri 700 þúsund manns
rifið sig upp frá heimilum sín-
um á Rauðársléttunni. Fiótta-
mannastraumurinn hefur orð-
ið miklu minni en búizt var
við í upphafi og hefur hann
vaxið kommúnistum svo i
augum að þeir eru nú farnir
að gera ráðstafanir til að
stöðva hann, enda þótt slikt
sé algert brot á vopnahlés-
samningunum.
í samningunum sem undirrit-
aðir voru í Genf s.l. sumar var,
eins og kunnugt er, ákveðið að
skipta Viet-nam í tvennt og
skyldu kommúnistar hljóta
nyrðri hlutann þar á meðal alla
Rauðársléttuna. Þeim hefur nú
þegar verið fengið allt þetta
landssvæði í hendur, að undan-
tekinni hafnarborginni Haiphong,
sem Frakkar munu ekki yfirgefa
fyrr en í apríllok n.k.
f>að var ákveðið í vopnahlés-
samningunum að íbúar landsins
mættu allir kjósa sér samastað,
hvort sem þeir vildu usdir stjórn
kommúnista eða flytjast til Suð-
ur Viet-nam. Skyldi sú heimild
gilda í 300 daga. Fámennir hóp-
ar kommúnista hafa flutt sig
norður á bóginn. Hefur tala
þeirra verið aðeins eins og dropi
í hafinu. En þéttur straumur
flóttafólks hefur yfirgefið lands-
svæði kommúnista.
Virðist auðséð hvaða ályktun
verði dregin af þessari staðreynd.
Hún er sú að ofbeldisseggir kom-
múnista hafa ekki þjóðina á bak
við sig. Staðhæfingar þeirra um
slíkt eru algerar falsanir.
Upp á s'ðVastið hafa komm-
únistar gripið til harkalegra
ráðstafana til að stöðva flótt-
ann, og það þótt 300 daga
fresturinn sé ekki útrunninn.
Má m. a. nefna mikla harm-
sögu sem gerðist nýlega í bæn
um Balang skammt fyrir sunn
an Hanoi. f byrjun janúar
var fundur bæjarbúa hald-
inn, þar sem mikill meiri hluti
þeirra ákvað að taka sig upp
og flýja suður á bóginn.
Þegar kommúnistar fengu
fregnir af þessu, réðist vopn-
að herlið þeirra inn í bæinn
daginn eftir, handtóku hundr-
uð manna. Síðan stofnuðu
þeir svonefndan alþýðudóm-
stól að kinverskri fyrirmynd
og hafa allmargir fanganna
þegar verið skotnir með köldu
blóði. Á vegum í nágrenni
bæjarins var einnig mikill
fjöldi manna á flótta. Her-
sveitir kommúnista réðust á
flóttamennina, tóku suma
þeirra af lífi þar á staðnum,
en fangelsuðu aðra.
Síðan þessir atburðir og marg-
ir aðrir gerðust er nú svo komið,
að flóttafólkið er farið að ferð-
ast að næturlagi og velur þá frek-
ar fáfarna stíga, því að það ótt-
ast aðgerðir kommúnistanna. —
Brot þessi á vopnahléssamning-
unum hafa verið kærð fyrir hinni
hlutlausu rannsóknarnefnd, en
hún getur ekkert aðhafzt í mál-
inu, enda hafa kommúnistar lagt
hömlur á ferðir nefndarinnar.
Þessar aðgerðir kommúnista
hafa reynzt síður en svo vel til
þess fallnar að stöðva flótta-
mannastrauminn. Því svo mikl-
um óhug slær á íbúana að straum
urinn fellur nú með meiri þunga
en nokkru sinni áður. |
Það er víst að þjóðfélagsöflin
í Suður Viet-nam eru mjög
sundruð. Þar eru margir trúar-
flokkar, sem erfitt er að sam-
eina í þjóðfélaginu. Þeir eru allir
mótsnúnir kommúnistum, en eiga
erfitt með að sameinast í eina
órofa heild til að sigrast á of-
beldisstefnunni.
