Morgunblaðið - 26.03.1955, Page 1
16 síður
42. árgangur
71. tbl. — Laugardagur 26. marz 1955
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Bein útgjaldaaukning rikissjóðs af kauphækkunum:
Ai 7% hækkun 22 millj. kr. Af 26% hækkun 78 millj. kr.
STYRKIR OG NIÐURGREIÐSLUR
MYNDU ENN NEMA TUGUM MILLJ.
(iromyko sekur um brot á þagnar-
gildi afvopnunarráðstefnunnar
Fulltrúar Vesturveldanna ráðslaga um,
hvort birta eigi þegar frásagnir af
gjörðum ráðstefnunnar
London, 25. marz. — Reuter.
TALSMAÐUR brezka utanríkisráðuneytisins skýrði frá því i
London í dag, að fulltrúar vestrænna ríkja á ráðstefnu undir-
nefndar afvopnunarnefndar SÞ í London ráðslöguðu nú um, hvort
birta ætti nákvæma frásögn af störfum ráðstefnunnar áður en
henni lyki.
Væri í'raun og veru brýn Skyldi öll afvopnun gereyði-
þörf fyrir siíkt, þar sem Ráð- leggingarvopna fara fram undir
stjórnarríkin hefðu gerzt sek
um að rangherma staðreynd-
ir í frásögnum sínum af fund-
inum.
GROMYKO ÞVERBRAUT
ÞAGNARGILDIÐ
Lýsti talsmaðurinn yfir því, að
Gromyko, aðstoðarutanríkisráð-
herra Ráðstjórnarinnar og full-
trúi Rússa á ráðstefnunni, hefði
gert sig sekan um að þverbrjóta
samkomulag um algera leynd
yfir gjörðum ráðstefnunnar með
því að senda fréttir til rússnesku
fréttastofunnar Tass.
Gromyko hafði skýrt frá því,
að Ráðstjó-nin leggði til, að dreg-
ið yrði úr „venjulegum" víg-
búnaði þjóðanna áður en lagt
yrði bann við framleiðslu ger-
eyðileggingarvopna. Skyldi dreg
ið úr „venjulegum“ vígbúnaði í
hlutfalli við vopnabirgðir og her-
styrk þjóðanna um s.l. áramót
undir eftirliti stórveldanna
fimm, Bretlands, Bandaríkjanna,
Frakklands, Kína og Ráðstjórn-
arríkjanna.
eftirliti alþjóðastofnunar, er
Framh. á bls. 2
Gromyko —
eitirmaður
Molotovs ?
NEW YORK, 25. marz. — Blað
ið New York Post segir frá
því í dag, að Molotov verði
að öllum líkindum látinn
segja af sér embætti utanrík-
isráðherra á næstunni. Segir
blaðið, að öryggisráð Banda-
ríkjanna hafi fengið sérstaka
skýrslu um þetta efni frá
stjórnarerindrekum Banda-
ríkjanna í Moskvu, m. a. frá
Charles Bohlen, sendiherra
Bandaríkjanna þar í borg. Að
þeirra áliti mun Andrei
Gromyko, sendiherra Ráð-
stjórnarríkjanna í London,
taka við embætti utanríkis-
ráðherra. — Reuter-NTB.
Skýrsla Óiafs Thors, forsætisráð-
herra, á Alþingi í gær
OLAFUR THORS forsætisráðherra gaf á Alþingi í gær
skýrslu um það hvaða bein áhrif kauphækkanir hefðu á
útgjöld ríkissjóðs.
Hann skýrði frá því að ef kaup hækkaði um 7% myndu
bein útgjöld ríkisins af því verða ekki undir 22 milljónum
króna.
Ef kaup hækkaði hins vegar um 26% yrði bein útgjalda-
aukning ríkissjóðs af því ekki undir 78.7 millj. kr.
Hér er aðeins gert ráð fyrir útgjöldum, sem eru bein af-
leiðing kauphækkana, en ekki neinum aukaútgjöldum í
sambandi við lausn verkfallsins svo sem stuðningi við fram-
leiðsluna eða niðurgreiðslum á vöruverði. Ef út í slíkt ætti
eð fara myndi útgjaldaaukning ríkisins fljótlega vaxa enn
um milljónatugi.
Þessi útgjöld yrði ríkisstjórnin að taka með stórfelldum
hækkunum á sköttum og tollum. Veruleg hækkun kaup-
gjalds hlýtur því óhjákvæmilega að valda því að álögurnar
hækki stórlega.
Hér fer á eftir skýrsla forsætisráðherra:
Á Alþingi og í blöðum lands-
ins hefur oftlega verið að því
vikið síðustu dagana að ríkis-
stjórn íslands bæri að leysa
kaupdeilu þá, sem nú stendur
yfir.
UPPLÝSINGAR TIL
AUKINS SKILNINGS
Umræður þessar bera vott um
að menn hafa ekki haft handbær
gögn um áhrif kauphækkunar á
rikisbúskapinn. Þykir því ekki
hjá því komizt, að ríkisstjórnin
gefi upplýsingar, er mættu auð-
velda mönnum réttan skilning á
þessum efnum.
