Morgunblaðið - 02.04.1955, Blaðsíða 8

8
MORGVN BLAÐIÐ
Laugardagur 2. apríl 1955
ntdMtoMfr
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Stjórnmálaritstjóri: Sigurður Bjarnason frá Vigur,
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingax og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 20.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu 1 krónu eintakið.
— Oti oCoíJjrá
cJJawaarJaQar
I
Einangrá klíka huggar sig
KOMMUNISTAR reyna öðru
hverju að telja sér trú um, að
einangran þeirra sé að rofna og
lýðræðissinnaðir stjórnmálaflokk
ar vilji starfa með þeim. Nýjasta
dæmið um þessa sjálfshuggun
birtist í blaði kommúnista í gær.
í>ar er m. a. komist að orði á
þessa leið i forystugrein:
„Einangrunarherferðin, sem
hafin var fegn Sósíalistaflokkn-
um, er gjöcsamlega farin út um
þúfur“.
Svo mörg eru huggunarorð
,,Þjóðviljans“ til flokks síns.
Hvað var annars þessi „einangr-
unarherferð", sem kommúnista-
blaðið minnist á?
Hún var ekkert annað en sú
skoðun almennings í öllum
lýðræðissinnuðum stjórnmála-
flokkum, að ómögulegt væri
að eiga nokkra samvinnu við
kommúnista. Með flokki, sem
væri stjórnað af eilendri ein-
ræðisstjórn og setti í öllu hags
muni erlends heiveldis ofar
hagsmunum síns eigin lands,
ætti enginn heiðarlegur ís-
lendingur samleið.
Féllu á prófinu
Þetta hefur verið almenn skoð-
un hér á landi síðan kommún-
istar afhjúpuðu innræti sitt er
nýsköpunarstjórnin rofnaði. Með
þátttöku sinni í ríkisstjórn í
fyrsta og eina skiptið gengu
kommúnistar undir nokkurskon-
ar próf. Þá reyndi á það, hvort
hinn fjarstýrði flokkur gæti
hugsað sér að starfa fyrst og
fremst með íslenzká hagsmuni
fyrir augum. Margir höfðu um
skeið gert sér nokkra von um
það. Samvinna Moskvustjórnar
við hinar vestrænu lýðræðisþjóð-
ir og þátttaka kommúnista í
ríkisstjórn'jm ýmsra lýðræðis-
landa í striðslokin höfðu kveikt
veika von um, að þeir væru
samstarfshæfir.
En kommúnistar féllu á próf-
inu. Um leið og Moskvustjóm
kippti í spottann brugðu hinir
fjarstýrðu flokkar við. Kreml
réði ennþá öllu um afstöðu þeirra
og athafnii.
Þetta varð íslendingum full-
ljóst þegar haustið 1946. Þá hófst
eyðimerkuiganga kommúnista á
íslandi. Og á henni hafa þeir
verið síðan.
En alltaf öðru hverju hafa
leiðtogar kommúnistaflokksins
hér á landi verið að hvetja til
samvinnu við sig. Þessi sam-
vinnutilboð hafa birtzt með ýms-
um hætti. Vanalega hafa þeir
boðið upp á „samfylkingu vinstri
aflanna". f gær tala þeir um
„vinstri þjóðcylkingu“, sem þeir
endilega vilja vera með í. Sjálfa
sig kalla þeir sínkt og heilagt
„sameiningarmenn“, sem eigi þá
ósk heitasia að fylkja öllum
„vinstri monnum“ í einn vold-
ugan „Sameiningarflokk".
Hvernig hefur nú verið tekið
á öllum þessum tilboðum komm-
únista um samvinnu við sig?
Daufar undirtektir
Það er rétt að athuga fyrst
afstöðu Alþýðuflokksins, sem
kommúnistar hafa biðlað
ákafast til. Haraldur Guð-
mundsson formaður flokksins,
lýsti því hiklaust yfir í ára-
mótagrein sinni um síðustu
áramót, að Alþýðuflokkurinn
ÖLLUM heiminum er enginn,
sem kann eins niargar sögur
og Óli Lokbrá, eða segir eins vel
frá.
