Morgunblaðið - 07.05.1955, Blaðsíða 7
Laugardagur 7. maí 1955
MORGUNBLAÐIÐ
7
Skattamat á búpensngi
Tónlistarfélag Hafnarfjarðar:
RÍKISSKATTANEFNDIN hefir
hækkað skattmat á búpeningi
fyrir árið 1955, og sennilega á
það skattmat að gilda næstu ár.
Þessi hækkun á skattmati bú-
fjárins hefir valdið mikilli óá-
nægju meðal bænda um allt land.
Er það ekki að ástæðulausu, þar
sem hækkunin . nemur 20—
166% miðað við skattmat bú-
penings í Borgarfirði og því
fremur veldur það óánægju að
stóreignir hafa verið felldar und-
an eignaframtali, tekjuskatti og
útsvari, þ. e. spariféð.
Síðasta Búnaðarþing mótmælti
hækkuninni svo og stjórn Stétt-
arsambands Bænda. Þegar sýnt
þótti að Ríkisskattanefndin, eða
sérfræðingur hennar í landbún-
aðarmálum, ætlaði að hafa að
engu mótmæli Búnaðarþings og
stjórnar Stéttarsambandsins,
gengu tveir menn úr stjórn
Búnaðarfélags íslands, þeir Pétur
Ottesen og Gunnar Þórðarson og
tveir menn úr stjórn Stéttarsam-
bandsins, þeir Einar Ólafsson og
Sverrir Gíslason og ennfremur
Sæmundur Friðriksson á fund
Ríkisskattanefndarinnar og
ræddu um málið við hana. Varð
niðurstáðan af þessum umræð-
um að form. nefndarinnar Gunn-
ar Viðar bankastjóri óskaði eftir
skriflegum tillögum frá fyrnefnd-
um mönnum.
1. ÁLYKTUN
BÚNAÐARÞINGS
„Með því að skattmat búpen-
ings hefir nú verið ákveðið hærra
en væntanlegt söluverð, og með
tilliti til þess, að flest öll eigna-
verðmæti til framleiðslu í land-
inu eru ekki talin til eigna í
skattaskýrslu, nema sem brot af
raunverulegu söluverði, þá vill
Búnaðarþing leyfa sér að láta í
ljósi, að skattmat búpenings sé
ákveðið allt of hátt. Búnaðarþing
skorar því á Ríkisskattanefnd að
falla frá þeirri ákvörðun að
hækka skattmat búpenings. Enn-
fremur að leggja svo fyrir, að
mismunur í skattmati og sölu-
verði búpenings verði ekki tal-
inn til tekna, þegar búfé hefir
verið 5 ár eða lengur í eign selj-
anda, og felur stjórn Búnaðar-
félags íslands og fylgja málinu
fram við Ríkisskattanefnd.“
Bréf frá stjórn Stéttarsam-
bands bænda til Ríkisskatta-
nefndar dags. 25. marz 1955.
„í tilefni af tilkynningu, er
Rikisskattanefnd hefur á þessu
ári sent yfirskattanefndum og
þær skattanefndum um hækkun á
skattmati búfjár, vill stjórn
Stéttarsambands bænda taka
þetta fram:
Svo sem kunnugt er hefur verð
á landbúnaðarafurðum staðið því
nær óbreytt um nokkur undan-
farin ár. Þrátt fyrir það gerir
Ríkisskattanefndin ráð fyrir að
skattmat á búfé hækki nú, sem I
hér segir: Kýr um 20%, ær 67%,
gemlingar 80%, hrútar 166%,
hestar um 67% og hryssur um
100%.
Stjórn Stéttarsambands bænda
getur ekki séð, að til sé grund-
völlur fyrir slíkri hækkun og
mótmælir henni fyrir hönd
bændastéttarinnar sem óeðlilegri
og ranglátri."
Bréf dags. 6. apríl 1955 frá
Stjórnarnefndarmönnum Búnað- j
arfél. íslands og Stéttarsambands
bænda til Rikisskattanefndar:
„Með skírskotun til viðtals er
við undirritaðir áttum í gær við
hina háttvirtu Ríkisskattanefnd
og með tilvísun til bréfs stjórn-
ar Stéttarsambands bænda dags.
25. marz og bréfs Búnaðarféi.
íslands dags. 28. marz, viljum
við taka fram eftirfarandi:
Eins og í nefndu viðtali kom !
fram teljum við óviðunandi að
gerðar séu jafn stórar breyting-
ar á skattmati búfjár og þær,
er Ríkisskattanefndin hefur nú
ákveðið. Hækkunin veldur því að
hlutfallslega meiri gjóld (skatt-
ar og útsvar) koma nú á búpen-
ing en áður, og var þó sízt á það
Greinorgerð írá Bánaðarfélagi |
tslands og Stéttarsambandi bænda i
■
bætandi, þar sem sparifé fellur
að mestu undan gjaldskyldu fyr-
ir aðgerðir löggjafans og fast-
eignamat stendur óbreytt.
