Morgunblaðið - 11.02.1955, Blaðsíða 7

Föstudagur 11. febr. 1955
MORGU1SBLAÐIÐ
Chiang hefir á að skipa 8ÖÖ hershöfð
ingjum
LEIFTURÁRÁS kínverskra
kommúnista á Tachen-eyja-
klasann nokkur hundruð sjó-
mílur fyrir norðan Formósu, hef-
ir enn einu sinni beint athygli
alls heimsins að hinu litla ey-
ríki Chiang Kai-sheks, sem SÞ
viðurkenna sem „kínverska lýð
veldið.“ Eru nú að hefjast end-
anleg reikningsskil Mao Tse-
tungs og Chiang Kai-sheks, og
ef svo er, getur Chiang Kai-shek
varizt milljónaherjum kommún-
ista með sínum 600 þús. manna
her?
'Íf TACHEN-EYJAR — EKKI
MIKILVÆGAR — EN STERK
STOÐ
Nú stendur yfir brottflutning-
ur herliðs og almennra borgara
frá Tachen-eyjum til Formósu.
Þó að kommúnistar næðu
Tachen-eyjunum á sitt vald, eru
þeir raunverulega ekki komnir
nær Formósu en þeir voru áður,
ef miðað er við meginlandið
sjálft. Það er heldur ekki lík-
legt, að kommúnistar, sem yfir-
ráðamenn Tachen-eyjanna, geti
komið að neinu ráði í veg fyrir
flutning birgða frá Bandaríkj-
unum til Formósu. Tachen-eyj-
arnar geta samt sem áður orðið
kommúnistum sterk stoð í bar-
dögum gegn flotadeildum Chiang
Kai-sheks, er oft hafa verið
skeinuhættar siglingum milli
Norður- og Suður-Kína.
Herleiðangur kínverzkra
kommúnista gegn eyjum á valdi
þjóðernissinnastjórnarinnar hafa
lengi verið í bígerð. Peking-'
stjórnin hefir enga dul dregið á
það. Kommúnistar hafa þvert á
móti undanfarna mánuði birt há-
værar yfirlýsingar hvað eftir
annað um „frelsun" Formósu,
jafnvel svo að árásin á Tachen-
eyjarnar minnti á söguna um
fjallið, sem tók jóðsótt og fædd-
ist lítil mús. Eftir miklar yfir-
lýsingar var tími kominn til, að
kommúnistar tækjust eitthvað
mikið á hendur. Á þessum fyrstu
þremur mánuðum ársins er veðr-
áttan mjög hagstæð innrás á eyj-
arnar frá meginlandinu, þar sem
vindur blæs af landi á þessum
tíma og er hagstæður þeim gam-
aldags kínversku freigátum, sem
kínverska kommúnistastjórnin
notar enn í flota sínum. Einnig
er á þessum tíma að jafnaði þoka
á þessum slóðum, og hamlar hún
könnunarleiðangrum skipa og
flugvéla Formósa-stjórnarinnar
og sjöundu flotadeildar Banda-
ríkjanna.
* AÐEINS GOO ÞÚS. —
EN VEL ÆFÐIR
Samkv. simskeytum frá Hong
Kong má gera ráð fyrir, að inn-
rásarher kínv. kommúnista sé
allt að 200,000 manns. Þessi á-
lyktun var dregin af því, að
Peking-stjórnin fyrir skömmu
síðan pantaði 250,000 björgunar-
vesti frá Hong Kong. Hluti af
liðsveitum kommúnista eru her-
menn er börðust í Kóreu.
Her Chiang Kai-sheks sjálfs er
um 600 þús. manns og 800 hers-
höfðingjar! Flestir hermannanna
tóku þátt í bardögunum við
kommúnista á meginlandinu og
mjög margir þeirra eru ekki
lengur á bezta aldri. Meðalaldur
þeirra er um 30 ár. Margir hafa
því haldið fram, að aldur þeirra
einn geti gert þeim of erfitt fyrir
að þola þá líkamlegu áreynslu,
sem innrás á meginlandið hefði
í för með sér. Her Chiang Kai-
sheks er samt sem áður mjög vel
æfður og búinn nýtízku banda-
rískum hergögnum, og því er bú-
izt við, að herinn sé fyllilega
vaxinn því að sjá um varnir,
hvað sem í skærist, ef ekki eru
taldir með litlir eyjaklasar, sem
ekki hafa mikla hernaðarlega
þýðingu, hvort sem er.