En koma hins mikla fjölda
flóttamanna virðist ætla að
hafa mikil áhrif í þá átt að
styrkja andspyrnuna. Eru þeg-
ar farin að sjást þess greini-
leg merki, að áhrif frá þeim
ætla að valda straumhvörfum
í stjórnmálum Indó-Kína. Því
að frásagnir flóttafólksins um
hið innsta innræti kommún-
ista, eins og það hefur kynnzt
því, opnar augu manna fyrir
hinni miklu hættu. ‘
Það hefur tekizt betur en
á horfðist í fyrstu að skapa flótta
fólkinu lífsskilyrði í hinum nýju
heimkynnum. Ríkisstjórn Viet-
nam tók málið mjög föstum tök-
um og skipti jörðum á stóru
svæði svo að flóttafólkið fengi
land til ræktunar. |
Ríkisstjórnin undir forustu’
kaþólska forsætisráðherrans Ngo *
Dinh Diem hefur mjög styrkzt í
aðstöðu við þetta. Er ekki ólík-
legt að það eigi drjúgan þátt í
því að stjórnin hefur nú komizt
heil í gegnum alvarlegan ágrein-
ing við herforingjaráð landsins.
Er nú svo komið að yfirmenn
hersins hafa lýst yfir trausti á
ríkisstjórnina og sama hafa
nokkrir sértrúarflokkar gert, sem
áður voru ósáttir við hana, vegna
þess að hún þrengdi nokkuð kost
þeirra.
Þannig skapa flóttamennirnir
ný viðhorf í stjórnmálum lands-
ins. En þar að auki ber þess að
gæta að það er þýðingarmikið
fyrir hagkerfi landsins að fá
þarna skyndilega fjölda starfs-
samra handa. Þykir augljóst að
það muni við þann frið, sem nú
hefur skapazt, koma af stað vax-
andi framkvæmdum og athafna-
semi.
! — Norður!andará8ið
Framh. af bls. 1
hann einnig á ráðagerðir um
fjölgun þeirra. Minntist Sigurð-
ur í þessu sambandi á uppsögn
sænsk-íslenzka loftferðasamnings
ins og tók svo til orða:
pm>'
HÆTTA Á AÐ SAMGÖNGUR
ROFNI
„Af þessu kann að leiða, að
flugsambandið milli landanna
rofni í framtíðinni, því að samn-
ingurinn fellur úr gildi 12 mánuð
um eftir uppsögn, hafi ekki náðst
samkomulag um endurnýjun fyr-
ir þann tíma.
Ég ætla ekki að ræða málið
nánar á þessu stigi. En augljóst
er, að það myndi valda miklum
vonbrigðum á fslandi, og yfir-
leitt einnig á öðrum Norðurlönd-
um, ef einmitt nú yrði lagður
steinn í götu flugsamgangna milli
íslands og Skandinavíu. Flugið
hefir rofið einangrun íslands, og
íslenzkar flugferðir til Norður-
landa eru einn veigamesti hlekk-
ur keðjunnar, sem tengir fslend-
inga bræðraþjóðunum á Norð-
urlöndum“.
Tillögunni var vísað til fjár-
hagsnefndar, og er búizt við, að
það verði tekið til afgreiðslu á
mánudag. Emil Jónsson á sæti í
fjárhagsnefnd. Gísli Jónsson var
kjörinn formaður félagsmála-
nefndar og Sigurður Bjarnason
varaformaður laganefndar.
Hörð kepp oi veri
r
Ámanns
SKJALDARGLÍMA Ármanns 1955 verður háð að Hálogalandi
þriðjudaginn 1. febr. n.k. Keppendur eru 11 þar af 5 frá
Glímufélaginu Ármanni, 5 frá Ungmennafélagi Reykjavíkur og 1
frá Ungmennafélagi Biskupstungna. Meðal keppenda eru allir
beztu glímumenn landsins og skal þar fyrst til nefna Ármann J.
Lárusson UMFR og Rúnar Guðmundsson Á.
