Morgunblaðið - 10.05.1955, Blaðsíða 9
Þriðjudagur 10. maí 1955
MORGUNBLAÐIÐ
9
Leikflokkur Gunnars R. Hansens:
Lykill að leyndarmáli
36 millj. kr.
greiðsluafgangi
veitt til
framfaramála
eftir Frederick Knott — Leikstjóri unnar R. Hansen
Xony Wendice og Lesgate.
New York, Róm, Stokkhólmi og
víðar, og hvarvetna verið tekið
afbragðsvel og talinn einn allra
snjallasti sakamálaleikur, er sézt
aefur á leiksviði um áratagi, enda
sr efnisþráðu.'inn spunninn af
miklu hugviti og samtölin af-
burðasnjöu.
Gunnar R. Hansen hefur sett
leikinn á svið og annast leik-
stjórn. Auk þess he'ur nann gert
uppdrættina að ieiktjöldunum og
LEIKFLOKKUR undir stjórn á að sjálfsogðu allan annan veg
Gunnars R Hansen, frumsýndi í og vanda af 'Jeiksviðinu. — Aldrei
Ausíurbæjarbíó s. 1. laugardags- j hekir Gunnar R. Hansen sýnt
kvöld enssan sakamálaleik, er. það betur en að þessu sinni
nefnist „L’vkill að leyndarmáli", j hversu mikilhæfur og fjölhæfur
eftir Frederick Knott. Er þetta 1 leikhúsmað'ur hann er. Sviðsetn-
í fyrsta sinn að leikrit er sýnt ingin er með afbrigðum góð, svo
í Austurbæjarbíó og er það út að maður v.ndrast hversu ágæt-
af fýrir sig athyglisvert,. því að lega honum hefur tekist að hag-
með sýningu þessari var úr því nýta til hms ýtrasta hið grunna
skorið, að hægt er að setja þarna , leiksvið, — án þess að þar gæti
Spennamfi frumsýning í Auslurbæfarbiói,
á svið léikrit með góðum árangri,
ef þau eru ekki fyrirferðarmikil
og sviðsbrevtingar litlar og unn-
nokkurra þrengsla eða pvingun-
ar í staðsetningu. Leiktjöldin eru
einnig einkar góð þó óbrotin séu,
ið er af hagsýni og þekkingu, en og falla vál að efni leiksins. Þá
það hvorttveggja hefur bersýni-
lega verið fyrir hendi að þessu
sinni í ríkum mæli. Auk þess kom
i ljós, að hljómburður hússins er
ágætur fyrir hið talaða mál, en
einnig það er veigamikið atriði.
Austurbæjarbíó rúmar um átta
hundruð manns í sæti og á frum-
Lesgate (Jón Sigurbjörnsson) og Xony Wendice.
er og heildarsvipur leiksins af-
burðagóðu;- svo að þar gætir' hlutverkið til hlítar, enda verður' enn nokkuð óbótavant, sérstak-
fyllsta samræmis, enda eru hlut- j Tony Wendice í höndum hans lega er hann talar hratt. Er það
verkin öll i höndum góðra leik- | minnisstæð persóna og fastmót-
enda og leikurinn auðsjáanlega [ uð, — kalrifjaður og slunginn
prýðilega æfður. j bófi, og alltaf sjálfum sér sam-
Leikurinri gerist í London á kvæmur. Gerfi Gísla er gott, svip
vorum dögum og eru persónurn- brigði hans og viðbrögð eðlileg,
sýningunni var hvert sæti skipað.} ar aðeins fimm, ein kona og fjór- framsögnin skýr og beiting radd-
Voru því fleiri áhorfendur að ir karlmenn. — Efni leiksins arinnar viðfelldnari en áður hef
ur verið. Hefur Gísli unnið hér
athyglisverðan leiksigur.
vandamál flestra ungra leikenda,
en eldist furðufljótt af þeim með
þjálfuninni. Virðist mér Knútur
líklegur til góðra afreka á leik-
sviðinu með aukinni æfingu og
reynzlu.
Lesgate höfuðsmann, hinn
samviskulausa svindlara og ævin '!
týramann, leikur Jón Sigur-
björnsson með mikilli prýði.
Annað veigamesta hlutverk Gerfi hans er ágætt og túlkun
leiksins, Sneilu Wendice, konu hans á þessari óhugnanlegu
Tony s leikur Helga Valtýsdóttir. manngerð örugg og sannfærandi.
Einnig þet+a hlutverk er allmik- Er samleikur hans og Gísla
ið og gerir hinar ýtrustu kröfur Halldórsscnar í 2. atriði 1. þáttar
til leikandans. Frú Helga hefar frábær, enda eitt allra bezta
sýnt það áður að hún býr yfir atriði leiksins.
