Morgunblaðið - 16.06.1955, Blaðsíða 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 16. júní 1955
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Stjórnmálaritstjóri: Sigurður Bjárnason frá Vigur.
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 20.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu 1 krónu eintakið.
Adenauer leggur áherzlu á að
hraða endurhervæðingu landsins
Ýmis vandamá! hafa komið upp vegna sfofnunar
hins nýja þýzka hers
Vínarávarpið
EKKI eru liðnar nema nokkrar
vikur síðan Kristinn E. Andrés-
son og fylgissveinar hans komu
flengríðandi austan frá ' járn-
tjaldi og höfðu mikil skilaboð
meðferðis. Þar hafði nefnd rúss-
neskra áróðursfræðinga, sem
skipulagt hefir og myndar kjarn-
ann í „Heimsfriðarráðinu“ svo-
kallaða, fengið þeim þær sltip-
anir að flytja út til íslands, að
hafizt skyldi handa af kappi
miklu og safnað undirskriftum og
mótmælum gegn kjarnorku-
styrjöld.
★ ★ ★
Nú mun hverjum sæmilega
viti bornum íslendingi í brjóst
borin rík andúð á vopnaviðskipt-
um og styrjöldum, og því frekar
gjöreyðingu kjarnorkustyrjaldar.
Ætti því að vera algjör óþarfi
að óska eftir viljayfirlýsingu
almennings um svo augljósan
hlut, og væri þá reyndar jafnnær
fyrir kommúnista að hefja aðra
undirskriftasmölun gegn berkla-
veiki, fjárhagskreppu eða mæði-
veikinni, svo nokkur kunn díæmi
séu tekin um fyrirbrigði, sem
bezt væru óþekkt í þjóðfélagi
voru. Þar við bætist, að séu ein-
hverjar þær valdaklíkur eða rík-
isstjórnir að brugga veröldinni
launráð og róa að því að kjarn-
orkustyrjöld brjótist út, er það
auðvitað vita gagnslaust og
breytir engu þar um þótt nokk-
ur þúsund sálir úti á íslandi lýsi
andúð sinni á slíkum styrjöldum,
cg rökstyðji ekki þá andúð sína
með sterkari vopnum en undir-
skriftinni einni saman.
★ ★ ★
Nei, það liggur í augum
uppi, að tilgangur kommún-
ista með söfnun undirskrifta
undir Vínarávarpið svonefnda
er ekki sá að íslendingar geti
þannig komið í veg fyrir að
kjarnorkunni verði beitt í
striði og jafnframt aflað sér
friðar um aldur og ævi.
Svo grunnhyggnir eru komm-
únistar ekki, þótt gróflega oft
vilji augljós sannindi þvælast
fyrir þeim. Það hefir aldrei
hvarflað að þeim Kristni Andrés-
syni eða Brynjólfi Bjarnasyni að
vætanlegir árásaraðilar í næstu
styrjöld láti friðarundirskriftir
íslendinga eða annarra þjóða ver-
aidar bögglast fyrir brjóstinu á
sér þegar á hólminn er komið.
Slíkt háttalag myndi sannarlega
gera mannkynssöguna ómerka.
★ ★ ★
En hver er þá tilgangur komm-
únista með friðarhjali sínu og
undirskriftasmöluninni undir Vín
arávarpið?
í fyrstu setningu Vínarávarps-
ins er sagt „að vissar ríkisstjórn-
ir“ séu að undirbúa kjarnorku-
styrjöld. Varla munu kommún-
istar þarna eiga við rekkjunauta
sína í Moskvu og liggur því beint
við að taka þetta sem styrjaldar-
ásökun á hendur Vesturveldun-
um. Og þar með er tilgangurinn
kominn í Ijós.
Með þessari einu setningu
fletta kommúnistar ofan af
hver hin raunsanna ætlun
þeirra er með undirskrifta-
smöluninni. Hún er ekkert
’ annað en Iævíst áróðursbragð,
til þess eins ætlað að sverta
hinar vestrænu lýðræðisþjóð-
ir, bera þær upplognum ásök-
unum um að þær séu að
hrinda nýrri kjarnorkustyrj-
öld af stokkunum og vilji
gjöreyðingu manns og menn-
ingar í atomeldi!
Og þessu enn til rökstuðnings
er ekki úr vegi að líta á hvernig
þúsundára ríki kommúnista
sjálfra hefir framkvæmt friðar-
sókn sína og hvort þar skyldi
ríkja meiri andstyggð á tundri
og púðurreyk en með oss vest-
rænum þjóðum. í engu landi
veraldar nema Rússlandi, er
þjóðhátíð landsins haldin með
drunum orrustuflugvéla, er
sverta himininn, nið þúsunda
þungavopna og vígvéla, er renna
um strætin og þrammi þéttra
hermannafylkinga með alvæpni.
