Morgunblaðið - 19.05.1955, Blaðsíða 1

Fíntnitudagur 19. snaí 1955
Sérhver hörg
gefs sfuðia
íhuga, hvernig hann
félagslegum þrifnaði
ÞAÐ ER furSulegt fyrirbæri, en
eigi að síður alvarleg stað-
revnd, að hér á íslandi á komm-
úriisminn meira fylgi að fagna
en annarstaðar meðal frjálsra
þjóðav Orsakii'nar til, þessa ó<-
fremdarástands liggja ekki bein-
línis í augum uppi, en margar
þeirra munu þó vera sæmilega
ljósar, ef vel er að gáð.
Saga kommúnismans er eínis-
mikill og mjög lærdómsríkur, en
jafnframt óhugnanlegur kapi-
tu,li í sögu mannkynsins. Heiti
þessarar stefnu kommunisme, er
tekið úr latínu communis=
sameiginlegt, communitas=sam-
félag, sameign. Bæði heitið og
sú hugsjón, sem upprunalega var
við það bundin, eru gömul fyrir-
bæri meðal manna. Platon tekur
þau til meðferðar, meðal annara.
En mótun nútíma-kommúnisma
er í fyrstu verk Karl Marx, en
síðar Lenins og Stalins, svo sem
kunnugt er.
Rússneska byltingin var fram-
kvæmd árið 1917. Það er aug-
ljóst að hún var fyrst og fremst
ávöxtur ranglætis, ójafnaðar og
dugnaðarleysis hinna ráðandi
stétta í landinu, — og einmitt þær
orsakir ættu ábyrgir menn allra
þjóða að hugleiða vel og leggja
sér á hjarta.
SKIPULAGSHUGMYNDIR
MARX HAFA REYNZT
ÓFRAMKVÆMANLEGAR
Það er enginn vafi á því, að
upprunaiega hafa ýmsir forustu-
menn byltingarinnar, t. d. Lenin,
ætlað sér að móta stefnuna nokk-
uð á annan hátt en síðar varð
raun á, undir stjórn Stalins. En
þegar í byrjun varð ljóst, að
ómögulegt var að koma í fram-
kvæmd skipulagshugmyndum
Karls Marx, meðal lifandi og
starfandi manna, enda þótt þær
virtust auðveldar og álitlegar á
pappírnum. Ráðendurnir urðu kð
. endurskoða, skera sundur og
skeyta saman, og renna blint í
sjóinn með flest meðan engin
reynsla var fengin. Reynslan kom
svo smám saman, en hún mun
ekki hafa verið uppörfandi, því
brátt tóku stjórnendurnir að
herða tökin. Hin illræmda leyni-
lögregla var stofnuð, fangabúðir
reistar, dularfullar yfirheyrsluað-
ferðir fundnar upp. „Alræði ör-
eiganna“ varð flokkseinveldi, síð-
ar einveldi einræðisherra, og loks
nú, á síðari árum, einveldi fárra
manna, er virðast þó togast á
um völdin.
Því skal engan veginn neitað,
að í Rússlandi hafa kommúnist-
ar verið stórvirkir í verklegum
framkvæmdum og sýnt dugnað á
mörgum sviðum, sem til þarfa
mega teljast. En þess ber að gæta,
að löndin í vestri hafa heldur
ekki staðið í stað. Á þriðja og
fjórða tug tuttugustu aldarinnar
hafa tæknilegar framfarir verið
meiri og stórkostlegri, um heim
allan en nokkru sinni áður í sögu
mannkynsins. En vesturlanda-
þjóðirnar hafa gumað allmiklu
minna af sínum átökum en Rúss-
ar. —
MARKMEÐIÐ ER
HEIMSBYLTING
Eftir byltinguna í Rússlandi
tóku að myndast kommúnista-
flokkar í hverju landinu á fæt-
ur öðru. Þeim var öllum stjórn-
að frá Moskvu og höfðu heims-
byltingu að markmiði. En í þá
daga höfðu kommúnistar enn
ekki lært að villa á sér heim-
ildir. Þeir fordæmdu opinberlega
allar fornar dyggðir, svo sem
guðstrú, föðurlandsást og dreng-
skap.
Síðar breyttist þetta, eins
Kommúnistar hafa efnt tii skipulegs
samsæris gegn íslenzkri menningu
Gaimun
bieglar
Xrlslks
ssíii rit-
ir
:3SSMar
þeirra, heldur juku hann ár frá
ári. Og þeir slepptu ekki tökum
á þeim þjóðum, sem þeir höfðu
leyst undan oki nazista, heldur
hnepptu þær í enn harðari fjötra.
