Morgunblaðið - 04.03.1955, Blaðsíða 16
Veðiirúfflí f dag:
S og SA allhvass. DálitiL rigning
52. tbl. — Föstudagur 4. marz 1955
‘'ramvarp að nýjam heilsuverndar-
lögfum bvgffðum á raunhæfum grunni
O J CÖ c
Sparnaður
Sjá álit bar.kanefndar á bls. 9.
Bói í síðasfa sinn
ákvæði um 12. greinar heilsuvemdar
HEILBRIGÐISMALARAÐHERRA Ingólfur Jónsson
hefur lagt fram á Alþingi frumvarp að heilsuvernd-
arlögum. Er það aðalefni þessa frumvarps, að þeir kaup-
staðir eða sveitarféiög, sem reka heilsuverndarstöðvar
skuli hljóta til þess styrk úr ríkissjóði, er nemur þriðj-
ungi eðlilegs rekstrarkostnaðar. Kaupstaðir eru ekki
skyldir til reksturs heilsuverndarstöðva.
Kostnaður vegna rekstrar
heilsuverndarstöðvanna hefur
verið greiddur að % af viðkom-
andi bæjarfélagi, 14 af hlutaðeig-
andi sjúkrasamlagi og % af rík-
inu. Þar sem svo kann að fara að
verksvið stöðvanna víkki svo að
sjúkrasamlög telji sér verða of-
þyngt skal leita samninga við
sjúkrasamlagið um greiðslur, en
náist ekki samkomulag úrskurð-
ar ráðherra þær og skal þá taka
tillit til greiðslugetu samlagsins.
AKVÆÐI ALM. TRYGGINGA-
L.AGA EKKI FRAMFYLGT
í greinargerð er það rakið, að
í 76. gr. almannatryggingalag-
anna er svo fyrir mælt, að heilsu-
verndarstöðvum skuli komið upp
í öllum kaupstöðum landsins.
Enda þótt þetta sé önnur af
þeim tveimur greinum heilsu-
gæzlukafla almannatryggingalag
anna, sem í gildi eru, hafa engar
heilsuverndarstöðvar verið sett-
ar á stofn síðan árið 1938. Þannig
eru aðeins 6 af 13 kaupstöðum
í landinu sem reka slíkar stöðvar.
Stafar þetta af því að hin lög-
boðna forusta bæjarfélaganna í
þessu efni hefur brugðizt og eigi
síður af hinu, að þrátt fyrir á-
bendingar til Alþingis um nauð-
syn aukinna fjárveitinga í þessu
skyni, hefur fram til þessa eigi
fengizt nægilegt fjárframlag frá
ríkinu til styrktar nýjum stöðv-
um, er tekið hefðu til starfa, en
það hefur leitt til þess, að fyrir-
svarsmenn heilbrigðismála ríkis-
ins hafa hliðrað sér hjá að hvetja
bæjarfélög til aukinnar heilsu-
verndarstarfsemi.
ÞEIR KAUPSTAÐIR SEM SJÁ
SÉR IIAG í ÞVÍ
Vegna þessa þykir ekki
verða hjá því komizt að leysa
kaupstaðina undan þeirri
kvöð, sem á þeim hefur hvílt
í þessu efni. Þessvegna er í
Lögreglan kon
með yfirsetu-
j
konima
Báturinn
í Grinda v ík
- Bíllinn og
dráttarvélin hér
í GÆR var dregið í 9. flokki happ ! f.ekk f*ðinSiri að óskum að SÖSn
, _ ^ , , . .,. . , * „ ljosmoðurmnar.
drættis Dvalarheimxlis aldraðra
sjómanna. Voru vinningarnir
þrír: Nýr 6 manna Dodge-bíll,
mjög glæsilegur, vélbáturinn
Súlutindur, hið traustasta sjó-
skip með siglingatækjum og loks
Ferguson dráttarvél.
Bíllinn kom á miða nr. 7263
og virðist sem einhver Reykvík-
ingur hafi hlotið hnossið, því mið
inn er seldur í aðalumboði happ-
drættisins, Austurstræti 1. — Þá
eru líkur til að vélbáturinn hafi
EINN lögreglubílanna, sem var
á eftirlitsferð um Vesturbæinn í
gær, ók á fleygiferð níður í bæ,
gegnum Miðbæinn, sem bergmál-
aði af hvininunum í sírenunni.
Hann nam ekki staðar hjá lög-
reglustöðinni, heldur ók langt
austur í bæ. Hér var um lífakst-
ur að ræða.
