Morgunblaðið - 14.06.1955, Blaðsíða 14
14
MORGUNBLAÐ19
Þriðjudagur 14. júní 1955
HJÓNABANDSÁST
EFTIR ALBERTO MORAVÍA
Fuamh'aldssagan 5
FJÓRÐI KAFLI
Ég ræddi aldrei um hin bók-
menntalegu áhugamál min við
konu mína, vegna þess, að ég
bjóst ekki við að hún mundi
slcilja þau og líka af því að ég
skammaðist mín fyrir að þurfa að
játa, að þau væru ekki aðeins
áhugamál mín, heldur einnig og
ekki síður árangurslausar til-
raunir.
Á þessu ári dvöldum við sum-
arlangt niður á ströndinni og þeg
ar komið var nær miðjum sept-
ember tókum við að ræða um
haust og vetraráætlanir okkar.
Ég veit ekki eiginlega hvað olli
því, að ég leiddi talið að hinum
ófrjóu bókmenntastörfum mín-
ptn, en Leda virtist fá lifandi
áhuga á þeim strax- „En Silvio,
þú hefur aldrei sagt mér frá
þessu!“ hrópaði hún. Ég svaraði
sem svo, að ég hefði aldrei
minnst á þetta við nokkurn mann
vegna þess, að mér hefði aldrei
tekizt að skrifa neitt, sem væri
umtalsvert. En hún sárbað mig,
mað sínum venjulega ástúðlega
ákafa, að sýna sér eitthvað af því,
sem ég hefði skrifað. Mér varð
þegar ljóst, að þessi forvitni henn
ar skjallaði mig ákaflega mikið,
og að álit hennar var mér jafn-
vel enn meira virði en álit ein-
hverra bókmenntasérfræðinga.
Mér var fulJkomlega kunnugt
um það, að hún var ómenntuð,
smekkur hennar óáreiðanlegur,
hól hennar eða last einskis virði,
en samt fann ég, að nú var það
tundir henni komið, hvort ég
héldi áfram að skrifa eður ei’.
Þegar hún hélt áfram að nauða
á mér, maldaði ég stundarkorn
í móinn og samþykkti loks. eftir
að hafa endurtekið fullyrðing-
una um það, að allt sem ég hefði
skrifað væri einskis virði, að lesa
fyrir hana eina stutta sögu, sem
ég hefði skrifað nokkrum árum
áður.
Meðan ég var að Jesa, þá virt-
ist mér sagan ekki vera eins lé-
leg og mig hafði minnt að hún
væri, og svo hélt ég lestrinum
áfram með styrkari og skýrari
rómi en fyrst og gaut öðru hvoru
augunum til hennar, þar sem hún
sat hreyfingarlaus og hlustaði
nákvæmlega, án þess að svipur
hennar gæfi nokkuð sérstakt til
kynna. Þegar sögunni var lokið,
kastaði ég blöðunum frá mér og
hrópaði: „Eins og þú heyrðir
sjálf, þá var þetta ekki umtals-
vert!“ Og ég beið eftir dómi henn
ar, með öndina í hálsinum.
Hún þagði nokkra stund, eins
og hún væri að taka saman ræðu
stúf og því næst lýsti hún því
yfir, ákveðin á svip, að ég gerði
mikla vitleysu með því að van-
rækja svo hæfileika mína. Hún
sagðist vera hrifin af sögunni,
þótt hún hefði að vísu marga
galla og hún lagði fram marg-
vísleg rök máli sínu til stuðnings.
Ég verð að játa, að orð henn-
ar juku kjark og sjálfsálit. Raun
verulega var það ekki hæfileik-
inn, sem mig hafði skort, til
þessa, heldur hvatning og hug-
hreysting slíkrar, sem hún var
nú að hlaða á mig.
Það er ávallt hæpið að trúa
bókstafiega dómum fjölskyldu
sinnar og fólks, sem væntum-
þykja gerir hlutdrægt og vægt.
Móðir, systir eða eiginkona eru
ávallt reiðubúnar að sjá í okkur
þá snilligáfu, sem þó er ósýni-
leg ' öllum öðrum, en hinsvegar
fullnægir hrós þeirra okkur ekki.
