Morgunblaðið - 28.04.1955, Blaðsíða 8

8
MORGVNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 28. apríl 1955
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Stjórnmálaritstjóri: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 20.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu 1 krónu eintakið.
Merkílegn; órongur gæðaverð-
lnnna fyrir verkun afla
NámskeiB iyrir sveitasfjórnarmenn
MEÐ samningum þeim, sem
gerðir voru við togarasjómenn
á s. 1. hausti var í fyrsta skipti
farið inn á þá braut, að greiða
hverjum skipverja kr. 1,50 á
hverja saltfisklest í svokölluð
gæðaverðlaun, auk hinna venju-
legu aflaverðlauna. Gæðaverð-
laun þessi eru greidd ef 70%
afla úr einstakri veiðiferð er í
fyrsta flokki.
Gæðamat. þetta er þannig fram
kvæmt að tveir matsmenn meta
þann hluta af aflanum, sem þeir
telja nægilegan til þess að geta
dæmt um ástand farmsins. Fram-
kvæmir annar þeirra matið fyrir
hönd skipshafnarinnar en hinn
fyrir hönd útgerðarinnar.
Taka þeir tillit til allra vinnu-
galla, sem komið hafa fram við
verkun fisksins, blóðgun, haus-
un, flatningu, uppþvott og söltun.
Fréttaritari Morgunblaðsins á
ísafirði skýrði nýlega frá því í
fréttaskevti til blaðsins, hvernig
þetta gæðamat hefur reynzt á
togaranum Sólborgu frá ísafirði.
Kemst fréttaritarinn þar m. a.
að orði á þessa leið:
„Togarinn Sólborg hefur nú
landað fimm saltfiskförmum
hér á ísafirði á þessari vertíð.
í fjórum fyrstu veiðiferðun-
um var 70—90% afla skipsins
í fyrsta flokki, en úr síðustu
veiðiför skipsins, sem landað
var í gær (19. apríl), reyndist
91,5% aflans í fyrsta flokki.
Er þetta mjög góður árangur
í vöruvöndun, sem aðeins er
hægt að ná með góðri sam-
vinnu allrar skipshafnarinn-
ar“.
Síðar í frásögninni segir frétta-
ritarinn frá því, að matsmenn-
irnir hafi ávallt samið greinar-
gerð um það, sem áfátt hafi ver-
ið um verkun fisksins í hverri
veiðiferð. Hafi greinargerðin síð-
an verið hengd upp í matsal
skipsins svo að skipverjar gætu
kynnt sér, í hverju gallarnir væru
flógnir. Með þessu hafi verið vak
inn almennur áhugi skipverja
fyrir bæt*um vinnubrögðum og
meiri vöruvöndun.
Loks er frá því greint í frétt-
inni að í yfirstandandi mánuði
hafi hver skipverji á togaran-
um Sólborgu haft rúmar 500 kr.
í gæðaverðlaun fyrir vandvirkni
sína og hirðusemi.
Til þess er vissulega rík
ástæða að þessari fregn af
vöruvöndun sjómannanna á
hinum ísfirzka togara sé veitt
athygli. Það er alkunna, að
aðstaða okkar í baráttunni
um hina erlendu markaði fer
fyrst rg fremst eftir því,
hvernig sú vara er, sem við
bjóðum. Því betri sem hún
er þess betra orð fær hún á
sig, þess hærra verð fæst fyr-
ir hana og þess stærri verður
hlutur hins íslenzka fram-
leiðanda.
Baráttan um markaðina veltur
því fyrst og fremst á vöruvönd-
uninni. En henni ráða sjómenn-
irnir, sem fiskinn draga úr sjó,
verkafólkið í hraðfrystihúsun-
um og fiskverkunarstöðvunum
og yfirleitt allir, sem snerta fisk-
inn allt frá því að hann kemur
upp úr sjónum og þar til hon-
um er skixað í hendur kaupend-
anna úti í löndum. I
Gæðaverðlaunin, sem upp voru
tekin með síðustu togarasamning-
um eru áreiðanlega skynsamleg.
