Morgunblaðið - 01.06.1955, Page 1
16 síður
Solk-bólu-
setning hefst
nftur í U.S.A.
WASHINGTON, 31. maí — Nýjar
og strangari reglur en áður um
prófun á Salk bóluefninu hafa
nú verið samþykktar af fjórum
helstu verksmiðjunum, sem bólu-
efnið framleiða og mun bólusetn
ingin senn geta hafizt að nýju
af fullum krafti.
Eisenhoivcr forseti sagði á
blaðamannafundi í gær, að hann
vænti þess að bólusetningunni
myndi verða að fullu lokið innan
tveggja mánaða, eða fyrir þann
tíma er mænuveikistímabilið
hefst.
★
Tilganprinn angliós
EISENHOWER svaraði spurn-
ingu á blaðamannafundi í
Washington í gær á þá leið, að
vissulega nefðu Kinverjar látið
í veðri vaka að megintilgangur
þeirra með því að láta lausa fjóra
ameríska flugmenn, sem verið
höfðu í haldi í tvö ár fyrir að
hafa rofið lofthelgi Mansjúríu
(með því að fljúga yfir
Mansjúríu) væri að draga úr
viðsjám í heiminum. Nú væri
ástæða tii þess að bíða og sjá
hvað kæmi næst.
Flugmennirnir ellefu hafa ekki
verið látnir lausir ennþá.
— ★ ■—
Bandaífk|s,njósnir'
NEYÐARÁSTAND í BRETLANDI
i immmmM
FREGNIR frá Prag í gærkvöldi
hermdu að 13 amerískir „njósn-
arar“ hefðii verið handteknir og
að mál þeirra myndi verða
dæmt innan skamms. í fregninni
var sagt að allir njósnararnir
hefðu játað og að þeir hefðu
læðst inn í Tékkósiovakíu frá
V.-Þýzkalandi. Þcir voru sagðir
hafa tekið sér tékknesk nöfn.
Auk Bandaríkjamannanna var
talað um aðra menn sem njósn-
að hefðu fyrir Bandaríkin og
einnig hefðu játað.
Danir verða með
KAUPMANNAHÖFN, 31. maí —
Atomnefndin í Banmörku hefir
lagt til að danska ríkið verji
800—1000 milljónum króna til
þess að reisa atomorkuver í land-
inu og 10 milljónir kióna árlega
til reksturs á þessu orkuveri.
AHir Jeiðtogar stjórnmála-
flokkana hafa fallist á tillöguna.
Þretfán til borðs
hjá Tito
Vodka og júgóslafneskt
plómuvín á borðum
LONDON: — Þrettán æðstu
menn sovétríkjanna og Júgóslafa
— Sjö Júgóslafar og sex Rússar
— sátu á laugardag og sunnudag,
andspænis hvorir öðrum — fyrir
miðju Tito og gegnt honum Kru-
schev og reyndu að ná samkomu-
lagi um hlutleysi Júgóslafíu í
anda hinnar nýju, rússnesku
stefnu.
Á milli fundahaldanna átu þeir
kaviar og drukku vodka og
slivovic (júgóslafnesk plómu-
brennivín).
Fundarhöldunum var haldið á-
fram á sumarheimili Titos við
Adriahaf, á annan í hvítasunnu.
Síðan fóru rússnesku samninga-
mennirnir ferðalög um Júgóslafíu,
j en Tito og Gromikov, varautanrík
ísráðherra Rússa héldu til Belg-
rad. Þar tekur Tito á móti Rúss-
unum á föstudaginn og þá verður
! gefin út opinber tilkynning um
árangurinn af hinum löngu og
ströngu fundum.
Borba, aðalmálgagn Titos, seg-
ir að tilkynningin muni fjalla um
sambúð Rússa og Júgóslafa, í „stór
um dráttum".
Forustúmenn júgóslava eru
gramir • yfir því að rúss-
nesku leiðtogararnir hafa við öll
hugsanleg tækifæri reynt að koma
á framfæri í blöðum og útvarpi
ummælum, sem ætluð voru til
þess að sveig.ja almenningsálitið í
landinu sér i vil.
Miklar lausafregnir eru á lofti
í sambandi við samtölin, sem fóru
fram á eynni Brioni í Adrifahafi,
á annan í hvítasunnu. Sagt er, að
þeir Tito og Kruschev hafi talast
við af kappi, og hreinskilni, er
hlé varð á hinum eiginlegu samn-
ingum. Einnig er sagt, að Tito
hafi tekið svari vesturveldanna og
sérstaklega Bandaríkjanna og mót
mælt því að þau stefndu að stríði.
