Morgunblaðið - 09.06.1955, Blaðsíða 16

32
MORGUNBLABIB
Fimmtudagur 9. júní 1955
1
Merkur leikhúsfrömuiur á
skemmliferð hér á landi
rÉg hélfr að íslenzk leiklisf væri þung og myrk'
HER á landi dvelst nú danski
leikarinn og leikhússfrömuð-
urinn Kaj Holm. Er hann hér á
skemmtiferðalagi, en verður á
vegum Félags íslenzkra leikara,
á meðan hann hefir hér viðdvöl.
•— Holm hefir verið formaður
danska leikarasambandsins und-
anfarin 8 ár, en lét af þeim störf-
um fyrir um það bil viku. Einnig
hefir hann verið formaður nor-
xæna leikararáðsins frá 1950, er
það var stofnað. Hefir hann unn-
ið geysimerkilegt starf í þágu
danskra leikara og raunar nor-
xænna leikara yfirleitt, enda hef
ir hann helgað sig hagsmuna-
málum þeirra að öllu leyti og
•ekki getað sinnt leikstörfu>n að
nokkru ráði. — Nú ætla ég aftur
á móti að taka aftur til við leik-
listina, sagði Holm, er fréttamað-
up frá Mbl. átti stutt samtal við
þá Val Gíslason í gær.
★ 700 LEIKARAR
Holm gat þess, að nú væri um
700 leikarar í danska leikarasam-
bandinu, en það eru flestallir
leikarar landsins. Áður en Holm
tók við forystu leikarasambands-
ins voru þeir skiptir í tvær fylk-
ingar, en sameinuðust undir for-
ystu hans. Eru samtök þeirra nú
mjög sterk. Gat Holm þess sem
dæmi um samhug danskra leik-
ara, að sjónvarpsstöðin hefði
ekki viljað ganga að kröfum
þeirra um ýmis atriði s. s. list-
xæn vinnubrögð o. þ. 1. og hefði
þeir þá hætt þar allri leikstarf-
semi, unz gengið var að kröfum
þeirra — „og fólkið heimtaði þá
fram á sviðið aftur“.
Á MERKILEG STARFSEMI
Holm minntist á afarmerkilega
starfsemi, sem haldið hefir verið
uppi í Danmörku frá 1925. Er það
„Det danske skoleceene“, sem
hann hefir unnið mikið að, en
skóla- og leikhúsmaðurinn Tomas
Hojle stofnaði og mótaði. Hún er
í því fólgin, að gefa skólabörn-
um kost á að sjá 1. flokks leikrit
við vægu gjaldi. f Kaupmanna-
höfn einni fóru 35 þúsund skóla-
börn á slíkar sýningar s.i. vetur
og voru sýnd leikritin Þrettánda-
kvöld eftir Shakespeare, Æði-
kollurinn eftir Holberg og Æfin-
týri á gönguför eftir Hostrup. —
Sýningar þcssar njóta mikilla
vÍBsælda og fer þeim ört fjölg-
andi.
j ÞÁGU ÆSICUNNAR
Þá hefir Holm éinnig lagt mik-
inn skerf til þeirrar starfsemi,
sem kalla mætti „uppfræðslu
verkalýðsæskunnar" og er hún
í því fólgin að veita fé til bóka-
safna, til styrktar stúdentastarf-
semi o. þ. 1. Er fjárins aflað á
þann hátt, að allur ágóði af 1600
sæta kvikmyndahúsi er látinn
renna til þessarar starfsemi, sem
rekin er af hinu opinbera.
★ ★
að öðru, Holm. Hvað um verð-
launin sem frú Anna Borg hefir
hlotið fyrir leikstarfsemi sína?
Eru þau veitt af leikarasamband-
jnu?
— Nei, þau eru nokkurs konar
heiðursverðlaun ríkisins og geta
fallið öllum þeim í skaut, sem
lagt hafa góðan skerf til danskr-
ar menningar. Er þetta því sér-
stakur heiður fyrir frú Önnu
Borg og viðurkenning á hinu
mikla menningarstarfi, sem leik-
menntin ynnir af höndum.
