Morgunblaðið - 22.05.1955, Blaðsíða 2

MORGVNBLAÐIÐ
Sunnudagur 22. maí 1955
*
i
— r
Osanngjörn ráSsföfun um
Stutt samtal við Jóhannes Jósefsson
og Lúðvík Hjálmtýsson
T|*TSÐAL veitingahúsaeigenda ríkir mikil óánægja með það, að
(ItI undanfarið hefur ekki verið leyft, að hefja dans í þeim veit-
ingahúsum, sem vínveitingaleyfi hafa fyrr en kl. 10 á kvöldin.
Telja þeir, sem veitingahúsin reka, þetta vera mjög ósanngjarna
ráðstöfun, sem enga þýðingu hafi aðra en þá, að skapa gestum
þeirra óhagræði og veitingahúsunum tjón.
Morgunblaðið átti í gær stutt eina siðmenntaða landið, þar sem
samtal við þá Jóhannes Jósefs- stjórnarvöld meina reglusömu
son, eiganda Hótel Borgar og j fólki að stíga dans sér til ánægju
Xúðvík Hjálmtýsson, framkv.stj. a hæfilegasta tíma kvöldsins á
Sjálfstæðisússins. Komust þeir opinberum veitingastöðum
þá að orði á þessa leið:
Alitu það brAðabirgða
RÁÐSTÖFUN
Þeir, sem fengu vínveitinga-
leyfi urðu að skrifa undir loforð
um að láta ekki byrja að dansa
hjá sér á kvöldin fyr en kl. 10, en
venjulegur danstími var alltaf í
þessum húsum frá kl. 9 til 11,30.
~Við skrifuðum undir þetta í
þeirri góðu trú, að þetta væri
aðeins einhver bráðabirgða ráð-
elöfun, án þess þó að við vita
hversu hörmulegar afleiðingar
þetta hefði fyrir húsin. Það kom
svo í ljós, þegar þetta var komið
til framkvæmda, að á þessu var
slæmur ljóður, nefnilega sá, að
iborðfólkið fékk ekki að stiga
dans áður en það færi og aðrir
'hættu að sækja þessi hús, þar eð
því fannst of stutt að dansa að-
eins í IV2 tíma. Þetta gekk svona
mánuðum saman. Þá var tekið
tipp á því, tiP þess að reyna að
Ifeta fjárhaginn, að fá leyfi lög-
leglustjóra fyrir dansleikjum til
kl. 1. Þá kom fólkið strax aftur,
enda mátti þá með slíku leyfi
hefja dansinn kl. 9 eða fyrr. Þetta
gekk svo vel með aðsókn um
tírna, þar til lögreglustjóri tók
fýrir slíkar leyfisveitingar. Eftir
það var ekki um annað að ræða
fyrir þessi hús en láta aftur fara
að dansa frá kl. 10 og fór' þá allt
i sama horfið aftur. Við það sit-
ur, enda þótt flestir virðist vera
sammála um það, að þessu þurfi
að breyta í það horf, sem áður
var. Almenningur og gestir hús-
anna fá ekki með nokkru móti
skilið, hversvegna þessu er ekki
kippt í lag.
Orðrómur þrálátur gengur um
það, að þetta ákvæði hafi átt að
vera sett vdgna varnarliðsmanna.
En það getur varla staðizt. T. d.
hefði þá einnig átt að banna dans
tíl kl. 10 í öllum öðrum dans-
húsum, þeim sem ekki hafa vín-
veitingaleyfi.
BORÐFÓLKI MEINAÐ
A5> DANSA
Þar sem minnst var á borð-
fólk, vil ég til skýringar taka
fram, segir Jóhannes Jósefsson,
að til dæmis á Hótel Borg, þar
sem borða á hverju kvöldi frá
60 til 200 manns og meginið af
því fólki kemur til þess að gera
'sér dagamun, borða góðan mat,
fá sér vínglas o. s. frv., þá vill
það auðvitað fá að stíga spor,
strax og það er búið að borða,
en fara síðan heim fyrir kl. 10.
