Morgunblaðið - 05.05.1955, Page 1

16 síður
Fullveldi V-Þýzkalands
Þessi mynd er af risaflugvirki „B-36-Convair“ en þær eru allmjög
líkar risaflugvélinni XC-99. Til dæmis er vænghafið hið sama og
hreyflar, en skrokklagið er ekki hið sama. Hæðin á stélum flug-
vélanna mun nokkuð svipað eða 17 m af efri brún þess niður á
jörðina.
Stærsta flugvél heims
á líeflavíkiirflugvelii
Gelur flull 400 hermenn í einu
Keflavíkurflugvelli, 4. maí.
ÞAÐ VILL svo undarlega til, að til er ein flugvél, sem er örugg-
lega sú stærsta, sem í notkun er. — Þetta er herflugvél, sem
flutt getur 400 hermenn. — í morgun var þessi flugvél hér á flug-
vellinum og var nokkrum starfsmönnum á flugvellinum gefinn
kostur á að skoða þenna ægilega dreka.
Margar þjóðir vinna
að vopnahléi á
Formósasundi .
Washington, 4. maí.
Íj’ISENHOWER sagði á blaðamannafundi í dag, að Banda-
J ríkin hefðu tekið þá afstöðu að bíða og sjá hverju fram
vindur að því er varðar tilraunirnar til þess að koma á samn-
ingum um vopnahlé á Formósasundi. Ekkert nýtt hefði gerzt
í málinu, en margar þjóðir hefðu þetta mál til athugunar.
Eisenhower sagði að engar tillögur hefðu verið fyrir sig
lagðar um að gera Formósu að Bandaríkjaherstöð né heldur
um að senda landher til eyjarinnar,
Spurður að því hvernig hægt væri að vita hvort árás á
eyjarnar Quemoy og Matsu væri upphaf að árás á Formósu,
sagði forsetinn að ef birgðasöfnun til árásarinnar færi fram
úr því, sem hæíilegt þætti til töku eyjanna, væri augljóst
að annar og meiri tilgangur lægi að baki.
Flugvél þessi var smíðuð árið *
1947, en flugher Bandaríkjanna
hefur átt hana frá því árið 1949
og er hún í vöruflulningum. Hún
er óvopnuð. Hún var byggð í
Convairverksmiðjunum og hlaut
þar nafnið XC-99.
ÆGILEGT BÁKN
Þar sem hún stóð á flugvéla-
stæðinu gnæfði stél hennar við
himinn, en frá efri brún þess og
niður á jörð eru hvorki meira né
minna en 17 metrar. Vakti bákn-
ið eðlilega mikla athygli vegfar-
enda. Vænghaf flugvélarinnar er
70 m, en skrokkurinn sem er í
mjórra lagi er 55 m. — Þar inni
geta rúmazt 400 hermenn, eða
300 sjúkrabörur ásamt sjúkraliði,
eða 100.000 pund af varningi. —
Fullhlaðið vegur báknið 120 lest-
ir. Hún þarf ckki langa flug-
braut til að lenda á né hafa sig
til flugs. Undir henni eru 10 stór
hjól.
REYKJAVÍK — BOMBAY
Þessa stærstu flugvél heims
knúa áfram 6 hreyflar og eru
þeir aftan á vængjunum. Hún
getur flogið 13.000 km í einum
áfanga, eða álíka langt og frá
Reykjavík austur til Bombay. —
Hún flýgur með 480 km hraða
á klukkustund. Hún er lík skip-
um að því að í henni eru for-
og afturlestir tveggja hæða.
Hingað kom flugvélin frá
Bandaríkjunum með vörur og fór
hún vestur aftur. — BÞ.
Danskt blað
segir tréttir:
Vélbyssur frú
íslundi til
Klukksvíhur
KHÖFN í gærkvöldi — Viggo
Kampmann, fjármálaráðherra
Dana, flaug síðastliðna nótt til
Prestvíkur í Skotlandi.
í Glasgow steig hann um borð
í herskipið Holger Danske, sem
flytur hann til Færeyja. Ráð-
herrann er væntanlegur til Þórs-
hafnar í fyrramálið og hefjast
samningaumleitanir strax og
hann er kominn í land.
Bæði ráðherrar og formenn
helztu stjórnmálaflokkanna tóku
þátt í fundinum, sem haldinn var
í gær, er skýrsla Kampmanns
var rædd.
