Morgunblaðið - 20.02.1955, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 20. febrúar 1955
Stjjómarkjöri í Hár-
araíélðgi Rvíkur
í
lýkur i kvö
NÚ UM helgina fer fram stjórn-
arkjör í Múrarafélagi Reykja-
■víkur. Kosið er í skrifstofu fé-
lagsins í Kirkjuhvoli. í dag hefst
lcosningin kl. 1 e. h. og stendur
til kl. 10. í kvöld og er þá lokið.
’Í'veir listar eru í kjöri. A-listi
lýðr.æðissinna og B-listi kommún-
ista.
IslandsmyiKlin
„Viljans merki"
sýnd víða
KVIKMYNDIN „Viljans merki“
hefur nú verið sýnd á þrem stöð-
um, í Reykjavik, Hafnarfirði og
á Selfossi, og hafa tæplega 5.000
manns séð hana. Hafa kaupfélög-
in tekið upp þann hátt, að bjóða
almenningi að sjá myndina
ókeypis hvert á sínu félagssvæði,
og sáu til dæmis 2500 manns
myndina í Hafnarfirði einum.
í dag, sunnudag, verður mynd-
in sýnd á Akranesi og býður
Kaupfélag Suður-Borgfirðinga
öllum bæjarbúum til sýninganna
í Bíóhöllinni kl. 3,30, 5, 6, 7 og 8
og er sýningin klukkan 6 fyrir
börn. Á frumsýningunni flytur
Erlendur Einarsson, forstjóri SÍS,
ávarp.
Úrklippur úr sænskum blöðum,
þar sem getið er um sænsku frum
sýninguna á þessari mynd, hafa
nú borizt hingað. Fara blöðin lof-
samlegum orðum um mynd.ina
og telja hana vera hina ágætustu
kynningu fyrir Island.
Runélfur Runólfsson
éttræður
IDAG er mætur maður og borg-
ari Reykjavíkur áttræður að
aldri, Runólfur Runólfsson, Bú-
staðabletti 11. Hann er fæddur
20. febrúar 1875 í Kvíslhöfða í
Álftaneshreppi í Mýrasýslu og var
yngstur 10 barna þeirra Runólfs
Guðmundssonar og Þorbjargar
Jónsdóttur, er þar bjuggu. ólst
, Runólfur yngri upp í Kvíslhaga
j til 10 ára aldurs, en fór þaðan að
j Stangarholti í Borgarhreppi.
i Dvaldist hann þar til ársins 1898,
: en þá fluttist hann til Reykjavík-
ur. Árin 1903—1909 var hann
j vinnumaður á Neðra-Hálsi í Kjós
j hjá bændahöfðingjanum Þórði
hreppstjóra Guðmundssyni. Að
þeim tíma liðnum fluttist Runólf-
30 lyrir rétti
-★ JÓHANNESBORG, 16. febr.:
.— 30 blökkumenn mættu fyrir
rétti hér í borg í.dag, ákærðir um
að hafa reynt að stofna til óeirða
í sambandi við brottflutning
blökkumanna frá vesturhverfum
boi-garinnar til nýrrar borgar
Skammt frá. Voru þeir allir sýkn-
aðir eða sektaðir lítilsháttar. 20
daga banni við opinberum fund-
um var aflétt í dag, þar sem flutn
ingar hafa gengið árekstralaust.
Bréi:
M.b. Skjaldbreið
og verfefailið
Hr. ritstjóri!
ÚT AF bréfi héraðslæknisins á
Hólmavík, er birtist í blaði yðar
í dag, þar sem athugasemd er
gerð við það, að Skjaldbreið var
ekki: látin sigla frá Reykjavík
áður en verkfall matreiðslu- og
framreiðslumanna hófst hér hinn
20. f.m., viljum vér vinsamlega
biðja Morgunblaðið að birta eft-
irfarkndi skýringu:
Skjaldbreið kom til Reykja-
víkur úr Breiðafjarðarferð hinn
17. jpnúar og var skipið losað
þann dag og fór í slipp vegna þess
áð loki var inn í lest skipsins bak-
borðsmegin og einnig þurfti að
athuga og gera við skrúfu þess.