Það er áreiðanlegt, að ísland er
Brunaverðir á mót
í Svíþjéð
í GÆRDAG fóru héðan áleiðis
til Svíþjóðar, tveir brunaverðir
úr Slökkviliði Reykjavíkur, þeir
Ottó Jónasson og Sigurgeir Bene-
diktsson, sem verið hafa bruna-
verðir um allmörg ár.
í Stokkhólmi verður haldinn
ársfundur félags norrænna bruna
varða, sem Danir, Finnar, Norð-
menn og Svíar eru aðilar að, og
fara þeir Ottó og Sigurgeir sem
áheyrnaríulltrúar á ársfundinn.
Þar gefst brunavörðunum tæki-
færi til þess að kynnast starfs-
háttum, aðbúnaði og kjörum
hvers annars, en einnig verða
fluttir fræðandi fyrirlestrar. —
Stendur ársfundurinn yfir í viku-
tíma.
Islenzkir brunaverðir hafa áð-
ur sótt slíkan fund og haft af því
mikið gagn og fróðleik.
Kynmngarfundur
litsýnar í dag
FERÐAFÉLAGIÐ Útsýn boðar
til fræðslu og kynningarfundar
í dag. Verða þar flutt erindi og
sýndar kvikmyndix frá London og
Paris, en sem kunnugt er efnir
Útsýn til skemmtiferða til þess-
ara borga.
Fundur þessi hefst að loknu
síðdegiskaffi í Sjálfstæðishúsinu
eða kl. 5. Þarna verða flutt tvö
stutt erinöi. Talar Jóhannes
Norðdal hagfræðingur um
London og Sigurlaug Bjai-nadótt-
ir um Paris Einnig verða sýnd-
ar kvikmyndir frá þessum borg-
um.
Þeir, sem hafa skráð sig til
þátttöku x ferðum félagsins í
sumar, er sérstaklega boðið til
þessa fundar, en öllum ex heimill
aðgangur meðan húsrúm leyfir.
Útsýn hefur nú til athugunar að
fjölga enn þessum fexð'im sínum
til Lundúna og Parísbc.
BELGRAD, 18. maí — Júgóslavía
og Albanía hafa tekið upp verzl-
unarviðskipti á nýjan leik, en
þessi lönd slitu með sér viðskipta
sambandi árið 1948. í gær var
undirritaður viðskiptasamningur
milli þessara tveggja landa
Koma allir hinir fjórir
stóru til San Francisco?
NEW YORK, 21. maí. — Einkaskeyti frá Reuter.
ÞAÐ VAR tilkynnt í bækistöðvum Sameinuðu þjóðanna í dag,
að Molotov utanríkisráðherra Rússa, hefði þekkzt boð um að
vera viðsíaddir fund S. Þ. í San Francisco í næsta mánuði í til-
efni 10 ára afmælis stofnunarinnar.
AUs hafa 26 utanríkisráðherrar tekið boðinu, þar á meðal DuIIcs
iitanríkisráðherra Bandaríkjanna og Pinay utanríkisráðherra
Frakka.
Svo að nú er aðeins eftir að vita, hvort brezki utanríkisráðherr-
ann kemur á fundinn. Ef hann tæki boðinu líka, yr3u utanríkis-
láðherrar allra stórveldanna fjögurra saman komnir í San Francisco
«g gæti það greitt götuna fyrir fjórveídafundi.
Gróðurhús
Framh. af bls. 1
son garðyrkjustjóri starfar hjá
Ólafi Sveinssyni.
Þessir fimm menn, sem þarna
hófu garðyrkjubúskap, eru að-
fluttir víðsvegar að af landinu.
Ekki eru þeir allir lærðir garð-
yrkjumenn. Til dæmis má taka
Ólaf Sveinsson, sem árum saman
var kyndari við síldarverksmiðju
á Siglu'irði. Einn góðan veður-
dag seldi hann hús sitt á Siglu-
firði og annað það er hann mátti
missa og hélt suður á land. Hann
starfaði einn vetur hjá Þorsteini
Loftssvni, en um vorið kevpti
hann þrjú gróðurhús, um 200 m2
af Þorsteini og hóf gróðurhúsa-
rækt. Nú á hann nær 1600 m2
undir gleri. Sumir garðyrkju-
bændanna eru vitanlega lærðir
garðyrkjumenn og má þar til
nefna Ingvar Ingvarsson, en hann
er yngstur garðyrkjubændanna
við Reykholtshver og á nú um
700 m2 og hvggst stækka stöð sína
hið bráðasta.
