Morgunblaðið - 22.02.1955, Blaðsíða 7

j Þriðjudagur 22. febr. 1955
MORGUIS BLAÐIÐ
7
Gunnar E.f Benediklsson
11Í111 f §< tff *f | 11 “ f-oi (örrs v -; |>fr* t»>
jrixTrrívÁ'? t5, m.'VrniKT'i'ín^ : « ■- ---———: * ^ * »» ■ .•
\J var í fullan aldarfjórðung
Einn forustumanna í félagsmál-
Jim Sjálfstæðisflokksins í Reykja-
ýík. Þegar ég kynntist honum
fyrst var hann formaður Varð-
arfélagsins og gegndi hann þeirri j
Xnikilvægu trúnaðarstöðu um |
tveggja ára skeið. Kosning hans S
í það vandastarf var síst af |
handahófi eða af tilviljun, því að !
Gunnar var einn af stofnendum j
félagsins og fyrst valinn í vara-
Btjórn þess 1927 en 1930 í aðal-
Btjórnina. Hann átti sæti í stjórn
eða varastjórn ætíð síðan fram
á síðasta aðalfund, er hann sjálf-
ur óskaði að rýma fyrir yngri
mönnum. Svo löng stjórnarseta
er einsdæmi í Varðarfélaginu og
þótt víðar sé leitað, enda er þess j
að gæta að í Varðarstjórn skift- j
ir í framkvæmd ekki máli, hvort j
menn eru í aðalstjórn eða vara-
Btjórn, þar sem varamenn mæta
pafn réttháir aðalmönnunum á
st j órnarf undum.
Hin langa stjórnarseta varpar
fekýru ljósi yfir traust það, sem
Gunnar naut innan félagsins, og
sannar, að hann var talinn manna
bezt hæfur til að halda við sam-
henginu í störfum þess. Auðvit-
að voru ekki æííð allir á eitt
Báttir um félagsmálin og fyrir
kom, að stjórnarbyltingar væru
gerðar. Gunnar fór aldrei dult
með skoðun sína á ágreinings-
málum og eins og gengur valt
- minxiing
í þessum fáu orðum drep ég j Á aðalfundi fulltrúaráðs Sjálf-
einungis á þau störf Gunnars, j stæðisfélaganna nú rétt fyrir jól-
sem ég var sérstaklega kunnug- j in sagði Gunnar brosandi við mig
ur. Ég minni því aðeins á, að er við heilsuðumst, að nú væri
hann hafði einnig öðrum þræði Birgir sinn kominn í starfið, og
, , . ... „ með höndum málfærslu, var lengi . varð mér þá ljóst að hann var
á ymsuumhvort hunyrðiofan forvíglsmaður Good-templ- ' einmitt pilturinn, sem ég fáum
a eða ekkl' En ollum Þottl styrk- ara og hafði rnikinn áhuga fyrir ; dögum áður hafði heyrt halda
kirkjunnar málum. I ágæía ræðu á fjöimennum Heim-
Heimilisfaðir var Gunnar á- dallr.rfundi. Þegar hér var komið,
ur að því að hafa hann í stjórn-
inni meðan hann sjálfur lét þess
nokkurn kost. Á tuttugu og fimm
ára aímæli Varðar var hann
kjörinn heiðursfélagi og eru að- ■, .,
eins sjo menn aðrir, er orðið hafa ; ,___
aðnjótandi þess sóma í félaginu,
sem eins og allir vita er öflug-
asta og merkasta stjórnmálafélag
á íslandi.
Gunnar starfaði ekki aðeins í
stjórn Varðarfélagsins, heldur
var hann og áhugasamur meðlim-
ur fulltrúaráðs þess og hin síð-
ari ár einnig í flokksráðinu.
