Morgunblaðið - 22.02.1955, Blaðsíða 6

6
MORGVNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 22. febr. 1955
Þriðjudagur
Þriðjudagur
F. /. H.
Dansleikur í Þörscafé í kvöld kl. 9.
Hljómsveit Andrésar S. Ingólfssonar.
leikur frá klukkan 9—11.30.
K. K. sextettinn leikur frá kl. 11,30—1.
Aðgöngumiðar seldir frá kl. 5—7 og eítir kl. 8
§
i <*■
Þriðjudagur
Þriðjudagur
Húnvetningafélagið
i
■
m
m
'M
(■
(■
heldur þriðja spilakvöld sitt í Tjarnarcafé (uppi) fimmtu-
daginn 25. þ. m. kl. 8,30.
Auk félagsvistar verður kvikmynd og fleiri skemmti-
atriði. Mætið vel.
Skemmtinefndin.

Innanhússmótið
\ knattspyrnu
heldur áfram í kvöld kl. 20 að Hálogalandi.
Þá keppa:
IV. flokkur: Þróttur—Fram A
IV. flokkur: Fram B—KR A
II. flokkur: KR C—Þróttur A
II. flokkur: Fram—KR B
M. flokkur: KR C—KR B
M. flokkur: KR A—Fiam A
Komið og sjáið hverjir komíist í úrslit.
Aðgangur kr. 10 fyrir fullorðna, kr. 5 fyrir börn.
MÓTANEFNDIN
Til sölu 6 manna
Pontiac '40
með nýrri vél, útvarpi og miðstöð og að öllu leyit í I.
fl. standi. Til sýnis að Skipholti 27, sími 7142.
MÚRHÚÐUNARNET
H. Benediktsson & Co. h.f.
Hafnarhvoll — Sími 1228
(B
:
Saumanámskeið !
b
Næsta saumanámskeið Mæðrafélagsins byrjar 1. marz. ;
%
Kennari Brynhildur Ingvarsdóttir. Uppl. í símum 5938
i
t
og 5573 til 24. þ. m. ;
Bifreiðar til sölu
■
•
Nash ’48 — Plymouth ’42 — Austin 10, 4ra manna og j
M. B. W., þýzk bifreið. — Höfum kaupendur að 6 og 4ra j
manna bifreiðum. ;
■
Bifreiðasala Hreiðars Jónssonar :
Miðstræti 3A — Sími 5187

Magnús Víglundsson ræðismaður:
Félagslegt samstarf margfaklar ™áttinn
„Mál atvinnuvegar, sem
fyrst ejr fremst gerir kröfur
til sjálfs sín, verður ekki til
langframa flutt án árangurs*'
BRÉF TIL ÁRSÞINGS
FÉLAGS ÍSL. IÐNREKENDA
1955
Ég vil fyrst af öllu þakka yður,
góðir félagsmenn, traust það, er
þið hafið sýnt mér með því að
ljá mér kjörfylgi til setu í stjórn
Félags íslenzkra Iðnrkenda síð-
ustu 4 árin. Kann ég vel að meta
til sannvirðis svo dýrmætt og
kærkomið tækifæri til þess að
berjast í íremstu víglínu fyrir
hagsmunum iðnaðarins og byggja
upp varnir fyrir málstað hans.
Hygg ég og að fleiri og fjölþætt-
ari vandamál hafi komið til úr-
lausnar hjá félagi okkar þessi
árin en nokkru sinni áður á jafn
löngu tímabili í sögu þess.
Og ennþá einu sinni eru hinar
árlegu kosningar til trúnaðar-
starfa hjá okkur um garð gengn-
ar. En slíkar kosningar eru hverj
um félagsskap, smáum sem stór-
um, hollar og nauðsynlegar, enda
kosningarétturinn talinn meðal
þeirra, er frelsis njóta til þeirra
gersema, sem verðmætust eru.
Er því ekki um að sakast þótt
í kosningum megi þeir, sem í
baráttunni standa og eru sæmi-
lega veðurglöggir, finni gust úr
þeirri átt, sem andstöðunnar er
von. Storrnur í fangið stælir
kraftana og styrkir viðnáms-
þróttinn. A.nnars mun þessi ný-
afstaðna kosningabarátta, er frá
líður, hljóta í annálum hugar
ykkar grafskrift í samræmi
við eðli sitt og höfuðeinkenni.
Og nú vil ég nota tækifærið og
festa á pappírinn stuttar hug-
leiðingar um framtíð íélags okk-
ar, og ræða jafnframt í því sam-
bandi um nokkur áhugamál,
gömul og ný.