Aðeins einn garðyrkjubænd-
anna fimm var áður bóndi, en
það er Kristinn Sigurjónsson.
Hann var í nokkur ár bóndi í
Holtunum. Hinir eru annars all-
ir af „mölinni“, en hafa horfið
þaðan til arðbærra ræktunar-
starfa. Þetta er athyglisvert og
bendir til þess að þangað, sem
skilyrði eru fyrir hendi til at-
hafna í sveitum landsins, muni
liggja straumurinn, jafnt úr
sveitunum, sem bæjunum.
Frá gróðurhúsastöðvunum á
Reykholtstorfunni koma
árlega á markaðinn um 60 lest-
ir af tómötum og um 30 þús.
stk. af gúrkum. Eru það að
heita má einu afurðirnar, sem
frá þeim koma. Eitthvað lítils-
háttar munu þeir þó hafa rækt
að af grænmeti utanhúss.
Tveir garðyrkjubændanna
reka nokkurn annan búskap
þarna. Eru það þeir Eiríkur
Sæland og Iíristinn Sigurjóns-
son. Eiríkur hefur um 20 fjár,
cn Kristinn 12 kýr og 100 f jár.
Selur hann mjólk öðrum þeim,
sem hverfið byggja. Hann hef-
ur um 300 ferm. gróðurhúsa.
Engin blóm eru ræktuð í
gróðurhúsunum þarna. Kemur
það aðallega til af því að erfitt
væri að flytja þau jafn langa
leið og er til Reykjavíkur.
Vegna hins langa sólargangs
koma afurðir frá gróðurhúsun-
um við Reykholtshver á mark-
aðinn á undan afurðum ann-
arra stöðva. Tvisvar í viku ek-
ur Eiríkur Guðiaugsson frá
Fellskoti afurðunum til
Reyltjavíkur. Hann hefur ann-
ast flutninga fyrir garðyrkju-
bændurna fimm, árum saman.
Sölufélag garðyrkjumanna
annast dreifingu grænmetisins.
Sölufélagið var stofnað fyrir
15 árum.
.
Eitt var það, sem garðyrkju-
bændurnir ræddu nokkuð um
í sambandi við sölu grænmetis
hér á landi.
— Matvörukaupmenn kunna
ekki, sögðu þeir, að fara með
grænmetið. Það er t. d. hryggi-
legt að sjá hvei'nig þeir fara með
jafn viðkvæma ávexti og tómat-
arnir eru. Þeir láta þá iðulega
í flutningskössunum í sólskins-
baðaða sýningarglugga verzlan-
anna. Tómatar þola ákaflega illa
mikla birtu, að ekki sé talað um
sólskin. Þeir roðna þá fljótt og
skemmast margfalt fyrr. Og
flutningskassarnir eru alls ekki
ætlaðir til þess að hafa til sýnis
í sýningargluggunum. — Það
þyrfti helzt að halda stutt nám-
skeið fyrir verzlunarmenn í með-
ferð og um notkunarmöguleika
grænmetis. Þeir gætu þannig
einnig verið ráðgefandi fyrir hús
mæður og aðra kaupendur.
_ Já, og það var sitthvað_ fleira,
sem garðyrkjubændurnir fimm

Garðyrkjubændurnir við Reykholtshver. Gróðurhús Ragnars Jóns-
sonar í baksýn. Mennirnir eru talið frá vinstri: Kristinn Sigur-
jónsson, Guðjón Björnsson garðyrkjustjóri, F.iríkur Sæland, Ingv-
ar Ingvarsson, Ólafur Svcinsson og Ragnar Jónsson.
