Morgunblaðið - 10.07.1955, Side 8

8
MORGVNBLAÐIÐ
Sunnudagur 10. júlí 1955
JttwpitiMðfrftj
Útg.: H.f. Arvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Stjórnmálaritstjóri: Sigurður Bjarnason frá Vigui.
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 20.00 á mánuði Innanlanda.
í lausasölu 1 krónu eintakið.
ÚR DAGLEGA LÍFINU

0'
^NASSIS, gríski fjármálajöf-
urinn og skipaeigandinn,
hefur boðist til þess að hlaupa
undir bagga með smáríkinu
Monaco, sem á í alvarlegum fjár-
hagslegum vandræðum um þess-
O,
í taumanna
'naóóLó
npar
Leikhús Heimdallar —
menningarviðburður
SL. FIMMTUDAG hóf Leikhús
Heimdallar starfsemi sína
með sýningu á einu leikriti hins
mikla meistara, Bernhards Shaw.
Hlýtur það að teljast merkur við-
burður í menningar- og skemmt-
analífi höfuðborgarinnar þegar
stærstu félagssamtök ungs fólks
í bænum ráðast í að efna til leik-
starfsemi með aðstoð ágæts lista-
fólks.
í formála fyrir leikskrá, kemst
formaður Heimdallar, Þorvaldur
Garðar Kristjánsson m.a. að orði
á þessa leið, um tilgang félagsins
með þessari starfsemi: I
„Leiklistaráhugi er nú mikill
hér á landi og ekki sízt meðal
ungs fólks. Vill Heimdallur fyrir
sitt leyti efla þennan leiklistar-
áhuga og styðja að því, að fólk
geti sem bezt notið fjölbreyti-
legrar leiklistar. Telur félagið, að
það eigi að vera einn þáttur í
þeirri viðleitni að beina æsku-
lýðnum inn á hollar brautir í
skemmtanalífinu.
Yfir sumarmánuðina hefur
öll leikstarfsemi í höfuðborg-
inni fallið niður. Þetta hefur
að vissu leyti verið óeðlilegt.
í nágrannalöndum okkar tíðk-
ast, að sérstök sumarleikhús
starfi á þeim tíma, sem hin
föstu leikhús eru ekki starf-
rækt. Þetta hefur fram til
þessa vantað hér í höfuðborg-
inni. Er Leikhúsi Heimdallar
ætlað að bæta úr þessu
ástandi. Hér er því ekki ein-
ungis um nýung að ræða í fé-
lagsstarfsemi Heimdallar held
ur einnig í bæjarlífinu."
Fábreytt skemmtanalíf
Það er vissulega rétt, að mikil
þörf er á því, að beina æskulýðn-
um inn á hollar brautir í skemmt
analífinu. En því miður er
skemmtanalíf hinnar ungu höf-
uðborgar mjög fábreytt. Hins-
vegar eru nægar freistingar til
þess að glepja ungt og ómótað
fólk út í slæpingshátt og óreiðu.
Að því er þessvegna mikill feng-
ur þegar almenningi, ungum sem
gömlum, eru sköpuð ný tækifæri
til þess að njóta ágætrar listar og
hollrar skemmtunar Segja má, að
félag eins og Heimdallur hljóti að
bera allmiklar skyldur í þessum
efnum. Hann er langsamlega fjöl-
mennasta æskulýðsfélag í Reykja
vík. Innan vébanda hans er fólk
úr öllum stéttum bæjarfélagsins.
Slíku félagi ber vissulega að
leggja áherzlu á fleiri þætti starf
semi sinnar en sjálfa stjórnmála-
baráttuna. Almenningur er held-
ur ekki svo áhugasamur um
stjórnmál á öllum tímum, að
stjórnmálaumræður og pólitísk
áróðursstarfsemi haldi áhuga
fólksins vakandi.
