Morgunblaðið - 29.04.1955, Blaðsíða 2

MORGVNBLAÐIÐ
Föstudagur 29. apríl 1955
Þagnarskylda ekki tekin
gild í Blöndals-málinu
• HÆSTIRÉTTUR kvað í gær upp mjög þýáingarmikinn úr
skurð í sambandi við réttarrannsóknina vegna gjald-
þrots verziunar Ragnars H. Blöndals.
• Skv. þessum úrskurði geta lögfræðingar, sem annazt
hafa lán til fyrirtækisins ekki borið fyrir sig þagnar-
skyldu til að leyna fyrir hverja þeir hafa milligöngu um
lánveitingar til fyrirtækisins.
• Mál þetta korn þannig fyrir sakadómara að Hörður
Ólafsson lögfræðingur var meðal lánardrottna fyrir-
tækisins. Var hann kvaddur fyrir rétt og krafinn sagna
um vexti og fleira sem kom láninu við.
• Lögfræðingurinn kvaðst aðeins hafa haft milligöngu
um lánveitingu. Var hann þá krafinn sagna um, hverjir
hefðu verið umbjóðendur hans. I
• Hann neitaði að svara og bar fyrir sig þagnarskyldu
lögmanna. 1
• Sakadómari kvað þá upp þann úrskurð, að í þessu
máli rynnu ekki nægar stoðir þjóðfélagslegra hagsmuna
undir það að ákveða þagnarskyldu lögmanna. i
• Lögfræðingurinn áfrýjaði þessum úrskurði til Hæsta-
réttar en hann staðfesti í þessu tilfelli algerlega úrskurð
sakadómara.
• Lögfræðingar, sem annazt hafa milligöngu lána til
Ragnars Blöndals h.f. hera því ekki þagnarskyldu í
þessu máli gagnvart hinum raunverulegu lánveitendum.
Síðasti sólarhringur málamiðlunarstarfsins var býsna erfiður hjá sáttaneíndinni. Hún gaf sér þó
tíma til þess að fá sér kaffisopa í veitingasal þingsins um fjögur leyíið í gær. Við það tækfæri var
myndin hér að ofan tekin. Á henni eru talið frá vinstri: Jónatan Hallvarðsson, Torfi Hjartarson,
Emil Jónsson, Hjálmar Vilhjáimsson, Gunnlaugur E. Briem og Brynjólfur Bjarnason.
(Ljósm. Mbl. Ól. K. M.)
Bœjarstjórn Reykjavíkur
hefur sýnt vakandi áhuga
á áfengisvarnarmálunum
Sleggjudémar Gylfa hraktir. Frumvarp
um byggingu sjúkradeildar fyrir
ofdrykkjumenn samþykkt
ÞAÐ KOM greinilega í ljós af ræðu Jóhanns Hafstein í Neðri
deild Alþingis í gær, að það sem hindrað hefur að Reykja-
víkurbær gæti komið upp sjúkrahúsdeildum skv. lögum um með-
’ferð ölvaðra manna og drykkjusjúkra, er að Reykjavikurbær hef-
ur ekki náð samkomulagi við heilbrigðisstjórnina, þ. e. landlækni.
Með. þessu svaraði Jóhann þeim fullyrðingum Gylfa Þ. Gíslason-
ar og hreinum sleggjudómum hans um að Reykjavíkurbær hefði
vanrækt að framkvæma skyldu sína skv. lögunum.
STOFNUN AFENGIS-
VARNARSTÖÐVAR
Það er svo fjarri því, að
Reykjavíkurbær hafi vanrækt
þessi mál, að þegar það varð
ljóst, að ekki yrði hægt að
framkvæma lagaákveðin
vegna þess að samkomulag við
heilbrigðismálastjórnina
fékkst ekki og vegna verulegs
ágreinings sérfræðinga, hvern-
ig leysa ætti þessi mál, þá
ákvað bæjarstjórn að hefja að
gerðir ti' úrbóta utan laganna.