Hvarvetna þar sem Gunnar lét
að sér kveða lagði hann gott
til mála, íhugaði þau vandlega,
sagði hug sinn af hreinskilni en
vildi forðast, að svo skærist í
gætur, enda áttu þau, hann og
hans góða kona frú Jórunn ts-
óvenju fallegt og
I ánægjulegt heimili, þar sem þeir,
er að garði bar, urðu aðnjótandi
gestrisni og umhyggju. Þeim
hjónum varð auðið tveggja
vissi Cu;:nar, að til beggja vona
gat brugðið um heilsu hans, en
hann lét það ekki á sig fá heldur
gladdist yfir, að æskan var reiðu-
búin að grípa á lofti það merki,
sem hann hafði um langan aldur
uppi haldið og sótt fram u-ndir
systor
tengdaforeldrar
hafa mikils misst við fráfall hans,
en þeim og oss öllum á að vera
barna: Birgis
Jóhönnu.
ísleifs og Lilju til hagsældar fyrir land og lýð.
1 Bjarni Benediktsson.
Erfiðið til einskis, ef trúna vantar
I HASUMARSOL var hann fædd-
ur. Það var einkenni hans og eðli,
að þrá hækkandi sól og láta aðra
njóta með sér gleðinnar af vor-
hug hans og fjöri. Vér höfum því
misst hugstæðan samíerðamann
og vin. En það er oss huggun að
hann iifir áfram, ekki aðeins í
þakklátum hugum vorum, heldur
einnig í öðrum og betri heirrfl,
dýrðarríki Guðs.
Vér söknum því djúpt við frá-
fall hans, en hryggjumst ekki,
það er ekki í anda hans, né vilji
Guðs.
Gunnar E. Benediktsson, hrm.,
varð bráðkvaddur á heimili sínu
13. þ. m., í dag verður hann jarð-
sunginn.
Hann var fæddur í Reykjavík
30. júní 1891. Foreldrar hans
voru Benedikt Ásgrímsson, gull-
smiður í Reykjavík og kona hans,
Lilja Jóhanna Gunnarsdóttir.
Hann ólst upp hjá foreldrum
sinum og sýndi þegar á unga
aldri að kjarkur og þrek bjó í
honum.
Hann hóf nám í Menntaskólan-
um, er hann hafði aldur og
þroska til og varð stúdent 1914.
Kandidatsprófi í lögfræði lauk
hann vorið 1919. Var um hríð
settur sýslumaður í ísafjarðar-
sýslu og síðan á málflutningsskrif
stofu, unz hann sjálíur stofnsetti
málflutningsskrifstofu, sem hann
rak til dauðadags og siðast sem
hæstaréttarmálaflutningsmaður.
Árið 1934 var hann ráðin.n for-
stjóri Ráðningarstofu Reykjavík-
urbæjar, er hann gegndi æ siðan.
Hann hafði áður kynnt sér lög-
gjöf og starfsháttu slíkra stofn-
ana. Hann tók drjúgan þátt í
stjórnmálum os var um hríð for-
maður landsmálafélagsins Varð-
ar og lengi í formgjaráði.
í stjórn Sjúkrasamlags Reykja-
víkur frá upphafi og formaður í
var Gunnari sá hlýhugur og við- 1 skólanefndum. Hann starfaði og
urkenning, sem hann í vaxandi lengi að bindindismálum.
mæli varð aðnjótandi frá þeim, j Árið 1934 kvongaðist Gunnar
er mál áttu undir hann að sækja. Jórunni ísleifsdóttur frá Hafnar-
odda með mönnum, að vandræði
stöfuðu af.
Af viðfangsefnum Gunnars ut-
an flokksstarfsins þylcir mér
hlýða að minnast þrenns : Hann
var forstjóri Ráðningarskrifstofu
Reykjavíkur frá upphafi, hann
var einn af stjórnendum Sjúkra-
samlags Reykjavíkur frá því að
það var gert að almannastofnun
og hann var einn af stjórnendum
hins ágæta skóla ísaks Jónsson- ’
ar eftir að hann var gerður
sjálfseignarstofnun. I
Allar hafa þessar stofnanir
haft mikla þýðingu til að bæta
lífsháttu og kjör manna hér í
bæ. Gunnar lagði þeim allt það
lið er hann mátti, enda var hann
borinn og barnfæddur Reykvík-
ingur, er vildi hag og sóma bæj- |
arfélagsins í hvívetna.
