Morgunblaðið - 03.02.1955, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 3. febrúar 1955
Búskapurinn 1954
Framh. af bls. 9
eitt í sambandi við landnám það,
sem Nýbýlastjórn hefur með
höndum, eða 4,285 lengdarm. og
17,376 rúmm. Hitt er allt grafið
fyrir bændur.
í Menntaskólanum á Lauga-
vatni eru um 100 nemendur.
Hörðafylki í Noregi bauð tveim
ur piltum ókeypis skólavist í bún
aðarskólunum þar, og fór einn
' piltur að Steini og annar til Voss
Sáð var grasfræi í 65—70 ha, í í því boði. Er þetta vinsamleg
en um 90 ha 1953, enda gengur j nýjung, sem allar líkur eru til
slíkt nokuð í öldum í nýbýlahverf j að fram haldi og geti orðið
unum. j skemmtileg og nýt tilbreytni í
Skurðgröfur Vélasjóðs, 30 að búnaðarnámi ungra manna.
BÚNAÐAKRANNSCKNIR
OG FRÆÐSLA
Tveir útlendingar frá FAO-
stofnuninni dvöldu hér á landi
um tíma, til að vinna að búnaðar-
rannsóknum og fræðsiu. Annar
i þeirra var skozki dýralæknirinn
Mr. W. Lyle Stewart, sem rann-
tölu, eru taldar hafa grafið um
2,450,000 rúmm. af skurðum, en
alls grófu þær 1953 500,382 lengd-
armetra, sem eru 2,103,589 rúmm.
Ekki er vitað hvað gröfur rækt-
unarsambandanna, 10 að tölu,
grófu mikið 1954 en 1953 grófu
þær og 3 vélar, sem eru eign
bæjarfélaga 149,565 lengdarm.,
sem voru 574,430 rúmm. — Allur j
vélgröftur 1953 nam 738,297 lengd
j sakaði búfjársjúkdóma, einkum
arm. og 3,046,957 rúmm. Er auð- \
í kúm. Hinn var kanadiskur mað-
meiri 1954. Eru þetta ótrúlega
miklar framkvæmdir. Gera menn
sér yfirleitt ekki ijóst hve stórt
er hér í efni.
Um nýræktina 1954 eru ekki
til neinar tölur. Nýræktin 1953
er talin 2,918 ha, og er líklegt að
ræktunin 1954 sé engu minni.
Af grasfræi seldi SÍS, Mjólkur-
félag Reykjavíkur og Innkaupa-
stofnun ríkisins alls 99,48 smál.,
en það svarar til nýræktar er
nemi að minnsta kosti 2500 ha.
A árinu voru greidd úr ríkis-
sjóði framlög til framræslu með
skurðgröfum að upphæð kr.
4,759,053,04. Framlög til jarða-
bóta annara en greidd voru á ár-
inu voru kr. 6,911,753,72. Greidd
framlög til vélakaupa ræktunar-
sambandanna voru kr. 666,915,56
á árinu.
VELAKAUP
Vélakaup ræktunarsamband-
anna voru ekki mikil á árinu,
enda er vélakostur þeirra orðinn
allríflegur. Áætlun um vélakost
sambandanna var endurskoðuð
og rýmkuð til mikilla muna, svo
mjög verður til bjargar mörgum
ræktunarsamböndum, sem illa
eru á vegi stödd um vélakost,
sökum óheppiiegra vélakaupa og
óhappa, sem að þeim hafa steðj-
að, oft vegna þess að lítilli
reynslu var til að tjalda.
Af búvélum, sem inn voru
fluttar á árinu, má nefna:
Beltatraktorar með ýtu 12.
Hjólatraktorar 488.
Garðtraktorar 4.
Traktorsplógar 74 — af þeim
10 skerpiplógar.
Traktorherfi 73.
Traktorsláttuvélar 471.
Jeppasláttuvélar 40.
Vagnsláttuvélar 7.
Traktor-snúningsvélar 7.
Traktor-rakstrarvélar 7.
