Morgunblaðið - 30.04.1955, Síða 1
16 síður
uublaíití)
12. hrgaogar
96. tbl. — Laugardagur 30. apríl 1955
PrentstniSj* Morgunblaðsini
Yfirlýsing Bjama Benediktssonar dómsmálaráðherra á
fiiiidi fnlltriiaráðs Sjáifstæðisfélaganna í gærkvöldi:
RíkLSstjórnin mun standa á móti verhhækkunum
og reyna að halda föstu skráðu gengi krónunnar
En hún megnar ekki að snúa við
lögmáium efnahagsiífsins
FULLTRÚARÁÐ Sjálfstæðisfélaganna í Reykjavík hélt í gær-
kveldi mjög fjölmennan fund í Sjálfstæðishúsinu, þar sem
verkfallið og áhrif þess voru aðalumræðuefnið. Var Bjarni Bene-
diktsson dómsmálaráðherra frummælandi. Flutti hann ágæta ræðu
þar sem hann rakti gang vinnudeilunnar, ræddi framkvæmrt
verkfallsins og úrslit þess. — Var ræðu hans mjög vel tekið af
fundarmönnum.
Jóhann Hafstein, formaður fulltrúaráðsins, setti fundinn og
stjórnaði honum. Óskaði hann fulltrúaráðsmönnum gleðilegs sum-
ars, og þakkaði þeim starfið innan Sjálfstæðisfélaganna á hinum
liðna vetri.
HVAÐ HEFUR ÁUNNIZT?
Bjarni Benediktsson dóms-
málaráðherra hóf ræðu sína með
því að varpa fram þeirri spurn-
ingu hvað áunnizt hefði fyrir
verkalýðinn með sex vikna verk-
falli. Ef miðað væri við 8 stunda
vinnudag hefðu kröfur verið
gerðar um það bil 37—50% kaup-
hækkun. En launahækkunin sem
samið hefði verið um hefði ver-
ið 11—12% auk atvinnuleysis-
tryggingasj óðsins.
f upphafi verkfallsins hefðu
vinnuveitendur boðið fram
7% hækkun. Ef leiðtogar verk
fallsmanna hefðu þá lækkað
kröfur sínar ofan í það, sem
umtalshæft var, væri senni-
legt að tekizt hefði að stytta
verkfallið að miklum mun.
BAR PÓLITÍSKAN BLÆ
Ráðherrann benti síðan á, að
verkfallið hefði stöðugt borið
pólitískan blæ. Minnti hann í því
sambandi á vinstristjórnarbrölt
Alþýðusambandsins. Hann drap
þvínæst á ofbeldi kommúnista og
aðrar lögleysur á vegum úti. —
Auðsætt hefði verið að kommún-
istar hefðu viljað efna til á-
rekstra og átaka.
RÍKISSTJÓRNIN LAGÐI
SIG FRAM UM SÆTTIR
Bjarni Benediktsson minnt-
ist þvínæst stuttlega á þær
ásakanir kommúnista á hann
sjálfan, að hann hefði reynt
að spilla fyrir sáttum í vinnu-
deilunni. Sannleikurinn væri
sá að ríkisstjórnin hefði stöð-
ugt reynt að leggja sig fram
um að finna lausn á deilunni.
Hefði Ólafur Thors forsætis-
ráðherra haft þar forystuna,
en aðrir ráðherrar stutt hann
þar eftir fremsta megni. Allt
sem Þjóðviljinn hefði sagt um
afstöðu dómsmálaráðherra í
þessum efnum væri tilhæfu-
laust frá rótum.
Dómsmálaráðherra varpaði síð-
an fram þeirri spurningu hvort
friðsamt fólk í landinu vildi una
því, að slíkar lögleysur, sem
kommúnistar hefðu haft í frammi
í þessu verkfalli héldu áfram, að
vald hnefans og réttleysi væri
látið ráða hér ríkjum?
RANGT AÐ TALA UM
KJARABÆTUP.
í sambandi við þá kauphækk-
un, sem orðið hefði, væri rangt
að tala um kjarabætur, sagði
ráðherrann. Hækkun á verði
landbúnaðarafurða, iðnaðarvara
og ýmiskonar þjónustu hlyti að
fylgja í kjölfar samninganna. Út-
gjöld ríkisins að vaxa og skattar
að hækka. Ef ekki yx-ðu breyting-
ar á aflabrögðum og verðlagi
sjávarafurða væri nærri víst að
Bjarni Benediktsson
auka þyrfti hlunnindi til handa
útveginum og þar með álögur í
einu formi eða öðru. Byggingar-
kostnaður hlyti einnig að hækka.
