Morgunblaðið - 04.05.1955, Blaðsíða 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 4. maí 1955
jjtttMafrifr
Útg.: H.f. Arvakur, Reykjavlk.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Stjórnmálaritstjóri: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Askriftargjald kr. 20.00 fi mánuði innanlands.
í lausasölu 1 krónu eintakið.
y$k'
ÚR DAGLEGA LÍFINU
„Sannieikynnn kemst ekki uppí
moðreyk fyrir vel prédikaðri lýgi“
í EINU af ritum sínum leggur
einn aðalleiðtogi kommúnista hér
á íslandi, Halldór Kiljan Lax-
ness, söguhetju sinni eftirfarandi
orð í munn:
„Lýgin gerir yður sízt ó-
frjálsari en sannleikur. Lýgi
er að minnsta kosti jafnörugg
leið að marki einsog sannleik-
ur. Það er að segja, illa predik
uð lýgi verður náttúrlega
heimaskítsmát fyrir vel
predikuðum sannleik. En
sannleikurinn kemst ekki uppí
moðreyk fyrir vel predikaðri
lýgi“.
Engum getur blandast hugur
um það, að sú lífsskoðun, sem
fellst í þessum orðum æðsta
prests kommúnista hér á landi,
á sér nákvæmlega sama upp-
runa og sú siðfræði, sem mál-
fluttningur „Þjóðviljans" bygg-
ist á, þegar hann skýrir frá at-
burðum íslenzkra stjórnmála og
verkalýðsbaráttu. Þar er höfuð-
áherzlan lögð á að fela sannleik-
ann með „vel predikaðri lýgi“,
a. m. k. að áliti þeirra, sem penn-
anum stýra.
Ef til vill kemur þetta greini-’
legast í ljós þegar um er að
ræða frásagnir kommúnista af
„árásum Heimdallarskríls og lög-
reglu“ á vegahindranir verkfalls-
manna í hinu nýafstaðna verk-
falli. Allir heilvita menn vita, að
ofbeldið á þessum stöðum var í
því fólgið, að kommúnistar
hindruðu friðsama vegfarendur í
því að komast leiðar sinnar. —
Hvorki lögregla né ungt fólk í
Heimdalli gerði minnstu tilraun
til „árása“ á þessi virki komm-
únista, sem ekki áttu sér
minnstu stoð í landslögum.
En kommúnistar snúa sann-
leikanum gersamlega við.
Eftir að hafa framið lögbrot
o% ofbeldi á friðsömum veg-
farendum, segjast þeir sjálfir
hafa orðið fyrir árás, og sví-
virða sjálfa lögreglu landsins
og fjölmennasta æskulýðsfé-
lagsskap höfuðborgarinnar
fyrir ofbeldisaðgerðir gagn-
vart sér.
Þetta er vissulega að bíta höf-
uðið af skömminni. En þessar
starfsaðferðir kommúnista eru
ekkert nýmæli. Þegar kommún-
istastjórnin í Norður-Kóreu réðst
á Suður-Kóreumenn, lýsti hún
því hiklaust yfir, að fólkið í Suð-
ur-Kóreu og Bandaríkjamenn
hefðu hafið á"/isarstyrjöld. Þetta
er líka nák-'’í”mlega sama að-
ferðin og Hitler beitti þegar
hann réðist á Pólverja haustið
1939, og hóf þarmeð hræðileg-
ustu styriöld mannkynssögunn-
ar. Þá héldu nazistarnir því hik-
laust fram, að Pólverjar hefðu
ráðizt á Þýzkaland.
Það verður því auðsætt, að
milli Göbbels sáluga, kommún-
istanna, sem réðust inn í Suður-
Kóreu, Halldórs Kiljans og
„Þjóðviljamanna", liggur leyni-
þráður. Allir fylgja þeir sömu
kennisetningunni, sem Kiljan
leggur Steini Elliða í munn í Vef-
aranum: „Sannleíkurinn kemst
ekki uppí moðreyk fyrir vel
predikaðri lýgi“.
Almenningur á íslandi verð
ur að gera sér það ljóst að
eftir þessari meginreglu heyja
kommúnistar baráttu sína. —
Hún er alls ekki fundin upp
af Halldóri Kiljan, þótt hana
geti að líta á blaðsíðum Vef-
arans mikla frá Kasmír. Hún
er kjarni hinnar kommúnisku
siðfræði og lífsskoðunar.
Þegar íslendingar vita þetta,
verður auðveldara fyrir þá að
taka afstöðu til þess aragrúa
blekkinga, sem daglega getur að
líta á síðum kommúnistablaðsins.
Þær eru aðeins staðfesting komm
únista á oftrú þeirra á kenni-
setninguna um að „lýgi sé að
minnsta kosti jafnörugg leið að
marki einsog sannleikur".