Traktor-múgavélar 62.
Heyhleðsluvélar 30.
Mykjudreifarar 35.
Áburðardreifarar
fyrir traktor 8
og fyrir hestafl 165 o. s. frv.
Tvær skurðgröfur bættust við
á árinu, báðar Priestman Wulf.
Kevpti Vélasjóður aðra, en Rækt-
unarsamband Flóa og Skeiða
hina.
SKÓLARNIR
Á Hólum eru nú 29 r.emendur,
en 22 útskrifuðust vorið 1954. Á
Hvanneyri eru nemendur 53 og
7 af þeim í framhaldsdeild. Þar
útskrifuðust 24 búfræðingar og
2 úr framhaldsdeild vorið 1954. í
Garðyrkjuskóla ríkisins að
Reykjum, eru nú 10 nemendur,
en 3 útskrifuðust 1954.
í vetur starfa 8 (8) húsmæch-a-
skólar í sveitum. Tala nemenda
var í desember alls um 236 en
var 211 á sama tima í fyrra.
í héraðsskólunum 7 (8) eru um
560 nemendur í vetur en voru
taldir 650 í fyrravetur. |
í húsmæðrakennaraskólanum
eru 13 nemendur, en 9 útskrifuð-
ust þaðan vorið 1954.
I ur Mr. Campbell, er vann að
athugunum á uppblæstri og hag-
nýtingu haglendis, með sand-
græðslustjóra.
Þriðji maðurinn, Mattias Þor-
finnsson, íslenzkrar ættar frá
Minnesota, dvaldi hér á vegum
FOA — framkvæmdaskipulags-
ins ameríska, lengi árs og vann
að því að kynna starfsíþróttir
barna og unglinga, eða hinn svo-
nefndu 4-H-starfsemi, viða um
land. Má mikils af því vænta, ef
vel verður á haldið
í samningi íslands og Banda-
ríkjanna um efnahagssamvinnu,
var svo ákveðið, að 5% af jafn-
virði gjafaframlaga skyldi lagt í
sérstakan sjóð, er Bandarikja-
stjórn hefði til eigin ráðstöfunar
hér á landi. í janúar 1954 voru
undirritaðir samningar um, að
793,000 króna framlag úr sjóði
þessum, gegn framlagi úr ríkis-
sjóði á móti, til rannsókna og
fræðslustarfsemi í þágu landbún-
aðar og sjávarútvegs hér á landi.
Búnaðarfélagi íslands var falin
framkvæmd þessarar búnaðar-
fræðslu. Var ráðinn forstjóri,
Gísli Kristjánsson, forstjóri. að-
stoðarmaður og fjórir ráðunautar
til að vinna að málinu. Fóru 2
um Norðurland og 2 um Austur-
land, efndu til áburðartilrauna á
einum stað í hreppi hverjum og
héldu fundi með bændum. Hefur
þetta allt farið vel fram s
■ kvæmt áætlun.
I Samt-sem áður hefur starfsemi
þessi sætt nokkurri gagnrýni, og
þó fremur val þeirra Verkefna,
sem að hefur verið unnið, enda
erfitt að verjast þeirri hugsun, að
betur hefði mátt gera, ef álits
beztu manna og þekkingar á
vandamálum bænda og búskapar
hefði notið við, áður en hafizt
var handa.
Það er mikið vandamál og vert
umhugsunar og umræðna. hvern-
ig og með hverjum hætti leið-
beiningastarfsemi á sviði búskap-
ar verður bezt efld og færð í hag-
kvæmt horf. Með ákvörðun jarð-
ræktarlaganna frá 1950, um hér-
aðsráðunauta, hygg ég að sá
grunnur hafi verið lagður er bezt
má á byggja. Efling héraðsráðu-
nauta starfseminnar og skvnsam-
leg verkaskipting milli héraðs-
ráðunauta og ráðunauta Búnaðar
félags íslands tel ég nú vera eitt
af því sem mest á ríður. Þáð má
ekki viðgangast, sem oft hefur
viljað verða, að ráðunautar Bún-
aðarfélagsins skyggi þannig á
héraðsráðunautana, í skjóli að-
stöðu sinnar, að það torveldi vöxt j
og viðgang starfseminnar , sveit-
Opið bréf til drykkjumanns
Þ
vegna hefur ekki haft tal af
mér, kom mér í hug að skrifa
þér nokkrar línur, í þeirri von
að geta leyst að einhverju leyti
úr vandamáli þínu, eða réttara
sagt, sýnt þér leið til þess að
skilja sjálfan þig.
