Morgunblaðið - 11.05.1955, Side 1
16 síður
43 árgangur
105. tbl. — Miðvikudagur 11. maí 1955
Prentsmiðja Morgunblaðsins
mmm
Kaúpmannahöfn 10. maí.
SAMKOMULAG náðist í fær-
eysku læknadeilunni í kvöld. —
Tveir danskir læknar eru þegar
iagðir af stað áleiðis til Klakks-
víkur til þess að taka við lækn-
isembættinu af Halvorsen.
Samkomulagið, sem gert hefir
verið er þett.a:
Halvorsen :fer, og dönsku lækn-
arnir taka við, annar við sjúkra-
húsinu, en hinn verður héraðs-
læknir.
Robæk Nielsen, sem skipaður
hafði verið til þess að taka við
læknisembættinu af Halvorsen,
verður hvattur til þess að segja
embættinu iausu. Með því verður
Halvorsen gert kleift að sækja
um embættið og verður honum
veitt embættið að því tilskyldu,
að hann hafi áður náð samkomu-
lagi við danska læknafélagið um
ágreining þann, sem uppi hefur
verið milli þess og hans.
Danskur dómari verður lát-
inn kynna sér, hvort ástæða sé
til þess að höfða mál gegn ein-
um eða fleiri Klakksvíkingum
vegna ofbeldisaðgerða. En geng-
ið er út frá því, að sýnd verði
miskunn í þessum sakamálum,
enda hætta á að annars hefjist
óeirðir að nýju.
90 hundraðshlutar af fylgis-
mönnum Halvorsens eru taldir
hafa verið fylgjandi málamiðl-
unartillögunni.
í NTB fregn frá Klakksvík
segir, að æstustu fylgismenn
Halvorsens séu óánægðir, en ann-
ars sé sú skoðun almenn meðal
beggja aðila að Klakksvíkingar
hafi hagnast mjög af samkomu-
laginu.
Lögregiuskipið ,,Parkeston“,
verður hvatt heim undir eins og
dönsku læknarnir hafa tekið við
af Halvorsen.
íslendingar vilja þjóðlega uppbyggingu
í anda Sjálfstæðisstefnunnar
Yfirburðir Siólfstæðismonna
í eldhnsdagsnmræðnnnm
TÓKÍÓ 10. maí — Amerslki flug-
herinn skýrir frá því, að tvær
MIG þrýstiloftsflugvélar úr flug-
her Kínverja, hafi verið skotnar
I niður á alþjjóðaleið við strend-
ur Norður Kóreu og sú þriðja
l hafi laskast og sést hrapa í sjó.
Allar amerísku flugvélarnar
komu heim heilu og höldnu.
| Kínverska útvarpið segir, að
ein amerísk flugvél hafi verið
skotin- niður og tvær laskaðar og
,að orrustan hafi verið háð yfir
kínverskri landhelgi.
! Orrusta var háð í morgun milli
3 amerískra Sabre flugvéla og
16 MIG flugvéla.
ff
Bjarni Benediktsson
Kosninaahorfur
r
I
LONDON 10. maí — íhaldsmenn
hafa unnið lítilsháttar á í bæjar-
og sveitastiórnarkosningum, sem
fóru fram á mánudaginn. Þótt
ávinningurinn sé lítill, telja í-
haldsmenn hann þó vita á gott
í hinum almennu þingkosning-
um, sem fram eiga að fara 26.
þ. m.
Talið er að sigurmöguleikar
Ihaldsmanna muni aukast mjög,
ef úr því verður að haldinn verð-
ur fundur hinna fjögurra stóru.
Áhugi almennings fyrir kosn-
ingunum vmðist æði lítill, enn
sem komið er. NTB
Varsjárbsndalag
VARSJÁ 10. maí. — Bulganin,
Molotoff, Zhukoff og Konev hers-
höfðingi eru allir staddir í Var-
sjá um þessar mundir til þess
að stofna hernaðarbandalag 8
leppríkja Rússa í Austur-Ev-
rópu. Samankomnir í Varsjá eru
einnig forsætisráðherrar, utan-
ríkisráðherrar og landvarnaráð-
herrar allra hinna átta ríkja,
sem eru: Austur-Þýzkaland,
Pólland, Rúmenía, Búlgaría,
Ungverjaland, Tékkóslóvakía,
Albanía, auk Sovétríkjanna.
-4>
£den, Eisenhower
Bulgnnin, Fuure
hittust í júli
LONDON, 10. maí.
