Morgunblaðið - 15.05.1955, Qupperneq 1

43 árgangur
109. — Sunnudagur 15. maí 1955.
PrentsmiSJa Morgunblaðsins
24 síður og Lesbók
V.-Þýzkaland / samstarfi við lýðræðisk>jóðir
Tító off sovézkir ráðamena
vJ
ræðast við í Bekrad
o
— / fyrsta sinn síðan 7948 er
Júgóslavia var rekin úr Kominform
Belgrad, 14. maí.
ÆÐSTU menn Ráðstjórnarríkjanna munu í lok þessa mánaðar
halda til Belgrad til fundar við Tító marskálk. Tilgangur
fundarins er að bæta samkomulagið milli þessara tveggja landa,
en sambúðin hefur verið nokkuð rysjótt undanfarið. Forustumaður
sovézku sendinefndarinnar verður Kruschev, aðalritari rússneska
kommúnistaflokknum. í sendinefndinni verða m. a. forsætisráð-
herrann Bulganin og aðstoðarutanríkisráðherrann Gromyko. Tító
marskálkur verður forustumaður sjö manna nefndar, er sitja mun
þessa ráðstefnu af hálfu Júgóslava. Er þetta í fyrsta skipti, sem
Tító og sovézkir valdamenn ræðast við síðan 1948.
fær fullt
i
Myndin er tekin á fundi þeim í Atlantshafsbandalaginu, er V-Þýzkalandi var fermlega veitt aðild ■
að því. Fánar aðildarríkjanna hanga fyrir enda fu idarsalarins yfir merki NATO-landa. Yzt til hægri;
sitja fulltrúar íslands: dr. Kristinn Guðmundsson, uianríkisráðherra, og Pétur Benediktsson, sendi- I
herra í París. — Sem kunnugt er, voru væntanlegir síðdegis í gær hingað til lands í stutta heimsókn
allir fastafulltrúar aðildarríkjanna í A-bandalag'nu. Munu þeir skoða mannvirki á Keflavikurflug-
velli, en aka síðan tii Reykjavíkur og sitja kvöldjoð utanríkisráðherra.
RáHstjórnin og sjö leppríki gera
með sér hernalarbandalag
— Svar kommúnísku ríkjanna við
löggildingu Parísar-samninganna
VARSJÁ hafa Ráðstjórnarrík- senn á stofn hernaðarbandalagi
in og sjö önnur Austur-Ev-
rópuríki undirritað gagnkvæman
varnar- og vináttusamning. Einn-
ig var undirritaður sáttmáli, er
gerir ráð fyrir, að herjar þessara
ríkja verði allir áettir undir sam-
eiginlega herstjórn.
Er nú lokið Varsjár-ráð-
stefnunni, er setið hefur und-
anfarna daga á ráðstólum und-
ir forsæti rússneska forsætis-
ráðherrans Bulganins. Greini-
lega kom fram, að varnar-
bandalag þetta er svar komm-
únisku ríkjanna við löggild-
ingu Parísar-samninganna.
★ ★ ★
Að aflokinni Moskvu-ráðstefn-
unni í september í fyrra var til-
kynnt í Moskvu, að komið yrði
A-Evrópuríkja, ef Parísarsamn-
ingarnir yrðu staðfestir. Auk
Ráðstjórnarríkjanna undirrituðu
varnarsamning þennan Pólland,
Tékkóslóvakía, Ungverjaland,
Rúmenía Búlgaría, Albanía og
A-Þýzkaland.
Raunverulega má segja, að
herjar þessara landa — sem
álitnir eru um 1 milljón manns
— hafi verið undir yfirstjórn
Rússa síðan styrjöldinni lauk.
Segja má því, að þessi til-
kynning um „sameiginlega yf-
irherstjórn“ landanna sé að-
eins formsatriði — raunveru-
lega hafi slík yfirhersljórn
verið í leppríkjunum frá
styrjaldarlokum.
Hramh. á bla ?
TÓKÍÓ — Rússar sprengdu ný-
lega vetnisprengju í Mið-Síberíu,
segir í tilkynningu frá stjórn
læknafélagsins í borginni Sapp-
oro á eyjunni Hokkaido í Japan.
Skýrir stjórn læknafélagsins svo
frá, að geislavirkt ryk hafi fallið
á eynni milli 9. og 13. apríl, en
á þeim tima var austlæg átt. í
rykinu fundust sömu frumefni og
í því ryki, er féll, eftir að Banda-
ríkjamenn höfðu sprengt vetnis-
sprengju í tilraunaskyni á eyja-
klasa í Kyrrahafinu i fyrra.
® Júgóslavía var rekin úr Kom-
inform árið 1948, og slitu þessi
tvö lönd þá öllu stjórnmálasam-
j bandi sín á milli. Árið 1953 sætt-
I ust þau að nokkru og skiptust á
sendiherrum.
Tító kvaðst fagna því mjög,
ef stjórnmálasamband við
Rússland kæmist í samt lag.
Hann kvaðst vera ákveðinn í
því að láta bætt samband
Júgóslavíu og vestrænna ríkja
ekki fara forgörðum. — Tító
sendi brezku stjórninni orðr
sendingu og fullyrti hann þar,
að þessi viðræðufundur Júgó-
slava og Ráðstjórnarinnar
boðaði enga breytingu á af-
stöðu Júgóslavíu til vest-
rænna ríkja.