Frjálslynt og þróttmikið æsku-
lýðsfélag eins og Heimdallur hlýt
ur þessvegna að velja sér fleiri
viðfangsefni en stjórnmálastarf-
ið. Það er eitt af hlutverkum
hans að stuðla að vaxandi þroska
æskunnar í bænum, skilningi
hennar og áhuga fyrir fögrum
listum og umfram allt eigin ham-
ingju og manndómi.
Leiklistin er ein hin elzta
grein listarinnar. Hún hefur á
öllum tímum veitt innsýn í
leyndardóma mannlífsins,
skýrt mannlegar þrár, dregið
bresti mannsins fram í dags-
Ijósið og kennt manneskjunni
að þekkja sjálfa sig. Hún hef-
ur sýnt allar hliðar á mann-
legu eðli, veikleika þess og
styrkleika og átt ríkan þátt í
eflingu mannlegs þroska. Þess
vegna á mannkynið henni
mikið sS þakka og þessvegna
hljóta menningarþjóðir jafnan
að hafa þessa göfugu listgrein
í heiðri.
Sumarleikhús
ÍSLENDINGAR eignuðust sitt
eigið Þjóðleikhús fyrst fyrir 5
árum. Fram til þess tíma höfðu
dugmiklir brautryðjendur orðið
að iðka leiklist hér við hinar
erfiðustu aðstæður. Að starfsemi
Þjóðleikhússins hefur íslenzkri
leiklist og menningarlífi þegar
orðið stórkostlegt gagn.
Leikhúsi Heimdallar er, eins og
formaður félagsins segir í for-
mála sínum fyrir leikskránni,
ætlað að fylla upp í eyðu, sem er
í leiklistarlífi bæjarins yfir sum-
armánuðina. Mun því áreiðanlega
verða mjög fagnað af unnendum
leiklistar í bænum.
Leikhús Heimdallar hefur
farið vel af stað. Það hefur val
ið ágætt verk eftir mikinn rit-
höfund, sem fyrsta viðfangs-
efni sitt. Og það hefur fengið
nokkra af fremstu leikurum
höfuðborgarinnar til þess að
flytja það. Menningarlífi
Reykjavíkur er mikill fengur
að þessari starfsemi. Þess-
vegna er ástæða til þess að
árna henni heilla.
Títóisminn breiðist úf
HEIMSÓKN rússnesku leiðtog-
anna til Títós í Júgóslavíu hefur
vakið mikla ókyrrð meðal þjóð-
ernissinnaðra kommúnista (Tító-
ista) í Ungverjalandi Rakosi,
hinn sauðtryggi Moskvakommún ’
isti og nánustu samstarfsmenn I
hans eru hræddir og hafa nú)
gripið til róttækra ráðstafana, til ,
þess að reyna að tryggja aðstöðu
sína.
Lögregluvörður á götum úti
hefir verið aukinn mjög og sér-
stakur vörður hefur verið settur
um sendiráð vesturveldanna. —
Leitað er á öllum, sem erindi eiga
við sendiráðin og margir hafa
verið yfirheyrðir.
Færustu áróðursmenn kommún-
istaflokksins hafa verið sendir út
um byggðir landsins, til þess að
prédika gegn títóisma.
Dregið hefur verið úr mat-
vælaskammtinum. Langar raðir
fólks bíða fyrir utan matvæla-
búðir í Búdapest.
í gær fengu bændur svo fyrir- ’
skipun frá ríkisstjórninni um að
skila öllu korni sínu. I
Vitað er, að til átaka kom milli
Rakosi, formanns ungverska kom
múnistaflokksins og Hegedusar,
forsætisráðherra Ungverja í júní
síðastl. Síðan hefir lítið til Hege-
dusar spurst. Hanrí hefur verið
í Moskvu og fregnir háfa gengið
um, að hann hafi verið settur frá
ráðherraembættinu.
ar mundir. Onassis hefur höfuð-
stöðvar sínar í Monte Carlo, höf-
uðborginni í Monaco.