+ YFIRBURÐIR Á SJÓ
Formósa-stjórnin heldur því
gegn Mao
Eyríki Chsangs gefur Bandaríkjamönnum
færi á að sýna, hvað þeir geta gert fyrir
Asíu-þjóðirnar — Farmósu er stjórnað af
manni er hiaut menntun sína í Moskvu
engu að síður fram, að hún kalli
stöðugt yngri menn í herinn. En
það hlýtur samt að vera tak-
markaður fjöldi Kínverja, sem
kemst frá meginlandinu, og til
skamms tíma hefir Formósa-
stjórnin ekki viljað hafa sjálfa
íbúa eyjarinnar í herþjónustu, þó
að þeir hafi smám saman tekið
að gegna ýmsum aðstoðar störf-
um.
Floti Formósa-stjórnarinnar er
álitinn vera a. m. k. jafnoki flota
kommúnistanna. Sennilega hafa
þjóðernissinnar þar yfirburði, og
á það fyrst og fremst rót sína
að rekja til sjöunda bandaríska
flotans, sem hefir m. a. yfir að
Bandariskt fé rennur nú í stríð-
um straumum til Formósu, og
ekki aðeins með það fyrir aug- ,
um að styrkja varnir hennar, en
einnig í því skyni að gera hana
að einskonar sýningarglugga, er
geti haft tilætluð áhrif á aðrar ingibjörg Ólafsdóttir og Ólafur B. Tliors til hægri. í kistunni er
þjóðir Asíu. Formósa er frá nátt- ! )(Einkaritarinn“, Valur Gústafsson.
úrunnar hendi mjög auðug. Með <
Chiang Kai-shek
ráða nokkrum móðurskipum, er
stöðugt halda sig kringum For-
mósu. Floti Chiang Kai-sheks
getur, með þeim skipum, er
stjórnin hefir á reiðum höndum,
flutt 50—60 þús. manna her yfir
Formósu-sundin til meginlands-
ins á einni nóttu. Slíkur her cr
tæplega nógu stór til að tryggja
fótfestu á meginlandinu til langs
tíma.
Mao Tse-tung
* NÝTÍZKU FLUGHER í
UNDIRBÚNINGI
Nú standa yfir endurbætur á
lofther Formósu. Síðan komm-
únistar tóku að nota þrýstilofts-
flugvélar, smíðaðar í Rússlandi,
hafa þjóðernissinnar ekki getað
staðið sig í loftbardögum við þá,
og Bandaríkjamenn hafa því
tekið að birgja þá upp með nýj-
ustu gerðum bandariskra þrýsti-
loftsflugvéla. Búizt er við, að
flugher Formósu muni að lokum
hafa til umráða 500 fiugvélar.
Flugvellir eru byggðir og benzin-
leiðslur lagðar á eynni undir eft-
irliti bandarískra sérfræðinga.
hjálp Bandaríkjamanna er nú
verið að byggja þar nýtízku
vegakerfi, og náttúruauðæfi eyj-
arinnar nýtt. Vafalaust eru lifn-
aðarhættir fólksins nú á miklu
hærra stigi á Formósu en á meg-
inlandinu. Sulturinn, sem er að*
alvandamál Asíulandanna gæti
valdið miklum erfiðleikum á
Formósu. Chiang Kai-shek hefir
því einnig getað unnið gegn Pek-
ingstjórninni með því að láta
varpa niður matarbögglum úr
flugvélum yfir meginlandinu.
