Morgunblaðið - 30.06.1955, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIB
Fimmtudagur 30. júní 1955
HJÓNABANDSÁST
EFTJR ALBERTO MORAVÍA
ZXL i
Framh'aldssagan 18
á, í staðinn. Og mér varð hins
vegar ljóst, að þegar einu sinni
liefur verið hafnavð siðferðilegri
fyrirmynd og borgaralegum
samningum, og samkomulagi,
hlýtur þessi sami ruglingur óhjá-
kvæmilega að stefna til kyrrðar
og stöðnunar og skipuleggja sjálf
an sig á grutidvelli algerðrar
nauðsynjar. Með öðrum orðum
sagt, þá var fyrir hendi, auk
þeirrar lausnar, sem konan mín
hafði bent á, önnur úrlausn, sem
mundi verða boðin og fvrirskipuð
af núverandi eðli og ástandi allra
aðstæðna. Mátti helzt líkja því
við fljót, sem annað hvort tak-
markaðist af tilbúnum flóðgörð-
um, eða þess að breiðast óhindrað
út, samkvæmt halla landsins og
aðstæðum umhverfisins. í báðum
þessum tilfellum, að vísu með
ólíkum hætti og ólíkum afleið-
ingum, mun það mvnda sinn eigin
heð eða farveg, sem það rennur
evo eftir, á leið sinni til sævar.
En seinni lausnin, hin eðlilegasta
og örlagaríkasta, var enn þá ó-
líkleg til að koma til fram-
kvæmda og mundi, að mínu áliti,
líklega aldrei kom til fram-
kvæmda. Antonio mundi halda
áfram að koma og raka mig, ég
mundi ljúka verki mínu og síðar
mundum við hjónin taka saman
pjönkur okkar og hverfa héðan
og ég mundi aldrei fá að vita,
liversu mikill eða lítill sannleikur
hafði Verið fólginn í ásökunum
konunnar minnar. Nú get ég fest
þessar hugsanir mínar skipulega
og skýrt á pappír, en þá voru
þær miklu frekar einskonar ó-
Ijósar tilfinningar og það var
líkast því, sem þær söfuðu af
vanlíðan, sem samvizka mín olli,
samvizkan sem nú hafði lagt und-
ir sig þann sess, er mitt fyrra,
þægilega andvaraleysi hafði skip
að, allt til þessa.
Það kann að þykja undarlegt,
að ég skuli hafa hugsað, eða öllu
heldur fundið, þannig, á sama
tíma og atburðirnir voru að ger-
ast og þróast fyrir augum mín-
nm og þegar minni dýrmætustu
tilfinningu var, eða virtist í mín-
■um augum vera ógnað. En ég
vil endurtaka það, sem ég hefi
þegar sagt, oftar en einu sinni:
Ég var niðursokkinn í skapandi
störf (eða hélt mig vera það) og
allt annað var mér einskis virði.
Auðvitað unni ég konunni minni
þá, sem fyrr, og hafði jafn glöggt
auga fyrir eigin heiðri. En list-
xæn sköpun, vegna óvenjulegs
kraftaverks, hafði létt hinum
þunga stimpli ákefðar og nauð-
synjar af þessum tilfinningum
mínum og flutt hann yfir á síður
þeirrar bókar, sem ég var að
rita.
Ef konan mín hefði, í stað þess
að ásaka Antonio fyrir ókurt-
eisi, kvartaði yfir því við mig,
að hún hefði séð hann þurrka
rakvélina sína á einu blaði bókar
minnar, þá hefði ég áreiðanlega
ekki hugsað um fáfræði hans og
ábyrgðarleysi. Ég hefði rekið
liann úr vistinni samstundis.
Samt voru yfirsjónir slíkar
áreiðanlega skiljanlegri, réttlæt-
anlegri, afsakanlegri, heldur en
eú yfirsjón, sem hann hafði verið
ákærður fyrir.