----©----
Fjórir létust í verkfaiis-
óeiróum í Singapsre
★ SINGAPORE, 14. maí. Kom-
ið hefir í ljós, að a. m. k. fjórir
menn hafa látizt í óeirðum þeim,
er urðu í Singapore á fimmtu-
daginn í sambandi við verkfall
strætisvagnstjóra þar í borginni.
Kínverzkur leynilögreglumaður
hefir látizt af völdum áverka,
sem hann hlaut, er óeirðarsegg-
irnir réðust á hann. Landstjórinn
í Singapore hefir skipað svo fyrir,
að hafin skuli rannsókn á dauða-
slysi því, er varð á bandarískum
blaðamanm frá United Press, en
raddir eru uppi um, að lögreglan j hafa tekið gagnvart Ráðstjórnari
hafi ekki komið honum til að- ‘
stoðar svo fljótt sem skyldi. —
Eins og áður hefir verið skýrt
frá, var ráðizt á blaðamanninn
og honum misþyrmt, þar til hann
missti meðvitund. Var hann síð-
ar fluttur í sjúkrahús og dó þar
skömmu síðar.
Lögregla og hersveitir eru enn
á verði víða um borgma, en
mestur hluti þess herliðs, er sent
var frá Malaya, hefir nú verið
sent á brott aftur.
Ráðstefnan er talin bera vott
um, að sú afstaða er Júgóslavar
ríkjunum hafi verið rétt. Þar.
að auki sé fundur þessi mjög
heppilegur f yrir stöðuga við-
leitni vestrænna þjóða til að.
draga úr viðsjám „kalda stríðs-,
ins“, segir í orðsendingunni. —
Júgóslavar sendu Bandaríkja-
stjórn samskonar orðsendingu.
Talið er, að utanríkisráðherrar
Vesturveldanna þriggja, Pinay,
MacMillan og Dulles, muni hafa
rætt þennan væntanlega fund
Títós og Ráðstjórnarinnar á
fundi í Vínarborg í morgun. —
A usturríki endurheimtir
fullveldi sitt í dag
Vínarborg, 14. maí.
VrÍNARBÚAR búast nú sem óðast til að fagna fullveldi sínu með
söng, dansi og hátíðahöldum á morgun, en þá munu utanríkis-
ráðherrar fjórveldanna, þeir Molotov, Pinay, Dulles og MacMillan
undirrita friðarsamninga við Austurríki. Landamæri Austurríkis
munu verða þau sömu og á árinu 1938.
Molotov fer væntanlega flugleiðis til Vínarborgar frá Varsjá
eftir hádegið í dag, en hann sat síðasta fund Varsjár-ráðstefnunnar
í morgun.
í morgun héldu utanríkisráðherrar Vesturveldanna þriggja und-
irbúningsfund í húsi bandaríska sendiráðsins í Vínarborg. Gert
er ráð fyrir, að síðdegis í dag munu utanríkisráðherrarnir fjórir
halda sinn fyrsta fund.
Túnis
sjálfstæði í maílok
f snn
IT
sögulegi fundur forystumanns þjóðernissinna og
transka forsœtisráðherrans marka þátfaskil í sögu franska
nýíenduveldisins í N.-Afríku
NDANFARNA átta mánuði
haxa staðið yfir stöðugar
samningav’ðræður milli Frakka
og Túnisbúa um sjálfstjórn til
handa Túnis. Hvað eftir annað
hefir legið við, að allar samn-
ingaumleitanir færu út um þúf-
ur, en loks tókst í síðari hluta
apríl-mánaðar að ná samkomu-
lagi, sem er mjög sögulegt og
mun með tímanum veita Túnis
sjálfstjórn innan vébanda
franska heimsveldisins.
| Franski forsætisráðherrann,
; Edgar Faure. og forsætisráð-
herra Túnis Tahar Ben Ammar,
undirrituðu fyrir rúmum hálfum
mánuði bráðabirgða samkomu-
lag, er greinir frá öllum aðal-
atriðum í framkvæmd. sjálfs-
. stjórnarinnar. Áfcrmað er, að
| endanleg samþykkt verði undir-
j i-ituð fyrir 39. maí, ei gengið
hefir verið til fullnustu frá öll-
um smáatriðum í sambandi við
Bourgiiiba — þjóðhetja Túnis-búa1 samninginn. i ; í. U
Samkvæmt sjálfstjórnar-
samningnum munu Frakkar
hafa yfirumsjón me'ð utanríkis
og varnamálum Túnis, en inn-
lend yfirvöld munu smám •
saman taka stjórn allra innan-
ríkismála í sínar hendur. Túnis
verður því bráðlega frjáls og
fullvalda þjóð — og sá atburð-
ur markar þáttaskil í sögu
yfirráða Frakka í Norður-
Afríku.
— ★ —
Skömmu eftir miðjan apríl
varð* ekki annað séð en slitna
myndi upp úr viðræðum Frakka
og Túnisbúa, .en þá tók Faure
forsætisráðherra þá ákvörðun að
kalla aðalforustumenn þjóðernis-
sinna í Túnis, Habib Bourguiba,
á sinn fund.
Faure var sér þess fyllilega
meðvitandi, að með þessu tiltæki
Frainh. á bls. 2