Sagt er ennfremur að rússnesku
herramennirnir hafi haft orð á
því að þeir væru ekki samþykkir
öllum svæsnustu ráðstöfununum,
sem gerðar voru á Stalinstímabil-
inu og að nauðsyn beri til þess að
verndun einstaklingsfrelsisins í
sovétríkjunum verði efld.
Fregnir þessar eru hafðar eftir
manni, nákomnum júgóslafnesku
samninganefndinni.
Eisenhower já — Trutnan nei
TILKYNNT var í Washington, í
gærkveldi að Eisenhower for-
seti myndi sækja 10 ára afmælishá
tíð Sam. þjóðanna í San Fran-
cisco dagana 20.—26. júní n.k.
Haft var eftir forsetannm að hægt
myndi verða á þessari afmælishá-
tíð að kynna sér stefnur og andr-
úmsloft í alþjóðamálum.
Þingið munu sitja m. a. utan-
ríkismálaráðherrar f jórveldanna,
Dulles, Molotof, Me. MiIIan og
Pinay.
★
WASHINGTON 29. maí: Harry
S. Truman hefur neitað að þekkj
ast boð um að vera viðstaddur 10
ára afmælishátíð Sameinuðu þjóð-
Þjóðverjar vilja
ekkert hlutleysi
-<s>
BONN, 31. maí.
ADENAUER kanslari hefir nú j 1
mótað utanríkisstefnu sína í sam-
bandi við fundinn á toppinum,
sem halda á í sumar. Adenauer
hefir lagt á það áherzlu við
Bandaríkjastjórn, að
1) Sameining Þýzkalands
verði eitt af aðalmálum fjór-
veldafundarins,
2) að ekkert verði samþykkt,
sem bindi hendur sameinaðs
Þýzkalands um utanríkismál og
hermál,
3) að vísað verði algerlega á
bug kröfunni um hlutleysi Þýzka-
lands, sem tómri vitleysu, og
4) — Adenauer hefir þegar lagt
fyrir þingið frumvarp til laga
um stofnun 150 þús. manna sjálf-
boðaliðshers í Þýzkalandi og
væntir þess að búið verði að
samþykkja þetta frumvarp áður
en fundurinn á toppinum verð-
ur haldinn.
Von Brentano mun einhvern
BRENTANO
næstu daga taka við
utanríkismálaráðherra
landi.
embætti
í Þýzka-
Nelnd nndirbýi iöggjöi um
ntvinnnleysisiryggingar
ÍKISSTJÓRNIN, Vinnuveitendasambandið og Alþýðusambandið
hafa nú skipað nefnd, er undirbúa skal atvinnuleysistrygg-
ingar eins og um var samið við lausn verkfallsins. Greiðslur í
sjóðinn hefjast frá og með deginum í dag.
Blaðinu barst í gær eftir tilkynning frá ríkisstjórninni.
anna, sem haldin Verður dagana
20.—26. júní n.k. Talið er að Ti'u-
man kunni að breyta um skoðun,
ef Sameinuðu þjóðirnar bjóða hon
um að ávarpa afmælisþingið.
Truman flutti setningarræðuna
á stofnfundi Sameinuðu þjóðanna
fyrir tíu árum. Ástæðan til þess
að honum hefur ekki vei-ið boðið
að flytja ávarp á hátíðinni, sem
í hönd fer, er talin vera sú, að
líklegt er talið að Eisenhower
þekktist boð um að ávarpa þingið.
Ýmsum forustumönnum í Banda
ríkjunum hefur verið boðið að
vera „viðstödd" afmælishátíðina,
svo sem frú Roosevelt, Cordell
Hull o. fl.
í sambandi við lausn nýlok-
innar vinnudeilu hefur ríkis-
stjórnin heitið því, að sett verði
lög um atvinnuleysistryggingar
á þinginu, sem kemur saman n. k.
haust.
Til þess að undirbúa löggjöf
þessa hefur ríkisstjórnin skipað
5 manna nefnd. í nefndinni eiga
þessir menn sæti:
Gunnar Möller, hrl.,
Haraldur Guðmundsson, for-
stjóri,
Hjálmar Vilhjálmsson, skrif-
stofustjóri, — tilnefndir af rík-
isstjórninni, og
Björgvin Sigurðsson, fram-
kvæmdarstjóri, tilnefndur af
Vinnuveitendasambandi íslands,
og Eðvarð Sigurðsson, varaforseti
Alþýðusambands íslands.
Formaður nefndarinnar er
Hjálmar Vilhjálmsson, skrifstofu-
stjóri.