Síðasta breyting á skattmati
búfjár, á undan þeirri, sem hér
um ræðir, var gerð 1951, þá vafa-
laust miðuð við verðlag hausts-
ins 1950. Nú höfum við athugað
verð á sláturfé það haust og geng
ið úr skugga um að verðhækkun
sláturfjárafurða frá þeim tíma
þar til s. 1. haust er rétt um
40%. Einnig höfum við aðgætt
breytingu á verðlagi líflamba,
sem seld hafa verið til fjárskipta
frá haustinu 1950 til haustsins
1954 og er hún tæplega 36%. Við
sjáum hreint enga ástæðu til að
hækka verð á sauðfé meira en
þessu nemur og það sé alveg
það fyllsta, sem til greina komi,
í stað þess að Ríkisskattanefnd-
in ákvað hækkun á fénu 67% til
197%.
1. Því teljum vér hæfilegt að
skattmat á sauðfé verði sem hér
segir:
Ær ............... kr. 400.00
Gemlingar ....... — 300.00
Hrútar .......... — 500.00
2. Við getum eftir atvikum
fallizt á að kýr verði hækkaðar
í mati, eins og Ríkisskattanefnd-
in hefur ákveðið, þ. e. úr kr.
2500.00 í kr. 3000.00 og annar
nautpeningur í hlutfalli við það.
3. En með tilliti til þess að
hross hafi verið of hátt metin
1951 svo og hins að mjög slæmt
útlit er nú með markað fyrir
hross og hrossakjöt, teljum við
enga hækkun réttmæta á skatt-
mati hrossa og leggjum til að það
verði óbreytt frá því, sem verið
hefur að undanförnu, þ. e.:
á hverju eigi að byggja matið I
og kemur það þá helzt til gang- ;
verð — söluverð — uppeldis- J
kostnaður. ;
, ■
Hvað er gangverð? Fyrr a tim- ;
um og fram á þessa öld, var fast I
gangverð á búpeningi. Á þeim *
tíma, sem að ýmsar greiðslur
fóru fram í fríðu, t. d. jarðaraf- *
gjöld, sem voru um land allt ;
greidd með ám loðnum og lembd- ;
um í fardögum 2ja—6 vetra. Á 5
þeim tima er um 60% bænda ;
voru leiguliðar og greiddu lands- í
skuldir í ám, var fast gangverð ; ;
á ánni. Nú sem betur fer er lítið l
orðið um landsskuldargreiðslur í jj
fríðu. ;
a
Búfé er ekki söluvara, nema ;
þegar að bændur bregða búi eða j
þegar að búféð verður að fella •
vegna aldurs. Það er tæki til þess !
að breyta grasi í mjólk, kjöt og *■
ull. Niðurlagsverðið er því hið *
þekkta verð. Þær sölur, sem eiga •
sér stað nú árlega á sauðfé, er ;
ekki hægt að miða við, því þær l
bygjast á óvenjulegum ástæðum ;
— niðurskurði og þar af leiðandi ;
mikilli eftirspurn og kapphlaupi ;
um að fjölga kindunum. Sölu- ;
verð lamba til lífs á haustin hef- j
ir verið ofan við niðurlags- ;
verð. •
Þá er sú skoðun Ríkisskatta-
nefndar að rétt sé að taka veru- .
legt tillit til uppeldiskostnaðar, ;
og sé ekki of í lagt að reikna ;
lambið að haustlagi á kr. 300. j
Þar við bætist svo vetrarfóður, ;
það mun vera selt á 180—-250 ;
kr. og enn bætist við fóður vet- j
urgömlu kindanna þar til að kind ;
in er 2ja vetra. Tvævetra kind- j
in ætti þá að kosta 660—800 kr. ;
Þetta er eftir því sem bezt verð- !
ur séð hugsanagangur sérfræð- ;
Hestar og hryssur 16 v. og eldri kr. 600—700 (800)
Hestar 4—5 v — 1200 (2000)
Hryssur 4—15 v — 700 (1400)
Tryppi 3 v — 550 (800)
— 2. v — 400 (650)
— 1. v — 300 (500)
Aftan við í svigum eru settar
til samanburðar tölur þær um
mat á hrossum, sem Ríkisskatta-
nefndin hefur nú lagt fram.
Á það hefur verið bent að ó-
hagstætt sé þeim, sem fækka bú-
fé sínu eða hætta búskap að
skattmatið sé lágt, sökum þess
að niðurlags- og söluverð geri
meira en bústofnsrýrnuninni
nemur, er komi fram sem óeðli-
legur tekjuauki. Með því mati,
sem við hér leggjum til, álítum
við að ekkert sé að óttast í þessu
efni, auk þess sem það virðist á
allan hátt eðlilegra að taka frem-
ur tillit til þeirra, sem við bú-
skap eru, en hinna, sem eru að
hverfa frá honum.
Við orðlengjum þetta ekki
meira, en treystum því að hátt-
virt Ríkisskattanefnd sjái sér
fært að gera þær breytingar á
nýútgefnu skattmati búfjár, sem
hér er farið fram á og tilkynni
þær nú þegar yfirskattanefndum.