Segja má, að stofnun og stjórn
Ráðningarskrifstofu Reykjavík-
ur hafi öðru fremur orðið lifs- ’
starf Gunnars Benediktssonar.
Um þá stofnun stóð öðru hvoru
styrr og í fyrstu var ætlun þá-
verandi valdhafa á Alþingi og í
ríkisstjórn að koma í veg fyrir
starf hennar með stofnun hlið-
stæðrar stofu, Vinnumiðlunar-
skrifstofunnar. Gunnari tókst að
stýra stofu sinni þannig, að
fyrir nokkrum árum var keppi-
nauturinn lagður að velli og
Ráðningarstofu Reykjavíkur
fengið að fullu það verkefni, sem
henni frá upphafi var ætlað og
hún betur ætíð hefði ein annast.
Öruggasta vitnið um farsæld
Gunnars í starfi eru vinsældir
hans meðal verkamanna, er til
stofu hans hafa leitað. Vinnuút-
hlutun og ráðningar er eitt hið
allra vandasamasta starf og van- j
þakklátasta, en því meira virði.
firði. Eignuðust þau tvö börn,
Birgi ísleif, er nú les undir stúd-
entspróf og Lilju Jóhönnu, nú við
r.ám í Kvennaskólanum. Hjóna-
band og heimilislíf Gunnars var
ákjósanlegt. Hann var elskulegur
heimilisfaðir, glaður og skemmt-
inn, ekki síður heima en annars
staðar. Sambúð hans við konu og
börn var til fyrirmyndar og
heimilið aðlaðandi og í því sam-
bandi má ekki gleyma Lilju,
systur hans, er sá um heimilið
unz bróðirinn kvongaðist og
fylgdi honum eftir það. Milli
þeirra ríkti ætíð ástúð og traust.
Ég kynntist þegar á skólaúrun-
um Gunnari og sú kynning hélzt
og ágerðist með árum og reynslu
og síðari árin dvaldi ég á heimili
hans að minnsta kosti einu sinni
i mánuði.
í upphafi dáðist ég mest að
kjarki hans og þreki, samfara
gleði, sem aldrei var uppgerð, en
sprottin frá hreinni og göfugri
sál. Tryggð hans og umhyggja
var sönn. Hann var gleðimaður,
hafði mikla og fagra söngrödd og
fallega hagmæltur og hrókur alls
fagnaðar.
Það atvikaðist svo, að síðustu
dagana, sem Gunnar lifði, hitt-
umst við nokkrum sinnum og
ræddumst lengi við. Bæði um
það, sem á dagana hafði drifið og
einnig um það sem framundan
væri, bæði í veraldlegum og and-
legum efnum og hann hafði aldrei
verið bjartsýnni.
Hann fann, að þó að skyldan
byði manni að sjá sér farborða í
veraldlegum efnum, var þó erfið-
að til einskis ef trúna vantaði. Sá
eínn er öruggur, sem treystir
Guði af öllu hjarta. Og það er
eina leiðin til farsældar og sannr-
ar gleði. Hann trúði þessu og
þótti sem það væri sannað. Við
hann óttu þes6Í orð skáldsins:
„Sæla er hálf í hjartans grun.
Himinsriki er að skilja".
Vér getum þá einnig treyst vel-
ferð hans í æðra heimi.
harma'oót, minningin um góðan.
viiiir drengc
Drottinn blessi þig og varðveiti
þig-
Steindór Gunnlaugsson.
hiann reyndist hollur ráðgjafi
GÓÐUR og gegn Reykvíkingur
er borinn til moldar í dag, Gunn-
ar E. Benediktsson, hæstaréttar-
málaflutningsmaður.
Gunnar E. Benediktsson var
fæddur í Reykjavík 30. júní 1891.