Bíllinn hafði verið kallaður
upp í talstöð lögreglustöðvarinn-
ar og beðinn að aka í skyndi W r c?
austur í bæ og sækja þangað Sjónleikurinn Nói hefur nú verið sýndur 14 sinnum, í síðasta sinn
ljósmóður. — Kona ein í Vestur- á sunnudaginn var og var þá ætlunin að sýningum á leikritinu
bænum væri að því komin að lyki. Var aðsókn að leiknum mjög góð, og hefur því Leikfélagið
ala barn og væri enginn Rauða á.kveðið að hafa aukasýningu á Nóa á morgun, laugardag, kl. 5.
kross bíll við hendina og því nafa fimm-sýningar félagsins á laugardögum verið vinsælar, og
fæðingardeihiina Lögreglan^var ■ er Vart að efa að verSi hjá Nóa á þessum sýningartíma
búin að ná sambandi við Ijós- a morgun.
móður eina í Austurbænum og Myndin: — Gamli Noi (Brynjólfur Jóhannesson) og dýrin í örkinnL
skyldi lögreglubíllinn sækja
hana. Og með því að aka lífakst-
ur, tókst lögreglumönnunum að
koma sængurkonunni til hjálpar
í tæka tíð. Það var Guðrún Hall-
dórsdóttir ljósmóðir, sem tók á
móti barninu, sem var stúlka og
hinu nýja frumvarpi ekki gert fallið j hlut Grindvíkings, því
ráð fyrir að allir kaupstaðir
reki heilsuverndarstöðvar,
heldur aðeins þeir sem sjá sér
hag í slíku og taka sig fram
um það. Ber þá ríkinu skylda
til að greiða % hluta eðlilegs
kosínaðar af rekstrinum eins
og verið hefur.
12 HEILSUVERNDARÞÆTTIR
Fram til þessa hafa aðalþættir
heilsuverndar í íslenzkum heilsu /
verndarstöðvum verið þrýr: 1)
Berklavarnir, 2) Mæðravernd, 3)
Ungbarnavernd. í kaupstöðum,
sem rekið hafa heilsuverndar-
stöðvar hafa stöðvarnar ekki haft
á hendi skólaeftirlitið, þó að í
hinum smærri kaupstöðum hafi
sama starfslið að miklu leyti ann
ast hvort tveggja.
I hinu nýja frumvarpi er gert
váð fyrir 12 helztu heilsuverndar-
greinum, þó þannig að ákveða má
í hverri heilsuverndarstöð, hvaða
greinar verði teknar:
1. Mæðravernd.
2. Ungbarnavernd (0—2 ára
barna) og smábarnavernd (2
—7 ára barna).
3. Skólaeftirlit (heilsuvernd
barna og unglinga á skóla-
aldri).
4. Tannvernd.
5. íþróttaeftirlit (heilsuvernd
íþróttaiðkenda).
6. Atvinnusjúkdómavarnir.
7. Berklavarnir.
8. Kynsjúkdómavarnir.
9. Geðvernd (þar með taldar
áfengis- og deyfilyfjavarnir).
10. Almennar sjúkdómavarnir.
11. Aðstoð við fatlaða og van-
gefna.
12. Almennar þrifnaðarráðstaf-
anir.
hann kom á miða nr. 5879, sem er
í umboðinu i þessu sjósóknar-
kauptúni. — Þá kom Ferguson
dráttarvélin á miða nr. 25,086,
sem seldur var í Austurstræti 1.
ÍSLANDSMÓTIÐ í handknatt-
leik meistavaflokks og 3. fl. karla
stendur nú yfir og er um það
Stólarnir björguðu flug-
farjiegunum frá lemstrun
Flngvél meí 57 innanborðs hlekhisf á
IT
KEFLAVIKURFLUGVELLI, 3. marz.
ÉR LÁ við stórslysi snemma í morgun, er bandarísk farþega-
flugvél, með alls 60 manns innanborðs, eyðilagðist í lendingu.
— Fólk, sem í henni var, komst úr flugvélinni, allt svo til ómeitt.
bil hálfnað. Er Valsliðið efst að Nokkrir skrámuðust er þeir stukku ofan á flugbrautina.
stigum í meistaraflokk’ ,en Fram,
Slys þetta vildi til um klukkan
5. Var flugvélin, sem er af nýj-
ustu gerð Skymasterflugvéla,
ÍR og KR standa bezt að vígi í 3.
flokki.
í kvöld heldur mótið áfram að
Bændur í Gaulverjahreppi mót-
fallnir innflutningi holdanauta
Seljatungu í
Gaulverjabæjarhreppi, 28. febr.
ÚNAÐARFÉLAG Gaulverja-
bæjarhrepps, hélt aðalfund
sinn 22. febr. síðastl., í félagsheim
ili sveitarinnar. Formaður félags-
ins Guðmundur Jónsson bóndi á
Syðra-Velli, flutti skýrslu stjórn
arinnar. —
Jarðræktarframlag ríkisins til
félagsmanna hafði numið, frá
árinu 1953, kr. 65.000,00 á árinu
1954 var nýrækt mæld rúml.
