Morgunblaðið - 03.07.1955, Blaðsíða 10

10
MORGVNBLA91Ð
Sunnudagur 3. júlí 1955
Ari Páll Hannesson bóndi,
Stóru-Sandvík - nvinnli
'Jlyl'ÖNNUM hnykkti við og setti
4x1 hljóða hér á Selfossi og því
iremur Sandvíkurhreppsbúum,
fcegar síminn flutti þá fregn að
■i iri Páll í Sandvík hefði orðið
ltráðkvaddur 1. júní.
Menn höfðu séð hann hér uppá
Jielfossi og rætt við hann fyrri-
] iluta dagsins, þar sem hann var
i ið ýmsar útréttingar glaður í
i nda og hress í máli, eins og
' andi hans var. Fullur af áhuga-
] aálum heimilis síns, sveitarinn-
; r og héraðsins, þvi maðurinn
■ rar lifandi í hugsun og skemmti-
] ígur í viðræðu hvern sem hann
i tti tal við.
Þegar hann kemur heim kaila
i orverkin. Nú eru þau rekin með
i élum og nýtízku vinnubrögðum.
i ihuginn og vinnugleðin ljómar
i svip og fasi þessa mikla atorku-
i lanns. Systkinahópurinn og ann-
; ð tengdafólk fylgist að þennan
< ag sem endranær. Allir sem einn
í íaður, en aðalforustuna og yfir-
s tjórn vinnunnar hefir elzti bróð-
i -inn, eins í dag sem endranær,
< kki síður er vélar eru í gangi
< g von er um mikið dagsverk. Því
1 ér hjálpast að samæfðar hendur
< ugmikilla 6 systkina sem þann-
i ' hafa unnið saman frá fyrstu
i isku og fram á þennan dag, og
< ft að kveldi geta glaðst sam-
«iginlega yfir miklu dagsverki.
En — þá allt í einu hnýgur
1 úsbóndinn niður og er þegar
örendur. Þetta er sviplegt og sárt,
En í rauninni er þetta fagur
d auði
Ári Páll var fæddur i Stóru
£ andvík 23. ágúst 1901 þriðja
b arn þeirra hjóna Hannesar
Ti [agnússonar frá Sandvík og Sig-
r ðar Jóhannsdóttur frá Oddgeirs
hplum; elztur bræðra af 12 börn-
vwn, sem upp komust og ólust þar
Tip saman en tvö misstu þau ung.
Foreldrarnir voru ekki rík, svo
sparlega varð að halda á hlut-
imujn, og hefði orðið örðugt eða
vprla yfirstíganlegt af eiginramm
laik; ef ekki hefði notið að bróð-
ur Hannesar, Magnúsar og konu
httns Katrínar Þorvarðardóttur
frá Bár í Flóa. Þessi hjón unnu
hfeimilinu alla tíð með slíkri trú
og dyggð, sem bezt getur verið.
Fyrir þessa samhjálp var heim-
il ð alltaf veitandi og litið virtist
b -ra á þessum barnahóp. Þau
f( ru líka fljótt að hjálpa til,
h Fert öðru dugmeira. Er þar ekki
h; egt að gjöra upp á milli, nema
h' ’að elzti bróðirinn varð fljótt
ei ina úrræða- og ráðamestur.
S' t> að aðeins 19 ára tekur hann
h; ijfa jörðina, þar sem faðir hans
var þá bilaður að heilsu. Hann
aúdaðist 1925. Sigríður bjó áfram
á ttinum helming jarðarinnar, og
býr á honum enn í dag. Nú 82
áre 16. apríl s.l. Hefur hún nú
biíið í 59 ár. Árið 1928 giftist Ari
Pájiil ungfrú Rannveigu Bjama-
dáttur frá Meiragarði í Dýrafirði.