EISENHOWER forseti hefir fyrir sitt leyti fallizt á fjór-
veldafund æðstu manna og rússneska fréttastofan skýrði
í kvöld frá boði vesturveldanna þriggja tii þessa fundar,
með þeim orðum, að Rússar hefðu lengi verið þess fýs-
andi, að slíkur fundur yrði haldinn.
Líklegt er talið að fjórveldafundurinn verði haldinn í
júlí, sennilega í Sviss og að hann standi í 3—4 daga. Þar
verða lagðar línurnar í hinum ýmsu vandamálum í stórum
dráttum, en utanríkisráðherrar fjórveldanna verða síðan
látnir vinna úr þessum „línum“ í einstökum atriðum.
Eisenhower mun hafa lagt til að rætt verði á fjórveldafund-
inum um endursameiningu Þýzkalands, um ráðstafanir til þess
að draga úr viðsjám í heiminum og um afvopnun, einkum með
hliðsjón af atomvopnunum.
EKKERT SAMKOMULAG ENNÞÁ
Fullvissa um samþykki Rússa Við boði vesturveldanna til fjór-
veldafundarins fæst sennilega ekki fyrr en á sunnudaginn, en
þá hittast þeir í Vínarborg, Molotoff, McMillan, Pinay og Dulles.
Hafa allir þessir aðilar fallizt á að hittast þennan dag í Vínar-
borg til þess að undirrita friðarsamninga við Austurríki.
Samkomulag hefir ekki tekizt enn milli sendiherra fjórveld-
anna, sem hafa haft Austurríkissamningana til athugunar undan-
farið, ágreiningur er um 35. greinina er fjallar um eignir Þjóð-
verja í Austurríki, en sú skoðun var almenn í París í dag, að
þetta atriði myndi ekki geta valdið því að dráttur yrði á undir-
skrift samninganna.
Utanríkisráðherrar Atlants-
hafsbandalagsins ræddu í dag
boðið til Rússa, og ennfremur
ORÐRETT BOÐSBREFIÐ
TIL RÚSSA
„Ríkisstjórnir Frakklands,
hlýddu þeir skýrslu Dullesar um Bretlands og Bandaríkjanna
horfurnar við Formosu Er sagt, telja að tími sé nú til þess kom.
r, r.lrtTY'f' I o I 11 i 1 I on n yy n nx. r—I v»n rf 1 n
að skýrsla Dullesar hafi dregið
mjög úr ugg manna. Yfirleitt er
litið svo á að fundur Atlantshafs-
ráðsins hafi verið óvenju árang-
ursríkur og því þakkað, hversu
opinskáir menn voru í ræðum
sínum.
Dulles lagði á það áherz'lu að
Kínverjar væru mun herskárri
heldur en Sovétríkin. Hann
sagði að Bandaríkjamenn myndu
verja eyjarnar Quemoy og Matsu,
ef sýnt þætti að árás á þær væri
þáttur í heildarárás á Formósu.
En ef Kínakommúnistar væru til
þess búnir að hefja viðræður um
Quemoy og Matsu sérstaklega,
án þess að Formósa og Fiski-
mannaeyjarnar kæmu þar við
sögu, þá væru Bandaríkjamenn
inn að hefja nýtt átak til þess að
leysa hin miklu vandamál, sem
steðja að oss. Vér bjóðum þess
vegna Sovétríkjunum að samein-
ast oss í tilraun til þess að eyða
ágreiningsefnum vor í milli.
Vér viðurkennum, að lausn
þessara vandamála útheimtir
tíma og þolinmæði. Þau verða
ekki leyst á einum fundi eða í
skyndi. Sannleikurinn er sá að
sérhver tilraun, sem þannig yrði
gerð, myndi draga úr raunveru-
legum framförum til lausnar
þeirra. Þess vegna teljum vér að
verða myndi til gagns að reyna
nýja aðferð í meðferð þessara
vandamála.
Framh. á bls. 12
Úr ræSum Bjarna Benedikfssonar déms-
málaráðherra og ióhanns Hafstsins.
INAR almennu stjórnmálaumræður, sem fóru fram undan-
farin tvö kvöld og lauk í gærkvöldi, sýndu mjög greinilega
hinn mikla mun á starfi og baráttu Sjálfstæðisflokksins og ríkis-
stjórnarinnar annars vegar, og hinna sósíalisku flokka hins vegar.
Fulltrúar Sjálfstæðismanna í umræðunum í gærkvöldi voru þeir
Bjarni Benediktsson dómsmálaráðherra og Jóhann Hafstein 5.