Onassis kom fljúgandi frá
New York til Parísar síðastlið-
inn mánudag, og sagði við komu
sína þangað: „Það ætti að vera
auðvelt að ráða fram úr vand-
ræðunum í Monaco, ef beðið
verður um aðstoð frá mér. Ég
mun þá helga mig algerlega
verkefninu".
* ♦ V A
VANDRÆÐIN í Monaco hófust
á fimmtudaginn í fyrri viku, og
stöfuðu frá „Banka dýrmætra
málma“ í Monte Caarlo. . .
Sagt er að bankinn hafi fest
fé, að upphæð tæplega 20 millj.
króna, í einkafyrirtækjum út-
Ívarps o.g sjónvarpstækja.
En til viðbótar við fjármála-
vandræðin, hafa nú komið fram
í dagsljósið margra ára átök
milli Rainers ríkisstjórans
í Monaco og þingsins í landinu.
Jafnvel hafa heyrst raddir um
! að Rainer fursti mun neyðast til
þess að leggja niður völd sín.
* ♦ V ♦
STRAX eftir að stjórnmálavand-
ræðin steðjuðu að, neyddist
prinsinn til þess að láta fjóra
menn úr ríkisstjórn sinni víkja
úr embætti. En brátt kom í Ijós,
að þrír af ráðherrunum höfðu
verið látnir fara frá, aðeins til
málamynda. Þeir héldu áfram
störfum og einn þeirra stjórnaði
jafnvel rannsókn á fjármála-
hneykslinu.
Takist ríkisstjóra og ráðherr-
um hans annars vegar og 18
manna þingi landsins hins vegar
að leysa ágreining sinn, þá virð-
ist lítið að óttast, að því er fjár-
málin varðar.
Onassis leyfir varla, að spila-
höllinni í Monte Carlo verði
lokað.
Eins og nú stancla sakir hefur
ekki verið viðurkennt opinber-
lega, að Hitler sé dauður.
Yfirvöldin í Vestur Berlín, en
þar er talið að Hitler hafi framið
sjálfsmorð í loftvarnabyrgi sínu,
hafa seilzt til fjármuna Hitlers,
til þess að geta notað þá til þess
að bæta tjón þeirra, sem urðu
fyrir barðinu á nazistum.
PETER TOWNSEND, brezki
flugliðsforinginn, sem kennd-
, ur er við Margréti Bretaprins-
essu, átti mikilli lýðhylli að
fagna í Danmörk og Svíþjóð um
| síðustu helgi. f Málmey í Sví-
þóð voru á sunnudaginn háðar
hinar „alþjóðlegu áhugamanna
veðreiðar" og Peter Townsend
bar þar sigur af hólmi ó gæð-
ingi, sem kallaður er „Rock’s".
Auk Townsends tók þátt i
þessum veðreiðum Ali Khan
prins og reið hann hesti föður
síns. Ali Khan varð fjórði í röð-
inni í keppninni.
Átján knapar tóku þátt i
keppninni. Þegar hestarnir fóru
fram hjá áhorfendapöllunum
eftir fyrsta hringinn var Towns-
end fyrstur og Ali Khan annar.
Vakti þetta mikinn fögnuð meðal
áhorfenda, — einkum þó kven-
áhorfenda.
★
MACMILLAN, utanríkisráð-
herra Breta er talinn hafa
komið eftirfarandi þrem atriðum
til leiðar er hann ræddi við Molo
toff hér:
• í fyrsta lagi fellst Molotoff á
það, að Genfarfundurinn mætti
ekki verða vettvangur áróðurs,
höfuðáherzlu bæri að leggja á
samtöl, en ekki mælsku.
• Molotoff fellst á það að utan-
ríkisráðherrarnir skuli taka
beinan þátt í umræðunum í Genf
á þann hátt sem hér segir: Æðstu
mennirnir skulu halda tvo fundi
fyrsta daginn, þ. 18. júlí, utanrík-
isráðherrarnir skulu koma sam-
an að morgni daginn eftir og
hvern morgun eftir það á meðan
fundurinn stendur yfir. Æðstu
mennirnir hittast síðdegis.