★ SAMI ANDINN
— Hafið þér séð nokkrar leik-
sýnlngar síðan þér komuð hing-
nð?
— Já, t. d. Fædd í gær. — Ég
hélt, að íslenzk leiklist væri þung
og myrk, ef svo mætti segja, en
það er nú eitthvað annað. Ég er
alveg undrandi yfir, hversu létt
og leikandi hún er í þessum
ágæta gamanleik og er eins og
orðin sindri í allar áttir, létt og
hljómfögur. — Þá er ég einnig
mjög hrifinn af leikhúsinu sjálfu
sem er stórkostlegt í alla staði.
Kaj Holm.
— Að lokum, sagði Kaj Holm,
vildi ég aðeins segja þetta: leik-
listin finnst mér vera eitt af því
fáa, sem telja má alþjóðlegt;
leikhúsin eru hin sömu alls stað-
ar, þótt þau hafi vitanlega sín
þjóðareinkenni. í þeim öllum
drottnar sami andinn.
AðaHundur sk&g-
rækiarfélagsins
„Mörk
KIRKJUBÆJARKLAUSTRI. 23.
maí: — Sunnud. 15. maí var aðal-
fundur skógræktarfél. „Mörk“,
haldinn í Efri-Ey í meðallandi. —
Félagið nær yfir alla hreppana,
„milli sanda“ og hefur nú komið
upp skóggirðingum í þeim öll-
um nema einum. Á s.l. ári var
girt alltstórt svæði á Leiðvelli í
Meðallandi, sem nú hefur verið
í eyði vegna sandágangs í hálfan
annan áratug.
Á fundinum gaf form. fél. Sig-
geir Björnsson í Holti, Síðu,
skýrslu um hag félagsins og starf
þess á liðnu ári. Höfðu 11 þús.
plöntur verið gróðursettar í girð-
ingum félagsins og ráðgert er að
þær verði eins margar á þessu
ári ef þær verða fáanlegar. —
Stjórn félagsins var endurkjör-
in en hana skipa, auk formanns
þeir: Gísli Vigfússon, Skálmarbæ,
Markús Runólfsson Bakkakoti,
Sumarliði Björnsson Hlíð, Úlfur-
Ragnarsson hér.l. Kirkjubæjar-
klaustri.
Að fundinum loknum var hald
in fjölmenn skemmtun og renn-
ur ágóði af henni í elagssjóð.
Þykkbæingar
stækka ekki
garðlöndin
ÞYKKVABÆ, 30. maí.
MIKIÐ til er nú Joídð sáningu
á kartöflum hér í Þ’ykkvabæ, og
varð aukning á garð'lönríum eng-
in að þessu sinni, ©$» ær þar fyrst
og fremst um að kenrra, þeim
ugg, er ríkir meðal garðyrkju-
bænda, vegna þess öryggísleysis,
sem á sölumálum þessara vara
er, og þeirri neíkvæðu afstöðu
er síðasta alþingi tók ti? fram-
komins frumvarps, er míðaði að
bætu skipulagi á því sviði. Veðr-
átta hefir verið mjög tafsöm og
óhagstæð nú um vorannirnar,
kuldar og sífelldir austan og suð-
austan stormar, og því samfara
misstur og moldrok. Margan
daginn hefir verið erfitt, og
stundum ómögulegt, að standa að
útiverkum. Hefir oft á kvöldin'
mátt sjá bændur og búandlið
koma heim úr görðunum líkari j
þeldökkum blökkumönnum en!
íslendingum, svo sandbarðir j
hafa þeir verið. En þó hefir geisl- 1
að frá þeim þeirri lífsgleði og
krafti, er ætíð fylgir þeim mönn-
um, er vaxnir eru upp úr hinni
íslenzku mold, og aldir eru upp
í trú á lífið og tilgang þess, vit-
andi, að aldrei er ástæða til upp-
gjafa-hugsana, þó örlítið blási á
móti, öðru hvoru.
