Morgunblaðið - 10.07.1955, Qupperneq 9
I Sunnudagur 10. júlí 1955
MORGUNBLAÐIB
Rey kjavíkur bréf:
Laugardagur 9. júlí
Brezkir útgerðarmenn kaupa blaðarúm fyrir ohroður og rangfærslur um málstað
íslendinga — Bjóða íslenzkum blöðum fé fyrir aðstoð við þá iðju — Hótaniir
brezkra stjórnarblaða — Forysta atvinnumálaráðherra um viðtæka fiskileit —
Þrenn landbúnaðarlög nýsköpunarstjórnarinnar — Stofnlánadeild frumbýlinga
E
1*.
i
Auglýsingaherferð
brezkra útgerðar-
manna
DEILAN um vernd íslenzkra
íiskimiða er nú að komast á nýtt
Btig. Samtök brezkra útgerðar-
imanna hafa fyrir nokkru hafið
auglýsingastríð gegn friðunarað-
gerðum íslendinga í brezkum
folöðum. Hafa þessi fésterku sam-
tök varið offjár til þess að kaupa
rúm í víðlesnustu blöðum Eng-
lands undir róg og blekkingar um
íslendinga.
En útgerðarmannaklíkan
hefur ekki látið við þetta sitja.
| Hún hefur nú fyrir skömmu
farið þess á leit við stærsta og
útbreiddasta blað íslands,
Morgunblaðið, að það birti
„auglýsingu" hennar og taki
' þarmeð fé fyrir að koma rang
færslunum og óhróðrinum um
j íslenzku þjóðina og ríkisstjórn
hennar á framfæri hér heima.
Morgunblaðið hefur að sjálf-
sögðu neitað að taka slíka „aug-
lýsingu“ til birtingar. En það
hefur talið rétt, að íslenzkur al-
menningur ætti þess kost, að sjá
<og kynnast með eigin augum,
hvað það er, sem samtök brezkra
útgerðarmanna hafa verið að aug
lýsa og reyna að telja brezku
þjóðinni trú um. í raun og veru
felst þó ekkert nýtt í þessari aug-
Jýsingu. Hún er endurtekning á
sömu fjarstæðunum og sleggju-
dómunum, sem útgerðarmenn í
Bretlandi hafa haldið fram frá
upphafi.
Kjarni þeirra er sá, að ís-
1 lendingar geti ekki ákveðið að
auka vernd fiskimiða sinna,
nema því aðeins að þeir biðji
Breta um leyfi til þess, og sé
allra náðarsamlegast veitt
það!!
«
„Hin hefðbundnu
þriggja milna
takmörk“
ENDA þótt staðhæfingar „aug-
lýsingarinnar" hafi oftlega verið
hraktar er þó ástæða til þess að
athuga örfáar þeirra lítillega.
í upphafi hennar er talað um
hin „hefðbundnu þriggja mílna
takmörk".
Hér er um rakalausan þvætt-
ing að ræða. Engin „hefðbundin
þriggja mílna takmarkalína" hef
ur verið hér til. Fram til ársins
1901 voru flóar landsins lokaðir
fyrir veiðum útlendinga. Frá ár-
ínu 1631—1859 voru fiskveiðar
útlendinga jafnframt bannaðar
innan línu, sem dregin var 24 og
siðar 16 mílur frá ströndinni. Ár-
íð 1859 voru þessi takmörk mið-
uð við 4 mílur en flóarnir lokað-
ír eftir sem áður. Það er fyrst í
samningnum milli Dana og Breta
frá 1901, sem þriggja mílna línan
skýtur upp kollinum. Og þá eru
flóar og firðir jafnframt opnaðir.
