Morgunblaðið - 07.04.1955, Blaðsíða 1
16 síður
42. árgangur 81. tbl. — Fimmtudagur 7. apríl 1955 Prentsmiðja Morgunblaðsins
Eden kyssti hönd
drottningnr
Hinn nýi forsætisráðherra Breta
er reyndur stjórnrnálamaður
: Lætur enn ekkert uppi
um þingkosningar
• London 5. apríl. — Einkaskeyti frá Reuter.
SIR ANTHONY EDEN gekk í dag á fund Elízabetar drottningar
og kyssti á hönd hennar, en með því er táknað að hann gerist
seðsti þjónn hennar — er skipaður forsætisráðherra. Eden er yngsti
forsætisráðherra Breta síðustu 30 ár. Honum var fagnað ákaft í
Neðri málstofu brezka þingsins í
ENN MUN KVEÐA MEST AÐ
ALDNA LEIDTOGANUM
Eden hélt fyrstu ræðu sína í
Neðri málstofunni skömmu eftir
fundinn með drottningu. Hann
hét að gera allt sem hann orkaði
til að vinna að velferð þjóðar
sinnar. Þá lét hann hlý orð falla
til hins aldna og elskaða stjórn-
málaforingja, sem nú hefði látið
af embætti. Hann mun áfram
sitja á þingi, sagði Eden, en þeg-
ar hann snýr aftur úr hvíldar-
dvöl sinni við Miðjarðarhaf ósk-
ar hann ekki að sitja á fremstu
bekkjaröð. Þrátt fyrir það mun
hann ætíð vera sá maður, sem
mest kveður að í þingsalnum.
ENN MIKIL EFTIRVÆNTING
OG ÓVISSA
Nýi forsætisráðherrann skýrði
frá því að hann væri að ganga
frá ráðherralista. Hann nefndi
enga ákveðna ráðherra. Held-
ur ekki minntist hann á það,
hvort hann ætlaði að rjúfa
þing og efna til nýrra kosn-
inga.
Þess er sérstaklega beðið
með mikilli eftirvæntingu,
hver verði skipaður í embætti
utanríkisráðherra. Er óvíst
hvort Eden gegnir því sjálfur
áfram, eða Haroid MacMillan
núverandi hermálaráðherra
tekur við því.
dag.
ÓSKIP.
STJÓRNARAND STÖÐU
Clement Attlee, foringi stjórn-
arandstöðunnar, óskaði Eden til
hamingju með þessa miklu veg-
tyllu. Hann kvaðst óska honum
hins mesta styrkleika til að inna
af höndum þetta ábyrgðarmikla
hlutverk. Hins vegar kvaðst hann
ekki geta óskað honum langrar
setu í þessum ráðherrastól, því
að allir Verkamannaflokksmenn
myndu vinna að því að veita hon-
um sem lengstan hvíldartíma.
MIKIL ÞRÖNG Á PÖLLUM
Áheyrendastúkur þingsins voru
troðfullar, þegar þessi athöfn fór
fram. Þar sat m. a. seinni eigin-
kona Edens, en hún er bróður-
dóttir Winstons Churchills. Eden
er eini fráskildi maðurinn, sem
orðið hefur forsætisráðherra
Bretlands.
Kveðjur frá
íslandi
í TILEFNI af því að Winston
Churchili Jætur af embætti, hef-
ur forsætisráðherra íslands sent
honum kveðjur og vottað honum
virðingu ís-’enzku þjóðarinnar.
Sir Anthony Eden hefir aldrei hlaupið
á sig i orrahrið stjórnmálaviðræðna
ELÍZABET Englandsdrottning hefur nú skipað Sir Anthony Eden
í forsætisráðherraembætti Bretlands. Er þetta kórónan á stjórn-
málaferli Edens, en óhjákvæmilega hlaut að koma að því, að Eden
settist að í Downing Street 10. Hann er aðeins 57 ára en af núlif-
andi stjórnmálamönnum í öllum heiminum hefur hann fengizt
hvað lengst við stjórnmál, og aðeins vel fullorðnir menn muna hann
tíma, þegar hann gegndi ekki viðamiklum störfum á alþjóða vett •
vangi.
Sir Anthony Eden.
