Morgunblaðið - 05.04.1955, Side 1
16 síður
42. árgangur
79. tbl. — Þriðjudagur 5. apríl 1955.
Prentsmiðja Morgunblaðsini
Frá minningarhátíð um H. C. Andersen. Fremst á myndinni eru forsetahjónin og dönsku sendiherra-
hjónin. í næstu röð sitja, talið frá hægri: Bjarni Benediktsson menntamálaraðherra, dr. Kristinn
Guðmundsson utanríkisráðherra, Ludvig Storr aðalræðismaður Dana og frú, Ingólfur Jónsson við-
skiptamálaráðherra og frú og Steingrimur Steinþórsscn félagsmálaráðherra og frú. (Ljósm. H. Teits).
Vesfe minningai
V I C C.'
nm H, C. Andersen
NORRÆNA félagið og danska sendiráðið efndu s.l. sunnudag til
hátíðar í Sjálfstæðishúsinu, til minningar um ævintýraskáldið
H. C. Andersen. En 150 ár voru þá liðin frá fæðingu skáldsins.
Hófst samkoman kl. 9 og var í alla staði hin glæsilegasta. Var
leiksvið hússins fagurlega skreytt með dönskum og íslenzkum fán-
um og blómum. Meðal gesta voru forsetahjónin og margir ráðherrar.
HLJÓMLIST, RÆÐUR
OG ÁVÖRP
Hátíðin hófst með því, að blás-
ið var í lúðra. Þá flutti sendi-
herra Dana, frú Bodil Begtrup
stutt ávarp. Þakkaði hún Nor-
ræna félaginu fyrir að hafa lagt
fram lið sitt til að heiðra minn-
ingu hins mikla skálds, sem ekki
einungis væri dönsku þjóðinni
mjög kær, heldur og mikluin
fjölda fólks um allan heim.
Þá sagði Vilhjálmur Þ. Gísla-
son, varaformaður Norræna fé-
lagsins nokkur orð og bauð sam- i
komugesti velkomna til hátíðar-
innar.
Næst flutti Tómas Guðmunds-
son kveðju til Danmerkur, frum-
samið ljóð, sem tekið var ágæta
vel.
AÐAL MINNINGARRÆÐAN
Aðal minningarræðuna um
H. C. Andersen flutti Einar Ólaf-
ur Sveinsson prófessor. Rakti
hann ævisögu skáldsins og bar-
áttu, og minntist á mörg verk
þess. Var ræða prófessorsins hin
fróðlegasta.
Þá söng frú Þuríður Pálsdóttiv
óperusöngkona lög við ljóð H. C.
Andersens. Söng hún þessi lög:
Hojt under taget, hvor svalen
bor, eftir óþekktan höfund, Land-
lig ro, þjóðlag, Agnetes vugge-
sang, To brune ojne, Vandring i
Framh. á bls. 2
Valur Gíslason, í gervi
H. C. Andersens, les upp
úr Mit livs eventyr.
Einar Ólafur Sveinsson prófessor flytur ræðu um H. C. Andersen.
Tveir
flokksbræðnr
fallnir í ónóð
★ HONGKONG, 4. apríl. — Mið-
stjórn kínverska kommúnista-
flokksins hefir krafizt þess, að
tveim flokksbræðrum þeirra
verði vikið úr flokknum umsvifa-
laust. Þeir eru: Kao Kang, fyrr-
um aðstoðarforsætisráðherra, og
Jao Shi Shih, umboðsmaður
s+’órnarinnar í hermálum í A.-
Kina.
Formaðnr miðstiórnarinnar er
Mao Tse Tung, og ásakaði hann
hessa flokksbræður sína um þátt-
töku í ýmisskonar starfsemi, sem
væri mjög skaðleg kommúnista-
flokknum. — Samkvæmt Peking-
útvarpinu verður gefin út opin-
v.»r sVvrdo nm tund miðstjórnar-
innar á þriðjudag. Búizt er við,
að þar verði gerð frekari grein
fyrir. h'ær ,Terði örlög þessara
tveggja manna.
NÝJUSTU FRÉTTIR
Skömmu eftir að Peking-út-
varpið hafði tilkynnt að mið-
stjórn koromúnistaflokksins hefði
samþykkt að vísa þessum tveim
mönnum úr flokknum, barst sú
frétt, að Kao Kang hefði framið
sjálfsmorð. Kao Kang var á sín-
um tíma hezti vinur og aðstoð-
armaður Mao Tse Tung og álit-
inn „krónprins“ Rauða Kína. —
Peking-útvarpið tilkynnti, að
sjálfsmorð Kao Kangs sanni sekt
hans.
Alýjar bækistöðvar fyrir
Atlantshafsbandalagið
• PARÍS. 4. apríl — í dag á
sex ára afmæli Atlantshafs-
bandalagsins lagði framkvæmda-
stjóri bandalagsins, Ismay lávarð
ur, fyrir borgarstjórn Parísar
teikningar af byggingu, er banda-
lagið hyggst bráðlega flytja aðal-
bækistöðvar sínar í. Franska
stjórnin hefir gefið bandalaginu
lóð undir þessa fyrirhuguðu
byggingu í vesturhluta Parisar-
borgar. Byggingin verður sex
hæða og mun kosta um 2 millj.
sterlingspunda. Hafizt verður
handa um byggingu aðalbæki-
stöðvanna í sumar, og gert er
ráð fyrir, að þær verði fullgerð-
ar innan tveggja ára. Atlants-
hafsbandalagið hefir bráðabirgða
húsnæði í Chaillot-höllinni í
París.
Chisrchill biðsl
seManiIega lausaar
í dag
London, 4. apríl. — Reuter-NTB.