Málið þolir ekki bið, þar sem
skattanefndir eru nú ýmist tekn-
ar til starfa eða í þann veginn
að hefja störf.
Virðingarfyllst,
Gunnar Þórðarson,
Sverrir Gíslason,
Pétur Ottesen,
Einar Ólafsson,
Sæm. Friðriksson.
Ofanritaðar tillögur um skatt-
mat á búpeningi eru miðaðar við
þær breytingar, sem orðið hafa
á verði landbúnaðarafurða
frá siðasta skattmati. Þessum
tillögum hefir ríkisskattanefnd-
in með bréfi dags. 22. apríl al-
geriega hafnað, en er með, eða
sennilega öliu heldur sérfræð-
ingurinn í nefndinni í landbún-
'aðármálum, bollaleggingar úm,
. ■
ings nefndarinnar í landbúnaðar- ;
málum. j
Meðal fallþungi dilka s. 1. ;
haust var 14.13 kg. Ef bændur I
fá greitt það verð, sem þeim j
er ætlað að fá samkvæmt verð- !
grundvellinum, gerir meðallamb- ■'
ið ekki nema kr. 275.00. Það er **
ekki ástæða til þess að ætla að
ásettu gimbrarnar séu verulega ;
vænni en þau lömb, sem slátrað j
er. Það eru flest hrútar og hafa ;
þeir oftast þyngra fall. Að !
minnsta kosti mun hér ekki muna , ;
meiru en því, sem kann að vanta '
á að bændur fái áætlað grund- ;
vallarverð fyrir sláturféð. !
a
Þá er uppeldiskostnaðarleiðin, ;
að láta uppeldiskostnaðinn skapa j
verðið. í sambandi við það mætti ;
gjarnan athuga, hvaða eignir eru I
metnar með kostnaðarverði til •«
skatts eða söluvefði. Hvernig er ;
það t. d. með húseignirnar. Það i
er ekki ófróðlegt að bera það j
saman að meta búféð með sömu ;
reglu og t. d. húseignir í Rvík. j
Rúmmetrinn í íbúðarhúsi er met- ;
inn á kr. 42.00 til skatts. Það er )
talið að rúmmetrinn í nýju húsi ;
kosti 700—800 krónur. Skattmat- !
ið er þá 5—6% af kostnaðarverði j
nýrra húsa, matið er það sama ;
til hvers sem húsið er notað, þó :
rekin sé í því arðsöm verzlun. '•
En hvernig er svo með vélar, V
veiðarfæri o. fl. o. fl. Eru þessir ;
hlutir metnir til skatts með !
kostnaðarverði eða söluverði? j
Hvernig mundi matið á tvævetru ;
ánni lita út ef hún væri met- j
inn eftir sömu reglu og hús í ;
Reykjavíl^. Kostnaðarverð ærinn- j
ar eins Ög fyrr segir kr. 660— ;
800. Átta hundruð krónur er !
sama og einn rúmmetri í nýju j
húsi metinn til skatts á kr. 42.00. !
Franah. á bls. 10
j^óm nn ^S. ókanvióÁóttlr j
■
m
Píagiófónfeifkar i
«
*
fyrir styrktarfélaga, mánudaginn 9. maí kl. 9,15 síðd. j
í Bæjarbíói, jHafnarfirði.
HÓTEL BORG
otsalurinn
opinn í kvöld til klukkan 11,30
Hófel Borg
Átthagafélag Kjósverja I
m
•
áminnir félaga sína um að tilkynna þátttöku í sameigin- ; *
legu.m fundi 12. maí, með heimamönnum, í síma 3008, ;
fyrir 10. maí. i
HAFNFIRÐINGAR — REYKVÍKINGAR
Gömlu dansarnir
í Góðtemplarahúsinu í Hafnarfirði í kvöld kl. 9.
Góður dansstjóri — Góð hljómsveit
Borðpantanir í síma 9273
Ath.: Hafnarfjarðarbílarnir ganga á hálftíma fresti frá
klukkan 8 til 12,30.
NEFNDIN
Kveniélag Kóteigssóhnar
heldur SKEMMTIFUND þriðjudaginn 10. maí kl. 8 í Sjó- :
mannaskólanum. — Öldruðum konum í sókninni er boðið !
á fundinn. •
STJÓRNIN
BERKLAVÖRN
m
■
Félagsvist og dans í kvöld klukkan 8,30 e. h. í Skáta- !
heimilinu. — Ilcildarverðlaun afhent. :
m
STJÓRNIN ■
Aðventkirkjan
Erindi sunnudaginn 8. maí kl. 5 e. h.
E f n i :
Boðberar sannleikans,
Allir velkomnir.
Júlíus Guðmundsson.
• Werzhsn fil sölu
■
■
Skartgripaverzlun til sölu, neðarlega við Laugaveginn, j
■
ef viðunandi tilboð fæst. — Útborgun kr. 75—100 þús. — j
> ■
Tilboð merkt: „Verzlun — 461“, sendist afgr. Mbl.