Af þessu sést greinilega, að
bollaleggingar brezkra tog-
araeigenda um einhverja
„hefðbundna þriggja mílna
' - línu“ er gersamlega út í blá-
Aðdróttun um aukna
lífshættu
í AUGLÝSINGUNNI er ekki far-
ið neitt dult með það, að íslend-
ingar hafi með friðunarráðstöf-
unum sínum stefnt lífi brezkra
togaramanna í mjög aukna
hættu. Er látið að því liggja að
slys hafi þegar leitt af hinum
nýju friðunartakmörkum.
f áhuga sínum fyrir að læða
því inn í huga brezks almenn-
ings, að íslendingar séu með
B R 1 T I S H
TRAWLERS
Grimsby 'Fleenvood
hinn stóraukni innflutningur
véla og nýrra tækja í þágu
ræktunar, samgangna og bú-
fýslu. Með hinni auknu véla-
notkun hélt hinn nýi tími inn-
reið sína í íslenzkar sveitir.
Vegna hennar geta nú fámenu
heimili rekið stórbir við
lífvænlega afkomu.
T. H E
B R I I S
S R A W S. i.
I i D i
l O
Þetta er mynd sú, sem brezkir útgerðarmenn hafa látið fylgja „auglýsingu“ sinni í
brezkum blöðum. Eiga hin skyggðu svæði í flóum og fjörðum að tákna hin friðuðu svæði,
sem samtök brezkra togaraeigenda telja sig hafa verið ranglega „rænd“, með aðgerðum
íslenzkra stjórnarvalda!!
köldu blóði að tefla lífi
brezkra sjómanna í stórhættu,
sést félagi útgerðarmannanna
yfir það, að ef um aukna hættu
væri að ræða fyrir Breta, þá
vofði hún ekki síður yfir ís-
lenzkum togaramönnum.
Nákvæmle^a sömu reglur gilda
nefnilega um búlkun veiðarfæra
þeirra og hinna brezku togara.
í auglýsingunni kvarta togara-
eigendur einnig mjög undan því
að brezkir landhelgisbrjótar skuli
hafa verið teknir og sektaðir síð-
an hin nýju fiskveiðitakmörk
voru sett. Það er rétt eins og þeim
finnist það ókurteisi af Islend-
ingum að verja hin friðuðu svæði
fyrir veiðiþjófum!
Þá er því lýst yfir, að íslend-
ingar hafi hafnað öllum tilraun-
um til samninga.
Það er rétt, að íslendingar
hafa talið sig geta gert ein-
hliða ákvarðanir um þessi
mál, í samræmi við alþjóða-
reglur, á sama hátt og Norð-
menn gerðu og Haagdómurinn
staðfesti að þeir hefðu haft
heimild til. En ríkisstjórn ís-
lands hefur lýst sig reiðu-
búna til þess að leggja málið
fyrir alþjóðadómstól, að því til
skyldu að málalok þar þýddu
jafnframt lok löndunarbanns
á íslenzkum fiski i Bretlandi,
en tryggingu fyrir því hefur
brezka stjórnin ekki ennþá
treyst sér til hess að gefa.
Hótanir brezkra
stjórnarblaða
ÞESS gerist ekki þörf að rekja
efni þessa áróðursplaggs brezkra
útgerðarmanna fre'kar. En það er
ástæða til þess að benda á, að
a.m.k. sum stuðningsblöð brezku
stjórnarinnar hafa tekið rösklega
undir staðhæfingar „auglýsing-
arinnar“. T.d. kemst Daily Ex-
press, sem er eitt útbreiddasta
blað heimsins, að orði á þessa
leið 2. júlí s.l.:
„Fiskimennirnir (þ. e. brezk
ir togaraeigendur) hafa góð-
an málstað. Þeir verðskulda
eins víðtækan opinberan
stuðning og mögulegt er að
veita þeim. Þeim ættu einnig
að vera tryggðar kraftmiklar
aðgerðir brezku stjórnarinnar
til þess að þeir endurheimti
rétt sinn.“
Þarna er ekki talað neinu
tæpitungumáli. Daily Express
skorar á brezku stjórnina að
hefjast handa um „kraftmikl-
ar aðgerðir“ til þess að samtök
brezkra togaraeigenda „end-
urheimti rétt sinn“.