þingmaður Reykvíkinga. Gerðu þeir glögga grein fyrir stefnu og
starfi ríkisstjórnarinnar að fjölmörgum hagsmunamálum almenn-
ings og sýndu fram á, hverju einörð barátta Sjálfstæðismanna fyr-
ir framförum og umbótum í landinu hefir áorkað á undanförnum
árum. Sérstaklega gerðu þeir raforkumálin, húsnæðismálin og
almenn atvinnumál að umræðuefni. En í öllum þessum málum
hefir Sjálfstæðisflokkurinn haft giftudrjúga forystu um langt árabil.
Þeir Bjarni Benediktsson og Jóhann Hafstein vöktu einnig
athygli á því í ræðum sínum hversu óraunhæft og innantómt
væri allt tal um hina svokölluðu vinstri stjórn. Vinstri flokk-
arnir væru ekki aðeins sjálfum sér sundurþykkir heldur og
margklofnir sjálfir.
1 RÆÐA DÓMSMÁLARÁÐ-
HERRA
Bjarni Benediktsson dómsmála
ráðherra talaði í fyrstu ræðuum-
ferð af hálfu Sjálfstæðismanna.
Rakti hann störf ríkisstjórn-
arinnar, forystu hennar um áuk-
ið athafnafrelsi og undirbúning
framkvæmda í raforkumálum og
húsnæðismálum. Minntist hann í
: því sambandi á fyrstu tillögu-
< mennina um allsherjar raf-
: magnsvirkjun í sveitum landsins,
þá Jón heitinn Þorláksson og
Jón Sigurðsson á Reynistað.
Sjálfstæðismönnum hefði verið
það mikið fagnaðarefni, sagði
Bjarni Benediktsson, að samn-
ingar skyldu takast milli núver-
andi stjórnarflokka um myndar-
legar framkvæmdir í þessum
þýðingarmiklu málum. Breytti
það engu um áhuga þeirra fyrir
framkvæmdunum, að svo vildi til,
að Framsóknarmenn fengu til
stjórnar þau ráðuneyti, er þessi
mál féllu undir.
Jóhann Hafstein
□-
-□
NOREGSFFRÐ
F0R5ETA ÍSLANDS
OSLÓ 10 maí: — Dagskrá ís-
lenzku forsetaheimsóknarinnar
til Noregs dagana 25.—27. maí
var birt í dag.
Eftir móttökur kl. 12 á hádegi
25. maí, veiður snæddur árdeg-
isverður í konungshölhnni, lagð-
ur blómsveigur á minnismerki
yfir fallna Norðmenn, ráðhúsið
heimsótt og um kvöldið verður
veizla í höllinni, þar sem boðnir
verða erlendir sendiherrar. Þ.
26. maí verður háskólinn sóttur
heim, árdegisverður verður etinn
í Skaugun,, víkingaskipin gömlu
verða skoðuð, kvölduverður et-
inn í konungshöllinni, en síðan
verður hátiðasýning í Þjóðleik-
húsinu. — Föstudaginn 27. maí
verður málverkasafn ríkisins
skoðað. Konungshjónin eta ár-
degisverð í boði forsetahjónanna.
Síðan verðnr boð inni í íslenzka
sendiráðinu fyrir íslenzka ræð-
ismenn í Noregi og íslendinga
búsetta í Noregi. NTB
□-
-□
REYNT AÐ KOMA AF
STAÐ KLOFNINGI
Dómsmálaráðherra minntist
síðan á það, að þeir menn væru
til, sem vildu spilla samstarfi
tveggja aðalflokka þjóðarinnar
um framgang hinna mestu nytja-
mála. Þessir menn legðu m. a.
kapp á það að halda því fram,
að málefni þau, sem Sjálfstæðis-
menn hefðu fjallað um væru
harla lítilsvirði. Minntist hann
í því sambandi á árásir Tím-
ans á sig vegna stjórnar sinnar
á utanríkismálunum áður fyrr,
og á fjármálastjórn Jóhanns Þ.
Jósefssonar. Enn fremur ræddi
hann ýtarlega skrif hinna svo-
kölluðu • vinstristjórnarmanna
um dómsmál og réttarfar. En öll
mótuðust þau af furðanlegri van-
þekkingu á frumatriðum réttar-
fars og stjórnarskipunar.
ENGIN TILVILJUN
Bjarni Benediktsson minntist
því næst nokkuð á hina marg-
umræddu samvinnu milli vinstri
flokkanna í landinu. Hann sýndi
fram á, hvernig Alþýðuflokkur-
Framh. á bls. 2