* LÖGREGLUSTJÓRINN
CHIANG CHING-KUO
Erfitt er að segja um, hvort
Formósu-búar sjálfir eru ánægðir
með þau kjör, sem þeir búa við,
svo lengi sem þeir ekki eru spurð
Leikkvöld Menntaskólans:
Gamanleikur eftir Charles Hawtrey
Leikstjóri: Einar Pálsson
„EINKARITARINN“, leikurinn.
sem Menntaskólanemendur frum-
sýndu í Iðnó á mánudagskvöldið,
er ósvikinn gamanleikur, létt-
meti að visu, en oft bráofyndinn
og hlægilegur. Minnir leikurinn
að efni til nokkuð á „Frænku
Charles“, en stendur þó þeim leik
töluvert að baki.
Hinir árlegu Menntaskólaleikir
hafa jafnan verið vinsælir og vel
ir sjálfir að þvi. Eyjunni er J sóttir. Þeir hafa vitanlega verið
stjórnað cf Chiang Kai-shek og misjafnlega góðir og ekki alltaf
þeirn ir.illjón Kínverjum, er (jafnve] úr garði gerðir, en eitt
komu með honum frá meginland- [ bregzt aldrei: Þeir eru leiknir af
inu. Þær 7—8 milljónir eyjar- bfi og sál, svo að áhoríendur
skeggja, er þar voru fyrir, hafa
ekki mikið að segja. Nánar til-
tekið er þeim stjórnað af syni
Chiang Kai-sheks frá fyrra
hjónabandi, Chiang Ching-kuo.
Hann er lögreglustjóri og yfir-
hljóta að hrífast með gleði og
gáska hinna ungu leikenda.
Einar Pálsson, leikari, hefur
sett leikinn á svið og annazt leik-
stjórnina. Hefur honum tekizt
maður ríkisfréttaþjónustunnar, j hvortLveggja vel Allt gengur
er lætur mjög að sér kveða, og1 °| 1 “gu: a l«ksviðmu,
er sá maður, sem raunverulega með fðum og fullkomnu
ræður öllu á Formósu. Faðir hans i or5[gg!,',
Aðalhlutverkið, Robert Spald-
ing, eða einkaritarann, leikur
Valur Gústafsson. Hann er þegar
orðinn nokkuð þjálfaður leikari,
. „ , ... i tekur nú í fjórða sinn þátt í
ír, sem Chiang Chmg beitir, eru i Ju
„úu; .A-i____ ' Menntaskolaleikjunum, enda ber
er öllu fremur konungleg hátign
og kemur lítið nærri daglegu
vafstri í sambandi við stjórn j
eyjarinnar. Þær stjórnaraðferð-!
leikur hans töluvert af. Dregur
hann upp skemmtilega mynd af
Herra Cattérmole, föðurbróður
Cattermole’s unga, hressilegan
karl og mikinn vexti, leikur Jó-
hann Már Mariusson. Gerfi hans
er ágætt, en leikúr hans ekki
alltaf jafn öruggur, en þó dá-
góður á köflum. — Edda Björns-
dóttir leikur frú Stead, roskna
konu og fer laglega með það
hlutverk. Smærri hlutverk leika
þeir ísak Hallgrímsson og Jón
Ragnarsson.
Leikhúsgestir tóku leiknum
prýðisvel og hylltu ákaft leikend-
ur i leikslok. í leikhúsinu var'
fjöldinn allur af ungu fólki, enda
mikið hlegið, eins og jafnan á
Menntaskólaleikjunum.
Sigurður Grímsson.
ekki sérlega lýðræðislegar. En
hann hefir líka lært þær í Ráð-
stjórnarríkjunum, en þar hlaut , . , _ , ,
, , „ , *• hinum vandræðalega og umkomu
hann menntun sina. Hann lærði , , , .,
, , , . T . , lausa servitrmg, er verður leik-
í herskolanum í Lenmgrad, en „ , ’
-jc j j soppur allra a sviðmu.
var siðar dæmdur til 7 ara þrælk- i
unarvinnu i fangabúðum fyrir að Bernharfiur Guomundsson leiK
hafa tekið þátt í áróðri gegn ur skraddarann Sidney Gibson,'
Stalin. Annar sonur Chiang Kai- hina skoplegustu „fígúru og ger-
sheks, Chiang Wei-Kuo, sem er ir henni beztu skil. Hefur hann
Hitlers. Hann tók þátt í hertöku skafningur, er sækist mjög eftir
Súdetahéraðanna og dvaldist alls kynnum við heldri menn, en
þrjú ár í Þýzkalandi. I verður fyrir hinum mestu hrak-
I föllum, sem eðlilegt er. Gerfi
Nokkuð hefur dregið undanfar- Bernharðs er einkar gott og til-
ið ur einræðisstjórn Chiang burðir hans og framkoma öll hin
Chings einmitt vegna aukinna shringilegasta, enda vakti hann
áhrifa frá Bandaríkjunum, svo að óspart hlátur áhorfenda.