Dá þurfti viðgerðar í sambandi
við það, að lega þrýstiáss vélar
hitaði sig, en nýlega hafði verið
skipt um skrúfuöxul, og fleiri við
gerðir þurfti að framkvæma á
skipftiu þannig að það varð því
miðRr ekki tilbúið til ferðar norð
ur áður en áðurnefnt verkfall
hófst á miðnætti 19. til 20. jan.
Mun það rétt athugað, að Skjald- J
breið hafi þannig orðið fyrsta
skipið í áætlunarsiglingum, sem
stöðvaðíst vegna nefnds verk-
falls, en eitthvért skip hlaut að
Vprðli fyrst í þessu sambandi.
"Reykjavík, 19. febrúar 1955.
F:h. Skipaútgerðar ríkisins
t’ — ----Guðjón F. Teitsson.
ur aftur til Reykjavíkur og hefur
dvalizt þar síðan. Árið 1910
kvæntist hann Guðfinnu Frið-
finnsdóttur frá Kvíarholti í Holta-
sveit í Rangárvallasýslu. Hún
andaðist 1929. Þeim hjónum varð
fjögurra dætra auðið. Ein þeirra,
Hrefna, dó í æsku, en hinar eru
lífs og eiga heima hér í Reykja-
vík, Eru það þær Gyða, gift Júlí-
usi Magnúsyni frá Kolviðarnesi,
Ásgerður, gift Georg Arnórssyni
málax-ameistaia, og Lára, sem
vinnur við bókband í ísafoldar-
prentsmiðju.
Runólfur hefur alla jafna unnið
líkamlega vinnu um dagana,
og hvergi hlíft sér, en þrátt fyrir
það og hinn háa aldur sinn er
hann næsta ern og heilsugóður, og
virðist Elli kerling lítið á honum
vinna. Hefur hann og alltaf verið
stakur reglumaður og aldrei látið
geðstox-ma bera sig langt af braut
samx-æmis og jafnvægis, enda hef-
ur líf hans liðið áfram sem lygn
og tær straumur. Hann er manna
þögulastur, — sóar ekki orku
sinni í „ónytjumælgi", en er mað-
ur fastlyndur og hreinn og beinn,
þegar því er að skipta. Hefur
hann ákveðnar skoðanir, þó að
hann auglýsi þær lítt, og kemur
það helzt fram í ótrauðu fylgi
við þær hugsjónir, sem hann telur
góðar og horfa til heilla. í Guð-
spekifélaginu hefur hann starfað
lengi á sinn hljóða og yfirlætis-
lausa hátt, og í Góðtemplararegl-
unni hefur hann vei’ið góður og
öruggur starfskraftur í 30—40 ár. |
— Alls staðar mun sama sagan
um hann sögð: Hann er hávaða-
laus heiðursrhaður, traustur og ör-
uggur til sóknar og varnar á þeim
oi-ustuvelli, þar sem hann hefur
kosið sér vígstöðu, heill í hverju
máli. Og enn þá er þessi fróð-
leiksfúsi maður alltaf að læra. — j'
Það, sem mér hefur fundizt at- ]
hyglisverðast og skemmtilegast í
fari Runólfs Runólfsonar á þeim j
vegum, sem við höfum troðið sam-
an, er kyrrlát alúð og rólegt jafn-
gengi, sem löngum mun reynast
drjúgt til áhrifa og árangurs. j
Sú er ósk mín á þessum tíma,-
mótum í ævi Runólfs, að ævikvöld-
ig megi verða honum friðsælt og
fagurt og að enn megi hann safna
þeim auði, er hann mun alltaf
hafa talið eftirsóknai’verðastan, — '
þekkingu og vizku. |
, i
Gretar Fells. ■ ■
Fulltrúar á Búr.aðarþinginu o. fl. skoða
ar h.f. í gærdag.