□-
-□
Verkakonur
á Akureyri
semfa
Á AKUREYRI lauk í gærkvöldi
laust fyrir miðnætti, kaup- og
kjarasamningum fyrir verkakon-
ur í Verkakvennafélaginu þar
við vinnuveitendur. Fyrir milli-
göngu sáttasemjara, Þorsteins M.
Jónssonar, var samið um, að lág-
markstaxti hækki úr kr. 6.90 á
kist. í kr. 7,20, eða um rúm 4%.
Þetta er fyrsta félagið í yfir-
standandi vinnudeilum, sem
samið hefur endanlega, og nemur
kauphækkunin, sem áður er sagt,
rúmlega 4%.
□-
-□
★ YNGSTI FORSÆTISRÁÐ-
HERRA SÍÐAN PITT LEIÐ
Ungur að aldri varð hann
yngsti utanríkisráðherra Bret-
lands síðan Pitt leið. Síðan hefir
hann ýmist setið í brezka ráðu-
neytinu eða gegnt þýðingarmikl-
um störfum, þegar íhaldsflokk-
urinn hefir verið í stjórnarand-
stöðu — og látið að sér kveða,
hvar sem Bretland hefir komið
við sögu, sem hefir venjulega
verið meira eða minna í öllum
heimsálfum.
o----□□-----o
Hér er hvorki stund eða staður
til að lýsa æviferli hans heldur
sýna í stórum dráttum, hvern
mann hann hefir að geyma og
íhuga, hvaða áhrif skipun hans í
forsætisráðherraembættið hefir í
þróun stjórnmála í heimalandi
hans, ef íhaldsflokkurinn sisrar
í næstu kosningum. en allar lík-
ur benda til þess að svo verði.
★ STAÐFASTUR OG
VARKÁR
Sir Anthony er fyrst og
fremst staðfastur maður og
óhagganlega fylgjandi var-
kárni í aliri framþróun. Hann
er ekki íhaldssamur í heim
skilninfri, að hann vilji, að
alit sitii við hað sama og öll
feoinJirniin fallí etÖilVlHrt 1 CÍITYIH
að þroskast, og grundvallar skoð-
un hans er, að sé eitt skref tekið
fram á við of fljótt, geti afleið-
ingin orði tvö skref aftur á bak.
★ FLJÓTUR TIL ÞEGAR
ÞÖRF ER Á
í fljótu bragði virðist hann
því alltaf hafa nægan tíma jafn-
vel um of, en atburðarás síðari
I tíma hefir ótvírætt sýnt, að hann
getur skjótlega tekið yfirgrips-
miklar ákvarðanir, t.d. þegar
hann s.l. ár gaf Frökkum loforð
um, að brezkar hersveitir yrðu
um kyrrt á meginlandi Evrópu,
ef Frakkar hefðu samvinnu um
endurhervæðingu V.-Þýzkalands.
Svo stórstíg ákvörðun sætti ekki
mikilli gagnrýni í neðri deild
brezka þingsins — skyldi nokkur
utanríkisráðherra í nokkru landi
njóta svo mikils trausts?
Brezka utanríkisráðuneytið hef
ir orð á sér fyrir að starfa vél-
rænt og alltaf á sama hátt, hver
svo sem er þar æðsti maður. —
Þetta er að nokkru leyti rétt og
að nokkru leyti rangt. Það er
alveg rétt, að það þarf stórvið-
Framh. á bls. 2
^Jdelqilia id
Aðkallandi að efla Fiskveiðasjóð
til að stuðla að aukinni útgerð
Fyrir liggja nú umsóknir
um 51 milljón kr. lán
VIÐ síðustu áramót lágu fyrir Fiskveiðasjóði umsóknir um
lán að fjárhæð 51 millj. kr. aðallega til aukningar fiski-
bátaflotanum. Er því mjög aðkallandi að auka starfsfé sjóðs-
ins.
Á s.l. ári námu útlán Fiskveiðasjóðs rúmum 23 milljónum
kr., að langmestu leyti til fiskiskipaflotans. Af þeirri upp-
bæð voru veittar nær 6 millj. kr. til vélakaupa í fiskiskip.