Méstu ágætis og gerðarkonu, sem
fyllilega hæfði hinum gjörfilega,
dugmikla bónda sínum. Og sam-
eiflaðist heimilinu svo sem bezt
gat orðið. Þau hjón eignuðust
þrjár dætur, en misstu eina.
Eftir því sem börnin stækkuðu
blteigaðist búskapur- þeirra
mæðgina hröðum skrefum. Þegar
yijgri bræðurnir komust upp
Betja þeir upp í félagi vikur-
stéypuiðnað, sem þrír bræðurnir
vinna að auk þess sem þeir
hjálpa móður sinni og bróður við
bústörfin, svo eru og tvær syst-
umar alltaf heima báðar ógiftar.
Þannig heíir þessi systkinahópur
haldið saman með sérstakri
hagsýni og dugnaði eining og
samstarfi, svo merku og farsælu
að; fátitt er, eða varla að finna.
Jafnframt er búið stækkað, rækt
un-aukin hröðum skrefum og svo
fytir nokkrum árum bvggt eitt
hi?| stærsta og glæsilegasta íbúð-
arhús sem til er í sveit. Það er
þannig hólfað að það er ætlað .
fyrir 4 . jölskyldur, rúmgóðar
íbúðir algjörlega aðskyldar hver
! frá annari. Hinsvegar er risið á
þessu stóra húsi einn salur, sem
skipa má ef vill. Fer þar vel um
100 menn í sæti. Salur þessi er
ætlaður til samkomu og skemmt-
unar fyrir fjölskyldurnar og
heimilin sameiginlega. Það þarf
ekki að nefna að í öllum íbúðun-
um eru öll nútima þægindi, þar á
meðal er í húsinu rúmgott frysti-
hús til sameiginlegra afnota. —
Það er stóra ,,baðstofan“ eða
„Skálinn" sem mun réttast nafn,
svo og sambúð þessara fjöl-
skyldna, sem hefur gjört Bún-
aðarsambandi Suðurlands kleift
að halda búnaðarnámskeiðin nú
undanfama 5 vetur Hvað þau
hafa gefist vel má að miklu leyti
þakka þeimi sérstöku aðstöðu
sem þetta kyrrláta merka heimili
gat veitt, þar sem allt er í röð
og reglu og allt gjört til þess að
kennsla og piltar geti sem bezt
notið sín.
Þetta, sem nú hefir verið nefnt
er fyrst og fremst að þakka elzta
bróðurnum Ara Páli: sem nú er
látinn. Hann hafði útsjónina. hag
sýnina og framkvæmdakraftinn.
Allt uppeldi þessa systkinahóps
var mótað af einingu og sam-
hjálp, en Ari Páll bar í sér mest-
an kraft og viljafestu.
Hann var bændahöfðingi í sjón
og raun, glaður og gestrisinn í
bezta lagi, greiðugur og raungóð-
ur, það sópaði að honum hvar
sem hann kom á mannamót.
Hann myndaði sér ákveðnar skoð
anir á þeim málefnum sem fyrir
lágu í hvert sinn, og fylgdi sann-
færingu sinni með fullri djörf-
ung. Flutti mál sitt snjallt og ein
arðlega á hreinu hispurslausu
máli. Menn veittu athygli orðum
hans, þótt ekki væru kannske
allir á sama máli. En hann hafði
jafnan nokkuð til síns máls.
Eitt með öðru sem vitnar um
glöggskyggni Ara Páls er það að
hann setti súgþurrkunarkerfi í
heyhlöðu sína þegar er hennar
var getið. Mun kerfið í Sandvík
vera það fyrsta er sett var upp
hér á landi, og þá þegar í fullu
lagi, svo að litlu eða engu hefir
þurft þar um að bæta. Nú þekkja
allir hvað þetta er mikilsvert
hjálpartæki við heyskapinn.