Samþykkti hún þá að koma á
fót Áfengisvarnarstööinni og
um leið hefir verið unnið að
því, að drykkjusjúklingar fái
sjúkrarúm á einstökum sjúkra
húsum.
TAKMÖRKUÐ ÞEKKING
ÞINGMANNS
Þessar framkvæmdir hafa ver-
ið kostnaðarsamar, en þær eru
tvímælalaust nauðsynlegar og til
mikilla úrbóta. Það situr því
.sízt á Gylfa Þ. Gíslasyni að saka
Heykjavíkurbæ um áhugaleysi í
þessu máli. Sieggjudómar hans
og furðuleg rangfærsla ásamt
órökstudd’jm árásum á bæjar-
stjórn Reykjavíkur sýnir því, að
þessi þingmaður hefir verið að
tala um mál, sem hann hefur
ákaflega takmarkaða þekkingu á.
ÞURFTI S'IMKOMULAG
"VIÐ HEILBR.MÁLASTJÓRN
Það kom til álita, sagði Jóhann
Hafstein, að sjúkrahúsdeildir fyr-
ir drykkjusjúklinga yrðu byggð-
.ar annað hvort við Landspítal-
ann eða Klepp. Sérfræðinga í
þessum málum greinir mjög á
.um það, á hvorum staðnum slík
deild ætti að vera. Þar sem nokkr
ir álíta miður heppilegt að
tengja slíkar sjúkradeildir við
geðveikrahaeli. Betra færi á að
hafa þær við almennt sjúkrahús
■eða aðstaða yr^Si sköpuð á fleiri
sjúkrahúsum.
Hins vegar er þess að gæta, að
bæjarsjóður Reykjavikur hefir á
undanförnum árum auðvitað
ekki getað upp á sitt eindæmi
komið í framkvæmd áformum
um að koma upp sjúkrahúsdeild
við Landspítalann, sem sérfræð-
ingar hans iögðu til að yrði gert,
nema með samkomulagi við heil-
briðismálastjórnina.
KOSTNAÐUR GREIÐIST ÚR
GÆZLUVISTARSJÓÐI
í breytingu við lógin um
meðferð ölvaðra manna og
drykkjusjúkra, sem rætt hefir
verið á Alþingi að undanförnu
og fékkst í gær samþykkt sem
lög, er ákveðið að koma skuli
upp svo fljótt sem verða má
sjúkrahúsum eða sjúkrahús-
deildum til fullnægingar á-
_ kvæðum laganna. Kostnaður
við byggingu og rekstur slíkra
sjúkrahúsa greiðist úr gæzlu-
vistarsjóði. Má það teljast eðli
legt að ágóðanum af áfengis-
sölunni.. sé þannig að nokkru
varið til að bæta úr áfengis-
bölinu.
Flutningnmaður þessa máls var
Gísli Jónsson, sem hefur haft for-
ustu um margar merkilegar úr-
bætur á þessu sviði.
fsólfur landar um
300 leshun af flski
á Seyðisfirði
SEYÐISFIRÐI, 28. april — Tog-
arinn ísólfur lagði hér á iand í
gær og í dag 246 lestir af fiski
til herzlu. Allur sá fiskur er haus-
aður. Einnig landaði togarinn 60
lestum af saltfiski.
Tíð hefur verið stirð hér und-
anfarið, miklar rigningar og
hvassviðri. Fjarðarheiði var ný-
lega rudd með ýtu, en búast má
við því að eitthvað hafi fennt í
slóðina nú hin síðari dægur. —
í byggð er jörð auð og tekin lítils-
háttar að grænka. — B.J.
- 5amn!ngarnir
Framh. af bls. 1
leysistryggingar á Alþingi því,
sem kemur saman á komandi
hausti, og höfð samráð um hana
við verkalýðssamtökin og sam-
tök atvinnurekenda.