SAGAN ER SAGNA BEZT
Þau sannindi, að mikið vinn-
ist með sameiginlegy átaki, eru
ekki nýfundin. Þetta verður
mönnum jafnaðarlega ljósast,
þegar þýðingarmikil verkefni
ber að höndum og þarfnast
framkvæmda. Fyrir hálfri öld
var ísiendingum þegar íullljóst,
að í landi þeirra var flest ógert,
sem gera þurfti, ef vei átti að
fara.
Verkefnin, sem við blöstu,
voru xjölþætt og umfangsmikil.
Þeir, er íorystuna höfðu, íundu
gjörla þöriina fyrir félagsiegt
samstarf. Yfir vöggu 20. aidar-
innar var því sungið:
„Nú bindumst í félög það marg-
faidar máttinn,
svo magnast einn strengur
við seinasta þáttinn
að tækt verður þúsund þáttanna
tak . . . ‘‘
Sá, er þessi vögguljóð söng,
skildi til hlítar, að leið þjóðar-
innar áfram yrði því aðeins greið,
að hún yrði rudd með sameigin-
legu átaki allra landsmanna. Og
þjóðin vaknaði. Starfið hófst.
Vögguljóð varð að voldugum
sóknarsöng, Landsfólkið skipaði
sér í félög í samræmi við iífs-
störf sín. Mátturinn margfald-
aðist, árangurinn varð þar eftir:
senn varð afl fyrstu rafknúnu
vélarinnar áþreifanlegt, þýðing
raforkunnar fyrir atvinnulífið
varð lýðum ljós, grundvöllurinn
að innlendam iðnaði hafði verið
lagður. — Sláttuvélin, að vísu of
lengi sjaldgæft þing, kom á engið
þar sem orfinu hafði verið veifað
frá upphafi landsbyggðar. Og
bráðum vaið sjávarfangs leitað
á yztu mið frá borði traustra vél-
skipa, en árabátum lagt í naust.
Svo mikill varð árangur sam-
starfsins. Strengurinn, sem þæti
Mól atvinnuvegor sem fyrst og
fremst gerir kröiur til siálfs síns
verður ekki
fiutt án
var þráðunum mörgu, þoldi
hin stóru itök.
Hin heillavænlega þróun í at-
vinnulifi íslendinga hefur haldið
áfram. — Gæfuspor hennar eru
hvarvetna rekjanleg. í landbún-
aði, sjávarútvegi, iðnaði, sem nú
er þess umkominn að færa björg
á borð fleiri landsins barna
en hvor hinna aðalatvinnuveg-
anna um sig. Þýðing iðnaðarins,
einnig fyrir landbúnað og sjávar-
útveg, verður með hverju ári
Ijósari. Verkefnin, sem bíða
lausnar fyrir framtak iðnaðarins
esu svo mörg, að ekki er auðið
að telja þau tölum.
VIÐIIORFIÐ í DAG
Og enn er nauðsjm félagslegs
samstarfs fyrir hendi, einnig hjá
okkur, sem að Félagi íslenzkra
Iðnrelsenda stöndum. Þetta r.am-
starf okkar má ekki vera til að
eins í orði, sem eitthvað þoku-
kennt hugtak, til noktunar á
mannfundum við .hátíðleg tæki-
færi. Nei, „-amstarfið þarf að vera
raunverulegt, við þurí'um öll að
taka þátt í því. Og það þarf að
snúast um framkvæmd lífsnauð-
synlegra mála fyrir iðnaðinn, og
eðli slíkra mála þarf að liggja
ljóst fyrir. Verkefnin framund-
an eru vissulega mörg og mikil-
væg. Þau kalla skýrt á sam
heldni okkar til lausnar vandan-
um. Því kalli ber að hlýða, fyrir
þeirri nauðsyn er skylt að ágrein
ingur um dægurmál víki.
Sú saga hefur verið sögð um
Nelson flotaforingja, að eitthvert
sinn, er floti hans háði tvísýna
orustu, hafi hann komið þar að,
er tveir af foringjum hans áttu
í orðasennu. Hinn reyndi bar-
dagamaður mun hafa litið svo
á, að liðsmenn hans hefðu þá
stundina öðrum brýnni verkefn-
um að sinna, en deilum sín í
milli. Nelson gekk því til hinna
ósáttu samherja, höf hönd á loft,
benti á óvinaflotann úti við sjón-
deildarhrir.g, og sagði: „óvinur-
inn er þarna".