Auffvitað mun ríkisstjórnin
standa á móti öllum verffhækk
unum og gera allt sem í henn-
ar valdi stendur, sagði Bjarni
Benediktsson, til dæmis til
þess að halda föstu skráðu
gengi krónunnar. En hún
megnaði ekki að snúa við lög-
málum efnahagslífsins. Raun-
verulegustu kjarabæturnar
fengjust með bættum við-
skiptakjörum út á við og auk-
inni framleiðslu. I>að væri
leiðin til bættra lífskjara.
Ráðherrann minntist því næst
á, að nauðsyn bæri til þess að
endurskoða vinnulöggjöfina og
tryggja jafnframt að hægt væri
að framfylgja henni. Hann ræddi
þvínæst nokkuð um nauðsyn þess
að vitneskja lægi fyrir um
greiðslugetu atvinnuveganna á
hverjum tíma. Væru rannsóknir
á slíkum atriðum tiðkaðar
meðal annarra þjóða.
NAUÐSYN ÖFLUGRAR
Y ERKALÝÐSIIREYFINGAR
Bjarni Benediktsson ræddi því-
næst nokkuð hlutverk verkalýðs-
hreyfingarinnar. Hann kvað þjóð
félagið ekki geta verið án öflugr-
ar verkalýðshreyfingar. En það
Framh. á bls. 2
Kampmann
í Fœreyjum
• KLAKKSVÍK, 23. apríl.
Danski fjármálaráðherrann,
Viggo Kampmann, kom í dag
flugleiðis til Þórshafnar á
Færeyjum frá Prestvík, en þar
varð hann að bíða hagstæðra
lendingarskilyrða við eyjarn-
ar eins og áður hefir verið
skýrt frá. Sem fulltrúi dönsku
stjórnarinnar hefir Kamp-
mann heimild til að ræða við
báða aðila í læknadeilunni og
jafnframt að reyna að miðla
málum milli landsstjórnar-
innar færeysku og bæjarstjórn
arinnar í Klakksvík.
• Hófst Kampmann þegar,
handa. Fyrst ræddi hann við
umboðsmann dönsku stjórn-
arinnar. Elkjær-Hansen, lög- j
manninn Djurhuus og lög-
reglustjórann í Þórshöfn. Fór
Djurhuus fram á það við
Kampmann, að hann gerði
grein fyrir, hver væri afstaða
dönsku stjórnarinnar til lækna
deilunnar.
• Síðdegis í dag fór Kamp-
mann til Klakksvikur til að
hitta fylgismenn Halvorsens'
að máli og leita fyrir sér um,
hvort hægt væri að hefja samn.
ingaviðræður tafarlaust. —
Hafði bæjarstjórnin boðið
Kampmann til Klakksvíkur
til að líta á viðbunað bæjar-
búa. Þeir fulltrúar bæjar-
stjórnarinnar, er undanfarið
hafa dvalið í Þórshöfn, fóru
með Kampmann til Klakks- i
víkur. Sneru þeir aftur til
Þórshafnar í gærkvöldi.
• Sjö fulltrúar sitja í bæjar-
stjórn í Klakksvík og fóru
fimm beirra til Þórshafnar.;
Höfðu heir lagt þá tillögu fyr-1
ir Kampmann, að sveitar-
stjórnir á Norðureyjunum
fengju að láta í Ijósi álit sitt
um, hvernig leysa skyldi
læknadeiluna. Því var fleygt,
að Kampmann hafi fallizt á
að hitta 15 bæ.iarstjóra og odd-'
vita á Norðureyjunum að
máli. Eftir að hafa rætt við
sveitastjórnarmenn mun
Kampmann eiga fund með
landsstjórninni enn á ný.
• Allt bendir til þess, að
Klakksvikurbúar séu viðbúnir
því, að samningaumræður
muni tuka langan tíma, en
landsstjórnin rær að því öll-
um árum að deilan verði leyst
sem skjótast. Allsherjarverk-
fallið heldur áfram.
—Reuter —NTB
Bardagar geisa — eldar
brenna — á götum Saigon
Ngo Dinh Diem neitar að fara á fund Bao
Dai keisara — vill ekki láta af æðstu stjórn
hersins.
Saigon, 29. apríl.
ERJUR þær, er undanfarið hafa
staðið á götum Saigon, höf-
uðborgar Vitnam, urðu að blóð-
ugri borgarastyrjöld, er til mik-
illa átaka kom milli hersveita
stjórnarinnar og málaliðs sértrú-
arflokksins, Binh Xuyen, í morg-
un. Barizt var í fyrstu í miðhluta
borgarinnar, og talið er, að alls
1500 manns hafi fallið og særzt,
en rúmlega 20 þús. manns hafa
misst heimili sín, þar sem miklir
eldar komu upp í íbúðahverfum
borgarinnar. Slökkvilið borgar-
innar gat ekkert aðhafst og
standa nú heilar húsaraðir í
björtu báli.