Ekkert slíkt sjónarmið blasti við
mér í þetta skipti. Ég áleit, að
konu minni hefði likað sagan vel
og ekki látið ást sína á mér hafa
þar nein áhrif á sig. Auk þess var
, lof hennar orðvart og svo skyn-
' samlegt, að augljóst var, að það
var ekki talað af vorkunsemi
einni.
Loks spurði ég hana, hikandi
og hálf hræddur: „Jæja, held-
urðu þá virkilega, að ég ætti að
halda áfram við þetta? .... Hugs-
aðu nú vel um það, sem þú seg-
ir .... ég er nú búinn að burð-
. ast við þetta í tíu ár, án nokk-
! urs árangurs .... ef þú segir mér
1 að halda áfram, þá geri ég það..
en ef þú segir mér að hætta, þá
mun ég hætta og aldrei taka mér
penna í hönd framar."
i Hún hló og sagði- „Þú ert að
, koma ansi mikilli ábyrgð á mig.“
j Ég hélt áfram: „Talaðu við
mig eins og hvern annan vanda-
lausan mann. Segðu bara mein-
ingu þína afdráttarlaust."
„En ég er þegar búin að segja
þér hana. Þú átt að halda áfram.“
„Áreiðanlega?"
„Já, áreiðanlega".
Hún þagði um stund, en bætti
svo við: „Hlustaðu nú á mig. í
stað þess að halda aftur heim til
Róm, skulum við dvelja hér einn
eða tvo mánuði á landssetrinu í
Puscany. Þú getur einbeitt þér
að störfum þínum þar og ég er
viss um, að þú munir skrifa eitt-
hvað gott“.
j „En þú — þér mun leiðast þar.“
„Hversvegna? Þú verður þar,
auk þess verður það góð tilbreyt-
ing fyrir mig, það er svo langt
síðan ég hefi lifað kyrrlátu lífi.“
Ég verð að játa, að það var
ekki fyrst og fremst rök hennar
og uppörvanir, sem þarna riðu
baggamuninn, heldur var það
einskær hjátrú mín, sem sann-
færði mig. Ég trúði því, að hún
hefði í fyrsta skipti runnið upp
á ævihveJi mínu einhverskonar
heillastjarna og ég sagði við sjálf
an mig, að nú bæri mér að hag-
nýta á allan hátt þetta tækifæri,
sem forlögin biðu mér.
• Með konunni minni hafði ég nú
fundið þá ást, sem ég hafði ár-
angurslaust leitað að i svo mörg
ár, og kannske mundi nú bók-
menntalegur sköpunarmáttur
fylgja í kjölfar þessarar ástar,
sem ég loks hafði fundið. Ég gerði
mér það ljóst, að nú væri ég á
réttri leið og að enn væru ekki
séðir til fulls allir þeir auðnu-
vegir, sem opnuðust mér, er við
fundumst fyrst. Ég íaðmaði konu
mína að mér og fullyrti að eftir-
leiðis skyldi hún verða hamingju
dís mín. Hún virtist ekki skilja
orð mín til fulls, og spurði á ný,
hver ákvörðun mín væri.
Ég svaraði henni því, að sam-
kvæmt tillögu hennar mundum
við halda til áðurnefnds lands-
seturs, innan fárra daga.
Viku síðar kvöddum við Rivera
og lögðum af stað til Tuscany.
FIMMTI KAFLI
Sveitasetrið stóð í einskonar
lægð, við ræturnar á allháu fjalli
og snéri út að víðlendri, sléttri og
frjósamri sléttu. Það var um-
kringt litlum garði, þéttsettum
lauftrjám, svo að útsýnið var
ekkert, jafnvel ekki úr glugg-
unum á þakhæð hússins.