OLL líkindi benda til, að í dag leggi Churchill lausnarbeiðni
sína fyrir Elízabetu Englandsdrottningu. Enn hefur þetta ekki
verið kunnugert — og allir vita, að Churchill er stundum fljótur
að skipta um skoðun, en sennilegt er þó, að ellinni hafi nú tekizt
að beygja þennan aldna baráttumann, þó að engum öðrum and-
stæðingi hans hafi tekizt það til þessa.
* ÞUNGBÆR ÖKUFERÐ
í kvöld sitja konungshjónin
boð Churchills og lafði Churchill |
í Downing street 10. — Mikill j
mannfjöldi safnaðist um bústað
forsætisráðherrans til að sjá hann
heilsa konungshjónunum. Eden
utanríkisráðherra, sem verður
mjög líklega eftirmaður Churc-
hills, situr einnig þessa veizlu.
Búizt er við, að Churchill fari
árdegis á fund drottningar, biðj-
ist lausnar og leggi til, að Eden
verði gerður eftirmaður hans.
Vafalaust mun Churchill —
eftir að hafa þjónað landi sínu
lengur en meðal mannsaldur —
falla þungt að fara þessa ökuferð
til Buckingham-haliarinnar. —
Churchill hefur boðað ráðuneyti
sitt á sérstakan fund á morgun
og mun þar sennilega skýra fra
öllum málavöxtum.
Þingmenn fara í 10 daga páska-
leyfi 7. apríl, og Churchill mun
nota þessa tvo daga til að kveðja
heiminn — sem stjórnmálamaður
I og stjórnarleiðtogi — af ræðu-
stól neðri deildarinnar.
I ★ MUN SENNILEGA EKKI
ÞIGGJA HERTOGATITIL
Um leið og forsætisráðherra-
skiptin verða kunngerð má bú-
ast við, að tilkynnt verði að þing-
kosningár fari fram — í maí, júní
eða október. Eden tekur við stýr*
isveli ríkisins, en Churchill held-
ur til Sikileyjar sér til hvíldar
— og hressingar. Er hann kem-
ur heim aftur, mun hann taka
þátt í kosningabaráttunni í
Woodford-fylkinu. Nýlega tjáði
hann kjósendum sínum í Wood-
ford, að hann vonaðist til að geta
verið fulltrúi þeirra í neðri deild-
inni „enn um skeið“.
Er almennt litið á þessi um-
mæli hans sem tákn þess, að
hann muni ekki þiggja hertoga-
titilinn, sem drottningin vafa-
laust mun bjóða honum. En ef
svo færi, verður þetta fyrsti her-
togatitillinn, sem veittur hefur
verið síðan árið 1874.
A að fefja framgang kaup*
sfaðarrétfinda fyrir Képaveg
með málaþrasi á
Ræða Ólafs Tliors á þingi í gær
IBÚAR Kópavogshrepps hafa sýnt ótvíræðan vilja sinn, og það
ítrekað, að hreppurinn fái kaupstaðarréttindi. — Meirihluti
hreppsnefndarinnar þar hefur þó gert allt sem hann hefur getað
til að skjóta sér undan því. Og þegar oddviti fór jafnvel að beita
þeim brögðum að neita að halda lögformlegon fund um málið, þi
áttu íbúarnir ekki annars úrkosta en að leita til Alþingis til að
koma fram þessu réttlætismáli sínu.
Þannig fórust Ólafi Thors, forsætisráðherra, orð í Neðri deild
Alþingis í gærkvöldi.
Vopnahléið í Sagion
útrunnið í dag
SAIGON, 4. apríl — Vopnahléið,
sem ríkisstjórnin í Suður-Viet-
nam og sértrúarflokkarnir gerðu
með sér, er útrunnið síðdegis á
morgun. í kvöld tóku aftur her-
sveitir sértrúarflokkanna að
herða umsátrið um Saigon. Hoa
Hao, foringi eins sértrúarflokk-
anna, hefir aukið lið sitt um 6
þús. manna og hefir þá alls yfir
að ráða 15 þús. hei'manna. Stjórn
in hefir i;.m 12 þús. hermenn
undir vopr.um, en ennþá er óvíst,
hvaða afstöðu Cao Dai, annar
leiðtogi sértrúarflokkanna, er
gekk í lið með stjórninni á dög-
unum, muni taka ef til átaka
kemur. Hann hefir 25 þús.
manna undir vopnum. Paul Ely,
æðsti maður Frakka í Indó-Kína,
hefir reynt að fá vopnahléið
framlengt. —Reuter-NTB.
^EÐLILEGT AÐ BREYTA
STJÓRNARHÁTTUM
Forsætisráðherra flutti stutta
ræðu, þar sem hann svaraði skjót
lega ýmsum staðhæfingum
tvéggja kommúnistaþingmanna,
sem haldið höfðu miklar lang-
loknræður. Hann benti á það, að
æ ríkari og almennari vilji hefði
komið fram fyrir þessu máli í
Kópavogi. Enda væri það ekki
nema eðlilegt, að fólkið vildi láta
breyta stjórnarháttum frá þvi
sem nú er.
— Hvernig er hægt að ætlast
til þess að sveitarfélagi með 3—
4000 "íbúa sé stjórnað eftir regl-
um, sem miðaðar eru við 500 til
1000 manna hrepp, sagði Ólafur
Thors. — Ég segi þetta ekki til að
leggja neinn dóm á starf núver-
andi oddvita, en hitt er stað-
reynd að íbúarnir í þessum
hreppi vilja ekki una lengur við
þetta.
Framh. á bls. 6