ágætri leikgáfu og að hún túikar Einar Þ Einarsson leikur,
jafnan hlutverk sín af nærfærni Hubbard leynilögregluforingja. j
og næmum skilningi svo að Manngerð þessi virðist hafa
persónurnar verða raunsannar og fengið fastan svip í leikbók-
I GÆR samþykkti Efri deild Al-
þingis sem lög frá Alþingi frum-
varp ríkisstjórnarinnar um
skiptingu á greiðsluafgangi ríkis-
sjóðs.
Var frumvarpið samþykkt
óbreytt, en í því felst það a®
stórupphaeðum (a veitt til
ýmissa gagnlegra fram-
kvæmda, til greiðslu á skuld-
um ríkissjóðs og í hinn nýja
atvinnutryggingasjóð. Verða 8
millj. kr. veittar til Fiskveiða-
sjóðs og Ræktunarsjóðs, hvorg
um sig, 4 millj. krL tii veð-
deildar Búnaðarbankans, um
G millj. kr. til að greiða fram-
lög ríkissjóðs til brúargerða,
hafnargerða og skólabygg-
inga o. s. frv.
Haraldur Guðmundsson, þing-
maður Alþýðuflokksins, var með
mæltur þessu frumvarpi. Þó tal-
aði hann nokkuð um, að e. t. v.
hefði verið réttara að leggja þetta,
fé fyrir. Hinsvegar bar hann
fram tillögu um að fjárupphæð-
irnar til Fiskveiðisjóðs, Rækt-
unarsjóðs og Veðdeildar Búnað-
arbankans yrðu hver _um sig
lækkuð um eina milljón kr. og
því fé veitt til byggingarsjóðs
verkamanna. Bernharð Stefáns-
son kvaðst ekki geta fallizt á það.
þar sem Fiskveiðisjóður og Rækt
unarsjóður væru undirstaða
framfara í sjálfum höfuðatvinnu-
vegum þjóðarinnar. Þeir sjóðir
yrðu að ganga fyrir öllu öðru,
því að á þeim byggðust stór-
felldar framfarir í atvinnulííi
þjóðarinnar. Enda var tillaga
Haraldar felld með 9 atkv.
gegn 3.
i lifandi. Þessir höfuðkostir koma
menntunum og á leiksviðinu og
Sheila (Helga Valtýsdóttir), Hubbard (Einar Þ. Einarsson)
Xony Wendice (Gísli Halldórsson).
og
þessari leiksýningu en nokkurri verður auðvitað ekki rakið hér,
annari, sem fram hefur farið inn- eins og allc er þar í pottinn búið,
anhúss á landi hér til þessa, j enda væri væntanlegum áhorf-
„Lykill að leyndarmáli“ eða endum lítill greiði með því gerð-
„Dial „M“ for Murder“ eins og ur-
leikurinn heitir á ensku, fjallar, Aðalhlutverkið, Tony Wendice,
svo sem nafnið bendir til, um leikur Gísli Halldórsson. Hlut-
morð og réttarrannsókn út af verkið er mikið og vandasamt og
þvi. Er leikurinn að vísu ekki ekki á annara færi en rnikilhæfra
miklar bókraenntir þó að margt leikara að gera því fyllilega skil.
sé þar sálfræðilega vel athugað, <“*rs^ hefur leyst þá þraut með
hvað best iram í leik frú Helgu Einar túlkar hana í samræmi við
í hlutverki Sheilu. Hún freistast það. En leikur hans er einkar
ekki til sterkra leikbragða til góður, enda er Einar orðinn
þess að tjá tilfinningar sínar, þjálfaður leikari og hlutgengur
én beitir 'vipbrigðum, rödd og vej
látbragði á svo augljósan og þó j Sverrir Thoroddsen hefur snú-
eðlilegan hátt, að engum getur jg leiknum á íslenzku. Ég hef
dulist hvað innifyrir býr. Hún j ekki £tt bess kost ag jesa þýg.
lifir hlutverkin og leikur hennar inguna, en ég gat ekki betur
er oruggur og hnitmiðaður og heyrt, en að hún væri ágætlega
röddin þægileg en framsögnin gerð, á góðu og lipru máli.
ekki alltaf jafn greinileg. Með Hinn mik]i mannfjöidi tók
hlutverki ressu hefur Helga auk- jeiknum afburðavel. Voru leik-
íð mjög hróður sinn sem leik- stjóri og leikendur kallaðir fram
kona og r, a vissulega mikils af að lokum hvað eftir annað og
henni vær.to í framtíðinni. | ákaft hylltir með blómum og
Knútur Magnússon leikur Max dynjandi lófataki svo að undir
Halliday, ungan ritliöfund, er tók í húsinu. Virtust menn sam-
verið hefur í vinfengi við Shelu. I mála um það að leiksýningin
Knútur hefur litið leikið áður og hefði verið óvenjulega heilsteypt
aldrei jafn viðamikið hlutverk
sem þetta Hann er geþekkur
og bráðskemmtileg.
