Morgunblaðið - 12.05.1955, Side 1

32 síður (2 blöð)
43 árgangur
106. tbl. — Fimmtudagur 12. maí 1955
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Hlikið fjölfinereni á HeimdaSlarfundi í gær
Þrir andlegir forystnmenn þjóðnrinnnr fiettn ofnn nf
menningnrkúgun kommúnistn i frúbærnm ræðum

ÞingSansiiIi1 i gær
Alþingi hefur afgreitt
fjölda framfaramála
OVENJULEGA létt var yfir þingfundi í Sameinuðu Alþingi í
gær. Enda engin furða þar sem þetta var síðasti dagur þings-
ins og skyldu þinglausnir fram fara. Inn á milli dagskráratriða,
ef svo mætti segja, utan dagskrár, skiptust þingmenn á gaman-
yrðum og var léttur blær yfir þeim orðum, engin veruleg keskni,
enda er það venja að síðasta dag þingsins eru allir tiltölulega góð-
ir vinir, þótt menn greini á um þjóðmálin. Og eftir langt þing
er það nokkur lausn fyrir menn, hversu gagnleg sem málin hafa
verið, að fá nokkum stundarfrið.
FYRIRSPURN Á ÞRETTÁNDU ®
STUNDU
Er lokið var afgreiðslu síð-
ustu málanna, lýsti þingforseti
l>ví yfir að nú færu fram þing-
lausnir. Að vísu hafði einn þing-
maðurinn, Gunnar M. Magnúss,
Þá á síðustu stundu lagt fram
tvær fyrirspurnir til ríkisstjórn-
arinnar, en ekki þótti þó fært
að fresta þinglausnum um eina
viku þeirra vegna. Féllu fyrir-
spurnir blessaðs leiðinlegasta
þingmannsins því óbættar hjá
garði.
236 ÞINGFUNDIR
Þvínæst gekk Forseti íslands,
Ásgeir Ásgeirsson, í salinn. —
Þá hóf Jörundur Brynjólfsson,
forseti Sameinaðs þings, að rekja
störf þingsins. Á vetrinum hafa
89 fundir verið haldnir í Nd, 88
í Ed, 59 í Sþ eða samtals 236
þingfundir.
AFRIT FRUMVARPANNA
Lögð voru fram 51 stjórnar-
frumvörp og 136 þingmannafrum-
vörp. Afgreidd voru 46 stjórnar-
frumvörp og 27 þingmannafrum-
vörp eða alls 73 lög. Fellt var
eitt þingmannafrumvarp, af-
greidd með rökstuddri dagskrá
1 stjórnarfrumvarp og 4 þing-
mannafrumvörp. 4 stjórnarfrum-
vörp urðu ekki útrædd og 53
þingmannafrumvörp.
60 þingsályktunartillögur voru
bornar fram' og 24 þeirra sam-
þykktar sem ályktanir Alþingis.
22 fyrirspurnir voru bornar
fram og voru þær allar útrædd-
ar nema þær tvær, sem útbýtt
var á lokadegi þingsins.
Mál til meðferðar í þinginu
voru 205 og tala prentaðra þing-
skjala 802.
MIKLAR AUKNAR
HAGSBÆTUR
Þetta þing hefur setið óvenju-
lega lengi og eru vissar ástæður
til þess, sem öllum er kunnugt
um. En frá því hafa líka komið
fjölmörg merkileg lög. Varð það
ljóst af skýrslu forseta að þetta
þing hefur samþykkt miklar
auknar hagsbætur þjóðinni til
handa í ýmsum greinum.
HELZTU FRAMFARMÁLIN
Meðal laga, sem hann nefndi,
eru þessi helzt:
v 1) Ráðstöfun á 35 millj. kr.
áYeiðsluafgangi ríkissjóðs árið
lj#54. Var fénu varið til marg-
f Framh. á bls. 2
• RÓMABORG, 11. maí. —
Hinn nýi forseti Ítalíu, Giovanni
Gronchi, sór í dag embættiseið
sinn frammi fyrir báðum þing-
deildum ítalska þingsins.
Fréttaritari brezka útvarpsins
skýrir svo trá, að Mario Scelba,
forsætisráðherra muni á morgun
ganga á fund forsetans og. leggja
fram lausnarbeiðni stjórnar
sinnar. ítölsk blöð ræða nú,
hvort forsetinn muni taka Iausn-
arbeiðnina sem hvert annað
formsatriði og biðja stjórnina að
sitja áfram eða hann taki lausn-
arbeiðnina gilda á þeim forsend-
um, að núverandi samsteypu-
stjórn sé ekki fær um að sitja
áfrám.
Klokksvíkingar ónægðir með
úrslit læknadeilunnar
— „en nokkur vonbrigði lýstn sér í svip
margra . . . “
Einkaskeyti til Mbl.