Þannig er friðarins og framtíð-
arinnar minnzt í þeirri sveit.
Rússneski herinn er hinn öfl-
ugasti -í veröldinni, um 200 her-
fylki, og ekkert land eyðir jafn
miklu fjármagni árlega til vopna
búnaðar og herframkvæmda sem
sjálft föðurland „friðarins" í
austurvegi. Rússar munu nú
komnir þjóða lengst í því að fram
leiða „vítissprengj urnar“ eins og
Þjóðviljinn nefnir kjarnorku-
sprengjuna, eiga og meiri birgðir
af slíkum friðarvopnum, en allar
aðrar þjóðir. Þetta er engin
„Reuters-lýgi“ heldur síendurtek
in fregn Tass fréttastofunnar
rússnesku og Þjóðviljans.
★ ★ ★
Ef það væri sönn og einlæg
ósk íslenzkra kommúnista að
viðhalda friðinum í heimin-
um og koma í veg fyrir víg-
búnað og stríð væri þeim
sanni nær að beina geiri sín-
um í austurátt og fara auð-
mjúklegast fram á það við fé-
laga sína þar, að dregið yrði
úr vígvélaframleiðslunni og
hætt að framleiða kjarnorku-
sprengjur í Rússlandi.
★ ★ ★
Slík ósk allra íslenzkra komm-
únista til félaga Búlganins væri
mun áhrifaríkari en hundrað
Vínarávörp, að því er ætla má,
enda stendur það kommúnistum
mun nær að stilla til friðar á
sínu eigin heimili en leita langt
yfir skammt.
Meðan Rússar höfðu ekki enn
framleitt kjarnorkusprengjuna,
en Bandaríkjamenn áttu hana,
börðust kommúnistar um heim
allan um á hæl og hnakka og
heimtuðu algjört bann við
kjarnorkusprengjum. Þá töluðu
þeir um að heimsmenningin væri
í hættu og allt mannkyn gæti
tortímst innan stundar. En strax
og þeir höfðu sjálfir hafið fram-
leiðslu sprengjunnar, tóku leið-
togar heimsfriðarráðsins að lýsa
því yfir, að heimsmenningin
væri alls ekki í hættu stödd, og
hlakkaði í þeim yfir hinu nýja
leikfangi, sem kommúnistum
hafði áskotnazt.
Því er ljóst, að Vínarávarp-
ið er enn ein auðvirðileg og
lævís áróðursbrella kommún-
ista, þar sem þeir hyggjast
nota sér einlæga og sanna
friðarást íslenzks almennings
stefnu sinni til framdráttar.
Á meðan efla þeir stærsta her
veraldar, byggja nýjar og nýjar
kjarnorkusprengjustöðvar og
drápstæki. Því lætur enginn
blekkjast af friðartalinu, dúfu
áróðrinum eða öðrum slíkum
skálkaskjólum, hvort sem
kennd eru við Vín eða aðra
menningarbæi.
AÐENAUER, kanslari Þýzka-
lands hefur ákveðið að þraða
endurhervæðingu Þýzkalands. —
Margir héldu, að kanslarinn
mundi fara sér hægt í þessum
málum, og ekki yrði hafizt handa
um stofnun nýs þýzks hers fyrr
en síðar á þessu ári, en nú er
komið annað hljóð í strokkinn,
því að sennilega lætur kanslar-
inn samþykkja öll endurhervæð-
ingarfrumvörp fyrir fjórvelda-
fundinn. En samt sem áður líður
áreiðanlega alllangur tími, áður
en herdeildunum tólf verður kom
ið á fót í Vestur-Þýzkalandi.
Bendir afstaða þingsins nýlega
til þess, en það neitaði að sam-
þykkja herlagafrumvarp Aden-
auers óbreytt.
★
FYRSTU þýzku hermennirnir
verða hersöfðingjar. Eftir að lög-
in verða komin til framkvæmda,
hefst námskeið í Souhofen fyrir
væntanlega hershöfðingja þýzka
hersins. Það er gömul höll,
sem nasistaforingjarnir höfðu
bækistöðvar í á sínum tíma. —
Eftir stríð hafa Bandaríkjamenn
notað hana fyrir bækistöðvar. •—
Þeir, sem standa fyrir námskeið-
inu þarna, eru vitanlega Þjóð-
verjar sjálfir, en lærimeistar-
arnir verða foringjar í liði At-
lantshafsríkjanna. — Eftir 2
mánuði verða 30 þýzkir hershöfð
ingjar búnir til starfa í þágu
þýzka hersins. Þegar þjálfun
þeirra er lokið, kemur röðin að
undirmönnunum í hernum og
eftir þann tíma má ætla, að her-
æfingar hefjist í landinu og nýi
þýzki herinn verði þjálfaður í
meðferð nýtízku vopna, sem
fengin hafa verið frá Bandaríkj-
unum.