Kaupmannahafnarblaðið ,,Dag-
ens Nyheder“ ræðir í dag um
„ógnir óróaseggjanna í Klakks-
vík við andstæðinga Halvorsens“.
Blaðið segir að „óróaseggirnir"
hafi í höndum allmargar vélbyss-
ur og að nokkrar þeirra hafi þeir
fengið frá mönnum á íslandi,
sem hafi samúð með þeim.
Hátíðleg'
athöin
í Bonn
í áagi
BONN, 4. maí — Stjórnlaga-
rétturinn í Karlsruhe kvað upp
þann úrskurð í dag, að fransk
þýzki sáttmálinn um Saar færi
ekki í bág við stjórnarskrá
sambandslýðveldisins. Með því
var síðustu hindrun rutt úr
vegi fyri” því, að Sambands-
lýðveldið Þýzkaland gæti hlot-
ið aftur fullveldi sitt.
Á hádegi í dag ganga hernáms-
fulltrúar Breta og Frakka, þeir
Frederick Hoyer Millar og
Francois Poncet, fyrir Adenauer
kanslara í Palais Schaumburg í
Bönn og afhenda honum full-
gildingarskjöl í tveimur atriðum
Parísarsan.ninganna, atriðinu um
fullveldi Þýzkalands og um að
hernámi Þýzkalands sé lokið.
(Hernámsfulltrúi Bandaríkjanna
hafði afhent skjöl sín fyrir nokkr
um dögum).
Um það leyti, er Þýzkaland
hlýtur fullveldi sitt aftur verða
rétt tíu ár liðin frá því að herir
Hitlers gáfust upp skilyrðislaust
á Liineburger heiði.
Athöfninni, en hún verður
mjög stutt verður útvarpað um
allar stöðvar í Vestur-Þýzka-
landi.
UMMÆLI EISENHOWERS
Er afhending fullgildingarskjal
anna hefir farið fram er hlut-
verki hernámsfulltrúanna þriggja
í Þýzkalandi lokið. Ganga þeir
þá á fund Theodors Heuss, for-
seta Sambandslýðveldisins og
afhenda honum embættisskilríki
sín, sem sendiherrar landa sinna
í Vestur-Þýzkalandi.
Eisenhower forseti lét þau orð
falla á blaðamannafundi í
Washington í dag að hann von-
Framh. á bls. 2
Meslu hálíðahöld
í sögu Dana
KHÖFN, 4. maí — Mikið hefur
verið um dýrðir hér í tilefni af
því að tíu ár eru liðin í dag frá
því að Danir losnuðu undan
ánauð Þjóðverja, og eru ekki
dæmi til annara eins hátíðahalda
í sögu landsins. Nokkrir kaldir
skúrar megnuðu ekki að draga
úr gleði fólksins.
H.C. Hansen, forsætisráðherra,
flutti ræðu í hófi í ráðhúsinu og
þakkaði þar bandamönnum og
einnig Svíum.
í morgun söfnuðust saman 10
þúsund börn á torginu fyrir
framan konungshöllina og þar
flutti Friðrik konungur stutt
ávarp. Þarna voru m.a. 150 börn,
sem fæddust fyrir réttum tíu ár-
um. —
Á meðal ræðumanna á Ráð-
hústorginu í dag voru, auk for-
sætisráðherrans, H.C. Hansens,
Gustav Möller, fyrrum félags-
málaráðherra Svía, Dewing, her-
foringi úr her Breta, en hann var
fyrsti herstjóri Bandamanna í
Danmörku, og Diðrik Seip frá
Noregi.
FYRSTU undirtektir Banda-
ríkjastjórnar undir það tilboð
Chu En Lains, að hefja beina
samninga við Bandaríkin með
það fyrir augum að draga úr
viðsjám á Formósusundi, var
á þá lund, að Chiang Kai
Shek yrði að eiga fulltrúa við
samningaborðið. Síðar gaf
Eisenhower skýringu á þess-
ari afstöðu og sagði að Banda-
ríkin væru fús til þess að hefja
samninga við Kínakommún-
ista með það fyrir augum að
draga úr viðsjám. En — bætti
hann við — jafnskjótt og far-
ið verður að ræða málefni er
varða stjórn þjóðernissinna á
Formósu, þá verður óhjá-
kvæmilegt að fulltrúar þjóð-
ernissinnastjórnarinnar verði
kvaddir til ráða.
o----•----o
UM LÍKT leyti og orðaskiptin
fóru fram milli Bandaríkja-
stjórnar og Kínakommúnista,
voru tveir fulltrúar Banda-
ríkjastjórnar, Radford, yfir-
maður herráðs Bandaríkjanna
og Robertson, varautanríkis-
ráðherra, staddir á Formósu.