Sama er að segja um vikuriðju
þeirra bræðra. Hún hefir frá
byrjun verið vönduð og hin
happasælasta. Glöggt dæmi um
útsjón og trúleika í öllum störf-
um, sem þeir bræður eru ríku-
lega búnir. Þetta hefir sýnt sig í!
allri starfsemi og framkvæmdum j
í Sandvík. Allt heimilið ber þess
bezt vottinn bæði utan bæjar og
innan. Það liggur bar mikið verk
að baki frá því þau Hannes og
Sigríður byrjuðu þar að búa fyr-
ir 59 árum, ala upp þessi 12 böm
með mesta myndarbrag alla líð.
Byggja yfir fólk og fénað og
miklar bvggingar yfir iðnaðinn,
umskapa jörðina í stórbýli frá
rýrðarbýli er víst óhætt að segja.
Það ræður að líkum að eitthvað
Aðaifundur Félags
Þórður iónsson - kveðja
e
AÐALFUNDUR Félags síldar-
saltenda á Suðvesturlandi, var
haldinn hér í Reykjavík s. L
fimmtudag. Félag þetta var
stofnað í september í fyrra, af
starfandi síldarsaltendum á
svæðinu frá Snæfelísnesi til
Vestmannaeyja.
Höfuð tilgangur félagsins er að
vinna að því, að síldarsöltun á
félagsvæðinu verði árviss og að
nýttir verði út í æsar allir mark-
aðsmöguleikar fyrir saltaða suð-
urlandssíld. Er slíkt að sjálfsögðu
mjög mikilvægt, bæðí vegna
þess, að síldveiðar hafa brugðizt
fyrir Norðurlandi mörg undan-
farin ár og mikil nauðsyn er á
þvi, að skapa vélbátaflotanum
verkefni að haustinu. Skapar
slíkt og mikla atvinnu fyrjr sjó-
menn og landverkafólk, sem ann-
ars er ekki fvrir hendi á þess-
um árstíma á félagssvæðinu, þótt
óvenjulegar aðstæður hafi hér
breytt nokkru nú að undan-
förnu.
Síldarsöltun hefir verið rekin
s. 1. tvö ár á Suðvesturlandi í all-
stórum stíl, en við mikla örðug-
leika, bæði saltenda og útvegs-
manna. En þessir aðilar hafa
viljað mikið á sig leggja af áð-
urtöldum ástæðum og eins til
þess, ef unnt yrði, að fá tryggð-
ar fyrirframsölur á saltaðri Suð-
urlandssíld, eins og gert hefir
verið tvö undanfarin ár. Og enn I
eru fyrir hendi samningar um
sölu á miklu magni af Suður-,
landssíld, hvernig svo sem síld-
veiðin nyrðra kann að ganga.
Eins og áður segir, áttu salt-
endur við mikla örðugleika að
stríða tvö undanfarin ár, vegna!
mikils vinnslukostnaðar. Nú er
ljóst, að enn hefir þyngt undir
fæti, vegna nýlegra kauphækk- j
ana og er enn ekki sýnt, nema að
þær komi til með að gera sölt-
un óframkvæmanlega að þessu
sinni.
Frh. á bls. 12.
MÉR STANDA tár í augum, þeg-
ar ég sezt niður til að minnast
látins vinar mins og félaga, Þórð-
ar Jónssonar, símaverkstjóra frá
Siglufirði. Hann andaðist í Landa
kotsspítalanum í Reykjavík 16.
júní s. L
Þórður var skorinn upp við
innvortis meinsemd og sú aðgerð
hefur þurft að fara til fanga til
að koma þessu í verk. Ari Páll
var líka oft í vinnu við smíðar
o. fl. Hann var smiður góður og
útsjón og dugnað var ekki að efa,
þar sem annarsstaðar vakti mað-
urinn athygli, þóer hvað merki-
legast samheldnin á heirnilinu.
Hin nákvæma umhyggja og lipra
yfirstjóm við sambýlið. Að sjálf-
sögðu eru rætur þess í uppeldi
barnanna.