Hefur því verið gerð áætlun
Frumvarp um að veifa
Kópavogshreppi kaup-
staðaréttindi
Óhugsandi annað en að
breyta um stjórnarhætti
í hreppi með 3200 íbúa
OLAFUR THORS, Steingrímur Steinþórsson og Emil
Jónsson lögðu í gær fram á Alþingi frumvarp til i
laga um að veita Kópavogshreppi kaupstaðarréttindi.1
Byggist þetta frumvarp þeirra á því að áskoraniv ^
760 kosningabærra manna í Kópavogshreppi hafa
borizt Alþingi um að veita hreppnum kaupstaðarrétt-
indi.
Þegar síðustu kosningar til sveitarstjórnar fóru
fram í Kópavogshreppi í febrúar 1954 voru 1144 á
, kjörskrá þar og því Ijóst að óumdeilanlegur meirihluti
kjósenda óskar eftir þessari breytingu, þannig að eðli- J
legt verður að telja að löggjafarvaldið verði við þess-
um óskum. I
3200 IBUAR
í greinargerð fyrir frumvarp-
inu er á það bent, að Kópavogs-
hreppur er nú langfjölmennasta
hreppsfélag landsins og mun
fjölmennara en ýmis þau hrepps-
félög hafa verið, er öðlazt hafa
kaupstaðarréttindi. Samkvæmt
bráðabirgðatölu Hagstofunnar
voru íbúar í Kópavogshreppi 1.
des. s.l. 3228 að tölu.
íbúum hreppsins hefur fjölgað
mjög á síðari árum og allar líkur
benda til þess, að sízt muni draga
úr vexti hreppsins á næstu ár-
OHUGSANDT ANNAÐ EN AÐ
BREYTA UM STARFSHÆTTI
Er augljóst, að hreppurinn er
orðinn það stór og störf hrepps-
nefndar, ekki sízt oddvita, það
umfangsmikil og margþætt, að
óhugsandi er annað en að brevta
til með starfsháttu á stjórn
hreppsins.
um áhrif kaupgjalds á ríkisbú-
skapinn. Er þá miðað við 7%
hækkun grunnkaups annars veg-
ar, en á hinn bóginn 26% hækk-
un grunnkaups. Báðar þessar töl-
ur hafa verið talsvert nefndar í
sambandi við málið og það gefur
gleggri mynd að taka þannig tvö
dæmi.
ÓLAFUR THORS
á Alþingi i gær.
næsta haust, vegna landbúnaðar-
afurðanna einna saman. — Auk
þess hlytu kauphækkanirnar að
valda hækkun á vísitölunni í
gegnum fleiri liði en landbúnað-
arafurðir, þótt staðið yrði gegn
slíkum hækkunum, sem auðið
væri, og yrði því hækkun vísi-
tölunnar meiri en þetta.
Á Æ T L U N
um hækkun ríkisútgjalda á næsta fjárlagaári, 1956,
ef grunnkaup hækkaði um 7% eða 26%
7% 26%
kauphækkun: kauphækkun:
1 Hækkun launa ................. ca. 12.0 millj. 42.2 millj.
2. Hækkun tryggingarútgjalda,
vegaviðhalds, sjúkrakostn. utan
ríkissjúkrahúsa, fæðiskostn. á
skipum og sjúkrahúsum og
framræsluframlags ........... ca. 5.2 millj. 18.5 millj.
Samtals ca. 17.2 millj.
60.7 millj.
Auk þessara liða hækka marg-
ir aðrir liðir, sem draga sig sam-
an, og mjög stórir framkvæmda-
liðir, sem hljóta að hækka, þegar
frá líður.
AFTÆiniNG HÆKKAÐRAR
VÍSITÖLU
Þá hækka ríkisútgjöldin til við-
bótar þessu með hækkandi vísi-
tölu, en vísitalan hlýtur að
hækka, ef kauphækkanir verða.
Hækka ríkisútgjöldin um a. m. k.
1.2 millj. kr. við hvert vísitölu-
stig.
Gert er ráð fyrir, að verð-
hækkun á landbúnaðarvörum
mundi valda 2,9 stiga hækkun á
vísitölunni næsta haust, ef 7%
kauphækkun yrði, og er þá mið-
að við núgildandi verðgrundvöll
landbúnaðarafurða, en 26% kaup
hækkun mundi valda með sama
reikningi 10,6 stiga hækkun
HEILDARHÆKKUN
Það er því áætlað, að
áhrif 7% kauphækkunar til
hækkunar á ríkisútgjöld-
um næsta f járlagaárs, yrðu
ekki undir 22,0 millj kr. og
er þá gert ráð fyrir 4 stiga
hækkun á vísitölunni á
þessu ári og áhrif 26%
kauphækkunar ekki undir
78.7 millj., enda er þá ekki
reiknað með meira en 15
. stiga hækkun á vísitölunni
á þessu ári.
Hér er gert ráð fyrir þeirri
hækkun ríkisútgjalda einni, sem
yrði bein afleiðing kauphækkana
en ekki neinum aukaútgjöldum í
sambandi við lausn verkfallsins
,s. g. sérstökum stuðningi við
Framh. af bls. 1