Menn þessir eru báðir nánir
einkavinir Chiang Kai Sheks.
Á meðan þeir dvöldu á For-
mósu var þeim valið aðsetur
í sumarhúsi aðeins tíu mín-
útna gang frá heimili Chiangs.
Radford og Robertson eru
nú komnir heim til Washing-
ton og ætluðu að gefa skýrslu
til Eisenhowers forseta í gær,
þriðjudag. Ekki er vitað um
erindi þefrra, en hugsanlegt
er, að þeir hafi reynt að telja
hinum aldna kínv. hershöfð-
ingja hughvarf, að því er
varðar ákvörðun hans að
verja eyjarnar Matsu og Que-
moy, hvað sem það kostar. —
Almenningsálitið í Bandaríkj-
unum virðist nú vera orðið því
fráhverft að Bandaríkin tefli
á þá hættu, að atomstyrjöld
hefjist út af þessum eyjum.
o-----------•----o
NÚ UM mánaðamótin var talið
að Kínakommúnistar hefðu
verið búnir að Ijúka að fullu
undirbúningi sínum undir her
töku Quemoyeyjar. Þeir hafa
undanfarna mánuði unnið að
því nótt og dag að gera flug-
velli við ströndina — gegnt
Quemoy — og inni í landi og
er gert ráð fyrir að landtaka
á hinni sendnu strönd Que-
moys muni heppnast, ef þjóð-
ernissinnar fá enga hjálp frá
sjöunda flota Bandaríkjanna.
Chiang hefir 60 þús. manna
lið til varnar og um 500 flug-
vélar, gegn 300 þús. manna
árásarliði Kínakommúnista og
um 1500 flugvélum þeirra. —
Hertaka Matsueyjar mun að
líkindum einnig takast, þótt
sendin strönd sé þar aðeins á
tólf stöðum, en hitt háir
hamraveggir.
o----•-----o
EN JAFNVEL þótt Chiang Kai
Shek beygði nú af og féllist á
að flytja herlið sitt frá þess-
um umdeildu •eyjum, þá er
langt bil enn sem fyrr milli
afstöðu Bandaríkjastjórnar og
Kínakommúnista, að því er
varðar framtíð sjálfrar For-
mósueyjar.
Á fyrsta maí kröfuspjöldum
kínverskra kommúnista nú síð
ast, var að vísu ein krafan um
að vinátta megi takast milli
Kínverja og Bandaríkja-
manna. En önnur krafan, sem
ekki var síður áberandi, var
um það, að kínverski herinn
verði á allan hátt að vinna að
því að Formósa verði „leyst úr
ánauð“.
Adlai Stevenson, forseta-
efni demókrata í Bandaríkj-
unum, hefir lagt það til, að
margar ríkisstjórnir komi sér
saman um að ábyrgjast ör-
yggi Formósu og að síðar
verði her þjóðernissinna flutt-
ur frá Quemoy og Matsu. Enn-
fremur hefur Stevenson lagt
til, að Formósa verði sett und-
ir umboðsstjórn Sameinuðu
þjóðanna og að síðan fari
þar fram atkvæðagreiðsla. —
Dulles hefir látið orð falla á
þá lund, að Bandaríkajstjórn
sé ekki fráhverf þessari hug-
mynd.
o----•-----o
Á BLAÐAMANNAFUNDI síðast-
liðinn miðvikudag, sagði Eis-
enhower forseti, að „sjötta
skilningsvitið“ segði sér að
bjartara væri á lofti“ í heims-
málum. Á þessum sama fundi
gaf forsetinn áðurnefnda skýr
ingu á afstöðunni til samnings
fundar við Kínakommúnista,
án þátttöku þjóðernisstjórnar-
innar. Forsetinn sagði frá
þessu um sjötta skilningsvitið,
en bætti því við að sjálf at-
burðarásin benti i allt annað
en friðarátt og er talið að
hann hafi þar átt við liðssam-
drátt Kínakommúnista á meg-
inlandinu, handan við Que-
moy og Matsu og viðsjárnar
í Suður-Vietnam.