nú ríkir þar yfirleitt sú regla, að ( Bngu stúdentana þá Harry
fólk sem liggur undir grunsemd- Marsland og Douglas Catterwole,
um um svik við stjórnina á nú sem auðvitað eru báðir ástfangn-
rétt á yfirheyrslu, en er ekki gert ir og iihlankir“, leika þeir Sig-
útlægt eða skotið án dóms og urglu. Þórfiarson og Gísii Alfrefis-
laga. En hegning án yfirheyrslu son_ Fara þeir báðir laglega með
befur verið mjög algeng í Kína hlutverk stn, að vísu ekki með
allt fram á þennan dag.
56 þús. kr.
10888
10 þús. kr.
14098
5 þús. kr.
16816
2 þús. kr.
11640 13839 15289
1000 kr.
ÁRÓÐURSSTARFSEMI
CHINGS SKEINUHÆTT
PEKING
Það er Chiang Ching-kuo,
og hófsamlega.
Ungu stúlkurnar,
fríðar og
Jónsdóttir og Auður ínga Ósk-
arsdóttir. Fara þær báðar mjög
sem hefur yfirumsjón með áróð- snoturlega með hlutverk sín og
ursstarfseminni gegn Peking- láir enginn hinum ungu mönn-
stjórninni, og hefur hann reynzt um að þeir fá ekki staðizt yndis-
mjög kænn og duglegur í þessu þokka þeirra.
starfi. Sennilega eru það tiltæki Ingibjörg Stephensen leikur
hans fremur en nokkuð annað, jómfrú Ashford ráðskonu á heim-
sem haldið hefur við hatri Pek- ili herra Marslands umsjónar-
ing-stjórnarinnar á þjóðernis- manns veiðihundafélagsins, en
sinnastjórninni. Aróðursmiðum hann leikur Ólafur B. Thors. —
ernissinna. 30 milljónum áróðurs- : sömu konu, sem gengur með
seðla var varpað niður yfir Pek- margs konar grillur og er altekin
ing í frímerkjaformi, þegar stór- j af andatrú. — Ólafur B. Thors
menni Ráðstjórnarríkjanna komu fer einnig laglega með hlutverk
Framh. á bls. 12 1 sitt.
2188 3199 7477 7964 8662
9674 10455 11843 11945 12505
14839 16711 19768 22839 23151
24053 24734 25401 29616 30560
i31116 31684 31477 33150 33766
500 kr.
86 103 215 229 523
695 814 1025 1093 1401
1602 1995 2496 2543 2743
3337 3414 3558 3851 3989
4146 4286 4298 4935 5065
5095 5433 5516 6004 6708
7392 8098 8284 8450 8501
8804 9330 9341 9419 9581
10109 10876 10898 11107 11156
11158 11656 11812 11893 11936
12035 12256 12388 12439 12441
12453 13028 13148 13335 13692
13705 13825 13066 14211 14705
14733 14979 15234 15277 15408
15496 15649 15745 16004 16079
16425 16876 17409 17476 17915
18579 18732 19082 19404 20009
20228 20230 20281 20319 20364
20367 20723 21367 21368 21467
21526 21907 21958 22663 22797
23287 23457 23627 24090 24607
24864 25135 26294 26311 26533
26556 26585 26745 26832 27041
27109 27238 27477 27693 27729
■27812 27820 27923 28115 28779
28852 28998 29545 30489 30553
30849 31371 31489 31811 31970
32094 32433 32606 33156 33329
33460 33969 33973 34348 34385
34475 34737 34864 34902
Aukavimiingar: 2 þús kr.
10887 10889
Birt án ábyrgðar.