SJÁLFBOÐALIÐAR
Fyrstu óbreyttu hermennirnir,
sem ganga í þýzka herinn, verða
sjálfboðaliðar, sem hafa lofað að
vera nokkur ár í hernum. Verða
þeir kvaddir til herþjónustu eftir
10 mánuði og þjálfaðir í 8 mán-
uði. Þannig er vart hægt að hugsa
sér, að herinn verði kominn á
fót, svo að nokkru nemi, fyrr
en á árinu 1957. Hinn nýi her-
málaráðherra landsins, Blank,
hefir því áform í huga um að
byggja upp herinn smám saman,
og byrja á „toppunum".
Reiknað er með því, að um 150
þúsund liðsforingjar verði í
þýzka hernum og a. m. k. 350
þús. óbreyttir hermenn, a. m. k.
fyrst í stað. — Hafa nú þegar
VeU andi óhri^ar:
AÖÐRUM stað í blaðinu í dag
er birt mynd af brotnum og
eyðilögðum vegvísum austur við
Hvítá á mjög mikilvægum kross-
götum, þar sem mikil er um-
ferð á sumrin — og reyndar all-
an ársins hring. — Af tilviljun
átti ég leið þarna fram hjá nú í
fyrradag og var þar þá staddur
verkstjóri einn frá vegagerðinni,
sem var að lagfæra hið af sér
gengna og misþyrmda vega-
merki. Skemmdarverkið hafði
verið unnið sennilega á aðfara-
nótt sunnudagsins, sagði hann —
og sennilegast af manni óðum af
víni, þar eð allt benti til, að
örmum vegamerkisins hefði ver-
ið rykkt burt með handafli.
1 Ókærni og stráksskapur
VIÐGERÐARMAÐURINN var
svekktur mjög: — Við eigum
í stöðugu stríði með að halda
óskemmdum hinum ýmsu um-
ferðarmerkjum hér við þjóðveg-
ina. Þau eru ýmist höfð að skot-
marki eða rutt burtu með ein-
hverju öðru móti. — Oftar en
einu sinni hefir legið við að slys
hlytist af því að á brott hafði
verið numið hættumerki við
slæma beygju. Okkur gengur líka
illa að fá að gagnast með smá-
merki, sem sett hafa verið sum-
staðar á hinum þrengri vegum
til að sýna hvar bifreiðar geti
mætzt — og svona er þetta á öll-
um sviðum. — Það er furðuleg
ókærni og stráksskapur, sem
liggur að baki slíkum tiltækjum
sem þessum, og bakar fjölda
manns óþægindi og vandræði —
og getur reyndar orðið orsök í
alvarlegum slysum". — Þetta
sagði verkstjorinn — og var eng-
in furða þótt hann væri gramur.
Sjómannadagurinn
í Keflavík.
SJÓMAÐUR í Keflavík skrifar:
„Velvakandi góður!
Það gaf mér tilefni til að skrifa
þér þessar línur, er ég sá í dálk-
um þínum á dögunum, hve sjó-
maður einn var óánægður með
sjómannadaginn í Reykjavík —
sem er afar leitt.
Það var öðruvísi hér hjá okkur.
Dagurinn var hinn ánægjulegasti
frá upphafi til enda. Auðvitað
átti hið yndislega góða veður sinn
drjúga þátt í því. Hér fóru fram
ýmisleg skemmtiatriði allan dag-
inn, en hátíðahöldin hófust með
guðsþjónustu inni við höfn.
Þá sýndi þyrilvængja björgun,
fjórar róðrarsveitir kepptu í
kappróðri, reipdráttur sjómanna
fór fram milli tveggja bryggja og
var annað liðið dregið í sjóinn
við geysilega kátínu áhorfenda.
Síðan var keppt í stakkasundi. Á
gamla íþróttavellinum voru
frjálsar íþróttir, og knattspyrna
á þeim nýja milli vélamanna og
skipstjóra.
Beztu þakkir.