Þú viðurkennir vafalaust, að
unum og torveldi héraðsráðunaut
unum að vaxa með verkum sín-
um og af þeim.
AÐ GETA OG GERA
Margt það sem skeð hefur í
leiðbeiningamálum landbúnaðar-
ins á umliðnu ári, og fleira það
er ég hef átt kost á að sjá og
heyra á því ári, gefur mér til- j áfengisneyzla þín væri í mun á-
efni til þess að láta nú í lok þessa kjósanlegra formi, ef þú drykkir
litla áramótaþáttar þess getið, er ! aldrei meir en hann Pétur eða
mest kemur í muna við að hug- í Páll, sem drekka aldrei meir en
leiða þessi mál öll. | svo, að þeir rétt finna á sér og
Hér skortir eigi svo mjög á, að bragða aldrei vín næsta dag.
til séu menn er vita og skiija! Hvernig stendur á því, að þú
hvers með þarf í mörgu, er varð- getur ekki stjórnað drykkju
ar bændur og búskap þeirra. I þinr.i? Fyrst mun ég segja þér
Slíkra hluía vegna er oss eigi í fáum orðum, hvað reynzla þús-
svo mikii nauðsyn útlendra ráð- unda fyrrverandi drykkjumanna
gjafa og tillagna þeirra, þó mjög
gott geti verið að blanda geði við
slíka menn og kynnast sjónar-
miðum, er þeirra þekking og við-
horf nær til.
Hér skortir heldur eigi svo
mjög menn, er hafa tii þess bæði
þekkingu, vilja og getu að gera
það, er gera þarf, til þess að þoka
búnaðarmálunum í betra horf, og
það svo að um muni.
Það, sem mest dvelur Orminn
langa og mestu spillir, eru marg-
vísleg viðhorf cg streituviðbrögð
heilla flokka, mannhópa og ein-
staklinga, er mikils mega, sem
beint og óbeint hindra framgang
góðra mála, ef framgangur þeirra
tryggi þeim ekki — þessum að-
ilum — veg og völd. Því fer svo
að margur, sem mikið vill og
mikið getur, má ekki og fær ekki
að gera það, sem gera þarf og til
góðs má verða.
Það nálgast lögmál hjá svo allt
of mörgum, er ráða og ráða vilja
í búnaðarmálum vorum, að eikj-
ast við allt og alla, sem ekki eru
sömu klíkjugjörðum girtir, eins
eg þeir sjálfir, og meta menn og
málefni í samræmi við það. Því
fer sem fer, hve oft og víða vér
sjóum miðlungsmenn og meiri en
það, gera litla hluti með litlum
brag, þó að nægur kostur sé og
ærin nauðsyn að meiri menn
vinni þar að, svo að stórt sé gert
og með gildum tökum. Þetta
gengur svo langt að oft veldur
bændum miklum töpum og ærn-
um sálarháska. og því daprast
mörpum sundið. er langt gæti
langst í málum bændanna, þeim
til mikillar bjargar.
Þessu mun svo farið á fleiri
sviðum, í voru litla þjóðfélagi,
en því nefni ég þetta á vettvangi
búnaðarins, að þar eru mér málin
bezt kunn, oe þar svíður mér
mest þegar kóklast er áfram i
málefnalepri súld og brælu i stað
þess að hefa þá sólarsýn. sem
vist er kostur á og bændur og
búalið þarfnast, í lítt numdu
landi mikilla vona og mikillar
framtiðar.