Harðir bardagar geisuðu
einkum í kínverska hverfinu.
Óstaðfestar fregnir herma, að
hersveitum ríkisstjórnarinnar
hafi tekizt að hrekja her sér-
trúarflokksins út í úthverfin
eða jafnvel út úr borginni.
Síðdegis í dag geisuðu harðir
bardagar um kvikmyndahús eitt
í borginni og tókst hersveitum
ríkisstjórnarinnar að ná því á
sitt vald með leifturárás. — Frá
byggingu þessari hafa hersveitir
ríkisstjórnarinnar góða aðstöðu
til að gera stöðugar árásir á þá
leið, er liggur að aðalbækistöðv-
um Binh Xuyen.
• . |
A fimmtudaginn fekk yfirhers- 1
höfðingi stjórnarinnar í Suður-
Vietnam, Van Vy, skipun frá
keisara Suður-Vietnam um að
taka við æðstu stjórn hersins af
Ngo Dinh Diem, forsætisráð-
herra. Hins vegar boðaði hann
forsætisráðherrann á sinn fund í
Cannes í Frakklandi, en þar hef-
ir Bao Dai dvaldizt um all langt
skeið.
í dag lýsti Ngo Dinh Diem yfir
því, að hann myndi ekki láta af
æðstu stjórn hersins né fara til
fundar við keisarann í Cannes.
Stjórn Suður-Vietnam styður
neitun Ngo Dinh Diem og telur
návist hans nauðsynlega í Sai-
gon.
Nokkrir liðsforingjar og
yfirmenn í hernum hafa hins
vegar tjáð sig fylgjandi því,
að yfirhershöfðinginn tæki í
sínar hendur æðstu stjórn
hersins. Van Vy er mikill
vandi á höndum vegna þessa.
Á laugardag býst hann við að
hafa náð stjórnarhernum á
sitt band og hafa ráð hersveita
sértrúarflokksins í höndum
sér. Mun hann þá leggja sig
fram við að koma á vopnahléi.
Ngo Dinh Diem þrjóskast samt
við og hefir komið á fót sínum
eigin bækistöðvum og stýrir herj
um sínum þaðan — mestur hluti
hers hans mun vera frá Suður-
Vietnam, en þaðan er Ngo Dinh
Diem ættaður. — Reuter-NTB.
if RÓMABORG, 23 apríl. — Gio-
vanni Gronchi, sem tilheyrir
vinstra armi kristilega demó-
krataflokksins, var í dag kjörinn
forseti Ítalíu. Forsetinn er kjör-
inn til sjö ára. Hann er 67 ára
gamall og tekur við að Luigi Ein-
audi, sem er 81 árs að aldri. —
Gronchi hefir undanfarið verið
forseti neðri deildar þingsins.
Orsöhin smit-
un — ehhi
bólnsetning
★ WASHINGTON, 29. apríl. —
Heilbrígðisyfirvöldin í Kali-
forníu skvrðu svo frá í dag, að
tólf börn, sem bólusett höfðu
verið með Salk-bóluefninu,
hefðu veikzt af Icmur.arveiki —
hefði veikin samt ekki enn haft
alvarlegar afleiðingar.
★ Áður hefir verið skýrt frá
því, að fiinm börn veiktust,
eftir að þau höíðu verið bólusett
með Salk-hóluefninu, og lömuð-
ust. í fjórum tilfellum var hér
um að ræða bóluefni frá Cutter-
rannsóknarstofunni i Kaliforníu
og var framleiðsla bóluefnis
þegar stöðvuð og hafin rannsókn
í málinu. En þó er talið miklu
liklegra, að börnin hafi smitazt
af lömunarveiki, áður en þau
voru bólusett.
★ Öll sýktust þau, áður en vika
var liðin frá bólusetningunni, en
venjulega liemur lömunarveikis-
smitun ekki fram fyrr en eftir
10—14 daga. Fimmta barnið
veiktist einnig eftir fáeina daga.
Það hafði verið bólusett með bólu
efni frá verksmiðju í Indiana-
polis.
Hafa bandarísk heilbrigðisyfir
völd hvatt foreldra til að láta
bólusetja börn sín eftir sem áður,
þar sem ganga megi út frá því
sem vísu, að hér sé smitun um
að kenna en ekki bólusetningu.
Jafnframt hafa heilbrigðisyfir-
völdin lagt áherzlu á, að virkt
varnarefni myndist ekki í líkama
barnsins fvrr en mánuði eftir
bólusetninguna.
—Reuter —NTB