Hvað var það, sem gerði mig
kærulausan fyrir því, hvernig
framkoma hans við konuna mína
var? Hvað var það líka, sem
lét mig bregða svo hart og ofsa-
lega við, er mér datt í hug mögu
leiki á eyðileggingu verks míns,
af hans höndum?
Þarna var það, sem leyndar-
dómurinn kom í ljós, leyndar-
dómurinn, sem ég hafði hugmynd
um frá fyrstu, leyndardómurinn,
sem Angelo hafði ekki megnað
að eyða með opinberunum sínum,
leyndardómurinn sem bjó, þegar
allt kom til alls, frekar hið innra
með mér, en honum. Það var
leyndardómur, sem, þegar öllu
i var á botninn hvolft, skapast og
mun ávallt skapast, í hvert sinn
sem maður snýr baki við yfir-
i borði hlutanna og málanna og
, kafar niður í djúp þeirra.
Að því er konunni minni við
kom, þá kom hún nú aldrei niður
til mín, á meðan Antonio var
, að raka mig og ég býst við að
hún hafi haft herbergi sitt læst
, allan tímann, þangað til rakar-
! inn hafði lokið, verki sínu og
! var farinn.
! Að lokum fór þessi hegðun
konunnar minnar að skaprauna
mér, vegna þess að hún sann-
aði mér það, að enn þá héldi hún
fast við sínar fyrri, samnings-
legu gagnverkanir og hefði ekki
í hyggju að breyta þeim og líkja
eftir mínum, sem mér virtust
skynsamlegar og hugsaðar.
t Ég spurði hana eitt sinn —
þótt ég hafi nú gleymt hvernig
og við hvaða aðstæður — hvers
vegna hún kæmi nú aldrei fram-
ar niður til mín á morgnana. •—
Hún svaraði mér samstundis,
gremjulaust, en með örlítilli ó-
þolinmæði: ,,En Silvio . . stund-
um neyðist ég til að efast um
skynsemi þína . . . hvernig ætti
ég að geta komið þangað ....
þessum manni hefur enn ekki
verið refsað fyrir ósvinnu sína ..
Ef ég kæmi, þá kynni hann að
álíta sem svo, að nú hefði ég
gleymt honum . . . Með því að
koma ekki, læt ég hann álíta, að
gé vilji forðast hneyksli*.
Ég veit ekki, hvaða slægur,
illur andi kom mér til að svara:
„Hann kynni líka að halda, að
þú hefðir alls ekki veitt athygli
... og það bætir síður en svo
úr skák. Þú ert að leyfa honum
að álíta, að þú hafir veitt hegð-
un hans athygli, en gerir þrátt
fyrir það, ekkert, eða látir mig
ekki gera neitt í málinu'.
„Það eina, sem hægt var að
gera og átti að gera“, svaraði hún
stillilega .hefði verið það, að
reka hana úr vistinni samdæg-
urs“.
TÍUNDI KAFLI
Að lokum rann sá morgun upp
er ég skrifaði síðasta orðið í síð-
ustu línunni á síðustu blaðsíð-
unni og lokaði bókinni, sem nú
hafði inni að halda söguna mína. I
Mér þótti, sem ég hefði lokið
ægilegu erfiði og að það hefði
tekið óskaplega langan tíma. —
Sannleikurinn var sá, að ég hefði
aðeins skrifað um hundrað blað- ,
síður og ekki eytt í það starf
mitt nema 20 dögum.