ALMAR skrifar:
Góð tónlist o. fl.
ÚTVARPSDAGSKRÁIN sunnu-
daginn 24. f. m. var fjölbreytt og
girnileg til fróðleiks, en því mið-
ur gat ég ekki hlustað nema á
lítið eitt af því, sem ég hefði
kosið að heyra, svo sem leikritið
„Draumastúlkan“ eftir Elmer
Rice. — Ég veit að leikrit þetta
er afbragðsgott og ég hef heyrt
mjög vel látið af flutningi þess í
útvarpið.
Morgun- og miðdegistónleik-
arnir voru að vanda mjög
skemmtilegir, enda fluttu þar
hinir ágætustu listamenn verk
ýmissa meistara tónlistarinnar.
Þá var og prýðilegur barna-
tíminn, sem börn frá Akureyri
stóðu að undir ágætri stjórn Jóns
Norðfjörðs, leikara.
Um daginn og veginn
KJARTAN JÓHANNSSON lækn-
ir og alþingismaður ræddi mánu-
daginn 25. þ. m. um daginn og
veginn. Ræddi hann um ýmis at-
hyglisverð atriði er snerta störf
læknanna og mátti heyra að þar
talaði glöggur maður af reynslu
og þekkingu. Þá tók hann til at-
<Urá átuarpiuiui
í óí&uótu vi ím
hugunar margt í atvinnulífi þjóð-
arinnar, einkum er að sjávarút-
veginum lýtur og benti réttilega
á hversu miklu varðar að haldið
sé uppi ströngustu kröfum um
vöruvöndun, þegar um er að
ræða aðalútflutningsvöru lands-
manna, fiskinn. Voru þau orð
vissulega nytsöm hugvekja.
Einsöngur o. fl.
ÞETTA sama kvöld söng Gunn-
ar Kristinsson nokkur lög með
undirleik Weisshappels.
Gunnar hefur þægilega rödd og
karlmannlega, og fer með það
sem hann syngur af góðri smekk-
vísi, en þó ekki nægilegum þrótti
og fjöri.
Er söng Gunnars lauk flutti
Sveinn Ásgeirsson hagfræðingur
og framkvæmdastjóri Neytenda-
samtakanna, erindi þar sem hann
gerði grein fyrir samtökum þess-
um, tilgangi þeirra og fram-
kvæmdum til þessa. — Hafa
Endurskoðui*
vinnulcggjafðrinnar
SÍÐAN verkfallinu lauk hafa
bæði dómsmálaráðherra og fé-
lagsmálaráðherra minnzt á það í
ræðum, að nauðsyn bæri til þess
að endurskoða vinnulöggjöfina.
Um það bil 17 ár eru nú liðin
síðan þessi löggjöf var sett. Til-
gangur hennar var fyrst og
fremst sá, að koma í veg fyrir
árekstra milli vinnuveitenda og
verkafólks og tryggja það að
þessir aðilar færu að lögum í
viðskiptum sínum.
Þegar Sjálfstæðismenn fluttu
fyrst frumvarp um þetta efni á
Alþingi var því illa tekið af hin-
um sósíalísku flokkum. Talað
var um að hér væri á ferðinni
„þrælalöggjöf", sem fæli í sér
freklega „árás á alþýðuna".
En þessi andstaða hjaðnaði
brátt. Alþjóð varð það ljóst að
óumflýjanlegt var að setja lög-
gjöf um þessi efni, ekki til þess
að „þrælka verkalýðinn" heldur
til hins að forða þjóðfélaginu frá
ógæfu þeirra árekstra, sem algert
skipulagsleysi á viðskiptum
verkamanna og vinnuveitenda
hefði í för með sér.
Vinnulöggjöfin var síðan sett.
Að henni hefir orðið mikið gagn.
En það er engan veginn óeðlilegt,
að nauðsynlegt sé nú orðið að
endurskoða hana. Henni var þeg-
ar í upphafi áfátt um ýmislegt
og gallar hennar hafa komið bet-
ur og betur í Ijós eftir því, sem
árin hafa liðið.
Það þarf ekki að breyta
vinnulöggjöfinni nú til þess
að beita verkalýðinn og vinnu
veitendur kúgun eða þræla-
tökum. Það þarf fyrst og
fremst að tryggja það betur
en áður, að árekstrar um kaup
og kjör baki þjóðfélaginu sem
minnst tjón, og að vinnu-
friður haldist í lengstu lög. Á
það þarf að leggja enn aukna
áherzlu að öllu úrræði séu
reynd til sátta áður en til
vinnustöðvunar eða verk-
banns kemur.
Þegar alls þessa er gætt mun
þjóðin áreiðanlega fagna því, ef
ríkisstjórnin beitir sér fyrir því
að lögin um stéttarfélög og
vinnudeilur verði endurskoðuð
hið bráðasta.