I
GÓÐUR FJÁRSTOFN
Sauðburður hefir gengið vel á
þessu vori, lömbin hraust og fer
vel fram. Telja bændur fjárstofn
þann, er þeir fengu við fjár-
skiptin, hraustari og harðgerð-
ari, en hinn, er þeir höfðu áður.
Fallþungi dilka var á s. 1. hausti
meiri en nokkru sinni áður, og
vanhöld í sauðfénu vart telj-
andi.
FUGLAFRIÐUNIN
Mikil ánægja er hér ríkjandi
með tilkomu hinna nýju fugla-
friðunarákvæða, og stórkostleg
sú breyting er orðið hefir á fugl-
unum sjálfum. Áður voru þeir
svo styggir og hræddir, af stöð-
ugri áreitni, að þeir flugu upp,
er þeir heyrðu í bifreið eða sáu
til gangandi manns í mikilli
fjarlægð. Nú vappa þeir ánægju-
legir um móana og hreifa sig
ekki til flugs, fyrr en þá að kom-
ið er alveg að þeim. — Hefir
það löngum verið ofvaxið skiln-
ingi okkar sveitafólksins, á mann
legu eðli, að sjá, er við heim-
sækjum okkar fögru og skemmti-
legu höfuðborg, þá sömu menn,
sem hafa, eins og óeyrandi landa-
fjandar, kappkostað við að út-
rýma einni hinni mestu prýði ís-
lenzkra sveita, fuglunum, sitja á
tjarnarbakkanum í Reykjavík og
miðla íbúum Tjamarinnar af
nægtaborði sínu, og hjálpa þar
með til, að viðhalda einum af
fegurstu stöðum bæjarins. Vita
mega þó þessir menn, að okkur,
er úti á landsbyggðinni búum,
höfum alveg eins mikla ánægju
af okkur sumargestum, og höf-
uðstaðarbúarnir af sfnum, og ósk-
um ekki eftir, að á móti þeim
sé tekið með púðesmreyk og drep-
andi höglum. — MS.
M Mð cg íórnlKsl stori Mroun-
prýð'sii^enn í HofnnrOrði
LAND6RÆÐSLU
6JÓÐUR
MUNIO PAKKANA MED GRÆNU
MERKJUNUM
HAFNARFIRÐI — Á sjómanna-
deginum var mörgum hugsað til
þeirra, sem átt hafa drýgstan
þátt í slysavarnamálum hér í
bæ, en það eru konur slysa-
varnadeildarinnar Hraunprýði.
Hafa þær á siðustu árum unnið
af miklum dugnaði að slysa-
varnamálum og hafa verið með
þeim afkastamestu í þeim hér-
lendis. Þær hafaávallt mætt skiln
ingi í þeim efnum af Hafnfirðing-
um, sem óspart hafa látið fé af
hendi rakna þegar þess hefir ver-
ið óskað. Á síðasta lokadag kom
t. d. inn yfir 37 þúsund krónur
fyrir kaffi- og merkjasölu, og er
það hærri upphæð en nokkru
sinni fyrr. Var myndin hér að
ofan tekin þann dag að loknum
starfsdegi í ljósmyndastofu G-
Ásgeirssonar, Lækjargötu 12, en
þær unnu þá geysimikil störf í
þágu deildar sinnar, lögðu t. d.
farm kaffibrauð endurgjalds-
laust. Ýmislegt annað hafa Hraun
prýðiskonur gert á liðnum vetri
í fjáröflunarskyni til þess að efla
slysavarnamálin í landinu — t. d.
var haldin kvöldvaka í marz s. 1.,
sem var ákaflega vel sótt og hlaut
mikið hrós. Einnig voru haldnir
dansleikir. Á myndinni eru flest-
ar þær konur, sem fremst standa
í deildinni. Formaður hennar er
Rannveig Vigfúsdóttir. G. E.