í GÆR barst blaðinu skeyti
frá Heinesen, hafnarstjóra í
Klakksvik, og skýrir hann þar
nokkru nánar frá lyktum
læknadeilunnar í Klakksvik.
Segir hann þar, að nú hafi
endanlega verið komið á sátt-
um og hafi báðir deiluaðiljar
— færeyska landsstjórnin og
bæjarstjórnin í Klakksvík —
undirritað friðarskilmála.
Hafi læknaskiptin farið mjög
friðsamlega og prúðmannlega
fram. Halvorsen fari nú í
þriggja mánaða orlof, en muni
síðan sækja um stöðuna, er
hún verður auglýst laus til
umsóknar.
Er dönsku læknarnir tveir, er
taka við embætti sjúkrahúss-
læknis og héraðslæknis, stigu
á land í Klakksvík, tók bæj-
arstjórnin á móti þeim. Auk
bæjarstjórnarinnar var enginn
staddur á hafnargarðinum
nema nokkrir blaðamenn.
Hins vegar höfðu bæjarbúar
fylkt sér fyrir ofan hafnar-
garðinn. Nokkur vonbrigði
lýstu sér í svip margra. Mann-
fjöldinn vék samt hiklaust til
hliðar fyrir læknunum, og
komust þeir klakklaust til
sjúkrahússins. Þar tók Olaf
Halvorsen á móti þeim, sýndi
þeim sjúkrahúsið og gaf þeim
nauðsynlegar leiðbeiningar.
„Barmur“, ónýti togarinn, er
lagt var í hafnarmynnið, hefur
nú verið fluttur að hafnar-
garðinum. Allt sprengiefni
hafði verið tekið úr höfninni
sunnudaginn 1. maí, en hins
vegar var „Barmur“ látinn
liggja kyrr, svo að hægt væri
að bregða skjótt við, ef horfur
versnuðu aftur í keknadeii-
unni. Kleift var að koma
sprengiefni og öðrum hindr-
unum fyrir í hafnarinynninu
aftur á tæpum tveim klukku-
stundum.
SÖGUSAGNIR hafa hermt, að
Halvorsen hyggðist eyða or-
lofi sínu á íslandi og í Eng-
landi, en hann mun fara til
Danmerkur í þessa þrjá mán-
uði.
DANSKI fjármálaráðherrann
Kampmann hefir unnið mjög
Þjóðin verður að sameinast
um þjóðþrif og styrhja
unga íistamenn til sjólf-
stæðrar tjúningur
GÍFURLEG aðsókn var að hinum almenna fundi Heimdallar
sem haldinn var í gær í Sjálfstæðishúsinu, þar sem W-
ræðuefnið var áróður og skemmdarstarfsemi kommúnista i kb
lenzku menningarlífi.
Menn væntu þess að ræðumennimir, sem voru kunnir rtt*
höfundar og ræðumenn, myndu taka á þessu máli af alþekiUrt
rökvísi. Enda urðu áheyrendur ekki fyrir vonbrigðum. Ræð-
ur þeirra allra voru óvenjulega vel samdar og sýndu þeir glöggt
hvílík hætta íslenzkri menningu er búin bæði af opinberri Og
grímuklæddri niðurrifsstarfsemi kommúnista.
Hin mikla aðsókn að þessum fundi sýnir að íslenzkir mennta-
menn vilja ekki lengur þola það ofbeldi og þá skemmÁHC-
starfsemi, sem Kristinn Andrésson og hans lið fremur í fe-
lenzku menningarlífi. Almenningur krefst þess að bokmenwt-
ir og listir fái að þróast lausar úr viðjum pólitísks ofstætdill
Þessi áhugi fyrir menningarmálum þjóðarinnar sýnir einnig,
að skáld og listamenn munu eignast það griðland og skjól, sem
þeir þurfa til þess að hefja íslenzka menningu á æðra sttg,
í frjálsræði listanna.
Þorvaldur Garðar Kristjánsson
formaður Heimdallar, setti fund-
inn og gat þess í upphafi að til
háns væri boðað til að vekja at-
hylgli á þessum þætti kommún-
ismans, niðurrifsstarfi menning-
ar vorrar.
ROTSTARF KOMMÚNISTA
Fyrstur tók til máls Krist-
þarft og gott starf með má"la°-!mann Guðmundsson. Hann rakti
miðlun sinni, er nú hefir orðið Það einkum í ræðu sinni, hvermg
til þess, að læknadeilan leyst- : áróðursstarfi kommúnista hefði
1 verið háttað. Þeir hafa lagt ofur-
kapp á að grafa undan menning-
arlífi þjóðarinnar. í þessu skyni
hafa þeir einkum ráðist inn í
stétt kennara og listamanna.
Um það leyti sem kommúnist-
ar voru að hefja starfsemi sína
hér, áttu ýmsir rithöfundar og
listamenn erfitt uppdráttar. —
Sumir þeirra urðu jafnvel að
flýja land og rita á erlendum
vettvangi. Þessir menn áttu illa
ævi, voru beizkir í lund. Komm-
únistar ýttu undir þá beizkju og
lofuðu gulli og grænum skógum.
