Morgunblaðið - 20.04.1955, Blaðsíða 6

MORGVNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 20. apríl 1955
\ I
Tónleikar Zabaleta
Borgarstjórahjónin í Reykjavík boðin velkomin á flugvellinum í Grand Forks, N. Dakota. Talið
frá vinstri: Dr. Richard Beck, ræðismaður íslands í Norður-Dakota; frú Bertha Beck; frú Vala
Thoroddsen; Gunnar Thoroddsen borgarstjóri; Oscar Lundseth, borgarstjóri í Grand Forks; og Dr.
George W. Starchef, forseti ríkisháskólans í N-Dakota (University of N-Dakota).
Heimsókn borgorstjórnhjónanna
EFTIR riima hálfrar annarrar
viku dvöl á slóðum íslendinga
í Manitoba, komu þau Gunnar
Thoroddsen, borgarstjóri í Reykja
vík, og frú Vala Thoroddsen, með
flugvél frá Winnipeg til Grand
Forks, . Dakota, snemma dags
þriðjudaginn 5. apríl. Á flugvell-
inum tóku á móti hinum kær-
komnu gestum þeir herra Oscar
Lunseth, borgarstjóri í Grand
Forks, dr. George W. Starcher,
íorseti ríkisháskólans í N. Da-
kota (University of N. Dakota),
dr. Richard Beck, ræðismaður
Islands þar í ríkinu, og frú
Bertha Beck. Að móttökuathöfn-
inni lokinni, var ekið beint til
Dacotah Hotel, þar sem borgar-
stjórahjónin höfðu dvalarstað,
meðan þau voru í G^and Forks.
Rak nú hver atburðurinn annan.
Kl. 11 f. h. hélt Gunnar borg-
arstjóri fyrirlestur í lagaskóla
ríkisháskólans fyrir fjölmenn-
um áheyr mdahópi háskólakenn-
ara og stúdenta. Skólastjóri laga-
skólans, dr. Olaf H. Thormods-
gard, stýrði samkomunni og
kvaddi ræðismann íslands til að
kynna fyrirlesarann. Flutti borg-
arstjóri pví næst ítarlegt og
fræðimannlegt erindi um Alþingi
hið forna. Fór það saman prýði-
leg efnismeðferð og sambærileg-
ur flutningur, enda var fyrirles-
arinn örlátlega hylltur í ræðu-'
lok, og þakkaði skólastjóri hon-
um komuna og hið gagnmerka
erindi hans fögrum orðum. Hafa
margir háskólakennarar og stúd-
entar einnig farið miklum lofs-
og þakkarorðum um fyrirlestur-
inn í samtali við höfund þessarar
greinar.
Að loknum fyrirlestrinum var
Gunnar borgarstjóri heiðursgest-
ur og ræðumaður í miðdegisverði
og á vikulegum fundi Rotary-
klubbsins i Grand Forks, er var
mjög fjölsóttur, enda hafði ýms-
um utanfélagsmönnum verið sér-
staklega bcðið til þess að hlýða
á ræðumann og kynnast honum.
Gat að líta á fundinum fjölda
fremstu ig kunnustu manna
Grand Forks borgar á ýmsum
sviðum. Stjórn skemmtiskrár
hafði með höndum Paul Benson1
lögfræðingur, fyrrv. dómsmála-
ráðherra í N. Dakota.
Lunseth, borgarstjóri í Grand
Forks, bauð hinn reykvíska em-1
bættisbróður sinn velkominn
með hlýjmn orðum og bað hann
síðan fyrir vinsamlegar kveðjur
til Reykvíkinga og ísiendinga al-
mennt. Þá kynnti Beck ræðis-
maður Gunnar borgarstjóra sem
aðalræðumann fundarins.
Hóf har.n mál sitt með því, að
þakka hinar ágætu viðtökur, en
flutti að því búnu snjalla ræðu
um Reykjavík og sýndi ágæta
kvikmynd af henni. Var máli
hans að verðugu framúrskarandi
vel tekið, <>p höfðu margir fund-
armenn orð á því, við greinarhöf-
und, að Roykjavík væri drjúgum
stærri bo.-g og með meiri nútíðar
og menningarbrag, en þeir hefðu
áður gert «ér grein fyrir.
Samtímis því, er Gunnar borg-
arstjóri sat fund Rotaryklúbbs-
til Gtand Forks
ins, var frú Vala Thoroddsen
gestur frú Berthu Beck í hádeg-
isverði, ásamt nokkrum öðrum
konum borgarinnar.
Seinna um daginn var haldin
virðuleg rnóttaka til heiðurs ís-
lenzku borgarstjórahjónunum á
hinu fagra heimili dr. Starchers
háskólaforscta og frú Starcher,
er ræðismannshjónin íslenzku í
Grand Forks stóðu einnig að.