\Jetvalz andi ólzri^ar:
Lítil saga.
GAUKUR“ hefir eftirfarandi
sögu að segja:
„Kæri Velvakandi.
Eg ætla að segja þér dálitla
sögu, sem þeir kynnu að hafa
áhuga á sem eiga smáfugla í búri
og þeir jafnvel einnig, sem eiga
sér kisu. Sennilega eru þeir fáir,
sem eiga hvort tveggja, því að
slíkt nábýli hefir löngum reynzt
æði hæpið.
En hvað um það — s. 1. sunnu-
dag kom kisa mín inn — ég á
enga fuglana — með smáfugl í
kjaftinum, ljómandi skrautlegan
páfagauks-stegg. Okkur brá held-
ur en ekki í brún og brugðum
auðvitað skjótt við til að bjarga
veslings fuglinum úr kattar-
kjaftinum. Það gekk furðu vel
og páfagaukurinn virtist alger-
lega ósærður. Aðeins fiðrið á
honum hafði ýfzt dálítið öðrum
megin.
í hjónabúri.
EG ÞEKKTI hvorki haus né
sporð á páfagaukstetrinu en
tók það til bragðs að hringja í
einn kunningja minn, sem á
páfagaukshjón og biðja hann að
skjóta skjólshúsi yfir hinn úr
helju heimta páfagauk meðan ég
reyndi að hafa upp á hans rétta
samastað. Það var auðsótt og ég
ók í snatri með skjólstæðing
minn á fund páfagaukshjónanna
og sleppti honum í búrið til
þeirra. Hann reyndist vera ná-
kvæmlega eins og steggurinn,
sem fyrir var, svo að við töldum
vissara að binda spotta um fót
hins aðkomandi til aðgreiningar.
En páfagauksfrúin virtist ekki
í neinum vafa. Hún tók aðkomu-
gauknum strax með trompi og
var hin altillegasta í viðmóti
sínu, svo að makanum þótti aug-
sýnilega nóg um.
Hvernig kisa fór að.
EN ÉG hélt leiðar minnar heim
og hugðist hefja eftir-
grennslan um heimkynni fugls-
ins, sem kisa okkar hafði kló-
fest með einhverju móti. — En
málið var þá þegar upplýst.
Heima hitti ég fyrir drengsnáða,
sem bjó í næsta húsi og hann
hafjði séð, hvernig þetta allt vildi
■ til. Kisa hafði hreinlega stokk-
| ið inn um glugga í kjallara í
húsinu á móti, þar sem páfa-
gaukshjón eru í búri, síðan gert
sér lítið fyrir og opnað búrið
hreinlega með loppunni, krækt
í páfagauksstegginn og haft hann
síðan á brott — beina leið heim
til sín, án þess þó að gera fugl-
inum frekara mein. Ef til vill
ætlaði hún aðeins að sýna heim-
ilisfólkinu þetta skrautlega og
skemmtilega herfang sitt?
Heimilisfriðurinn í
hættu.
JÁ, KISA er oft slungin og snið-
ug, það þekkjum við öll. —
En nú þurfti ekki frekar vitn-
anna við, og ég fór af stað aftur
jafnskjótt að sækja hinn her-
numda. Ástandið var þá orðið
hið ískyyggilegasta í búrinu. —
Hinn rétti eiginmaður sat einn
og yfirgefinn útií horni ærið súr
á svipinn meðan frúin og hinn
aðkomni létu blíðlega hvert að
öðru á slánni fyrir ofan. — Heim-
ilisfriðurinn var augsýnilega í
bráðri hættu. — En svo var öllu
kippt í lag og fært í réttar skorð-
ur — en tarna var þó æævin-
týralegur sunnudagur fyrir páfa-
gaukshjónin tvenn! — Þessi litla
saga gæti líka verið fólki til
ábendingar um, að vissara er að
hafa læsingar fuglabúranna sinna
í lagi. Það er aldrei að vita nema
slungin kisa lúri í leyni þegar
og þar sem hennar er sízt von.
— Gaukur“.
— Að leita betur fyrir
sér.
U' TVARPSHLUSTANDI skrifar:
„Ekki virðist Ríkisútvarpinu
enn hafa tekizt að finna sæmi-
legan fréttaþul. Sá nýi, sem byrj-
aði fyrir nokkru getur því mið-
ur ekki talizt þulsstarfinu vax-
inn. Viðvaningsleg skóladrengs-
rödd, sem í sjálfu sér kann að
vera óaðfinnanleg í daglegum
samræðum, er þreytandi til
lengdar í útvarpi og á þar
hreint ekki við. Eg held áreiðan-
lega, að ég sé ekki einn um þetta
álit mitt og að reynandi væri af
hálfu útvarpsins að leita betur
fyrir sér.