Og í árslok voru útistandandi lán Fiskveiðasjóðs samtals
63 millj. kr. Þao skiptust þannig að til skipa stærri en 12
smál. voru útlánaðar 39 millj. kr., til hraðfrystihúsa 7 millj.
kr., til fiskimjölsverksmiðja 4 millj. kr., til fiskvinnslu-
stöðva 3 millj. kr., til fiskþurrkunarhúsa 2 millj. kr., til
opinna vélbáta 1,5 millj. kr. o. s. frv.
Sigurður Ágústsson þingmaður Snæfellinga skýrði frá
þessu í ýtarlegri og mjög fróðlegri ræðu um starfsemi Fisk-
veiðasjóðs. Varð Ijóst af ræðu Sigurðar, hve geysiþýðingav-
mikil lánastarfsemi Fiskveiðasjóðs er fyrir sjávarútveginn. , , .
J | bátasmíði mnanlands. Hm til-
ÞINGSÁLYKTANIR I verið samþykktar tvær þings- lagan var áskorun til ríkisstjórn-
SÍÐASTA ÁRS ályktunarliliögur varðandi Fisk- arinnar um að láta fram fara
Ræðan var flutt við aðra um- veiðasjóð íslands. Önnur þeirra endurskoðun laganna um Fisk-
ræðu í Neðri deild Alþingis um var áskorun til ríkisstjórnarinn- veiðasjóð.
frumvarp atvinnumálaráðherra ar, að beita sér fyrir því að afla Atvinnumálaráðherra skipaði
varðandi eflingu Fiskveiðasjóðs. Fiskveiðasióði viðbótarfjár til þá Gunnlaug E. Briem skrifstofu-
Sigurður skýrði frá því í ræðu stofnlána, endurnýjunar og aukn- j stjóra, Sigtrygg Klemenzson,
Binni að á síðasta þingi hefðu. ingar fiskibátaflotanum með 1 Framh. á bls. 9
farið. Hann heUr oftar en
maro-ir eðrir stiórnTnálamenn
lá.tið í liósi hað álit sitt. að
st.iórnmálastefna. sem bveeist
á föstum forsendum. sé dæmd
til að verða gjaldhrota fvrr
eða s’ðar. har s«»m forsend-
urnar haldast aldrei óbrevtt-
ar heldur eru bsí* háðar lög-
máli framhróunarinnar.
En hann vitl heldur ekki hrað^
'ramhróunir'ni sro, oð hvorhj
mennirnir eða aðstæðurnar hafí
+;ma til að lavn sig eftir henni.
Allt verður að fá nægan tíma til
ForsæfisráSherra
tðkar hríkvæni
KARACHI 6. aDríl. — Forsætis-
ráðherra Pakistan, Mohammed
Ali, giftist í dag einkaritara sín-
um, ungfrú Saadi. Hann er giftur
fyrir og á tvö börn með þeirri
konu. En Múhameðstrúarmenn
mega taka sér allt að fjórar kon-
ur samtímis, skv. lögmáli Kót-
ansins. — Reuter.
JPfí orcfvtn W
kemur næst út
miðvikudaginn
13. apríl.
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
Meiri tjöldi píla-
grima en nokkru
sinni áður
London,
frá fréttastofu Reuters.
PÍLAGRÍMAR eru nú teknir að
flykkjast inn i Rómaborg og
Jerúsalem í tilefni páskahátíðar-
innar. Sennilega hefur f jöldi píla-
grímanna til þessara tveggja
heilögu borga aldrei verið eins
mikill og nú, vegna þess að ferða-
lög milli landa hafa aldrei fyrr
verið eins frjáis, auðveld og ódýr
sem nú.
★ ★ ★
TIL Jerúsalem koma pílagrímar
frá ölium hinum kristnu kirkj-
um. Þangað koma bæði rómversk
og grísk-kaþólskir, mótmælenda-
trúarmenn af öllum kirkjufélög-
um. Þarna verða og þeidökkir
áhangendur kopta-kirkjunnar í
Abyssiníu.
★ ★ ★
Á FIMMTUDAGINN minnast
rómversk-kaþólskir og mótmæl-
endur dvaiar Krists í Grasgarð-
inum Getshemane. Á föstudaginn
syrgja menn krossfestingu KristS
á Hausaskeljastað, en síðan verð-
ur fagnað upprisu Krists og
verða guðsþjónustur á vegura
allra kirkjufélaganna.