Sjóðurinn skal geymdur hjá'
Landsbanka fslands eða Trygg
ingastofnun ríkisins og þá
undir sérstakri stjórn, er
verkalýðssamtökin og vinnu-
veitendur eigi íulltrúa í. Það,
sem innheimt er á félagssvæði
eða í starfsgrein hvers ein-
staks félags eða félagasam-
bands skal lagt inn á sérreikn-
ing þess félags eða sambands
• í sjóðnum. Þó má ákveða, að
iðgjöld vegna félagsbundinna
manna, er vinna utan heim-
ilissveitar sinnar, skuli greidd
í reikning þess félags eða fé-
lagssambands heimilissveitar-
innar.
Innheimtufyrirkomulagi
skal skipað með lögum.
HÁMARK OG LAGMARK
BÓTA
Hámark og lágmark bótafjár-
hæða skal ákveðið með lögum og
nánari ákvæði um framkvæmd
úthlutunar sett í reglugerð. Bóta-
réttur skal sannaður með vott-
orði vinnumiðlunar.
Úthlutun bótafjár fyrir
hvert félag eða félagasamband
sé undir stjórn nefndar, sem
skipuð er 5 mönnum, þrem
frá verkalýðsfélagi eða sam-
bandi, og tveimur frá öðrum
aðiljum. Ef ekki næst einróma
samkomulag varðandi úr-
skurði um bótagreiðslur, get-
ur hver einstakur nefndar-
maður og hlutaðeigandi aðilji
áfrýjað til tryggingaráðs, sem
fellir endanlegan úrskurð um
málið. Nefndirnar starfa eftir
reglugerð, er þær semia eftir
fyrirmvnd frá félagsmálaráðu-
neytinu eða Tryggingastofnun
rikisins. Reglugerðin skal
vera staðfest af ráðherra.
Nú er fé eigi fyrir hendi á sér-
reikningi félags eða sambands til
greiðslu bóta, og er þá heimilt að
nota vörzlufé Trvggingastofnun-
arinnar (ca. 4 millj. kr.) i þessu
skyni. Er það fé þrýtur, er trygg-
ingarráði heimilt að lána milli
sérreikninga með ábyrgð ríkis-
sjóðs.
Lögin taka til kaupstaða og
kauptúna með 500 1300) íbúa.
Lögin verði endurskoðuð eftir
2 ár í samráði við fulltrúa samn-
ingsaðilja.
Gert er ráð fyrir að atvinnu
leysistryggingasjóður geti á
einu ári orðið um eða yfir 30
miilj. kr.
Pai var feginssvipur yíir sátta-
starfinu í Alþingishúsinu í gær
AÐ VAR margt um manninn
í Alþingishúsinu síðasta sól-
arhringinn, sem sáttaumleitanir
stóðu yfir í vinnudeilunni. Auk
samninganefnda deiluaðila og
sáttanefndarinnar, gat þar að
líta fjölda af öðru fólki. Þarna
voru fulltrúar frá Iðju, Dágs- j
brún og Hlif, frá sveina og
meistarafélögum iðnaðarmanna,
sem í verkfalli áttu, trésmiða,
múrara, málara, bifvélavirkja,
blikksmiða, járnsmiða og skipa-
smiða. Ennfremur brá þar fyrir
nokkrum kvenfulltrúum, sem
voru forráðamenn ASB, sem er ^
félag afgreiðslustúlkna í brauða- |
og mjólkurbúðum. Samtals munl
það fólk, sem vann að því (
að ljúka samningum þennan síð-
asta sólarhring verkfallsins, hafa
verið um 100. Var allmikil þröng
i veitinagsöium þinghússins mest- j
an hluta dags í gær. En þar og (
í herbergjum stjórnmálaflokk-
anna, höfðust menn við. —
Þannig hafði samninganefnd
verkalýðsfélaganna Alþýðu-
flokksherbergið til umráða samn
inganefnd vinnuveitenda flokks-
herbergi Sjálfstæðisflokksins og
sáttanefndin herbergi Framsókn-
arflokksins.