Þegar liðið er á kvöldið og
börnin sitja eins og brúður vi2
borðið eða á fótskemlum sínum,
þá kemur hann Óli Lokbrá, —
kemur svo hægt upp tröppurn-
ar, því að hann gengur á sokka-
leistunum. Hann lýkur upp dyr-
unum með mestu hægð og sáldr-
ar dufti í augu barnanna, svo
fínu, ívo undurfínu, — en það
er alténd nóg til þess, að þau fá
ekki haldið opnum augunum og
liti svo á „að samstarf við geta fyrir þá sök ekki séð hann.
kommúnista um stjórn lands- Hann læðist rétt á eftir þeim og
ins og eða stjórn heildarsam- púar hægt í hnakka þeirra og
taka verkalýðsfélaganna sé kenna þau þá þunga nokkurs í l:
útilokað". höfðinu, ójá, en ekki fylgir því I
Þessi ummæli Haraldur Guð- neinn verkur, því að Óla Lokbrá
mundssonar taka alveg af skarið gengur ekki nema gott til, sér- hvernig frakkinn er litur, því að
um afstöðu Alþýðuflokksins til staklega við börnin. Hann vill það bregður á hann grænum,
samstarfs 'ið kommúnista. aðeins, að þau séu sem spökust,1 rauðum eða bláum lit, eftir því
Athugum þá Framsóknarflokk- °S Það verða Þau svo bezt> dð sem hann snýr ?ér við' Hann
inn næst Formaður hans hefur verði komið í rúmið, þau hefur tvær regnhlífar, sína undir
allmikið rætt og ritað undanfar- eiSa að haía hæ& um siS til þess, hvorri hendi; önnur er með
ið um nauðsvn „vinstri stjórnar“. að hann 8eti sa^ beim söSur' I mynbum á, og hana þenur hann
Þegar börnin eru sofnuð, sezt ut yfir goðu bornunum, og bera
Óli Lokbrá á rúmstokkinn. Hann þá hinar fegurstu sögur fyrir þau
er vel til fara; hann er í silki- í draumi; á hinni regnhlífinni er
frakka, en ómögulegt er að segja, alls ekki neitt, og hana þenur
En þegar hann hefur verið kraf-
inn svara* um afstöðu sína til
samvinnu við kommúnista hefur
það komið fram, að hann treyst-
ir sér ekki til hennar. Hinsveg-
ar hefur hann gert „hálfum
SósíalistatU)kknum“ það kosta-
boð að ganga í Framsóknar-
flokkinn.
Það er ennfremur vitað, að
yfirgnæfandi meirihluti kjósenda
Framsóknaiflokksins telur sam-
vinnu við kommúnista hreina
fjarstæðu.
Loks er þá Þjóðvarnarflokkur-
\Jeii'afcandi ihrifar:
Hefði mátt búast við
fleirum.
ÞAÐ vakti furðu mína, að öll
sæti voru ekki skipuð í bíó-
sal Austurbæjarbarnaskólans s.l.
miðvikudagskvöld á foreldra-
inn eftir. Blað hans hefur bæði fun(ji þeim, er Barnaverndarfé-
lag Reykjavíkur stofnaði til, til
að ræða hvernig koma megi í veg
fyrir þau tíðu slys, er verða á
fyrr og s>'ðar lýst yfir því, að
við Moskvuliðið vilji hann ekk-
ert samneyti eiga.
Um afstóðu Sjálfstæðisflokks-
ins í þessum málum þarf ekki
að ræða.
Sjálfstæðismenn líta á komm-
únista sem eiangraða klíku
skemmdarverkamanna.
Garmurinn hann Ketill
Hverjir eru það þá, sem mynda
vilja „vinstri þjóðfylkingu" fyrir
kommúnista?
Það má ekki gleyma garm-
inum honum Katli. Maðurinn,
sem kommúnistar gerðu að
forseta Alþýðusambands ís-
lands á s. 1. hausti vill gjarn-
an vera góður við þá í stað-
inn. Hann vill vinna með
þeim. Hann vill mynda með
þeim „vinstri samfylkingu“.
En bak við hann stendur ekk- *" v---- _
ert fólk, utan annar bæjar- *
fulltrúi Alþýðuflokksins í börnum í umferðinni hér í
Reykjavík. Hann hefur nú Reykjavík. Þó að fundurinn væri
verið rekinn úr flokki sínum fámennur, urðu umræður all-
fyrir undirlægjuhátt við fjörugar, og kom þar í ljós, að
kommúnista. i a- m- nokkur hluti foreldranna
Málin standa þá þannig, að all- hefir áhuga á að leggja fram
ir stjórnmálaflokkar landsins sinn skerf til þessara mála og
hafa lýst yfir því, að við komm- vill gjarna hafa samvinnu við
únista vilji þeir ekkert sam- lögreglu og bæjaryfirvöld í þessu
starf eiga. I máli.