Athygli skal vakin á því, að
framlög til atvinnuleysistrygg-
ingasjóðs skulu vera sem svarar
1% af almennu dagvinnukaupi
Dagsbrúnarmanns fyrir unninn
tíma, miðað við 48 stunda vinnu-
viku, frá atvinnurekendum, 2%
úr ríkissjóði og 1% frá sveitar-
félögum.
Framlög þessi verði innheimt
af vinnulaunum fyrir vinnu, sem
unnin verður eftir 1. júní n. k.,
eftir því sem nánar verður fyrir
mælt í lögum.
O <■'r * A’
darnið við
prentára
SAMNINGAUMLEITANIR hafa
að undantörnu staðið yiir milli
Hins íslenzka prentarafélags og
Félags íslenzkra prentsmiðjueig-
enda og Ríkisprentsmiðjunnar
Gutanberg Samningar tókust í
gærkvöldi, með nokkrum breyt-
ingum frá síðasta samningi, auk
þeirra kauphækkana sem prent-
arar fengu með samningi þeim,
sem gerðui var við hin ýmsu
iðnfélög ; apríllok s. 1.
i .
Auglýsingar
Frá og með deginum í dag er verð á
auglýsingum í Morgunblaðinu kr.
14,00 fvrir eind. sentim.
Vegna
ógreinings
milli
verkalýðsfélaga
LONDON, 31. maí.
VERKFALL, sem háð er
vegna ágreinings innan
verkalýðshreyfingarinnar
sjálfrar, hefir leitt til þess,
að lýst hefir verið yfir neyð-
arástandi í Stóra-Bretlandi.
Með því að lýsa yfir neyðar-
ástandi, fær brezka stjórnin,
skv. sérstökum lögum, heim-
ild til þess að gefa út reglu-
gerðir til þess að vemda brýn-
ustu hagsmuni þjóðarinnar.
Engar sérstakar ráðstafanir
höfðu verið gerðar af hálfu
ríkisstjórnarinnar í kvöld og
það er ekki talið líklegt að
hún geri ráðstafanir til þess
að láta herinn starfrækja
járnbrautirnar til mannflutn-
inga.
Neyðarástandið mun fyrst og
fremst hafa í för með sér ráð-
stafanir til þess að tryggja dreif-
ingu á matvælum og eldsneyti
um landið og til þess að gera
iðnaðinum kleift að starfa á-
fram.
Blöðin gagnrýna mjög þetta
verkfall, sem sprottíð hefir af
því, að félag eimlestarstjóra hefir
ekki viljað sætta sig við að bilið
milli launa eimreiðarstjóra og
launa járnbrautarstarfsmanna
hefir verið minnkað.
Fyrir stríð voru laun eimlest-
arstjóra réttum 100 hundraðs-
hlutum' hærri heldur en laun
annara járnbrautarstarfsmanna.
Nú, eða frá því um síðastliðinn
áramót, hefir þetta bil verið
minnkað niður í 44%. Félag eim-
lestarstjóra, en í því eru um 80
þús. menn, hefir ekki viljað sætta
sig við þetta og hefir heimtað
leiðréttingu á þann bátt, að laun
þeirra verði hækkuð, án þess að
sömu kjarabætur falli öðrum
járnbrautarstarfsmönnum í hlut.
Þeir vilja vera áfram „aristo-
kratar“ járnbrautanna.
Félag járnbrautarstarfsmanna,
en í því eru um 300 þús. manns,
hefir ekki viljað sætta sig við
þetta — og af þessu stafar verk-
fallið. Flutningasambandið, sem
hefir starfrækslu járnabrautanna
og ríkisstjórnin, hafa ekkert get-
að gert í þessu máli, — hækkuð
laun til annars aðilans myndu
aðeins hafa í för með sér verk-
fall hins aðilans.
Verkfallið, sem nú hefir staðið
í þrjá daga, hefir á ný sýnt,
hversu mjög Bretar eru háðir
járnbrautarsamgöngum. Standi
verkfallið í viku, er búizt við
að stálframleiðslan minnki um
hálfa milljóna smálesta. Og þeg-
ar er farið að draga úr kola-
framleiðslunni, vegna þess að
kolin safnast í hrauka við nám-
urnar.
Tveir höfuðatvinnuvegir Breta
eru þannig lamaðir. Þessvegna
mátti ekki láta dragast að lýsa
neyðarástandinu.
í mannflutningum skapast
jafnan alveg óvenjulegt ástand í
Bretlandi er járnbrautirnar stöðv
ast. Tugþúsundir Lundúnabúa
nota daglega járnbrautirnar til
þess að komast frá heimilum
Framh. á bls. 2