Var þar margt manna viðstatt,
sérstaklegs. úr hópi forustu-
manna ríkisháskólans og forráða
manna Grand Forks borgar,
ásamt frúm þeirra. Meðal þeirra
var Olgei B. Burtness héraðs-
dómari og fyrrum þjóðþings-
maður, sem íslendingum er að
góðu kunaur síðan hann kom til
íslands sem einn af fulltrúum
Bandaríkjanna á Alpingishátíð-
ina 1930 Af íslendingum voru
þar, auk ræðismannshjónanna,
þau Frímann M. Einarsson, ríkis-
þingmaður frá Mountain, N.-
Dakota, og frú Einarsson, og And-
rew L. Freeman verkfræðingur
í Grand Forks og framkvæmda
stjóri Rafvægingar sveita á
þeim slóðum, að nokkrir séu
taldir.
Á þriðjudagskvöldið voru þau
Gunnar borgarstjóri og frú Vala
heiðursgestir í veizlu á ríkis-
háskólanum, og tóku þátt í þeim
ánægjulega mannfagnaði margir
háskólakannarar og frúr þeirra
og íslendingar í Grar.d Forks.
Dr. Starcher háskólaforseti
flutti kveöjur háskólans, og gat
þess sérstaklega, að háskólinn í
N. Dakota hefði brautskráð fleiri
stúdenta al íslenzkum ættum en
nokkur annar háskóli í Bandaríkj
unum; siðan þakkaði forseti hin-
um ágætu gestum komuna og af-
henti þeim fagra gjöf frá háskól-
anum í þakklætisskyni og til
minja um beimsóknina.
Frímann Einarsson ríkisþing-
maður frá Mountain, og sonur
eins íslenzka landnemans þar,
flutti borgarstjórahjónunum kær-
ar kveðjur og velfarnaðaróskir
íslendinga í þeim byggðum, jafn
framt því, og hann rakti í nokkr-
um megindráttum sögu íslenzka
landnámsins og benti á merkilegt
framlag þess til þróunar ríkis-
heildarinnar með mörgum hætti.
Þótti honum vel mælast og sann-
gjarnlega.
Aðalræðu kvöldsins flutti
Gunnar borgarstjóri, um Reykja-
vík, sögu hennar, öran vöxt og
víðtæka hlutdeild hennar í at-
hafna- og menningarlífi þjjóðar-
innar, og sýndi síðan hina fróð-
legu og skemmtilegu kvikmynd
af borginni. Var máli hans tekið
með mikium fögnuði, og þau
hjónin bæði ákaft hyllt af sam-
komugestum.
Var samþykkt einum rómi að
senda forseta fslands og frú, og
íslenzku þjóðinni, símkveðju í
virðingar og þakkar skyni fyrir
komu hinna virðulegu gesta.
Richard Beck ræðismaður
stjórnaði hófinu og lauk sam-
komunni með því, að biðja borg-
arstjórahjónin fyrir kærar kveðj-
ur heim um haf, eigi aðeins frá
þeim ræðismannshjónunum, með
innilegum þökkum fyrir síðast,
heldur einnig í nafni íslendinga
í N. Dakota og annarra vina og
velunnara íslands þar í ríkinu,
Dagblaðið í Grand Forks,
„Grand Forks Herald“, eitt af
allra víðlesnustu blöðum ríkis-
ins, flutti ítarlegar frásagnir um
heimsókn borgarstjórahjónanna,
meðal annars langan útdrátt úr
hinum merkilega háskólafyrir-
lestri Gunnars borgarstjóra um
Alþingi, og tók blaðið sérstaklega
fram, hvað fyrirlesturinn hefði
verið fluttur á ágætri ensku. —
Einnig var heimsóknar þeirra
hjónanna getið í öðrum blöðum
ríkisins og í útvarpi, enn fremur
komu þau fram í sjónvarpi frá
Fargo, N. Dakota.
Með glæsilegri og prúðmann-
legri framkomu sinni, heilluðu
þau borg" rstjórahjónin hugi ís-
lendinga og annarra, sem kynnt-
ust þeim í Grand Forks, og þeir
voru margu, og með þeim hætti
öfluðu þau hjónin íslandi einnig
nýrra vina á þeim slóðum. Með
ræðum sínum vann Gunnar borg-
arstjóri aulc þess ágætt landkynn
ingarstarf. Hafi þau hjónin þvi
hjartans þakkir fyrir komuna og
kynninguna. Góðhugur allra,
sem kynntust þeim á þessum
slóðum, fygir þeim á veg. Slík-
um fulltrúum íslands er gott að
fagna á erlendri grund.
Richard Beck.
SPÁNSKI hörpuleikarinn Nican-
or Zabaleta hélt hér í síðustu
viku tónleika á vegum Tónlistar-
félaganna í Reykjavík og Hafn-
arfirði, þrjá daga í röð, í Aust-
urbæjarbíói og Bæjarbíói Hafn-
arfjarðar, fyrir tdoðfullum hús-
um og við geysilega hrifningu.
Verkefni voru að mestu hin sömu
á öllum tónleikunum, nema auka-
lög, og voru eftir: Bochsa (1778—
1856) þrjár etýður; Beethoven,
tilbrigði um svissneskt lag; Mehúl
(1763—1817), sontata; Rosette
(1750—1792), sónata; Parish-
Alvers (1808—1849), tilbrigði um
ítölsk stef, Prokofieíf, prelúda,
Pittaluga (1903) Noktúrna og
Tournier, Jazz-Band.