MENN ÖNDUÐU LÉTTARA
Eins og skýrt er frá á öðrum
stað í blaðinu, stóð síðasti sátta-
fundurinn frá kl. 9 á miðviku-
dagskvöld óslitið til kl. 7 í gær-
kvöldi. Á þessum tíma náðist
samkomulag í öllum atriðum
milli deiluaðila fyrir milligöngu
sáttanefndarinnar. En hún hafði
lagt samningsuppkast fyrir samn-
inganefndirnar s.l. þriðjudags-
kvöld.
Enda þótt margir væru í gær
orðnir þreyttir og syfjaðir eftir
heila vökunótt, virtust menn þó
anda léttara en áður. Sættir voru
að takast. Hinu langdregna
þjarki og óþægindum verkfalls-
ins var að ljúka. Það var þó
alltaf nokkurs virði, hvernig
sem deiluaðilar litu svo á þá
lausn, sem náðzt hefir. Þarna
í Alþingishúsinu sátu saman
vinnuveitendur og verkamenn,
meistarar og sveinar, fengu sér
kaffisopa, spjölluðu saman,
kveiktu sér í sígarettu eða vindli
og einstaka sást taka í nefið.
Þegar þingfundum lauk í deild-
um Alþingis, bættust svo þing-
menn og ráðherrar í hópinn.
FEGINS SVIPUR
í þessu sambandi má geta þess,
að ríkisstjórnin, og þá einkum
Ólafur T’nors forsætisráðherra,
hafa tekið mikinn þátt í sátta-
starfinu.
í þinghúsinu í gær gat í raun
og veru að líta þverskurð af ís-
lenzku þjóðlífi. — Hvert, sem
álit fólksins þar var á lausn
vinnudeilunnar, var þó fegins
svipur yfir því, sem þar var að
gerast.
Fm&dar Sjálistæðislél.
Varðar á Akssreyri
AKUREYRI, 28. apríl.
VÖRÐUR, félag ungra Sjálfstæðismanna, efndi til fundar í gær->
kvöldi og voru verkfallsmálin á dagskrá. Öllu Sjálfstæðis-
fólki var boðið á fundinn, enda sátu hann einnig félagar úr hin-
um Sjálfstæðisfélögunum í bænum
MARGIR TOKU TIL MALS
Ragnar Steinbergsson héraðs- j
dómslögmaður hafði framsögu og
ræddi núgildandi vinnulöggjöf
og framkvæmd yfirstandi verk-
falls. Var erindið fróðlegt og
skemmtilegt bg kom Ragnar
víða við. — Að loltinni framsögu-
ræðu voru fjörugar umræður og
tóku til máls Gunnar G. Schram
stud. jur., Steinn Steinsen bæj-
arstjóri, Sigurjón Jónasson full-
trúi, formaður Varðar, er jafn-
framt stýrði fundi, Jón G. Sól-
nes bankafulltrúi, Hallur Helga-
son yfirverkstjóri og fleiri.
Sú skoðun var ríkjandi á
fundinum, að fordæma bæri of-
beldisverk þau og lögleysur, er
framin væru í sambandi við yf-
irstandandi verkföll, og yrði að
ráða bót á því og sjá svo um
í framtíðinni að löggæzlan gæti
haldið uppi lögum og rétti 1
landinu og veitt hinum almenna
borgara réttarvernd, er honum
ber. — í þessu sambandi kom
fram, að í sænskum lögum værui
ákvæði, er kvæði svo á, að samn-
ingsaðilum í vinnudeilu væri ó-
heimilt að setja inn í samninga
sína, að niður skyldu felldar
kröfur um bætur vegna tjóns af
völdum verkfallsframkvæmda.
Að loknum þessum umræðuirt
tók til máls Gunnar G. Schram
og flutti hann félaginu kveðju
frá stjórn Sambands ungra Sjálf-
stæðismanna og framkvæmda-
stjóra Sjálfstæðisflokksins Magn-
úsi Jónssyni. — Rakti hann síð-
an störf stjórnar SUS og fyrir-
ætlanir í náinni framtíð.
Að lokum voru sýndar tvær
fræðslukvikmyndir. Fundur
þessi var hinn ánægjulegasti. ,