Ármann J. Lárusson er núver- hafa lagt glímukónginn þó það
andi glímukóngur íslands og eitt sé ekki nóg til sigurs, en það
skjaldarhafi. Rúnar Guðmunds- bendir aftur á móti til þess að
son er fyrrverandi glímukóngur enginn gengur öruggur um sigur
og skjaldarhafi. Hann hefur s.l.
ár starfað við löggæzlu á vegum
Sameinuðu þjóðanna og því ekki
getað tekið þátt í keppni. Hann
kom heim 21. þ. m. og gengur
strax til leiks.
Guðmundur Jónsson UMFR og
Kristmundur Guðmundsson Á fá
nú að reyna sig við ókunnan
ungan mann, Bjarna Sigurðsson
UMF. Bisk., son Sigurðar Greips-
sonar. Verður gaman að sjá þessa
3 fulltrúa yngri kynslóðarinnar
reyna með sér, en einnig munu
þeir hita þeim sem eldri eru.
Gísli Gumundsson (bróðir
Rúnars) er í góðri æfingu og t.d.
stökk hann 1.82 m í hástökki nú
nýlega, þó hann mælist ekki svo
hár sjálfur. Hann vann flokka-
glímu Reykjavíkur í þyngsta
flokki s.l. og einnig mun hann
til leiks.
Vcfud andi ólrij^ar:
Um hvað er
sjónleikurinn „Nói“?
Rödd frá áhorfanda:
SJÓNLEIKURINN, sem Leik-
félag Reykjavikur sýnir um
þessar mundir, er býsna athyglis
verður, og hugsa ég, að mörgum
fari líkt og mér, eftir að hafa séð
hann, að þeim verði mörg atriði
úr honum minnisstæð og boð-
skapur leiksins í heild holl hug-
vekja. En um hvað er þá þessi
sjónleikur um gamla Nóa? Sum-
ir virðast ætla, að hann sé helzt
fyrir börn, en það er nú öðru
Mörg vandamál er sjálfsagt
eftir að leysa, en svo mikið
er víst að ríkisstjórn Ngo Dinh
Diem, sem virtist útlitið ugg-!
vænlegt fyrir nokkrum mán-
uðum, er nú orðinn miklu
vonbetri en áður um það að
andstæðingum kommúnista
takist að sigra þá í kosning-
um þeim, sem fram eiga að
fara í landinu 1956.
nær. Vitaskuld hafa börn og ungl
ingar gaman að kátbroslegum til-
tektum Nóa og að dýrunum hans
en það er skemmtun, sem full-
or-ðnir njóta engu síður. Gaman-
semi höfundar virðist mér mjög
stillt í hóf og farið með þau at-
riði af mikilli listfengi, en boð-
skapur leiksins og allur þung-
inn í orðum höfundarins virðist
mér liggja í tveimur síðustu þátt
unum. Þar er trú Nóa gamla
reynd til hins ítrasta og hún
stenzt hverja raun.
Óbifanleg trú.
LEIKURINN er um trú gamals
manns, óbifanleg í öllum
straumtökum lífsins og í skjóli
hennar tekur hann til óspilltra
málanna við að endurreisa og
byggja eydda jörð að leikslokum.
Að þessu leyti er leikurinn kröft-
ug prédikun, örvandi og hug-
hreystandi, og þessi virðast áhrif
leiksins einmitt hafa verið hjá
öðrum þjóðum, sem nývérið hafa
kynnst af eigin raun spilltu
landi og eyddu í kjölfari Stríðs.
Óþarfi þykir mér að greina
sérstaklega frá þeirri skemmtun,
sem góðir leikendur gerðu mér,
nafn Brynjólfs Jóhannessonar á
þeim lista er alltaf nokkur trygg
ing — en hafið allir þökk fyrir
sýninguna. — Áhorfandi“.
Um skipbrotsmanna-
skýlin.