Með fráfalli Ara Páls er stórt
skarð höggvið í Sandvíkurhéim-
ilið, eins og jafnan verður er
helzti maðurinn fellur frá. En
sköpunarmáttur hinnar eilífu til-
veru er jafnan hinn sami. í Sand
vík eru þrír fulltíða bræður hver
öðrum betur verki farnir, félags-
lyndir og samæfðir í öllum störf-
um á þessu umfangsmikla hcim-
ili. Þeir eru giftir ágætum kon-
um og heimilið iðar af nýju lífi
í öllum íbúðum hússins.
Þá eru og tvær systumar
heima, sem halda sínu striki með
að prýða .heimilið og auka gengi
þess. Það er mikið þeim að þakka
ásamt hinni góðu konu Ara Páls
að Sambandið hefir fengið að
halda þar námskeiðin. Það er
því sem betur fer þess að vænta
að heimilið haldist saman sem
áður, og allt gangi sinn vanagang.
Hin aldna móðir og húsfreyja
lítur með trúarinnar augum á
þetta tilfelli. Þessi sonur hennar
var jafnan fremstur í fram-
kvæmd, og nú fer hann enn á
undan sinni gömlu móður, ein-
mitt til þess að vera viðbúinn að
taka móti henni er hún kemur
yfir landamærin. Þessu trúum
við, og meir en það. Við vitum
þetta.
í þessari trú og fullvissu kveðj-
um við Ara Pál með þakklátum
huga fvrir gifturíkt og farsælt
starf við heimili sitt, sveit sína og
hérað.
Dagur Brynjólfsson.'
virtist hafa heppnazt vel, að
dómi hinna færustu sérfræðinga.
En hinn mikli dómari leitar ekki
álits hinna vísu manna. Hann
spyr ekki um manninn, kosti
hans né hæfileika, afrek eða
störf. Honum verðum við að lúta
þegar kallið kemur — „í dag þér
— á morgun mér“. —
Sízt hefði mér komið til hugar,
þegar Þórður kom hingað suður
til Keflavíkur í örstutta heim-
sókn ásamt konu sinni, að það
yrði síðasti fundur okkar félag-
anna — en svona er lífið.
Er þetta ekki lærdómsríkt okk-
ur, sem eftir stöndum — vini og
góðum dreng fátækari? Er ekki
Guðs hendi að benda okkur á
hversu lífið er fallvallt og að
hver stund kunni að vera hin
síðasta á leiksviði þess? — Vissu-
lega er slík ábending til okkar,
sem eftir stnodum íhugunarefni,
Þórður Jónsson var einn af
þeim mönnum, sem skyldi á-
vallt eftir sólskinsblett þegar
hann kvaddi og þannig var það
einnig, er hann kvaddi mig í
siðasta sinni í þessu lífi.
Nú er hann horfinn af sviðinu
— og þegar ég nú rifja upp kveðj
una, er mér ekki grunlaust um
að hann hafi þá ekki sagt mér
huga sinn allan, það sýnir mér
bréfið, sem hann sendi mér dag-
inn áður en hann gekk undir
hinn hættulega uppskurð, kveðja
hans og uppörfandi linur er hann
skildi eftir til konu sinnar og
fjölskyldu. Þannig vár Þórður
Jónsson. Bak við hið glaða and-
lit og góða hjarta duldist margt,,
sem hann bar ekki á torg til
sýnis almenningL
Það er góður drengur dáinn
— og það eru fleiri en ég, sem _
hafa misst tryggan og sannan
vin. Margt handtakið vann hann
fyrir Siglfirðinga, marga vetrar-
stundina stytti hann þeim, með
leiklistarhæfileikum sínum og
kímnigáfu — og öll störf hans
hverju nafni sem nefndust báru
með sér þá þjónustulund, sem
honum var svo í blóð borin, að
vart mátti greiná — hvorum
væri meiri greiði honum eða
þiggjandanum. •'
Hann vildi alltaf gleðja, og
gerði það. Þórður var líka gleð-
innar bam — jafnvel mætti segja
að hann hafi verið barn náttúr-
unnar, því allt það, sem hann
miðlaði öðrum, var svo frjlást
og þvingað. Það eru því margir,
sem senda honum hinztu kveðju
sína og þakkir, nú þegar hann
er horfinn okkur.