Með hina skrifuðu bók í hönd-
unum gekk ég út að glugganum
og fletti blöðum hennar, algerlega
ósjálfrátt. Tár komu fram í augu
mín, en ég veit ekki, hvort orsök
þeirra var gleði eða þreyta, að
erfiðinu loknu. |
Ég gat ekki varizt því, að hugsa
sem svo, að á þessum blöðum
væri uppskorinn dýrmætasta arð- j
ur lífs míns, allt sem hér eftir
mundi láta lífið sýnast þess virði,!
að lifað væri, bæði hið liðna og
hið ókomna. |
Ég fletti hægt blöðunum og
meðan ég rýndi í þau, varð ég
þess var, að mér sortnaði fyrir
augum, og ég fann að tár féllu
niður á hendur mínar. Þá sá ég
Antonio fara yfir malarflötina, á
hjóli sínu, og ég flýtti mér að láta
bókina á skrifborðið og þurrkaði
mér um augun. j
Síðar, þegar Antonio var far-
inn, gekk ég inn í svefnherbergi
mitt og á meðan ég hafði fata-
skipti, hvarflaði hugur minn sem
oftar, að því verki, sem ég hafði
nú leitt til lykta.Aðra daga var
ég vanur að hugsa aðeins um
þær blaðsíður, sem ég hafði skrif-
að þann sama dag, en nú hugsaði
ég, í fyrsta skipti, um söguna í
heild og gældi í huganum við
hana, frá upphafi tii enda.
I PARADÍSARGARÐURINN
5.
i Þeim var nauðugur einn kostur að ryðja dauðum hval-
skrokkunum, kistum og köðlum út á ísinn. Ég jós yfir þá
kafaldsrokunum og lét þá reka með allan aflann á inni-
krepptum fleytunum suður eftir og súpa þar saltan mar.
Aldrei eiga þeir framar afturkvæmt í Bjarney.“
| „Þá hefir þú unnið illt verk,“ sagði vindamóðurinn. „Frá
góðverkum mínum geta aðrir skýrt,“ sagði hann. „En þarna
kemur hann bróðir minn úr vestrinu. Hann er mér geð-
felldastur þeirra allra, það er sjóseltubragð af honum, og
hann færir með sér blessaðan kulda.“ #
„Er þetta hann Vestri litla ?“ mælti kóngssonurinn.
„Já, víst er það hann Vestri,“ mælti sú gamla. „En ekki
er hann svo lítill. Þeir voru tímarnir, að hann var fallegur
drengur, en það er nú af, sem áður var.“
Hann var eins og villimaður ásýndum, en hafði fallhatt
á höfði, til þess að hann meiddi sig ekki. í hendi sér hafði
hann rauðviðarkylfu, sem hann hafði höggið sér í rauðviðar-
skógunum fyrir vestan haf. Minna mátti ekki gagn gera.
j „Hvaðan ber þig að?“ sagði móðir hans.
„Úr skógarauðnunum,“sagði hann. „Þarna, sem þyrnóttu
flækijurtirnar girða á milli trjánna, þar sem vatnsormur-
inn liggur í votu grasinu og mönnunum virðist vera of-
aukið.“
„Hvað gerðir þú þar?“
„Ég horfði á hyldjúpt fljótið, sá hvernig það steyptist nið-
ur af hamrinum, varð að vatnsúða og þeyttist upp til skýja
og hélt þar upp regnboganum. 1
Ég sá villinautið synda í fljótinu, en straumurinn hreif
það með sér. ‘
.................
HEKLU
\ drengjasporthuxur j
Höfum fengið aftur hinar vinsælu drengja- jj
[■
buxur frá Heklu á Akureyri.
Buxurnar eru tvíofnar úr N A N K I N- |
E F N I og fóðraðar með flóneli.
Fyrirliggjandi í eftirtöldum stærðurn:
6, 8, 10, 12, 14 og 16.
^•■■■•■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■•■•■■■■■•■■■■■■■■■■■■■rtni
Afgreiðslustúlka
ekki yngri en 17 ára, óskast frá 1. ágúst
í verzlun Silla og Valda
Langholtsveg 49
•a
Anteríska
Armstrong strauvélin
Kostar aðeins kr. 1.645.00.
Hafnarstræti 19 — sími 3184