Voru foreldrar hans Benedikt
Ásgrímsson og kona hans, Lilja
Gunnarsdóttir. Gunnar ólst upp
í Reykjavík og brauzt ungur til
mennta, kom þá þegar í ljós sú
hagsýni er honum var í blóð bor-
in, að hann mun að miklu leyti
hafa kostað sig sjálfur af dugnaði
sínum, þó að hann þyldi illa erf-
iðisvinnu. Að loknu lögfræðiprófi
var hann settur bæjarfógeti á
ísafirði, en hvarf síðan til Reykja
víkur og stundaði málafærslu-
störf á sinni eigin skrifstofu. —
Reyndist hann farsæll í staríi
sínu, því að þeir, er kynntust hon-
um, festu traust á honum.
Hann var hægur maður í fasi
og virðulcgur í framgöngu, öll
fljótfærni var honum fjærri, en
því betur grundaði hann gang
mála sinna, og annarra. Því kom
oft upp sá hlutur í málum er
hann taldi beztan, enda var hann
enginn vingull í skoðunum og
skorti því eigi skaphöfn til að
fylgja þeim málstað er hann taldi
réttan.
Rúm tuttugu ár veitti hann for-
stöðu Ráðningarstofu Reykjavík-
urbæjar, mun sú staða hafa veitt
honum glöggt yfirlit yfir lífskjör
manna til lands og sjávar. Þessi
vandasama staða átti í margan
máta vel við Gunnar, honum var
einkar lagið að skilja kjör manna
og manndóm. Hann var mann-
þekkjari mikill og átti ríka
samúð með þeim er stóðu höllum
fæti í baráttunni á torgum mann-
lífsins.
Þessi staða reyndi mikið á
hann á kreppuárunum, er atvinnu
leysið svarf að, lét hann þau orð
falla, ef slikt þjóðlífsböl kæmi
að nýju myndi hann ekki treysta
sér að starfa í þessu embætti, svo
rnjög tók það á hann í fyrri daga.
En allt fyrir það þó góðæri væri
til lands og sjávar þá munu mörg
vandamál manna hafa ráðizt til
betri vegar hjá Gunnari sem for-
stjóra Ráðningarstofunnar, og
lögmanni. Þá er Gunnar tók
tryggðir við reyndist hann Jioll-
ur ráðgjafi sökum grundaðrar
þekkingar á mannlífinu og beirra
mannkosta er honum voru í blóð
bornir.
Fyrir tuttugu árum bar fund-
um okkar Gunnars saman í Good-
templarareglunni og hófust. þá
með okkur góð kynni og héldust
æ síðan.
Eigi skyggði það á þó að við
værum andsíæðingar í hinu svo-
nefnda Hallarmáli, til þess var
Gunnar of víðsýnn maður. Gunn-
ari starfaði mikið um skeið í
reglunni og átti sæti í áfengis-
varnarnefnd.
Gunnar Benediktsson var gift-
ur Jórunni ísleifsdóttur, hinni
ágætustu konu, eignuðust þau
tvö börn, Birgi, nemanda í
Menntaskólanum og Lilju. nem-
anda í Kvennaskólanum. Gunnar
átti fagurt heimili, hús á einum
bezta stað í bænum, með skrúð-
garði einkar fögrum. Hann var
maður heimiliskær, sem unni
fögru og listrænu umhverfi, en
um það bar heimili þeirra hjóna
ríkan vott. Gunnar hafði eigi
gengið heill til skógar hin síðustu
ár, enda dó hann fvrir aldur
fram.
En þeir, sem þekktu Gunnar
E. Benediktsson vel, muna hann,
sem mætan mann.
Péíur Ingjaldsson.