Félagar hans í Karlakórnum
„Vísi“ og Leikfélagi Siglufjarðar,
munu sakna vinar í stað, sam-
starfsfólk hans hjá Landssíma
íslands hefir misst góðan starfs-
félaga og Siglufjörður mikið.
Þórður Jónsson fæddist í Hafn-
arfirði 29. september 1909. For-
eldrar hans voru þau Guðrún
Stefánsdóttir, sem látinn er fyr-
ir nokkrum árum og Jón Mey-
vantsson, sem lifir enn í hárri
elli. Þórður var alinn upp í
Reykjavík og vann þar við bif-
reiðaakstur hjá BSR og lengi við
Landssíma Islands í Reykjavík
við fjölþætt störf. Hann fluttist
til Siglufjarðar 1934. Starfaði
hjá Síldarverksmiðjum ríkisins
þar og á Raufarhöfn við vanda-
söm trúnaðarstörf, en réðst
nokkrum árum síðar, sem fastur
starfsmaður til Landssímans á
Siglufirði og var í hans þjón-
ustu ti? dauðadags. Hann hafði
meðal annarra starfa fyrir stofn-
unina yfirumsjón með öllum
símalínum milli Ólafsfjarðar og
Héraðsvatna í Skagafirði.
Þórður var kvæntur Sigríði
Aðalbjörnsdóttir frá Siglufirði og
eiga þau fimm mannvænleg börn
og eru þrjú þeirra enn í æsku
nú þegar hann fellur frá á bezta
aldri.
Það er mikið áfall fyrir hina
ungu konu með barnahópinn
sinn, þegar fyrirvinnan er tekin
svona óvænt frá henni. En ég
veit að góður Guð gefur henni
og allri fjölskyldunni styrk," trú
og þrek til að yfirstíga ervið-
leikana og hina þungu sorg.
Minningin um Þórð Jónsson
verður ávallt góð og björt í hug-
um okkar hinna fjölmörgu vina
hans.
Félag íslenzkra símamanna
gekkst fyrir því að minningarat-
höfn var haldinn í Dómkirkjunni
i Revki'i’Fík 91. b. m. og sýndi
hinum látna félaga og trúnaðar-
manni virðingu sína. konu hans
og fiölskyldu hluttekningu og
samúð. Dómkirkiupresturinn,
séra Óskar ,T. Þorláksson, flutti
mínningarræðu. Lík Þórðar verð-
ur flutt norður til Siglufjarðar
og jarðsett bar í faðmi Siglu-
fjarðar og fiallanna, sem hann
unni svo mjög.
Ég sendi konunni hans og
börnunum, aldurhnignum föður,
systkinum og venzlaíólki innileg-
ustu sarmiðqrkveðjur frá mér og
konu minni.
Þér horfni vinur minn þakka
ég samveruna, samvinnuna,
tryggðjna og gleðina, sem þú
fluttir ávallt með þér til mín.
Guð blessi þína minningu.
Þótt vér sjáumst oftar eigi
undir sól, er skín oss hér.
Á þeim mikla dýrðardegi
Drottins — aftur finnumst vér.
Keflavík, 22. júní 1955
Björn Dúason.

Atvinna
Frammistöðustúlka óskast. — Unnið upp á prósentur.
Uppl. Veitingastofunni Laugaveg 11 frá kl 2—6.
1953 model Oldsmobile
til sölu. — Lítið keyrður, aðeins af einkabifreiðastjóra.
Uppl. hjá Brezka sendiráðinu, Þórshamri, á morgun.
S
IMKi