Deutz dieseldráttarvélarnar fyrir uian Vélsmiðjuna Ham>
(Ljósm. Mbl. Ól. K. M.)
SÚÐAVÍK, 19. febrúar. — Sið-
astliðinn hálfan mánuð hefur ver-
ið hér stilla og kyrrviðri, logn
og sólskin í innsveitum með 5—8
stiga frosti. Snjólaust er að mestu
leyti en svelllög nokkur og víða
vatnslaust í íbúðarhúsum vegna
frosta.
Laugardaginn 12. þ. m. hélt
kvenfélagið Iðja hið árlega Þorra
blót sitt í samkomuhúsinu hér.
Fór það hið bezta fram og var
fjölsótt að vanda. Snætt var úr
trogum með sjálfskeiðingum eða
skeiðahnífum, hangikjöt, hákarl,
harðfiskur og annar íslenzkur
undirstöðumatur, svo sem tilheyr
ir slíkum mannfagnaði.
Frú Rósa Friðriksdóttir setti
hófið með stuttu ávarpi. Er fólk
hafði matazt var skemmt með
fjöldasöng og einnig söng bland-
aður kór undir stjórn Áka Egg-
ertssonar. Benjamín Jónsson skó-
smiður söng revíuvísur og sýnt
var stutt leikrit við mikinn fijgn-
uð áhorfenda. Að lokum var
dansað fram eftir nóttu.

STÚDENTARÁÐ Háskólans mun
efna til kvöldíagnaðar í Sjálf-
stæðishúsinu á sprengidagskvöld.
Verður þar ýmislegt til skemmt-
unar, og þegar ákveðið að Smára-
kvartettinn syngi, og Norðan-
stúdentar og sunnan keppi í vísna
gerð. Þá verður þar kappát, en
ekki er vitað nánar hvernig sú
keppni skuli fram fara, né heldur
hvort borið verði fyrir þátttak-
endur baunir og saltkjöt, þó slikt
þyki sjálfsagður sprengidagsmat-
BUNAÐABÞINGSFULLTRÚAR
LDRÁTTAR-
Vélarnar eru loftkældar og hafa reynzt
vel við íslenzka staðhætti
IGÆRDAG bauð Vélsmiðjan Hamar h.f. fulltrúum á Búnaðar-
þingi og ráðunautum að skoða tvær Deutz dieseldráttarvélar.
Á eftir var gestunum boðið upp á kaffi og að horfa á kvikmynd
frá Deutz-verksmiðjunum um framleiðslu og hæfni dráttarvélanna.
Vélar þær, sem til sýnis voru,
voru tvær loftkældar diesel-
dráttarvélar, en Hamar h.f. hef-
ur umboð Deutz-verksmiðjanna
hér á landi. Hafa þegar verið
fluttar til landsins um 50 vélar
af þessum gerðum og eftirspurn
orðin mikil eftir þeim og frá síð-
ustu áramótum borizt pantanir
á yfir 80 vélum.
ELZTI MOTORVERKSMIÐJUR
í HEIMI
Deutz-verksmiðjurnar eru
elztu mótorverksmiðjur í heimi.
Eru vélar frá þeim dreifðar um
öll lönd og þykja hinar vönduð-
ustu í hvívetna. í síðustu heims-
styrjöld hófu verksmiðjurnar
framleiðslu á loftkældum diesel-
vélum, sem þá var algjör nýjung,
en er nú talin vera ein mesta
I framför í smíði dieselvéla á síð-
I ustu 20 árum. Loftkælingin hefur
i í för með sér einfaldari bygg-
I ingu vélanna, ennfremur hverfur
I hið viðkvæma vatnskælikerfi, en
samkv. opinberum skýrslum or-
' sakast fimmta hver vélartruflun
af bilun í vatnskælikerfi.