XJeíuaLandi áhripar:
* ♦ V A
í ÞRJÚ ÁR hefir staðið hörð
barátta um 270 milljón króna
arf eftir Hitler. í byrjun júlí
voru helzt horfur á því, að ætt-
ingjar Hitlers og konu hans, Evu
Braun, ynnu þetta mál fyrir
dómstólunum.
Hæstiréttur í Múnchen úr-
skurðaði 2. júlí, að opinbert dán-
arvottorð um dauða Hitlers væri
ekki hægt að gefa út annars-
staðar en í Berchtesgaden, þar
sem hinn frægi bústaður Hitlers
var í fjöllum uppi.
Ef dánarvottorð er gefið út í
Berchtesgáden myndi ættingjum
Hitlers, þ. á. m. systur hans, frú
Wolf og foreldrum Evu Braun,
sem nú búa í Bayern, — gert
kleift að fá arfinn.
ÞEIR eru sennilega ekki fáir,
sem skroppið hafa úr bænum
um þessa helgi eins og svo marg-
ar aðrar. íslenzk náttúra er að-
laðandi og heillar menn til funda
við sig, þegar sól skín í heiði og
hjartað slær af ást og þrá og
mennirnir verða góðir eins og
endurnar á Tjörninni. í gamla
1 daga voru menn ekki yfir sig
. þreyttir á borgarlífinu, hraði
hversdagsins ekki óbærilegur,
rykið ekki kæfandi. Þá átti
! enginn Sephír og Fíat og
Fólksvagn og hvað þeir nú allir
heita, þá þurftu menn ekki á því
að halda að flýja sjálfa sig inn
í græna dali við gömul fjöll. Þá
sátu engir þreyttir blaðamenn og
pikkuðu af eldmóti á sálarlausar
ritvélar og enginn Velvakandi
reyndi að vera sniðugur til þess
að þóknast lesendum sínum.
★★★★★
ÞAÐ er gaman að ferðast og
sjá fjöllin koma á móti
manni og hverfa svo að baki
eins og fólkið í Austurstræti.
—----
Munurinn er bara sá að við þurf-
um ekki að taka ofan fyrir fjöll-
unum og brosa smeðjulega til
þeirra og langa til að vera vinir
þeirra einungis vegna þess að
þau eru voldug og stór. Þau
eiga sér ekki viðhlæjendur að
vinum, heldur þá sem eru sjálf-
ir stórir og sterkir og heilbrigð-
ir og hraustir og vilja njóta í
faðmi þeirra, gleyma í bláma
þeirra. Fjöllin eru svo ólík
mönnunum, þau eru ekki fé-
skjálg og hverflynd og geðvond
og metorðasjúk. Þau eru bara
fjöll; blá, græn og grá. Bara
fjöll....
★★★★★
ÞAÐ er gaman að ferðast, þeg-
ar malbikið hitnar og brenn-
ir á manni fæturna og trén teygja
sig til himins og ánamaðkarnir
bíða átekta: Það er sól. — Við
tökum pjönkur okkar, brjótum
tjaldið saman og þeysum úr
skarkalanum. Kannski sjáum
við laxinn hoppa í Leirvogsá eða
Laxá í Kjós, sporðasprækan
silung í Þingvallavatni eða lóuna
eða þröstinn....
★★★★★
ÞAÐ er gaman að ferðast,
þegar rigningin lemur
tjöldin, eins og einhver annar
sé að pikka á ritvélina sína en
þreyttur blaðamaður, •— þegar
við sofnum í grænu grasi og heitu
regni og einhver annar pikkar
á ritvélina sína eins og þreyttur
blaðamaður. . . .
íw-ca ■ crswjj
MerklB, lem
klæðir landli.