Það sézt m. a á árangrinum um
borð í Sólborgu. Samábyrgð
skipshafnarinnar um vöruvönd-
unina, verkun aflans er ómetan-
lega mikils virði fyrir alla aðila,
útgerðina sjómennina sjálfa og
útflutningsverzlun landsmanna.
Það er sérstaklega þýðingar-
mikið, að þeir sem framleiðslu-
störfin vinna finni það einnig, að
því vandvirknislegar sem þau
eru leyst af hendi þess arðgæf-
ari verða þau, að það borgi sig
beinlínis fjárhagslega fyrir
hvern og einn að láta störf sín
mótast af hirðusemi og vand-
virkni. i
Frásögnin af afrekum skips '
hafnarinnar á Sólborgu á
þessu sviði má vissulega verða
öðrum fil hvatningar og eftir-
breytní. Fyrir þau á hún þakk
ir og heiður skilið. Vel unnin
störf á sviði framleiðslu okk-
ar og atvinnulífs ber að meta
mikils. Og þjóðin á að sýna
það í orði og verki að hún
geri það.
Það mun koma
kommúnísfum
SAMBANDI íslenzkra sveitar-
félaga hefir borizt bréf frá
De samvirkende sognerádsforen-
ingen i Danmark, þar sem boðið
er tveim íslenzkum sveitarstjórn-
armönnum að sækja námskeið
um sveitarstjórnarmál, sem hald-
ið verður í Danmörku í júlí í
sumar.
í tilkynningu um námskeið
þetta segir:
„Samband danskra hreppsfé-
laga (De samvirkende sogne-
rádsforeninger i Danmark), félag
danskra kauptúna (foreningen
Bymæssige Kommuner) og Nor-
ræna félagið (foreningen Nord-
en) efna til námskeiðs fyrir sveit
arstjórnarmenn af Norðurlöndum
að Hindsgavl á Fjóni, dagana 17.
til 23. júlí 1955, að báðum dögum
meðtöldum. ,
Tilgangurinn með námskeiði
þessu er hinn sami og með fyrri
námskeiðum, sem haldin hafa ver
ið á vegum félaga þessara — síð-
ast námskeiðinu í Finnlandi 1954
— sem sé sá, að gefa hreppsnefnd
armönnum og starfsmönnum
hreppsfélaga tækifæri til að
kynnast þeim reglum, sem fylgt
er um sveitarstjórn í nágranna-
löndunum og auka persónuleg
kynni norrænna starfsbræðra í
þessari grein. Námskeiðið er því
opið bæði sveitarstjórnarmönn-
um og starfsmönnum sveitarfé-
laga.
Námskeiðið mun verða með
svipuðum hætti og fyrri námskeið
og haldið í samræmi við þær
venjur, sem smám saman hafa
skapazt um námskeið þessi. Á
dagskrá verða fyrirlestrar og um-
X/hluahandl shripar:
m i
DAG eftir dag hefur blað komm-
únista reynt að breiða yfir þá
staðreynd, að verkfallið, sem
menn vona almennt að sé nú að
ljúka, var frá upphafi hafið sem ,
pólitísk herferð af hálfu komm- *
únista. Á það lögðu kommúnist- ■
ar líka megin áherzlu í upphafi
þess. En nú þegar það er orðið
lengsta verkfall sem hér hefur
verið háð, eru þeir orðnir hrædd-
ir við það. Fólkið hefur dregið
þá til ábyrgðar fyrir það geysi-
lega tjón, sem verkfallið hefur
valdið því.
Þrátt fyrir þetta skýzt það upp
úr Þjóðviljanum öðru hverju, að
skoðun hans á eðli verkfallsins er
ennþá óbreytt. Það kemur greini-
lega fram í eftirfarandi orðum
blaðsins í gær:
„Verkfallsmenn og allir,
sem styðja málstað þeirra,
verða að tryggja það að auð-
mannaklíka íhaldsins víki úr
ráðherrastólnum —“ I
Þessi ummæli Þjóðviljans í
gær, eru í fullu samræmi við
þá ráðabreytni kommúnista
að láta forseta Alþýðusam-
bandsins skrifa öllum stjórn-
málaflokkum nema Sjálf-
stæðisflokksins og biðja þá að
mynda saman ríkisstjórn. Það
var mikilvægasta skrefið, sem
kommúnistar stigu áður en
verkfallið hófst. En með því
var líka undirstrikað hvert
eðli þess var. Þetta getur eng-
um vitibornum raanni dulizt.