Aðferðin var allstaðar sú sama:
í skjóii hins rússneska hernáms-
liðs voru kommúnistaflokkar
landanna efldir og síðan komið
upp leppstjórnum, með aðstoð
annara vinstri afla. Svonefnd
„alþýðulögregla", það er dulbú-
inn kommúnistaher, var settur á
stofn og vopnaður rússneskum
vopnum. Því næst voru allir
hættuiegir andstæðingar fangels-
aðir, eða látnir „fremja sjálfs-
morð“, hin hægfara vinstri öfl
voru ofurliði borin og „hreins-
uð“. Og í næstu kosningum
„fagnaði“ þjóðin frelsurum sín-
um, kommúnistum, með því að
| greiða þeim minnzt 99% af at-
kvæðamagni sínu!
Já, þannig fór í hverju land-
inu af öðru. Nöfn þeirra, eru okk-
ur minnisstæð: Lettland, Lit-
haugaland, Estland, Pólland,
Rúmenía, Búlgaría, Albanía,
Ungverjaland, Tjekkóslóvakía,
Austur-Þýzkaland. Og þegar
þessi hræðilegi leikur hafði farið
j fram um skeið fyrir undrandi
augum vesturlandaþjóða, sáu þær
loks sitt óvænna og tóku að her-
væðast á ný, — gegn fyrverandi
bandamönnum sínum, er þær
höfðu stutt drengilega til sigurs
á nazistum fyrir nokkrum ár-
um. —
RÁÐIZT AFTAN AÐ
VARNARSAMTÖKUM MEÐ
„FRIÐARSÓKN".
En þegar svo var komið, brá
svo við að kommúnistar um heim
allan hófu mikla „friðarsókn."
' Samtírnis sem þeir efldu og
studdu allskonar uppreisnaröfl í
fjölda landa og blésu í hvers-
kyns ófriðarglæður, hófu þeir
æðisgenginn áróður fyrir friði á
■ jörðinni. Tákn þessarar baráttu
og alkunnugt er. Nú látast þeir skipti við þessa þjóð, er hafði svo var hinn grátbroslegi fiðurpen-
hvarvetna vera hinir mestu föð- lengi einangrað sig frá umheim- ingur: „Friðardúfan", teiknuð af
urlandsvinir og þjóðernissinnar, inum. 3\,argir gerðu sér vonir sjálfum’konungi allrá klessumál-
og tala ekki illa um trúmál í um, að þau kynni er hófust á ara píkassó! Já Friðardúfan
eyru almennings. — Samtímis vígvöllum Evrópu, milli stjórn- fiaug fjún flaug álla leið hing-
styrkja þeir þó samtök guðlévs- enda og hermanna vesturs og ag m íslands. Með henni flugu
ingja um heim allan, með ráð- austurs, myndu leiða til gagn- meira og minna fjaðralausir ís-
um og dáð, og frá þeim rauðu kværns s’.ilnings og fullra sátta, ienzkir hræfuglar og upphófu
er runnið grátbroslegt kjaftæði, að stríðinu loknu. i garg mikið.
er nefmst „Díalektist efnis- yjg vitUm öll hvernig þær von- i Hér á íslandi hafa kommún-
hyggja“. — Með þessum nýju að- ir rættust. — Hermenn vestur- istar ekki legið á liði sínu frekar
ferðum hefur þeim te.rizt að veldanna voru vel flestir látnir en annarsstaðar. Og löngu fyrir
ginna marga og slá ryki í augu hverfa heim, að ófriðarlokum, og síðustu heimsstyrjöldina hafði
þeirra, svo að þeir sjá ekki úlfs- taka upp hagnýt störf í þjóð- þeim tekizt það hér, sem þeim
haminn undir sauðargærunni. féiögum s num. En Rússar, hvað hafði óvíða lánazt annarsstaðar,
Þegar fyrir síðari heimsstyrj- gerðu þeir? Þeir afvopnuðu ekki nefnilega að gera kommúnism-
öldina hafði kommúnistum orð- her sinn, eins og bandamenn ann að fínni tízkustefnu. Það
ið mikið ágengt í flestum vest-
rænum löndum. Samtök þeirra_____________________________________________________________________
voru hvarvetna sterk og þeir
áttu fjölda ófiokksbundinna á-
hangenda í öllum þjóðfélagsstétt-
um. í Noregi, t. d., voru áhrif
þeirra í ýmsum greinum menn-
ingarlífsins mjög sterk, þótt dult
færi og fáum væri þau raunveru-
lega ljós.
Krisímann Guðmundsson, riihöfundur.
BANDAMENN
VESTURVELDANNA.
Svo skall styrjöldin á
og ýms viðhorf breyttust. —
Eftir að Rússar voru orðnir
bandamenn Vesturveldanna og
börðust við hlið þeirra geg'n naz-
istum, tóku ýmsir ágætir menn,
vestan járntjalds, að trúa því, að
takast mættu friðsamieg sam-
M'BV' KUIDAGINN 11. þ. m. var haldinn fjölmennur um-
ræðu.'imdur i Heimdalli, félagi ungra Sjálfstæðismanna í
Reykjivik. Umræðuefni var „Áróður og skemmdarstarf
kcmmúnista í íslenzku menningarlífi“. Þorvaldur Garðar
.'tíristjánsson, formaður félagsins, setti fundinn og siðan
töiuðu þr r framsiigumenn, allir kunnir rithöfundar eða
ræðmneivn.