UM ekkert hefur verið talað
meir undanfarna daga en
hin hörmulegu sjóslys og mann-
skaða sem urðu út af Vestfjörð-
um, nú í vikunni. í samræðum
er ég átti um þetta við nokkrá
menn aðra, bárust í tal skipbrots
skýli Slysavarnafélagsins, sem
komið hefur verið upp meðfram
ströndum landsins. Þau eru vissu
lega einn raunhæfur liður í
slysavarnastarfinu og nauðsyn-
legt að þau séu sem bezt úr garði
gerð. Skýli þessi eru að jafnaði
opin af skiljartlegum ástæðum
og treyst er á, að fólk, sem þang-
að kann að eiga erindi, gangi þar
um allt sómasamlega og skilji
við ekkert í verra ástandi heldur
en þegar að var komið.
Skjlda hvers og eins.
ÞVÍ miður hefur sum staðar
orðið hér mikill misbrestur
á og munu jafnvel dæmi til þess,
að hafðar hafa verið í frammi
gripdeildir og spjöll af óhlut-
vöndum mönnum, sem séð hafa
sér leik á borði að láta þarna
greipar sópa. Hverjum lifandi
manni hlýtur að vera ljóst hve
auvirðilegar — og glæpsamleg-
ar — slíkar aðfarir eru. Vel út-
búið skipbrotsmannaskýli getur
— og hefur orðið mörgu manns-
lífinu til bjargar — til þess er
það ætlað. Þess vegna er hverj-
um og einum, sem einhverra
hluta vegna stígur inn fyrir þrö-
skuldinn á slíkum griðastað,
skylt að hafa það bjargfast í
huga, að björgun manns lífs get-
ur riðið á því að umgengni hans
og viðskilnaður sé með þeim
hætti, sem samvizkusömum og
ábyrgum manni sæmir.
—2
Sá brennist oft
er bálið kveik-
ir. —
Armann J. Lárusson.
Keppendur eru sem hér segir:
Anton Högnason Á, Ármann J.
Lárusson UMFR, Baldur Krist-
insson Á, Bjarni Sigurðsson UMF
Bisk., Gísli Guðmundsson Á,
Guðmundur Jónsson UMFR,
Hannes Þorkelsson UMFR, Karl
Stefánsson UMFR, Kristján H.
Lárusson UMFR, Kristmundur
Guðmundsson Á og Rúnar Guð-
mundsson Á. Keppt er um Ár-
mannsskjöldinn, gefandi Eggert
Kristjánsson stórk. Ármann J.
Lárusson er skjaldarhafi og hefur
hann unnið skjöldinn tvisvar og
vinnur hann til eignar, vinni
hann þessa keppni. Ferðir að Há-
logalandi verða frá afgr. sérleyf-
ishafa við Kalkofnsveg og með
strætisvögnum Reykjavíkur.
(Fréttatilk.)
— Kítia ábyrg!
Framh. af bls. 1
við Chou En-lai, og sagði hann
ekki hafa virzt beinlínis ófúsan
til að fallast á að senda áheyrn-
arfulltrúa.
Brezkir stjórnmálamenn hafa
undanfarið verið' bjartsýnni en
Bandaríkjamenn á að koma
mætti á vopnahléi með komm-
únistum og þjóðernissinnum á
vegum SÞ. — En Bandaríkin
hafa tjáð sig fvllilega fús til að
sÞ’ðia þá viðleitni SÞ í öllu.
Hins vegar mun Bretum hafa
þótt dökkna í álinn við þær við-
tökur er uppástungan um áheyrn
arfulltrúa fékk í Peking.
★ KJARNI MÁLSINS —
í NÆSTU VIKU
Vonir standa til, að nokkuð
muni hafa dregið úr bardögum
á Formósa-svæðinu, þegar örygg-
isráðið tekur að ræða kjarna
málsins, vopnahlé, en sennilega
verður það ekki fyrr en í næstu
viku. Sennilega verður þá einnig
búið að löggilda gagnkvæman
varnarsamning Bandaríkjanna og
Formósu-stjórnarinnar.
Brezkir stjórnmálamenn álíta,
að aðalvandamálið í bili sé að
halda aftur af árásum kínverskra
kommúnista á Tachen-eyjarnar,
meðan þjóðernissinnastjórnin
flytur herlið sitt þaðan undir
vernd flughers og sjóhers Banda-
ríkjamanna.