En þetta pólitíska verkfall
sem kommúnistar bera alla á-
byrgð á hefur orðið verka-
lýðnum dýrt. Það og fram-
kvæmd þess á áreiðanlega
eftir að koma kommúnistum
sárlega í koll.
Næstum á hverjum degi
UTANRÍKISRÁÐH. FRAKKA,
Antoine Pinay, lýsti því yfir
nýlega, að hann hafi fengið nýja,
sorglega sönnun um spillingu nú-
tímans: Nýskeð
kom y n g s t a
barnabarn
hans, lítil elsku
leg telpuhnáta
til hans og
spurði hann:
— Afi, hefir
þú gert nokkuð
Ijótt?
— Nei, það
held ég ekki,
má ég segja . . .
vegna spyrðu, lambið
en hvers
mitt?
— Jú, það er eitthvað . . . Það
er mynd af þér í blöðunum rétt
að segja á hverjum degi!
Fer forsetinn fram hjá
Færeyjum?
ÞÓRÐUR sjóari hefir sent mér
línu og farast orð á þessa
leið:
„Kæri Velvakandi!
Nú innan skamms stendur fyr-
ir dyrum opinber heimsókn for-
setahjónanna okkar til Noregs,
en eins og við munum varð ekki
af heimsókn þangað í fyrra, er
þau fóru til hinna Norðurland-
anna, vegna láts norsku krón-
prinsessunnar um sama leyti. —
En nú á þá að verða af Noregs-
heimsókninni. En mér dettur í
hug í þessu sambandi; er mein-
ingin, að forsetinn fari alveg
fram hjá Færeyjum í þessum
heimsóknarferðum sínum? Hví
skyídi gengið fram hjá þeim ein-
um allra Norðurlandanna. Að
vísu eru þær ekki enn viður-
kenndar sjálfstætt ríki, en Fær-
eyingar eru engu að síður sér-
stök þjóð með eigin þjóðfána og
þeir eru frændur okkar og vinir
engu síður en hinar Norðurlanda-
þjóðirnar, já, jafnvel í ýmsu til-
liti skyldari og tengdari en flest-
ar hinna.
Okkar næstu
nágrannar
SAMBAND fslendinga og Fær-
eyinga hefir alltaf verið gott
og vinsamlegt og okkur ber í
engu að ganga fram hjá þeim.
Þeir hafa að undanförnu lagt
okkur til marga vaska sjómenn
á togaraflotann okkar, þegar
skortur var á íslenzkum sjómönn-
um. Þeir eru eyþjóð og sjómanna-
þjóð eins og við og þar að auki
okkar næstu nágrannar. Ég teldi
það óverðskuldaða móðgun við
þessa fámennu vina- og grann-
þjóð okkar, ef íslenzki forsetinn
sigldi enn fram hjá landi þeirra.
Með kveðju.
Þórður sjóari“.
Tónlist í stað þagnar.
FRÁ útvarpshlustanda:
„Á sunnudögum hlýðum við
venjulega á útvarpsmessu frá kl.
11—12 árdegis. Oftast lýkur
messunni rétt um 12, stundum
nokkrar mínútur yfir. Alla daga
vikunnar hefst hádegisútvarpið
kl. 12 á hádegi, með tónleikum,
nema á sunnudögum, þá hefst
það 10 mínútum seinna, sennilega
til að messunni sé ætlaður nægur
tími. En nú er mér spurn: hvers
ræður, og ferðalög um Fjón og
Suður-Jótland.
j Hindsgavl, þar sem námskeiðið
verður haldið, og einnig var hald-
ið 1951, er gamall herragarður
og nú í eigu Norræna félagsins í
Danmörku. Hindsgavl er á fögr-
um stað á Fjóni skammt frá
Litlabeltisbrúnni.