Ræður þeirra hafa vakið athygli út fyrir fund þennan,
þvi £>ð íjöl li fólks hefur spurzt fyrir um það hjá Mbl.
hvorí þær mvndu ekki birtast.
Hér korna bær fyiir almenningssjónir. Það eru framsögu-
ræður Kristmanns Guðmundssonar rithöfundar, Guðm. G.
Hagal'n rithöfundar og sr. Sigurðar Pálssonar, prests í
Hraungeiði.
hefur líklega hvergi verið snobb-
að jafnmikið fyrir kommúnist-
um og hér, og fljótt á litið virð-
ist þetta fyrirbæri talsvert tor-
skilið. Að vísu hafa þeir átt hér
mjög duglega og skarpgreinda
forystumenn, og Rússar eru okk-
ur svo fjarlægir, að hér hefur
lítil sem engin andúð skapazt
gegn þeim. Við þekkjum- bók-
menntir þeirra og hljómlist,
einkum þó frá eldri tímum, og
auðvitað dáðumst við sem aðrir,
að hinni hetjulegu baráttu þeirra
í heimsstyrjöldinni. En allt þetta
skýrir ekki viðhorf íslenzku þjóð-
arinnar til kommúnismans, og
við verðum því að athuga það
dálítið nánar:
GINNINGARLOFORD
UM FAGRA FRAMTÍÐ
íslendingar hafa yfirleitt þrosk-
aða réttlætistilfinningu, en marg-
ir þeirra eru einnig haldnir af
mjög sterkri vanmáttarkennd. —
Þetta hvorttveggja skýrir málið
að nokkru leyti, ef vel er að góð.
— Eins og allir vita kalla komm-
únistar sig mörgum fögrum nöfn-
um, þar á meðal lýðræðissinna og
frelsisunnendur, og þeir hampa
því ákaflega, að markmið þeirra
sé fyrst og fremst, að frelsa hina
kúguðu, einkum verkalýðinn. —
Þeir gefa ástríðuþrungin loforð
um að í þeirra fagra framtíðar-
ríki skuli allir menn hafa jafnan
rétt til gæða lífsins. Menninguna
bera þeir einnig mjög fyrir
brjósti. — Allt þetta hljómar
fjarska álitlega í eyrum manna,
því auðvitað kemst enginn hjá
því að sjá, að veröldin í kring-
um okkur er ekki eins góð og
hún ætti að vera. — En við skul-
uih nú snöggvast athuga hvernig
þessi loforð hafa verið fram-
kvæmd í þeim löndum, þar sem
kommúnistar fara með völd: Víð-
ast hvar hafa þeir hrifsað þau
til sín með aðstoð alþýðunnar,
að meira eða minna leyti. Þeir
hafa oftast byrjað á því, að ná
yfirtökum í verkalýðsfélögunum,
— og við höfum einnig hér á ís-
í landi séð dálítið sýnishorn af
, því, hvernig þeir nota þau tök.
SOVÉZKT „JAFNRÉTTI" f
VERKI — SUMIR „JAFNARI"
EN AÐRIR
En eftir að „frelsunin“ hefur
verið framkvæmd, bregður alls-
staðar svo einkennilega við, að
„hinir „kúguðu“ missa þau mann-
réttindi, sem þeir höfðu þó áður,
t. d. réttinn til að gera verkfall.
Kommúnistar skýra þetta á þann
veg, að þar sem „alræði öreig-
anna“ sé komið á, og allt er sam-
eign allra, þar séu verkföll öld-
ungis óþörf og óhugsanleg. Þar
eru allir jafnir að réttindum og
skyldum.
Við skulum rýna svolítið nánar
í þennan jöfnuð: Svo virðist
nefnilega, sem að í hinu „stétt-
lausa“ rússneska þjóðfélagi séu
sumir menn talsvert „jafnari“ en
aðrir. Samkvæmt nýlegum upp-
lýsingum eru laun manna þar
sem hér segir: — Æðstu valdhaf-
ar hafa um 85,000 rúblur á mán-
uði; hinir æðri embættismenn
stjórnarinnar, flokksins, lögregl-
unnar og hersins — og auðsveipir
listamenn — hafa 8,500 rúblur
á mánuði; borgarastéttin, minni-
háttar embættismenn og aðrir
slík'ir, hafa 1,700 rúblur á mán-
uði.
En alþýðan, sjálfir verkamenn-
irnir, sem öllu ráða og allt þetta
er gert fyrir, hvað fá þeir nú
í kaup? — Sex hundruð og fimm-
tíu rúblur á mánuði.
Og þrælastéttin, fangabúðalýð-
urinn, hvað fær hann? Ekkert.