í tómatahúsi Ragnars Jónssonar. Hjalti Jakobsson garðyrkjustjóri
og Grétar Egiisson aðstoðarmaður hans hagræða plöntum.
, vöktu athygli mína á, sitthvað
sem þeir ætla að gera til bætts
búskaparlags. Þeir binda t.d.
■ miklar vonir við jarðvegsrann-
' sóknir Axels Magnxissonar kenn-
ara við Garðyrkjuskólann í Hvera
gei'ði. Þær rannsóknir eru að vísu
: nýlega hafnar og skammt á veg
J komnar exinþá. Rannsóknirnar
miðast aðallega að því að finna
I út hæíiiega áburðargjöf fyrir
grænmetið á hverjum stað. Garð-
i yrkjubændurnir segjast þó nú
þegar hafa notið góðs af jarðvegs-
rannsóknunum og þær beint
þeim örugglega í rétta átt í þeim
málum, en það er geysi þýðing-
: armikið vegna uppskerunnar að
’ rétt áburðarmagn sé gefið.
Gróðurhúsaræktun á íslandi er
tiltolulega ung atvinnugrein.
En það er óhætt að fullyxða að
íslendingar hafa fyllilega náð hin
um Evrópulöndunum, sem hafa
meira en 100 áia reynslu og erfða
venjur að baki í gróðurhúsarækt-
un. Erum við þannig í flestu
orðnir samkeppnisíærir um rækt-
un grænmetis. Garðyrkjumenn
I..........................
Yngsti garðy rk.ju bóndinn við
Reykholtshver, Ingvar Ingvars-
son cg kona hans Helga Páls-
dóttir, bæði frá Reykjavík. Helga
var starfandi í Skólagörðum
Reykjajvíkur fyrsta starfsmisseri
þeirra.
okkar hafa náð góðum tökum á
ræktun jurtanna, sem þeir lögðu
til atlögu_ við_ með_ _trú _og dirfsu
, brauti-yðjandans.
f ,að var sói yfir Biskupstungun-
,-..1, en norð-angarri, þegar ég var
þar. Nóttina áður hafði verið 6
stiga frost og brum trjánna var
tekið að dökkna í jaðrana. En í
gróðurhúsur.um var allt í grósku
mikilli, tómatplöntur þéttsetnar
grænum tórhötum og girnilegar
gúrkur héngu á plöntunum, sem
tevgðu sig upp í rjáfur húsanna
og breiddu úr sér. í vinnuskálun-
um voru hlaðar af kössum fyllt
um þessum ávöxtum — og biðu
flutnir.gs á markaðinn í Reykja-
vík og víðar um landið.
Fyrir 30 árum var þetta allt
fjarstæður draumur. I dag er
ræktun tómata og gúrkna aðeins
hluti af gróðurhúsarækt okkar
íslendinga. Blómaræktin er orð-
in ákaflega fjölbreytt og full-
komin.
Og áfram heldur hin öra þróun
gróðurhúsaræktunarinnar. Og
verður ekki útflutningur blóma
og grænmeíis næsta viðfangsefni
garðyrkjubændanna? — Það virð
ist alls ekki svo fjarstætt og ekkj
að vita nema það sé alveg á
næsta leiti.
— hteits.
formaðiir Siéiiaup-
maimðfélaosins
AÐALFUNDUR Félags íslenzkrá
stórkaupmanna var haldmn hinrt
12. þ. m. Fráfarandi formaður,
Karl Þorsteins konsúll, ga|
skýrslu um starfsemi félagsins erj;
að henni lokinni var gengið til
kosningar í stjórn. Fráfarandi
formaður barst undan endurkosn
ingu og var Páll Þorgeirsson'
stkm. kosinn formaður. Með-<
stjórnendur voru kosnir þeifl
Björgvin Schram, Guðm. Árna-i
son, Sveinn Helgason og TómaS
Pétursson. (
Af hálfu félagsins voru til-
nefndir í stjórn Verzlunarráða
íslands þeir Páll Þorgeirsson,
Egg^rt 5ústj áosspn.og. Egill Gnti
ormsson. j