„Þjóðvilianum“ er sannarlega Tómlæti foreldranna um að
ekki of gott að hugga sig við gæta öryggis barnanna í þessum
það, að „einangrunarherferðinni" efnum virðist vera ótrúlega mik-
gegn kommúnistum sé lokið. En ið. Eins og einn ræðumanna
allur almenningur veit, að fyrir- benti á, verður fjölmörgum for-
litningin á klíku þeirra er meiri eldrum sú ófyrirgefanlega skissa
og djúptækari í dag en nokkru á, að senda börnin út á götuna
sinni fyrr. Hin pólitíska eyði- með aðvörunarorðunum einum:
merkurgar.ga þeirra stendur enn- Varið ykkur á bílunum, án þess
þá yfir. Henni mun aldrei ljúka. að gera sér grein fyrir því, að
börnin gera sér engan veginn
ljóst, hvernig þau eiga að forð-
ast þessa hættu.
létta undir með mæðrunum með
fleiri leikvöllum og leikskólum.
En einnig var bent á það, að ekki
er nóg að byggja ótal leikvelli
svo lengi sem börnunum er ekki
kennt að notfæra sér þá
E1
Á flæðiskeri
Það fólk í kommúnistaflokkn-
um, sem hefur fylgt honum af
misskilningi eða gáleysi ætti
þess vegna sem fyrst að snúa við
honum bakinu. Þá verða Moskvu-
þrælarnir einir þar eftir.
Þessi þróun er þegar byrjuð.
Ekki allt fengið með
leikvöllunum.
EF til vill má afsaka þetta með
því, að foreldrarnir séu svo
önnum kafnir, mæðurnar við
Af því spretta hinar áköfu heimilisstörfin og feðurnir sjaldn
bænir „Þjóðviljans“ og „vinstri ast heima við allan daginn — og
þjóðfylkingu“. Mennirnir, sem t>ví miður, þá er fullorðna fólkið
finna að þá er að flæða á oft ekki nógu vel að sér í um-
Rússadýrkuninni, eru að biðja ferðareglunum til að leiðbeina
um hjálp í nauðum sínum. En börnunum í þeim efnum.
þjóðin Lefur neitað þeim um Ýmsar tillögur komu fram í
hana. Einangran þeirra mun umræðunum til að bæta úr þessu,
halda áfram. t.d. að gert væri meira til að
Athyglisverð tillaga.
INN ræðumanna kom fram
með þá athyglisverðu til-
lögu, að hver húseigandi ætlaði
nokkurn skika af garði sínum
fyrir börnin. Kvaðst hann sjálfur
hafa í huga að gera þetta við hús
sitt, er væri í byggingu, en benti
jafnframt á, að sér væru ljósir
örðugleikarnir á því — ef enginn
nágrannanna gerði hið sama.
Augljóst er, að ekki er hægt að
leysa þetta vandamál nema allir
aðilar taki höndum saman, for-
eldrar, lögregla, bæjaryfirvöld og
allur almenningur. — Þetta er
fyrsti foreldrafundurinn, er fé-
lagið stofnar til, en hefir í hyggju
að halda fleiri slíka umræðu-
fundi í ýmsum skólahverfum
bæjarins, og vonandi er, að for-
eldrarnir verði vel við, svo að
skriður geti komizt á fram-
kvæmd þessara mála.
Áhugasöm".
Þjóðfáninn — meira
en skraut.