17 hektarar. — Túnasléttur rúm-
ir 4 hekt. Jarðræktarmenn voru
32 á árinu. Unnið var í sveitinni
með jarðýtu fyrir rúmlega 29
þús. kr.
FRAMKVÆMDIR BÆNDA
Byggðar voru votheysgeymslur
á nokkrum bæjum, áburðarhús og
fjárhús voru einnig byggð. Girð-
ingar um "án og engjar voru víða
endurbættar og auknar. Fé-
lagið gekkst á árinu fyrir hópferð
bænda vestur í Borgarfjörð og
var ákveðið að halda þeirri starf-
semi áfram, með kynningar- og
skemmtiferð á aðrar slóðir næsta
Hálogalandi og keppa þá í þriðja eign Bandaríkjaflughers, að koma
flokki ÍR og Þróttur og í meist- I frá herflugvellinum Westover í
araflokki Valur gegn Þrótti og ÍR Massachusetts. Voru farþegar
gegn Ármanni. nær eingöngu hermenn.
UTAN VIÐ FLUGBRAUTINA
Óhappið vildi til með þeim
hætti, að flugvélin lenti spölkorn
fyrir aftan flugbrautarendann,
tókst hún á loft og skall niður á
flugbrautina og brotnuðu þá önn-
ur hjólin undan flugvélinni og
þeyttist hún á belgnum eftir flug
brautinni.
KVIKNAR í FLUGVÉLINNI
Um leið og flugvélin nam stað-
al um innflutning og ræktun 1 ar þusti fólkið að útgöngudyrun-
holdnauta, sem nú er mikill áróð Um. Komust allir að heita má
ur hafður fyrir af hálfu sumra, ómeiddir út úr flugvélinni. í
þeirra er telja sig fyrirsvarsmenn j vængnum sem skall í steypta
bændastéttarinnar. Voru bændur flugbrautina, kviknaði skömmu
yfirleitt á eitt sáttir um að ekki ( eftir að flugvélin nam staðar og
bæri að fara inn á þá braut, að varð mikið eldhaf á skammri
Ýmis mál voru rædd á fundin-
um er varða landbúnaðinn og af-
komu bænda almennt. Þar á með-
sneru öfugt við það sem' tíðkast
almennt í flugvélum. Þegar högg-
ið kom, er flugvélin snart jörð-
ina, kom mikill hnikkur á, og
farþegarnir sviftust til í sætun-
um, en það högg tók af hið háa
stótbak.
flytja inn holdnaut. Töldu að til
þess væru vítin að varast þau í
sambandi við innflutning búfjár
fyrr á árum, er hingað bárust
hinar illræmdu búfjárpestir.
Hjalti Gestsson ráðunautur á
Selfossi, flutti erindi á fundinum
og ræddi einkum kjötframleiðslu
og hvernig bændum bæri að snú
ast við þeim augljósu staðreynd-
um, að hyggja yrði að því að
framleiða kjöt til sölu á erlend-
um mörkuðum. Var erindi Hjalta
fróðlegt og að því góður rómur
gerr af fundarmönnum.
Stjórn Búnaðarfélagsins skipa
þessir menn: Guðmundur Jóns-
son, Syðri-Velli, Tómas Tómas-
son, Fljótshólum, Guðmundur
Guðmundsson, Vorsabæjarhjá-
leigu. — Gunnar.
stundu. Nokkrir farþegar meidd-
ust um ökla og skrámuðust er
þeir stukku niður á flugbrautina.
STJÓRNKLEFINN BRANN
Slökkvilið flugvallarins var
komið á vettvang fáeinum mín-
útum síðar. Því tókst ekki að
bjarga flugvélinni og var stjórn-
klefi hennar með öllum þeim
stjórntækjum sem þar eru, brunn
inn, er búið var að kæfa eldinn.
Einnig var vængurinn ónýtur.
Allur farangur brann og póstur.
SÆTIN BJÖRGUÐU
Mjög merkilegt þykir það að
ekki skyldi hljótast tjón á mönn-
um í slysi þessu. — En á því
hefur verið gefin sú skýring, að
mestu hafi þar ráðið, að sætin
isf af efdi
ÁRDEGIS í gær, laust fyrir há-
degi, kom upp eldur í íbúðarskála
við Vatnsgevmirinn á Rauðarár-
holti. Var nokkur eldur í eld-
húsinu, en i skálanum býr ásamt
konu sinni, Hollendingurinn John
Simmensen. Slökkviliðsmenn
urðu að rjúfa gat á þekjuna til
þess að komast fyrir eldinn. —
Urðu talsverðar skemmdir í eld-
húsinu áður en tekizt hafði að
kæfa eldinn. — Það mun hafa
kviknað í út frá eldfærum í eld-
húsinu.
B C D E F G
AUSTURBÆR
I
iBCDEFGI
VESTURBÆR
16. leikur Vesturbæjar:
d4xHe5