Sigurður Grímsson.
en hann er afar spennandi frá
upphafi til enda og svo meistara-
lega á efmnu haldið, að enda
þótt áhorfendum sé snemma í
leiknum gefið til kynna hver
hinn seki sé, þá slaknar samt
aldrei á spennunni eitt andartak
þar til yfir 'ýkur. Mátti og heyra
það á frumsýningunni hversu
föstum tökum leikurinn tók
áhorfendur því að í salnum ríkti
djúp þögn milli þess sem áhorf-
endur klönpuðu leikendunum lof
í lófa.
Leikur bessi var fyrst sýndur
í sjónvarpi í Bretlandí og vakti
þá geisiathygli. Síðan var hon-
um hagræ*t fyrir leiksvið og var
hann fyrsti sjónvarpsleiKurínn er
sýndur var á leiksviði þar í landi
(árið 1952). Ekki var fögnuður-
inn minni er leikurinn hafði ver-
ið fluttur á leiksviðið, og síðan
hefur hann verið sýndur víða um
heim, svo sem á Broadway í
ungur mrour og leikur hans
furðu góður, en ekki misbresta-
ágætum. Hann skilur laus. Einkum er framsögn hans
HÚSFYLLIR var. á söngskemmt-
un þýzka söngvarans Dietrich
Fischer-Dieskau í Austurbæjar-
bíói í gærkvöld en það var önn-
ur söngskemmtun hans hér að
þessu sinni á vegum Tónlistar-
félags Reykjavikur. Undirleik
annaðist hinn frægi enski píanó-
leikari Gerald Moore.
Tilkynnt var í upphafi tón-
leikanna, að efnisskráin hefði
breytzt á síðustu stundu og söng'
Dieskau tvo lagaflokka eftir
Schubert og Schumann við ljóð
eftir Heine: „Swanegesang“ og
„Dichterliebe“.
Þessum heimsfrægu listamönn-
um var tekið af mikilli hrifn-
ingu áheyrenda og voru þeir
ákaft hvlltir og kallaðir fram
hvað eftir annað. Söng Dieskau
aukalag.
Listamennirnir munu halda á-
fram ferð sinni í fyrramálið til
London, en eins og áður hefur
verið skýrt frá komu þeir hér
á heimleið úr söngför um Banda-
rikin. Hafa þeir verið öllum tón-
listarunnendum hér hinir mestu
aufúsugestir.
Halliday (Knútur Magnússon), Sheila og Tony Wendice.
Berldavöm
HAFNARFIRÐI — Hér í Firðin-
um hefir nú starfað um tveggja
ára bil félagið Berklavörn. —
Hefir það haldið uppi töluverðu
félagslífi, t. d. haft spilakvöld
einu sinni í mánuði, ■— og bazar
hélt félagið í vetur, sem var með
hinum mestu ágætum. Kom inn
um 8 þúsund krónur. — Verður
, helmingur þess f jár notaður til
j styrktar beT-klasjúklingum hér í
j bæ, en hinn hlutinn rennur í sjóð
í Reykjavík. sem styrkir berkla-
sjúklinga.
Aðalfundur Berklavarnar verð-
ur á fimmtudaginn í Alþýðuhús-
inu, og hefst hann kl. 8,30. Fé-
lagsmenn eru hvattir til að fjöl-
menna. —G.E.
KabareH ísl. tóna
á Akureyri
AKUREYRI. 9. mai. — Hingað
kom í gærmorgun loftleiðis
Kabarett íslenzkra tóna, í Reykja
vík og hafði hér fjórar skemmt-
anir í Nýjabiói. Vai; síðasta
skemmtunin kl. 11,30 í gærkvöldi.
Síðan hélt flokkurinn flugleiðis
suður aftur.
Aðsókn var góð og skemmtun-
fnni vel tekið. Þótti kabarettinn
góð tilbreytni í skemmtanalífinu
hér á Akureyri. -—H.Vald.
Krícn er komin
SÚ fregn ílaug fyrir i gærmorg-
un að krían væri komin. Var hún
staðfest er á daginn leið. Mun
það eins og jafnan áður vekja
almennan fögnuð og verða talið
til hinna nestu tíðinda.