ÞAÐ var hátíðasvipur yfir
Reykjavík í gær. Hundruð
íslandsfána blöktu við hún fyrir
mildri aprílgolunni. Og svo að
segja í hverjum verzlunarglugga
voru einnig fánar, einn eða
fleiri. Einhver lét þau orð falla,
að heldur væru þessar hátíða-
skreytingar einhliða — „ekkert
nema fánar“. — En mér er spurn,
er ekki fáninn okkar alltaf fal-
legasta hátíðaskrautið? Og á há-
tíðisdegi, sem slíkum, er við í gær
minntumst 100 ára afmælis
verzlunarfrelsis okkar, er þá ekki
einmitt þjóðfáninn, tákn frelsis
og sjálfstæðis þess, sem hver þjóð
á dýrmætast, er hann ekki öllu
öðru fremur til þess fallinn og
sjálfsagðastur til að gefa slíkum
degi þann fagnaðar- og hátíða-
blæ, sem vera ber? — Hann er í
okkar augum miklu meira en
venjulegt skraut, sem gengur í
augun, hann er okkur heilagt
staðfestingartákn um þá sigra,
er aldalöng barátta fyrir frelsi
og fullveldi hefir fært íslenzku
þjóðinni í skaut.
Merklð, sem
klæðlr landið
hann út yfir óþekku börnunum.
: Þau sofa þá eins og kjánar, og
. þegar þau vakna næsta morgun,
þá hefur þau alls ekkert dreymt.
Nú er frá því að segja, að Óli
j Lokbrá kom í heila viku til dá-
j litils drengs, er Hjálmar hét, og
skemmti honum með sögum sín-
um. Sögurnar eru sjö að tölu eina
og dagarnir eru í vikunni.
Ö ©
Ekki gefst hér rúm til að birta
allar sögurnar sjö, en hér er
sagan, sem Óli Lokbrá sagði
Hjálmari litla á laugardaginn:
------------—’
LAUGARDAGUR
„Fæ ég nú að heyra sögur?“
sagði Hjálmar litli, þegar Óli
Lokbrá var búinn að hátta hann.
„í kvöld verður ekki tími til
þess,“ sagði Óli og þandi út yfir
honum fallegustu regnhlífina
sína. „Líttu nú á þessa Kínverja,1*
og öll regnhlífin var að sjá eins
og stór kínversk skál með bláum
trjám og hvassodduðum brúm,
fullum af litlum Kínverjum,
sem stóðu þar og kinkuðu kolli.
„Við verðum að dubba upp alla
veröldina fyrir morgundaginn,“
sagði Óli, „það er sem sé helg-
ur dagur, það er sunnudagur.
Ég þarf að fara upp í kirkju-
turninn til að líta eftir, hvort
litlu kirkjuálfarnir fægja klukk-
urnar, svo að þær geti hljómað
fagurlega, ég þarf að fara út á
víðavang til að gá að, hvort vind-
arnir blása ryki af grasi og lauf-
blöðum. Og þá er nú það, sem
mest er fyrirhöfnin; ég/verð að
taka ofan allar stjörnurnar til
þess að fægja þær upp. Ég tek
þær í svuntuna mína, en fyrst
verður að setja á þær tölur,
hverja um sig, eins er um götin,
sem þær sitja í þar efra. Það
verður líka að setja tölur á þau,
svo að stjörnurnar komist aftur
á sinn rétta stað. Annars mundu
þær ekki sitja fastar og yrði þá
of mikið af stjörnuhröpum, þegar
hver stjarnan hrapaði á fætur
annarri."
„Heyrið þér, vitið þér hvað,
herra Lokbrá!“ sagði gömul and-
litsmynd, sem hékk á veggnum
þar sem Hjálmar svaf, „ég er
langafi Hjálmars, þér skuluð hafa
þökk fyrir, að þér segið drengn-
um sögur, en þér megið ekki
rugla hugmyndir hans. Stjörnur
verða ekki teknar ofan og fægð-
ar. Stjörnurnar eru hnettir eins
og jörðin okkar og það er ein-
mitt þeirra aðalkostur.“
„Þakka þér fyrir, gamli lang-
afi!“ sagði Óli Lokbrá, „þakka
þér fyrir; þú ert höfuð ættarinn-
ar; þú ert langafi, en ég er eldri
en þú. Ég er gamall heiðingi;
Grikkir og Rómverjar kölluðu
mig draumaguð; ég hef komið á
mestu hefðarheimili og kem þar
enn; ég hef lag á að umgangast
jafnt smælingja sem stórmenni;
og nú getur þú sjálfur sagt sögu.“
Að svo mæltu fór Óli Lokbrá og
tók með sér regnhlífina.
„Það er þá orðið svo núna, að
maður má ekki segja eins og
manni býr í brjósti,“ mælti and-
litsmyndin gamla.
í því bili vaknaði Hjálmar.