UM kvöldið voru dansleikir í
þremur samkomuhúsum og
þéttskipað í þeim öllum, enda er
hér fjöldi fólks, sem aldrei fer á
dansleik nema þennan eina dag
á árinu. — En eitt vakti undrun
mína og óánægju — ölsalan í
danshúsunum, hve gífurlegt er
verðið á gosdrykkjunum — 10
krónur flaskan. Kann að vera, að
þetta sé löglegt verð og þá er víst
ekkert við því að segja.
En aðal tilgangur minn með
þessum línum, er að biðja þig,
Velvakandi góður að færa, bæði
skemmtinefnd dagsins og öllum
þeim, sem tóku þátt í skemmti-
atriðunum eða stuðluðu á annan
hátt að því að gera daginn svo
ánægjulegan — mitt innilegasta
þakklæti.
Með beztu kveðju,
Sjómaður í Keflavík.“
O G\_3
Merkið, sem
klæðir landið.
tæplega 200 þúsund manns boðið
sig fram til herþjónustu. Ekki
hefir reynzt unnt að skilja sauð-
ina frá höfrunum, Dg má því ætla,
að þarna verði misjafnt lið á
ferðinni, en þó verður reynt að
sjá svo um, að misindismenn
verði ekki þarna á meðal eða fyrr
verandi nazistar. Þá er einnig
gert ráð fyrir, að ekki verði hægt
að nota marga af þessum 200 þús.
vegna þess eitifaldlega, að þeir
munu ekki standast hina ströngu
læknisskoðun.
Áætlað er, að í þýzka flughern-
um verði rúmlega 100 þúsund
manns, en hingað til hafa aðeins
um 12 þúsund manns sótt um
að komast í flugsveitirnar. — I
flotanum verða 20 þús. manns,
en aðeins 2000 hafa gefið sig
fram. Eru þeir allir fyrrverandi
sjóliðsforingjar og ílestir of
gamalir til að verða teknir.
DEILT UM HERAMANNA
LAUNIN
Út af launamálunum hefir skap
azt nokkurt vandamál. Blank vill
greiða góð laun fyrir herþjón-
ustu, en það hefur verið tekið
óstinnt upp af fjármálaráðu-
neytinu. eins og skiljanlegt er.
En hvað svo sem ofan á verður
í þessum tfnum, þá er eitt víst,
að þýzku hermennirnir fá mun
lægri laun en almennt gerist í
landinu. Öbreyttur hermaður fær
sennilega um 200 mörk á mán-
uði (um kr. 800,00), offursti 300
mörk, óberst 1200 mörk og hers-
höfðingjar allt upp í 2Ö00 mörk.
Þetta eru þó mun meiri laun en
hermennirnir þýzku fengu á
styrjaldarárunum, en þess ber
að gæta, að þá var dýrtíð helm-
:ngi minni í landinu en nú er.
MENN eru hálfringlaðir í Bonn
vegna þess mikla hraða, sem
kanslarinn hefur á afgreiðslu
endurhervæðingarlaganna. Jafn
vel flokksbræðrum hans finnst
hann ganga helzt til skörulega
til verks Því auðvitað er margt
enn ógert, áður er unnt verður
að stofna herinn og aðgát er nauð
synleg í þessu máli sem öðrum.
Til dæmis er yfirhershöfðinginn
enn óskipaður, ekki er enn gengið
frá því, hver verður æðsti maður
hersins, hermálaráðherrann eða
kanslarinn, hershöfðingjaráði hef
ur ekki enn verið komið á fót
o. s. frv. En ganga þarf frá þess-
um atriðum öllum og mörgum
fleiri, áður en hinum nýja her
Vestur-Þýzkalands verður falið,
ásamt herjum annarra þjóða í
Vestri, það ábyrgðarmikla starf
— að vernda friðinn og frelsi
gamalla menningarþjóða.
Rómarsýningin
„LITLIR froskar í lítilli tjörn“.
eru nú aftur farnir að kvaka í
Vísi (14. þ. m.) og ófrægja nú í
leiðinni íslenzku ríkisstjórnina
fyrir það, hve illa hún hafi búið
að íslenzku lisatmönnunum á
listaþingi Norðurlandaþjóðanna
í heimsborginni, og gera nú sam-
anburð á skipan heiðursnefndar
íslenzku þjóðarinnar og hinna
Norðurlandanna. Með tilliti til
þess, sem á undan er gengið, má
raunar telja það mikla hæversku
að fara ekki lengra út í þessar
sakir. Líka mætti geta þess
fróma lítillætis hjá þessum
litlu skemmtilegu dýrum að
neita sér um það að segja frá
því, að á Rómarsýningunni seld-
ist aðeins citt málverk, og var
það eftir íslenzka málarann
Sverri Haraldsson.
Gestur á Rómarsýningumu.