Hvað rétt?
Auðvitað réttinn til þess að
rányrkja islenzk fiskimið upp í
landsteina.
íslendingar eiga að sjálfsögðu
engan rétt í þessum efnum, að
dómi hins brezka stórblaðs!!
Hin heimsveldissinnaða yfir-
gangsstefna er sannarlega ekki
grímubúin, hvorki í „auglýs-
ingu“ togaraútgerðarmannanna
brezku né ummælum Daily
Express.
Sem betur fer hafa sum brezk
blöð tekið málstað okkar íslend-
inga í þessu máli. Og stór hluti
bresks almennings er með okk-
ur. En útgerðarmannaklíkan
heldur ofbeldisaðgerðum sinum
og rógi áfram. Henni virðist
verða allvel ágengt. Og brezka
stjórnin lætur þar við sitja.
Þannig „verndar" Stóra-
Bretland hagsmuni minnstu
lýðræðisþjóðar Evrópu, banda
manns síns og „fornvinar“,
eins og samtök togaraútgerð-
armannanna orða það í „aug-
lýsingu“ sinni.
Það væri synd að segja að
ísland og málstaður þess fengi
ekki góða „pressu“ i Bret-
landi um þessar mundir!
Aldrei víðtækari
fiskileit
DAVÍÐ ÓLAFSSON fiskimála-
stjóri skýrði frá því fyrir helg-
ina að um þessar mundir væri
haldið uppi víðtækari fiskileit
af hálfu íslendinga en nokkru
sinni fyrr. Er það atvinnumála-
ráðuneytið og ÓJafur Thors for-
sætis- og atvinnumálaráðherra,
sem haftv hefur forgöngu um þær
í samráði við stofnanir sjávar-
útvegsins og vísindalega mennt-
aða menn á þessu sviði.
Einn togari leitar nú nýrra
karfamiða við Grænland og
varðskipið Ægir er nýlagður úr
höfn til síldarleitar og veiðitil-
rauna fyrir Norðurlandi. Hefur
hann fyrr í sumar verið við
rannsóknir fyrir norðan og aust-
an undir forystu dr. Hermanns
Einarssonar.
Loks leigði atvinnumálaráðu-
neytið togarann Harðbak frá
Akureyri til leitar að karfamið-
um út af NA og Austurlandi.
Hefur sú leit enn ekki borið
árangur.
Hér er vissulega um merki-
lega starfsemi að ræða. Þáttur
tækni og vísinda verður sí-
fellt þýðingarmeiri í starfi
sjómannsins. Með nýjum tækj-
um tekst að sigra ýmsa erfið-
leika, auka framleiðsluna og
létta störfin.
Okkur íslendingum bætist nú
nýir og vel menntaðir vísinda-
menn til starfa í þágu sjávarút-
vegsins. Við þá eru tengdar
miklar vonir. Er það vel farið
að forystumenn þjóðarinnar
hafa góðan skilning á gildi hinna
hagnýtu vísinda fyrir athafna-
líf og alla afkomu hennar.
Þrenn lög, er varða
landbúnaðinn
ÞAÐ er athyglisvert, að þau
þrenn lög, sem mestu máli hafa
skipt fyrir landbúnaðinn á und
anförnum árum voru öll sett
fyrir frumkvæði nýsköpunar-
stjórnarinnar. Eru það lögin um
landnám, nýbyggðir og endur
byggingar í sveitum, Ræktunar
sjóðslögin og raforkulögin.