Með því náðu þeir yfirráðum
yfir samtökum listamanna og þá
hófu þeir skefjalausar ofsóknir
gegn þeim listamönnum, sem ekki
vildu beygja sig fyrir þeim.
Síðan hafa margir beztu rit-
höfundar landsins legið undir vís-
indalegri rógsstarfsemi þeirra. —
Þeir eru rægðir utanlands sem
innan. Þessi rotstarfsemi er ófög-
ur og er önnur hlið á henni að
draga dár og gera lítið úr erfða-
menningu þjóðarinnar.
Guðmundur G. Hagalín hóf mál
sitt með tveimur líkingum úr
Snorra-Eddu og Biblíunni. Hann
minnti á það að Þór hefði misst
hamarinn Mjölni til jötna, er
hann svaf og Eilistear náðu höfuð
hári Samsons og sviftu hann
þannig krafti sínum, af þvi að
hann hlustaði á fagurgala og lét
konu svæfa sig.
Eins kvað hann þjóðina ekki
hafa haft andvara, á sér, þegar
ist. Klakksvíkurbúar eru á-
nægðir með úrslit málsins,
segir Heinesen.
HEINESEN lýkur skeyti sínu
með beztu kveðjum til íslend-
inga og þökk fyrir s i ð-
ferðilegan styrk, er ís-
lendingar hafi veitt Klakks-
víkingum í deilu þessari —
einkum vill hann þakka Vest-
mannaeyingum í þessu efni.
ÞÓRSHÖFN, 11. maí.
VIGGÓ KAMPMANN, fjár-
málaráðherra Dana, fór í
kvöld frá Færeyjum með
danska lögregluskipinu
„Parkeston“, er mun sigla til
Stavanger, en þaðan fer Kamp
mann flugleiðis til Kaup-
mannahafnar. Halvorsen fer
n. k. föstudag eða laugardag
til Kaupmannahafnar með
danska gufuskipinu „Trond-
hjem“. í viðtali við frétta-
mann danska blaðsins „Poli-
tiken“, segir Halvorsen, að
hann muni aldrei framar snúa
aftur til Færeyja.
Flestir dönsku lögreglu-
mannanna snúa heim aftur
með „Parkeston“, alls voru
þeir 130. Tín venjulegir lög-
regluþjónar, fjórir rannsókn-
arlögregluþjónar og einn
rannsóknarlögregluforingi
verða samt um ltyrrt til að
vera lögreglustjóranum í
Þórshöfn til aðstoðar svo lengi
sem hann óskar.
jötnar kommúnismans sátu iMfl
menningu þjóðarinnar.
Síðan dró rithöfundurinn upp
mynd af því, hvernig umhöífs
yrði hér á landi, ef kommúnistar
tækju völdin Þá yrði það senMi-
lega fundið upp að íslenzkan vaeri-
slavneskt mál og íslendingasög-
urnar skrifaðar í Garðaríki. Þöss
vegna yrði t. d. Gerpla lýst
skemmdarverk gegn sósíalisman-
um, en höfundurinn mylfdi
sleppa, því að hann væri staddur
í Svíþjóð og ákvæði nú skyndi-
lega að fara með bandarískri
flugvéi til Kaliforníu. Var þessi
lýsing Guðmundar bráðskemmti-
leg á köflum, en þó fól hún í sér
sorglegan sannleika.
GUDSTRÚ EDA VALDA-
ÓFRESKJA
Sr. Sigurður Pálsson í Hraun-
gerði talaði síðastur frummæl-
enda. Hann ræddi það nokkuð,
hver ætti að vera tilgangur rík-
isins. Hvort það ætti að vera til
fyrir sjálft sig eða fyrir fólkiS.
Sagði hann, að snemma hefðu
komið fram kenningar um að rík-
ið ætti að vera samsett af nauð-
syni, skynsemi og rétti. Það
ætti að standa í þjónustu mann-
anna undir Guð.i Það vald, sem
losaði sig við Guð, yrði alls-
eyðandi ófreskja, því að í Guði
er velferð mannanna og sá, sem
hafnar Guði, hafnar um leið öll-
um þeim dyggðum og hugsjónum,
sem í sambandi við hann eru.
Þá gat hann þess, að fregnir
berast frá Rússlandi um mót-
spyrnu gegn valdaófreskjunni',
sem þar ræður. Þannig hefðu
frégnir borizt af því nýlega að
í fangabúðum einum þar í landi
skiptust menn í fjóra hópa. í
fyrsta lagi trúaða rússneska
æsku, 2) Leninista, sem telja að
nútíma kommúnistar hefðu svik-
ið stefnu Lenins, 3) utankirkju-
menn ýmsa og sértrúarmenn og
4. flokkurinn, sem er fjöldi ungra
.Franih. á bls. 2