Þá áramótaósk á ég bezta,
bændum og búaliði til handa, að
verulega megi rofa til í þessum
málum, á hinu nýbyriaða ári,
hvað sem allri baráttu flokka og
stétta líður, þá verður árið 1955
gott og gleðilegt ár.
Spánn á leið inn í SÞ ?
NEW YORK. — í s.l. viku fékk
Spánn heimild til að hafa fastan
áheyrnarfulltrúa hjá SÞ. — Dag
Hammarskjöld, framkvæmdastj.
SÞ, lagði slík tilboð fyrir sendi-
herra Spánar í Washington,
Manuel de Areilza.
Enskar bréfaskriftir
Maður eða kona vön enskum bréfaskriftum og getur
unnið sjálfstætt, getur fengið vinnu 2—4 tima á dag
eða eftir samkomulagi. Tilboð um kaupkröfu og
aðrar uppl. sendist afgr. Mbl. fyrir sunnudag merkt:
„Heildverziun —75“.
hefur kennt þeimvog er ég, eins
og þú veizt, einn þeirra. Okkur
kemur öilum saman um, að á-
fengisnautnin er einhvers konar
sjúkdómur, andlegs eða líkam-
legs eðlis, eða öllu heldur hvoru
tveggja. Sjúkleiki þessi fer und-
antekningarlaust vaxandi, ef
ekkert er gert til þess að stöðva
framgang hans.
Áfengisnautnin getur aldrei
læknast, þ. e. a. s., sá maður,
sem hefur einu sinni farið yfir
mark ofdrykkju og hófdrykkju,
getur aldrei orðið hófdrykkju-
maður aftur, en hægt er að
fjötra þenna „sjúkdóm“, með því
að hætta alveg að bragða áfengi.
„Hvernig við komumst að því,
að við vorum nautnasjúkir
drykkjumenn".
Engir aðrir en við sjálfir,
gátum komist að raun um að við
vorum þegar orðnir, eða á hraðri
leið til þess að verða ofdrykkju-
menn. Allir, eða lang flestir okk-
ar höfðum lent í erjum við eigin-
konu, foreldra, vini, atvinnuveit
endur, eða lækna okkar, vegna
þess að okkur var sagt, að áfeng-
isneyzla okkar væri of langt
komin.
Við töldum þetta skilningsleysi
eða ofstæki þessara velunnara.
Sumum okkar var sagt, að við
þyrftum að breyta um atvinnu,
fara í annað umhverfi eða sem
sagt, að flýja veruleikann og
kenna einhverju um ástand það,
er við vorum í. Sumir reyndu
þetta, en því miður varð árang-
urinn ekki sem beztur.
Við komumst að raun um, að
hugsanir, svipaðs eðlis og ég ætla
nú að færa í letur, hjálpuðu okk-
ur til þess að finna, að eitthvað
alvarlegt var að ske hjá okkur.
I. Við byrjuðum flestir á þann
hátt drykkju okkar, að við og
þeir, sem með okkur Voru, höfðu
ánægju af, en fljótlega breyttist
þetta í það form, að okkur fannst
ekki fullkomin ánægja í því að
finna aðeins ó okkur, heldur fór-
um við að drekka okkur „sæt-
kennda, eða fulla“. Við vöknuð-
um næsta dag við mikla vanlíð-
an.
Byrjun áfengisnautnar okkar
getum við í rauninni rakið til
þess tíma, er við tókum að
„stramma okkur af næsta dag,
eftir eitt af þessum „einum of
mikið“ kvöldum.
Við ákváðum að næst skyldum
við gæta allrar varúðar, að verða
ekki drukknir, en fljótt finnum
við ástæðu fyrir þvf, að þetta
kvöld fór svona, við höfðu n ekki
borðað áður en við
drekka, það var svo heitt þar
sem við vorum, að þegar við
komum út í kuldann, urðum við
ölvaðir, eða að svo margir voru
í hófinu, sem við þurftum að
skála við, Alltaf eru nógar
afsakanirnar og ástæðurnar, sem
við finnum fyrir ástandi okkar.