Kostnaður við þátttöku í nám-
skeiðinu verður kr. 135,00 dansk-
: ar á mann allan tímann, en þátt-
| takendur verða yfirleitt að búa
tveir saman í herbergi.
Dagskráin, ásamt nauðsynleg-
um upplýsingum, verður síðar
send þeim, sem gefa sig fram til
þátttöku“.
Samband íslenzkra sveitarfé-
laga tekur við umsóknum um
námskeiðið og veitir fyllri upp-
lýsingar, ef óskað er.
Islenzkum sveitarstjórnarmönn
um hefir verið boðið á hin nor-
rænu námskeið á undanförnum
’arum, en aldrei hefir orðið af því,
að neinir sæktu þau. Mjög væri
því æskilegt, ef einhverjir sveit-
arstjórnarmenn eða starfsmenn
sveitarfélaga, sem erindi eiga til
Norðurlanda í sumar, sæju sér
fært að þiggja boð þetta og
sæktu um námskeiðið. — Stjórn
Sambands íslenzkra sveitarfé-
laga hefir til athugunr, hvort
unnt er að greiða með einhverj-
um hætti fyrir för þeirra, sem
námskeiðið vildu sækja.
Umsóknir þurfa að hafa borizt
fyrir 15. maí n.k. Pósthólf sam-
bandsins er 1079 og sími 80350.
vegna er ekki leikið eitthvert
lag í þessari fárra mínútna eyðu,
sem venjulega verður á milli
messunnar og hádegisútvarpsins?
Stöðin fer ekki einu sinni af á
meðan, það tekur bví engan veg-
inn fyrir svo örstuttan tíma. Þess
vegna fyndist mér tilvalið, að við
fengjum að heyra eitthvert fal-
legt lag eða lög, sem kæmi í stað
þagnarinnar. Vildi ekki háttvirt
útvarpsráð taka þessa tillögu
mína til vinsamlegrar athugun-
ar? — Útvarpshlustandi".
Rofarv-klúbbur
sfofnaður á Sigluffrði
ÓLAFSFIRÐI, 19. apríl: — Rot-
ary-klúbbur Ólafsfjarðar var
stofnaður 17. apríl. Stofnfélagar
voru 20.
Undanfarið höfðu þeir Þorvald
ur Árnason, umdæmisstjóri RÍ og
Pétur Björnsson, kaupm., forseti
Rotary-klúbbs Siglufjarðar, á-
samt sóknarprestinum í Ólafs-
firði kynnt sér möguleika á stofn-
un Rotaryklúbbs í Ólafsfirði. 16.
apríl boðaði svo umdæmisstjóri
til viðræðna og undirbúnings-
fundar og var samþykkt á þeim
fundi, að næsta dag skyldi boðað
til stofnfundar. Var klúbburinn
síðan stofnaður.
■r Fyrsta stjórn hans var skipuð
af umdæmisstjóra: Sr. Ingólfur
Þorvaldsson, forseti; Magnús
i Gamalíelsson, útvegsmaður, vara
, forseti; Jóhann Kristjánsson, hér-
aðslæknir, ritari; Randver Sæ-
mundsson, hótelstjóri, stallari;
Guðmundur Jóhannsson, bæjar-
gjaldkeri, gjaldkeri; Sigurður
Guðjónsson, bæjarfógeti, fyrrver-
andi forseti.
Rotary-klúbbur Siglufjarðar
gerðist verndarklúbbur hins ný-
stofnaða klúbbs.
Að loknum stofnfundi sýndi
umdæmisstj. kvikmyndina „Ævin
týrið mikla“ og voru allir félagar
ásamt konum þeirra mætt á sýn-
ingunni, sem þótti hin bezta
skemmtun. — JÁ.
Merkil, *em
klæftir landiS.
KHÖFN, 22. apríl — Danir hafa
nú ákveðið að starfrækja of-
drykkjumannaheimili á Friðriks-
berg. Verður það starfrækt á
þann hatt, að sjúklingarnir geti
leitað hælis þar nokkra daga i
senn.