11 OG 15 HESTAFLA
Vélarnar sem sýndar voru í
gær, vorxx sem fyrr segir af tveim
ur gerðum, 11 ha. og 15 ha. Minni
vélin er sérstaklega smíðuð fyrir
Þessi mynd er úr einum barnaskólanum í Rvík. Börnin eru í óða-
önn við að kaupa sér sparimerki og raða sér upp til þess að allt
gangi sem greiðast og- skipulegast. Þessi sparimerkjasala gengur
mjög vel og er smátt og smátt að verða fastur liður í skólastarf-
inu. Þótt ekki séu háar upphæðir, sem inn eru lagðar hverju sinni,
þá safnast þegar saman kemur, og því mun fjöldi barna nú hafa
stórum aukið sparifé sitt þessa síðustu mánuði, sem vonandi verð-
ur þeim að tilætluðu gagni.
Allir ættu að styðja börnin í þessari viðleitni, að ekki sé sjálf-
sagt að eyða hverjum eyrir um ieið og hans er aflaðT. Og gjarnan
mega sælgætiskaup barna minnka. Það væri ekki síst hollt heilsu-
íari þfiixtft, f, U---------------------------------
heyvinnslu, garðrækt og létta
jarðvinnslu. Hefur hún 6 gíra á-
fram og 3 afturábak og nýtist
því afl vélarinnar mjög vel. —
Sláttuvélin er staðsett framan
við afturhjól, greiðan er 4% fet
að lengd,. þéttíingruð eða gróf-
fingruð eftir vild. Liðleg hand-
ljTta er fyrir sláttuvélargreiðu.
Múgavélar, plógar, kartöfluupp-
tökuvélar, flutningsvagna o. m.
fl. er hægt að fá með vélinni.
Eldsneytiseyðsla er 1.25 lítrar
dieselolía á klst. að meðaltali viS
landbúnaðarstörf. Þyngd um 830
kg og mesta dráttarafl á krók
urn 800 kg., en um 7 lestir á slétt-
um vegi.
LÁS Á MISMUNADRIFI
Hin vélin, 15 ha., er heppilegri
fyrir öll meðalbú til bæði hey-
og jarðvinnslu og dráttaraflið
um 1350 kg. á krók, en það er
fyllilega nægilegt til jarðvinnslu-
starfa. Á þessari vél er lás á mis-
munadrifi, þannig að læsa má
því, sé laust fyrir afturhjólum
og með því fyrirbyggja að aftur-
hjólin spóli á víxl. Framöxull er
á fjöðrum og eykur það öku-
hæfni dráttarvélarinnar á slæm-
um vegum og vegleysum.
ÖRUGG GANGSETNING
f mörg ár hefur 15 ha. vélin
verið mest seld af öllum dráttar-
vélum í þessum stærðarflokki í
Þýzkalandi og víðar í Evrcpu. —
Reynsla íslenzkra bænda hefur
og verið mjög góð og ljúka eig-
endur vélanna á þær hinu mesta
lofsorði. Korna þær mjög til
greina kostir loftkælingarinnar
og hin mikla sparneytni þeirra
og að gangsetning þeirra er ætíð
örugg.
Spilak’íöld í Sjálí’
sa
SJÁLFSTÆÐISFÉLÖGIN í
Reykjavík efna til spilakvölds
í Sjálfstæðishúsinu annað
kvöld og hefst það kl. 8,30
stunövíslega.
Að spilakeppninni lokir.ni
flytur Kjartan Jóhannsson,
alþingismaður, ræðu, en síðan
verður kvikmyndasýning.
Það er orðin venja félag-
anna að halda spilakvöld á
bolludaginn og hafa þau ætíð
verið mjög fjölsótt, þar sem
gestir hafa gætt sér á ljúf-
fengu boliukaJffi, _____ J