Á grundvelli þessarar löggjaf-
ar hafa orðið stórfelldar fram-
farir í sveitum landsins. Ný og
vönduð íbúðarhús hafa verið
reist á fjölda bændabýla, gripa-
hús byggð og túnræktin stór-
aukin. í skjóii raforkulaganna
hafa raftaugarnar tekið að teygja
sig út um sveitir landsins. Hyllir
þar nú undir stórframkvæmdir,
sem marka munu tímamót í þess
um þýðingarmiklu málum.
Merkilegasta framkvæmd
nýsköpunarstjórnarinnar í
þágu landbúnaðarins var þó
Stofnlánadeild
frumbýlinga
EITT alvarlegasta áhyggjuefni
sveitafólksins eru erfiðleikar
ungs fólks á að hefia búskap.
Hér vantar tilfinnanlega lána-
stofnun, sem láni frumbýlingum.
Hugmynd Sjálfstæðismanna um
stofnlánadeild fyrir frumbýlinga
hefur ekki ennþá komist í fram-
kvæmd.
En brýna nauðsyn ber til þess,
að ungt fólk, sem áhuga hefur
fyrir búskap, eigi kost meiri
stuðnings en það á nú Það kost-
ar mikið fé að kaupa bústofn,
byggja upp hús og eignast nauð-
synlegar vélar og tæki til bú-
skapar.
Engin lánastofnun hefur tekið
það sérstaklega að sér að leysa
úr lánsfjárþörf ungra bændaefna.
Veðdeild Búnaðarbankans hefur
verið máttlítil, enda þótt stund-
um hafi verið veitt til hennar
nokkurt fé.
Það er óumflýjanlegt, aff
setja á stofn stofnlánadeild
fyrir frumbýlinga, eins og
Sjálfstæðismenn hafa flutt til-
lögur um á undanförnum ár-
um. Hún verður að lána til
kaupa á jörðum, bústofni, vél-
um og tækjum. Með því skap-
ast auknir möguleikar fyrir
ungt fólk til þess að setjast
að í sveitunum og taka þátt
í því landnáini, sem framtíð
þjóðarinnar byggist á í ríkum
mæli.
ÁðaHundur
Arnesingafélagsins
AÐALFUNDUR Árnesingafélags
ins í Reykjavík var haldinn x
Tjarnarcafé fyrir skömmu.
Formaður félagsins, Hróbjart-
ur Bjarnason, stórkaupmaður gaf
skýrslu um störf stjórnarinnar á
síðastliðnu ári. Hafði starfsemi
félagsins staðið með blóma á ár-
inu og hagur þess batnað. Um 40
nýir félagar bættust við á árinu.
Meðal þess, sem félagið hafði
tekizt á hendur, var að láta
prenta og gefa út fimm sönglög
eftir Sigurð Ágústsson í Birtinga
holti, og eru þau væntanleg á
bókamarkaðinn næstu daga.
Samkvæmt tillögu stjórnarinn.
ar var Kolbeinn Guðmundsson
fyrrum hreppstjóri og sýslunefnd
armaður frá Úlfljótsvatni kjör-
inn heiðursfélagi. Hafa þrír menn
áður verið kjörnir heiðursfélag-
ar Árnesingafélagsins. Eru tveir
þeirra látnir, þeir Eiríkur Einars
son, alþm. frá Hæli og dr. jur.
Einar Arnórsson, hæstaréttardóm
ari. Hinn þriðji er Guðjón Jóns-
son fyrrum kaupmaður á Hverfis
götu 50, sem var lengi formaður
félagsins.
Stjórn félagsins var öll endur
kosin, en hana skipa: Hróbjartur
Bjarnason, formaður, Guðjón
Vigfússon gjaldkeri, Guðni Jóns-
son, ritari, Helga Gissurardóttir
og Þorlákur Jónsson.
í skemmtinefnd voru kosin frú
Sigrún Guðbjörnsdóttir, frú Mar-
grét Sveinsdóttir og Óskar Sigur-
geirsson.
Að loknxim aðalfundarstörfum
skemmtu menn sér við dans og
samræður um hríð.