— Útvarpshlustandi.“
Á villigötum.
LESENDUR Velvakanda munu
hafa tekið eftir, að myndin,
sem birtist í dálkum hans í gær,
átti þar hreint ekki heima. Hún
var þar villuráfandi og réttlaus.
Er hér með beðið velvirðingar
á mistökunum.
—5
MerKlð,
klæðir Undlt.
samtökin látið nokkuð til sín
taka og komið ýmsu góðu til leið-
ar neytendum til hagsbóta, en
margt eiga þau þó enn ógert á
j þessu sviði og þyrftu að herða
sóknina að miklum mun, — eink-
um að því er lýtur að almennri
þjónustu, sem stendur hér langt
að baki því, sem er t. d. í ná-
grannalöndum okkar.
I
í
Útvarpssagan o. fl.
ÞRIÐJUDAGINN 26. f. m. hóf
Jónas Kristjánsson cand. mag.
lestur nýrrar útvarpssögu „Orlof
í París“, eftir hinn kunna enska
rithöfund Somerset Maugham.
Þessi fyrsti lestur sögunnar bend-
ir til þess að hér sé um gott
skáldverk að ræða, og Jónas flyt-
ur söguna vel.
Lárus H. Blöndal hefur nú lok-
ið lestri Sverrissögu. Hygg ég að
' margir hafi hlustað á lesturinn
sér til mikillar ánægju, enda er
I sagan afbragð og Lórus las hana
, vel og skilmerkilega, jafnframt
I því sem hann gaf góðar skýringar
á efni og orðfæri sögunnar, er
þess þurfti með. Hafi Lárus þökk
fyrir lesturinn.
Tvær dagskrár
FIMMTTJDAGINN 28. f. m. sá
kvennadeild Slysavarnafélags fs-
lands um einn þátt daeskrárinn-
ar og fórst bað með mikilli prýði.
Viðræður frú Guðrúnar Jónas-
sonar formanns kvennadeildar-
innar og Gils Guðmundssonar
fóru vel fram og Ivsti frú Guð-
rún í fáum orðum hinu merka og
heillaríka starfi kvennadeildar-
innar frá því að hún var stofnuð
til þessa dags. — Gegnir furðu
hversu miklu deildin hefur feng-
ið áorkað til eflingar slvsavörn-
um landsins á þeim tuttugu og
' fimm árum sem hún hefur starf-
iaS' - ••
Korsoneur kvennadeildarinnar
undir stiórn Jóns fsleifssonar var
j miög góður, raddirnar prýðilegar
' o? kórinn vel ætður. — Frú Guð-
björg Viefúsdóttir fór'vel með
þau kvæði sem h"n las og tví-
söneur beirra Eyglóar og Huldu
Viktorsdætra var skemmtilegur.
Annar dagskrárþáttur þetta
sama kvöld var upplestur úr rit-
um Helea Péturss. — Var það
1 áeætur þáttur og athvglisvert að
! hlvða á kenninear þessa djúp-
| vitra heimspekines og hevra hið
■ meitlaða og fagra ritmál hans,
' sem er í senn rismikið og klið-
1 mjúkt.
| Þá var og ánægiuleet að hevra
þetta sama kvöld Sinfóníuhljóm-
sveitina undir stjórn hins mikil-
hæfa hljómsveitarstióra og lista-
manns, Olavs Kiellands, leika
sinfoníu Brahms, nr. 1 í c-moll,
op. 68, — fagurt tónverk.
Úr ýmsum áttum
ÆVAR KVARAN flutti föstudag-
inn 29. f. m. þátt sinn: Úr ýms-
um áttum og sagði frá Jóni
syni Steins Hólabiskups. —
Jón nam læknavísindi í Dan-
mörku og eftir að hann kom
heim til íslands aftur fór mikið
orð af læknislist hans, svo að út
af spunnust margs konar þjóð-
sögur. — Jón hafði verið glæsi-
menni mikið, en foreldrar hans
meinuðu honum að eiga stúlku
þá sem hann unni og lauk ævi
hans með því að hann réð sér
bana með eitri, ungur að aldri.
— Ævar sagði þessa harmsögu
Jóns Steinssonar afbragðsvel og
greindi jafnframt nokkuð frá
öðrum börnum Steins biskups.
Að lokum sagði Ævar í stuttu
máli sögu hins mikla rússneska
skálds og spekings Leós Tolstojs,
sinnaskiptum hans og hörmuleg-
um ævilokum, er hann flúði
heiman frá sér og dó einmana á
járnbrautarstöð.
Gamanmál
Guðmundar Sigurðssonar
GAMANÞÁTTUR þessi eftir
* Framh. á bla. 9