Á sléttunni, ekki langt frá
sveitasetrinu, var allstórt þorp,
en til næstu borgar var hinsveg-
ar klukkustundar akstur og stóð
hún uppi á einni af hæðunum,
sem blöstu við bakhlið landsset-
ursins. Þetta var miðaldra borg,
umgirt brjóstvirkjum og múrum,
með höllum, kirkjum, klaustrum
og söfnum. En eins og oft vill
brenna við í Tuscany, þá var hún
mun fátæklegri og snauðari að
líta, en hið ljóta nútímaþorp,
sem verzlun og viðskipti höfðu i
orðið til að. grundvalla, á slétt-
unni fyrir neðan. Landssetrið
hafði verið reist hundrað árum
áður, ef miða mátti við hæð og
stærð trjánna í garðinum. Það
var íburðarlaus, regluleg bygg-
ing með þremur hæðum og þrem-
ur gluggum á hverri hæð.
Framan við húsið var autt, mal
borið svæði, í skugga tveggja, j
stórra kastaníuhnetutrjáa. j
Frá þessu svæði lá bugðóttur
akvegur út að garðshliðinu og
i
tJfiGegumennirnir
4.
Að stundu liðinni höfðu þeir bræður bæinn að baki sér
cg stefndu nú inn fjöll. Leið ekki á löngu þar til er þeir voru
komnir upp að fjalli einu miklu. Voru þeir nokkra stund
að ákveða sig í hvora áttina þeir skyldu halda fram með
því. Loks ákváðu þeir að halda sem leið lá með fram því og
héldu þeir nú áfram göngunni. t
j Þegar þeir höfðu gengið upp undir klukkutíma, heyrðu
þeir allt í einu mannamál ekki langt frá þeim. Þeir stukku
þegar í felur bak við stóran stein. Sáu þeir þá bregða fyrir
‘ tveimur mönnum, sem gengu samsíðis. Þeir færðust stöðugt
nær, og þegar þeir bræður greindu andlitin urðu þeir held-
ur en ekki undrandi. |
j Annar maðurinn var enginn annar en sýslumannssonurinn
en hinn manninn báru þeir ekki kennsl á. Gengu þeir ekki
jlengra frá steininum en það. að bræðurnir heyrðu vel til
þeirra. Þeir sögðu þó ekkert, sem vakti grun þeirra um að
hinn maðurinn væri útilegumaður, en það datt þeim svo
j sannarlega í hug. j
Þeir Bjarni og Jónt ákváðu að fylgja mönnunum eftir,
; með því að þeim þótti ferðalag sýslumannssonarins á þess-
um slóðum allgrunsamlegt. j
Þeir gengu nú í humátt á eftir mönnunum tveimur, sem
stefndu inn með fjallinu. Þeir vöruðust þó að vera ekki það
’nálægt þeim, að þeir yrðu sín varir. Þeir hvíldu sig nokkr-
'um sinnum og tóku upp mal sinn og snæddu. |
* Og það var ekki fyrr en komið var fast að kvöldi, að þeir
komu inn í dal nokkurn, og þá hóuðu þeir þricvar.
Þegar þér haíið noíað
bláu Gillette Möðin
í málmhylkjiinum,
undrist þér að haf a
nokkurntíma keypt
þau í öðrum umbúðum
Málmhylkin hafa þessa
kosti:
Blöðin tilbúin,
engar pappírsumbúðir.
Fljótar að skipta um blöð.
Blöðin halda betur bitinu.
Málmhylkin yðar
án hækkunar.
10 Blá Gilette Blöð í málm-
hylkjum Kr. 13.25.
Bláu Gillette blöðin
I
3
• • M
acjnr ^rtptr -
Borðsilfur:
Fjölbreytt úrval af fögrum gerðum.
Silfurplett
— borðbúnaður: Norskur, Vidar.
Stál
— borðbúnaður: Danskur, Ambassadeur.
3ön Spunössnn
Skoripripaverzlun
Ekkert þvottaefni verndar ;
■
kvensokkana jafn vel og !
R E I! R E I ver þá gegn
lykkjuföllum, hindrar ló- ;
myndun, eyknr endingu og ;
blæfcgurð þeirra. En jafn-
framt verndar R E I
hörundið!
Notið því heldur R E I!
Skrifstofustúlka
getur fengið atvinnu í sumar á skrifstofu okkar.
Heildverzlun Stefáns Thorarensen, h.f.
Laugaveg 16.