Svifflugnámskeil Svif-
fluffélapns al hefjast 1
FRÉTTAMENN áttu í gær viðtal við framkvæmdastjóra Svif-
flugfélagsins, Helga Filipusson og varaformann félagsins,
Árna Valdimarsson, en Svifflugfélagið er nú í þann veginn að
hefja hin árlegu námskeið sín, svo sem verið hefur tvö undan-
farin ár.
Svifflugnámskeiðin verða hald-
in á Sandskeiði, svo sem verið
hefur á tímabilinu frá 12. júní
til 3. september og verða þau
öll fyrir byrjendur og einnig þá,
sem lengra eru komnir í svif-
fluginu. Tekur hvert námskeið
13 daga. Verða námskeiðin sem
hér segir: 12.—23. júní, 26. júní
til 9. júlí, 10. júlí til 23. júlí, 14.
júlí til 6. ágúst, 7. ágúst til 20.
ágúst og 21. ágúst til 3. sept.
Fyrir C-prófsmenn og lengra
komna verður á fyrsta námskeið-
inu lögð aðaláherzla á hæðar-
flug (bylgjuflug). Á hinum nám-
skeiðunum verða C-prófsmenn
aðallega æfðir í að fljúga í hita-
uppstreymi. Þá fer einnig fram
kennsla í flugtogi og kennsla til
réttinda að fljúga með farþega
í tveggja sæta svifflugu.
Þá hefur svifflugskólinn á
Sandskeiði ákveðið að halda tvo
flugmódel-daga í sumar, þann
19. júní og 14. ágúst. Þá verða
sýnd flugmódel af ýmsum gerð-
um, svo sem svifflugmódel, fri
fljúgandi vélknúin módel, svo
sem línustýrð vélflugmódel og
fjarstýrð módel með radíó sem
stjórnað er frá jörðu.
MIKTL ÞÁTTAKA
Á SANDSKEIÐI
Þátttaka hefur allt frá byrjun
verið mjög mikil að svifflug-
skólanum og hafa tekið þátt 1
fluginu bæði karlar og konur. —«
Þeir sem að þessu sinni vilja
taka þátt í námsskeiðunum geta
snúið sér til Tómstundabúðar-
innar að Laugavegi 3 og verða
þar veittar allar nauðsynlega®
upplýsingar.
H?nn skvldi ekki —
þótt skylli í tönnwrrf
ZUKOV marskáikcrr var við-
staddur hát'ðahöTdjrr, er Austur-
Þjóðverjar fögmafftT f«ngnu frelsi
undan áþján nsrzÉB&f.. — Mikill
mannfjöldi hafðf saffrazt saman,
og Zukov sners stér að manni
nokkrum og sp«rði á nokkurn
veginn skiljanlegri pýzku: „Kæri
vinur, verður yðcrr ekki stöðugt
hugsað til frelsunarfnnar?" Þetta
virtist koma flatt urrp á aðspurð-
an, og hann stamaði: , Jú, herra
marskálkur". — Zufcov brosti
ánægjulega. Maðurinn stóð for-
viða nokkra stund, en hvíslaði
síðan að vini sínum: „Skyldi
hann ekki hafa orðið reiður ....
við erum hreint ekki vanir að
láta vonir okkar í ljós.....“
8
Hressingarheimilið að Hlíðardalsskóla, Ölfusi, mun taka til stavfa
um Jónsmessu. Starfræksla þess mun verða með svipuðu fyrir-<
komulagi og síðastliðin ár. Heimilið hefur nú eignazt nýtt Finr.en
ljóslækningatæki, finnsk baðstofa mun verða starfrækt og auk
þess eiga gestir kost á furunálaböðum, saltböðumog nuddi. Lækn-
ingastarfsemi heimilisins mun njóta eftirlits læknanna Kristjána
Hannessonar og Gríms Magnússonar. Frú Dagbjört Jónsdóttip
Langelyth nuddkona mun annast nuddið og böðin. — Áherzla mun
i verða lögð á að fæðið sé heilnæmt og mestmcgnis grænmeti. .