Einnig við munum jafnan
eygja margvíslegar hættur úti við
sjóndeildarhring okkar. Innbyrð
is skoðanamismunur má aldrei ná
að koma í veg fyrir fulla sam
stöðu okkar í vörn gegn hættum
fyrir stafni. Sundurþykkja
sjálfra okkar mun aldrei ljá
áhugamálum okkar ljúfan byr í
segl.
Mín skoðun er sú, að fulla
nauðsyn beri til þess, að allir
félagsmenn í Félagi íslenzkra
Iðnrekenda fylgist jafnan sem
bezt með þeim málum, sem á
lil longlrama
árangurs
dagskrá eru hjá samtökunum
hverju siru.i, og að skyldar iðn-
greinar hafi samstöðu um mál,
er snerta þeirra hag sérstaklega.
Lög félags okkar gera og ráð
fyrir þesskonar samstarfi, þar
sem í 3. grein þeirra segir m.
a. svo, að hlutverk félagsins sé
„að koma á samræmi með þeim
iðnrekendum, er starfa á svip-
uðum grundvelli". Tel ég ein-
sætt, að forráðamenn Félags ísl.
Iðnrekenda hafi vakandi auga á
þeim möguleikum, sem aukið
samstarf, spunnið af þessum toga,
kynni að skapa.
Félagslegt samstarf margfaldar
víssulega mátt okkar. En full-
sterk er ekki sú taug, sem af slíku
samstarfi er slungin, fyrr en hún
er þætt þáttum frá öllum félags-
mönnum okkar, já, frá hverjum
einasta okkar. Þá fyrst höfum við
í höndum þá líftaug, sem ekki
brestur þótt til hins ýtrasta sé á
hana reynt.
Ég vil þá fara nokkrum orðum
um þau mál, er að minni hyggju
hljóta að verða meðal þeirra
verkefna, sem Félag íslenzkra
iðnrekenda þarf á nálægum tíma
að setja á dagskrá sína.
Lánamál iðnaðarins: Flest iðn-
fyrirtæki munu jafnan hafa til
úrlausnar margháttuð vandamál,
er leiðir af skorti á fjármagni,
bæði stofnfé og rektursfé, Hefur
skortur á aðgangi að nauðsynlegu
stofnfé orðið því valdandi, að
iðnrekendur hafa átt örðugt með
að endurnýja vélkost sinn og afla
nýrra véla til að framkvæma
tæknilegar umbætur á fram-
leiðslu sinni. Er og ekki þess von,
að vel fari í þessum efnum, þeg-
ar sjóður sá, Iðnlánasjóður, er
einkum hefur það hlutverk að sjá
iðnaðinum í'yrir stofnfé, er ennþá
svo léttur, að úr honum verða
ekki veitt stofnlán til iðnaðarins
svo nokkru nemi, og teljandi
gagn sé að.
Má vera ærið áhyggjuefni
hvað stofnun þessi hefur vaxið
hægt úr grasi undanfarinn ára-
tug, einkum þegar haft er í huga,
að lánasjóðir þeir, er hafa því
hlutverki að gegna að sjá land-
búnaði og sjávarútvegi fyrir
stofnlánum, hafa á sama tíma
eflst og margfaldast, til ómetan-
legra hagsbóta fyrir þessa at-
vinnuvegi.
Er þó langt frá því, að ég telji
of vel gert við landbúnað og
sjávarútveg í þessum efnum. Ég
geri ekki ráð fyrir að neinn á-
byrgur iðnrekandi telji aðstöðu
þessarra atvinnuvega of hæga,
þrátt fyrir þau stofnlán, er þeim
hafa verið veitt. Okkur ber að
samgleðjast bóndanum, sem get-
ur sléttað túnið sitt og byggt upp
bæinn, og við horfum með fögn-
uði og björtum vonum á eftir
hverju prúðu og vel búnu skipi,
sem í flotann bætist, og heldur á
íslandsmið.
En við teljum þá þróun óheilla-
vænlega, sem hefur gert iðnaðinn
svo afskiptan um stofnlán, sem
raun sannar. Efling Iðnlánasjóðs
er því brýnt verkefni og beint
bcint framundan.
Viðskiptin við Seðlabankann:
Að því er við kemur rektsarlán-
um til iðnaðarins, skal það sagt,
að lánastofnanir landsins hafa
þar eftir föngum reynt að bæta
úr brýnustu þörfum, þar á meðal
hinn nýstofnaði Iðnaðarbanki ís-
lands. Við þá stofnun bindur iðn-
Framh. á bls. 11