Fljótt gleymdust loforð og góð-
ur ásetningur, að láta ekki
„Bakkus“ nó tökum á sér aftur.
Ég ætla nú að spyrja þig
nokkurra spurninga og ef þú
svarar einni þeirra játandi, mátt
þú vera var um þig, því að þá
ert þú að fara of langt í drykkju
þinni. Svarir þú þrem spurning-
um játandi, ert þú tvímælalaust
kominn það langt, að þú mátt
ekki bragða áfengi. Þessar spurn-
ingar eru samdar af hinu æðsta
ráði rannsókna á ófengisnautn,
í Bandaríkjunum. Spurningar
þessar eru samdar með langri
reynslu að baki og með fullkom-
inni nærgætni eru þær víða not-
aðar, sem óbrigðull mælikvarði
á, hvenær við fórum yfir markið.
1. Finnst þér þú þurfa „af-
strammara" daginn eftir?
2. Hefur þú ánægju af að
drekka einn?
3. Raskar áfengisneyzla þín
heimilisánægjunni, á nokkurn
veg?
4. Hefur þú misst tíma frá
vinnu, vegna áfengis?
5. Færð þú eirðarleysisköst,
sem þú heldur að þú komist yfir
með drykkju?
6. Finnst þér þú sýna minni
nákvæmni um velferð þína og
fjölskyldu þinnar, en þú áður
gerðir?
7. Hefur skapgerð þín breyzt
til hins verra?
8. Hefur' sjálfsbjargarviðleitni
þín sljógvast?
9. Drekkur þú til þess áð
verða öruggari í framkomu?
10. Ertu oft óánægður og
nöldursamur, að óstæðulausu?
11. Ertu uppstökkari, sérstak-
lega við þína nánustu?
12. Ert þú erfiðari í daglegri
umgengni?
13. Sækir þig kvíði og vonleysi,
sérstaklega eftir kendirí?
14. Er talað um þig, vegna á-
fengisneyzlu þinnar?
15. Líður atvinna þín eða fjár-
hagur, vegna drykkju þinnar?
16. Raskar áfengisneyzla þín
á nokkurn veg eðlilegri ánægju
og framkvæmdum daglegs lífs
þíns?
Ef þú heldur að þessar spurn-
ingar séu gerðar til þess að
hræða menn að ástæðulausu, þá
vona ég að fá tækifæri til þess
að tala við þig og sanna fyrir
þér, að þessar spurningar eiga
sannarlega fullan rétt á sér og
ef þér virðist þær hitta þig á
einhvern hátt, þá væri mér sönn
ánægja, að ræða málið við þig.
Eins og þér er kunnugt, er hér
starfandi „Félag fyrrverandi
ofdrykkjumanna", sem hefur það
markmið að hiálpa hverjum öðr
um til þess að skilja betur leiðir
„Bakkusar" og sameiginlega berj
ast gegn ofdrykkju, þ. e. a. s. við
reynum af fremsta megni að
forðast „fyrsta snapsinn" og
styrkjum aðra í sömu viðleitni.
Okkur er öllum ljóst, að til-
tölulega auðvelt er að forðast
fyrsta drykkinn, en oftast er ekki
hægt að hætta. eftir að við höf-
um „ftmdið á okkur“.
Ef þú heldur að þú ættir að fá
frekari upplýsingar um félag
rkkar og starfsaðferðir, þá tál-
fórum að. aðu við mig.
Ég er til viðtals alla virka daga
í Aðalstræti, 12, 2. hæð, kl. 5—7
e. h. Sími minn er 7328.
Virðingarfvllst,
Guðni Þór Ásgeirsson.
Kvenfélagið Heimaey
Skemmiifundur í Grófin 1 n. k. laugardag kl. 8,30.
Félagsvist — Dans til klukkan 2.
Konur, takið með ykkur gesti.
STJÓRNIN