Harpa cr eins og kunnugt er,
meðal anr.ars úr ritningunni og
ýmsum aiþekktum fornum rit-
um, eitt af elztu stiengjahljóð-
færum veraldar, og er furðulítið
breytt frá því fyrir þúsundum
ára. Leikið var fyrir tugum alda
í Egyptalandi á hörpu, sem var
af svipaðri stærð og sú er Zaba-
leta lék hér á, en vitanlega hafa
þær verið mjög mikið fullkomn-
aðar á ýmsan hátt. Til eru t. d.
allmiklu stærri hörpur en sú er
þessi listamaður lék á hér, og
notaðar eru að jafnaði í sinfóníu-
hljómsveitvm og einkum jazz-
hljómsveitum nútímans.
Þetta er í fyrsta sinn sem fræg-
ur hörpuleikari kemur hér til
þess að leika einleik á hörpu, og
munu bæjarbúar allflestir ekki
fyrr hafa heyrt einleik á hörpu,
nema unga konu, Nönnu Egils-
dóttur, sem um tíma stundaði
nám á þetta hljóðfæri og hélt
hér tónleika fyrir allmörgum
árum.
Zabaleta mun vera snjallasti
núlifandi hörpuleikari sem vitað
er um, og hefir hann ferðast um
hálfan heiminn með sitt fyrir-
ferðarmikla og dýrmæta hljóð-
færi, og haldið hundruð hljóm-
leika. Síðustu þrjú árin mun
hann ekki hafa verið nema að
meðaltali einn mánuð á ári,
heima hjá sér í Mið-Ameríku,
þar sem hann er búsettur. Hann
er fæddur á Spáni eins og Casals,
frægasti irúlifandi hljóðfæraleik-
ari, og albýðlegur og vingjarn-
legur ein^ og hann. Hann hefir
leikið á hörpu síðan hann var
barn, enda er tækni hans furðu-
lega mikil, svo að þetta einfalda
hljóðfæri verður með köflum í
höndum hans eins og heil hljóm-
sveit, og er hann mjög eftirsótt-
ur af frægum hljómsveitum
vestan hafs og austan.
Margir munu hafa gert ráð
fyrir að einleikur á hörpu væri
fremur fábreytt skemmtun, til-
þrifalítil og ekki fyrir músikfólk,
en það er óðru nær. Zabaleta er
hámenntaður og mjög þroskaður
listamaður og lék hljóðfærið svo
í höndum hans að áheyrendur
fylltust undrun og hrifningu og
skildu til fullnustu hvernig á
því stendur, að þetta yndislega
hljóðfæri hefir flestum öðrum
fremur, lifað af stórbyltingar, og
ekki skolast í því róti út á haf
gleymsku og fordæmingar. Hin
svimandi leikni, fágun og alvar-
leg túlkun listamannsins gerðu
hljómleikana að ógleymanlegri
stund. Og mikil tilbreyting voru
þeir hér mitt í deyfð og drunga
þessara daga.
Zabaleta mun nú leika einleik
með Sinfóníuhljómsveitinni, og
er það líldega eina gagnið sem
við höfum : f verkfallinu, að hann
komst ekki leiðar sinnar fremur
en aðrir. Ættu allir bæjarbúar,
sem ekki heyrðu þennan snjalla
og þekkta snilling að nota þetta
síðasta tækifæri að heyra hann.
Vikar.
B ó k i n
Ó Jesú bróðir bezti
gc-5 sumargjöf, góð fermingargjöf.
BILALEIGA
BILASALA
Opel ’54 sendibíll
til sýnis í dag. — Óskum eftir nýjum bílum, höfum
kaupendur. — Komið til okkar og látið skrá bílana, við
munum selja þá.
Bílamiðsföðin s.f.
Hallveigarstíg 9
KVÍLDARDVÖL Í DANMURKU
Hótel Tistrup á vesturströnd Jótlands (nálægt
Esbjerg), en þar eru beztu baðstrendur Dan-
merkur, býður íslenzkum dvalargestum óvenju
• góð kjör.
Upplýsingar og gistipantanir hjá aðalumboðs-
mönnum í Reykjavík.
ORLOF H.F.
alþjóðleg ferðaskrifstofa
INIauðungaruppboð
verður haldið að Brautarhólti 22, hér í bænum, eftir kröfu
bæjargjaldkerans í Reykjavík, tollstjórans í Reykjavík
o. fl., föstudaginn 29. þ. m., kl. 1,30 e. h., og verða seldar
eftirtaldar bifreiðar: R-485, R-581, R-582, R-2057,
R-2141, R-2539, R-2813, R-2834, R-2937, R-3045, R-3527,
R-3628, R-3767, R-3976, R-4229, R-4488, R-4544, R-5229,
R-5303, R-5404, R-5428, R-6301, G-968 og G-1417.
Greiðsla fari fram við hamarshögg.
Borgarfógetinn í Rcykjavík.