Forstjórn Rábningaskrifstofu Rvikur
ÞANN 13. þ. m. spurðist lát
Gunnars E. Benediktssonar, hrl.,
hafði hann orðið bráðkvaddur að
heimili sínu Fjölnisvegi 15 hér í
bæ, þar sem hann sat við skrif-
borð sitt. Hann var á 64. aldurs-
ári. Við, sem með honum höfum
starfað vorum þess ekki dulin, j
að hann hafði um nokkurt skeið ^
kennt vanheilsu, engu að síður (
kom hið skyndilega fráfall ætt-
ingjum hans og vinum á óvart,1
þar sem hann var hress og glað-
ur í sinum vinahóp til síðustu
stundar.
Á s. 1. sumri fór Gunnar að
læknisráði til Danmerkur sér til
hressingar og heilsubótar og kom
þaðan aftur með góðar vonir um
bata. En nú fyrir nokkru síðan
fannst okkur starfsfólki hans að
aftur sækti mjög í sama horf.
En þrátt fyrir það gekk hann
■ jafnan til starfa reiðubúinn til
| þess að leysa úr vanda allra
| þeirra, sem til hans leituðu. En
nú fyrir nokkru síðan fannst
; okkur starfsfólki hans að aftur
sækti mjög í sama horf. En þrátt
i fyrir það gekk hann jafnan til
j starfa reiðubúinn til þess að leysa
I vanda allra þeirra, sem til hans
leituðu. En þegar við sáum hon-
i um brugðið, gerði hann jafnan
| lítið úr, og ef hann var spurður,
svaraði hann, að þetta væri alveg
að líða frá. Svona voru svör hans
í stað þess að kvarta, og bendir
slíkt til kjarks og karlmennsku.
Þessi fáu orð eiga ekki að vera
æviminning Gunnars E. Bene-
diktssonar sem lögfræðings og
stjórnmálamanns, hana munu
aðrir rita, sem betur kunna þar
skil á. En þar hygg ég að bera
muni að sama brunni um heiðar-
leik allan.
En hér skal lauslega rakinn
einn þáttur ævistarfs hans, sem
var forstjórn Ráðningastofu
Reykjavíkurbæjar. Ég tel það
mikið happ, er Jón heitinn Þor-
láksson, þáverandi borgarstjóri,
fól honum forstöðu hmnar nýju
stofnur.ar árið 1934, enda í engum
vafa um valið, ef hann þar til
fengist, sem og líka raun varð á.
Sýndi það sig og æ síðan. að slíkt
traust var eigi óverðskuldað.
Manndómur hans, skapstyrkur og
raunsæ greind var slík, að hann
hlaut að vinna sér hvarvetna
traust og álit, þeirra, er kynnt-
ust honum. Hin unga stofnun
þurfti líka á slíku trausti í að
halda, því að hér var að vjssu
leyti um brautryðjendastarf að
ræða, því að við enga hliðst^eða
reynslu var við að styðjast hér-
lendis og skilningur sumra áðila
lítill á nauðsyn slíkrar stofnunar.
Gunnar tók þetta starf þégar
föstum tökum. Fór hann á vegum
bæjarstjórnar Reykjavíkur til
Norðurlanda þetta sumar og
kynnti sér löggjöf og starfsemi
hliðstæðra stofnana þar. Kom sér
í góðar þarfir hér heima sú
fræðsla, sem hann aflaði sér þá
og siðar í þeim efnum.
Hefur starfsemi Ráðningastof-
unnar færst mjög í aukana á
þeim rúmlega 20 árum, er Gunn-
ar veitti henni forstiórn. Nauð-
syn hennar er löngu viðurkennd
og hefir hún markað sér ákveð-
ið rúm í atvinnusögu bæjar.ins,
5g þar að auki greitt fyrir fjcjlda
fólks um land allt, sem nauðáyn-
lcgur tengiliður milli vinnuveit-
enda og vinnuþiggjenda. Að svo
er má glöggt sjá í yfirliti því,
sem út var gefið á s. 1. ári yfir
20 ára starf stofnunarinnar.
Að þessum góða vini er mik-
ill sjónarsviptir, því að óvildar-
menn átti hann enga, þessu hefi
Framh. á bls. 11