Morgunblaðið - 12.07.1955, Blaðsíða 2

MORGUNULAÐltí
Þriðjudagur 12. julí 1955 ]
Staksfeinar
vr vasJi í
J Cj
Þingvallaferðum

i rstjém:. Bæ j arreiknis^anii r
• «S*íXi-
Aí'^'s-íXi
AÐEINS EIJv'N EFTIR
I^ÝLEGA var í'rá því skýrt, að
ejnn — einungis einn — væri nú
eítir aí göíEÍu togurunum okkar.
Og vitanlega var hann ekki að
Veiðum helflur lá vií íestar og
h.ðfft þe» eins að vera dreginn
Út höggvinn upp. — Þetta
fiýntr vel hve ákai'lega rik þörf
Vy eýa að endurnýja togaraflot-
fthnrí»essvegna verðHr Sjáifstæð-
feílcSÍknum aldrei fullþakkað
Jivarn stórhug og framsýni haim
fiýrSBl, þegar hann hafði forystu
uhííþað i nýsköpunarstjóminni
nð stríðsgróðanum vrði varið til
þeát?ifyrst og fremst að endumýja
Bkipastól landsmanna. Trúlegt er
að Ötlam landsanönnum sé nn
orðJ| þetta lljóst, hve happadrjúg
|?«sSpHráðstöfan var enda þótt and
fitöðutaokk nysköpunarstjórnar-
ifiifpf— Framsókn — skorti enn-
In^antiáóai til þess að viður-
það.
ENDrRNÝJL'N SKIPASTÓI.S-
iss — TÉLVÆÐING LAND-
búnaðarins
Endurnýjun skipastólsins á ný-
fiköpunartsmanum var mikið og
giæsiiegí átak. En þess ber líka
að minnast, að einmitt á þessum
fiömu árnm hélt veltæknin inn-
♦•eið sína í íslenzkan landbúnað
Og hefur ekkert lát verið á verk-
tegum íramförum í landbúnaðin- SÆNSKA knattspyrnuliðið Háck
um síðan. Á vaidatima nýsköp- en frá Gautaborg, sem hér er nú
unarstwmarinnar — árunum statt i boði KR lék smn fyrsta
tM4—1946 margfaldaðist inn- leik við gestgjafa sína s. 1. laug-
fbitningur dráttarvéla tit Jands- ardag og gekk með sigur af hólmi.
♦ -s Var það upuhaf að þeirri Leikurinn fór fram við hinar
fiiorfeidu þróun i véltækni svcita erfiðustu aðstæður, heillirign-
Lúskaparins, sem nú er sð vcrða ©g töiuvert rok. Þrátt fyrir
oð vemleika — þ. e. DRÁTTAR- Það s>mdu Svíarmr mjög góðan
V'L Á JIÍT R.H HEL4HLI. Á leik, voru hreyfanlegir og kvikir
Dessum árum voru l;ka fluttir inn og léku mjög fallega saman.
i lamm 'á annað búsund jeppar Léku þeir KR-ingana sundur og
c fóru heir flestir tll hænda saman í fyrri háifleik, undan
cfns o~ rétt og skyit var. Hafa fá vindinum. og er langt síðan KR-
eéa engin tæki komið sveiíunmn inSar hafa s>’nt svo litla mót'
tafir el cg jepparnlr bæði er varð spyrnu sera þennan dag.
a> at'köst «g fivti við vmiskonar 1 fyrri hálfleik skoraði Hacken
skri íiuktn lífsþæeindi og bætta tvisvar, en briðja markinu bættu
aðsfóðu tii a« haida uopi féiags- f & við snemma í síðari half-
leik. KR-ingar settu bæði sin
mörk um miðjan siðari hálfleik.
j er þeim tókst tvisvar að brjótast
á sömu mínútunni.
P’ramti af bls. 1
færa mætti. Einnig ræddi hann
nokkuð húsnæðismál og framlög
bæjarsjóðs til bygginga. Arn-
grímur Kristjánsson (A) kom
víða við.
Hann taldi það „kotroskni“
af Framsókn að vilja tefja
eða eyðileggja bygginguna á
arútgjöld ríkissjóðs farið 7.6%'
fram úr áætlun en aðeins 2.6
:ætlun. Það ár hjá bæjarsjóðL
Árið 1953 hefðu rekstrarút-
gjöld ríkissjóðs farið 11.5%
fram úr áætlun en sama ár
orðið 1% UNDIR ÁÆTLUN
hjá bæjarsjóði.
Ekki liggja enn fyrir neinar
húsi Morgunblað'sins og væri tölur hjá ríkissjóði frá árinu
réttara að snúa sér að ýms-
um ágöilum á byggingu bæj-
arins.
1954, vegna þess hve reikningar
hans berast seint. Borgarstjóri
! taldi því augljóst, að mikill mun-
EIGENDUR langferðabíla hafa
upp á síökastið endurnýjað bila
sína og nýtízku lagnferðavagnar
hafa komið í stað hinna eidri,
sem óhentugir eru orðnir og
hvergi nærri fúllnægjandi kröf-
r um nútímans. Nú síðast er kom-
inn nýr glæsliegur vagn á Þing-
, vailaleiðina. Férðir þangað hefur
Gunnar Guðjónsson annast frá
þvl á árinu 1943. Hann hefur nú
Minntist hann m.a. á það, sem ur væri á því hve áætlanir bæj-
hann kailaði „hænsnahausinn“ á arsjóðs stæðust betur en hjá
húsi Kristjáns Siggeirssonar, ríkissjóði og hve þess væri vel
lítt byggða lóð við Hellusund, gætt hjá bæjarfélaginu að rekst-
þar sem byggja mætti stórhýsi ursútgjöld stæðust áætlun, svo
o. s. frv. Þá vildi hann að horn- sem frekast væri unnt.
lóð syðst við Fríkirkjuveg vrði | # ]
tekin eignarnámi. A. K. gagn- REKSTRARÚTGJÖLÐ
rýndi mjög að Fjárhagsráð tefði , RÍKIS OG BÆJAR
. látið smíða mjög veglegan 45 byggingu skólahúsa í bænum og
farþegna vagn, sem verður í för- vaeri undarlegt að Sjálfstæðis- mjög algengt áróðursatriði, að
um austur,. en þangað eru farnar taenn og Framsóknarmenn, sem rekstursútgjöld Reykjavíkurbæj-
Borgarstjóri kvað það vera
Hácken sigraði
KR með 3:2
^jrjár ferðir á dag á virkum dög- þar ættu sæti, sk.yldu ekki geta
i um og f jórar til fimm um helgar. komið sér saman um að veita
Auk þess sem vel fer um farþeg- slík leyfi en að stranda skyldi
ana í hinum rúmgóða vagni, þá á Framsókn, sem væri í ríkis-
er mikið pláss fyrir farangur. stjórn með Sjálfstæðismönnum.
Myndin hér að ofan er tekin af Borgarstjóri skaut því inn í a'ð
nýja vagninum austur á Þing- það hefði verið lítið betra að
eiga við Fjárhagsráð í þessu efni
þegar Aiþýðuflokkurinn hefði
haft þar oddaaðstöðu.
Þórður Björnsson (F) drap á
ýms atriði varðandi reikninginn
i og komst að þeirri niðurstöðu
! að hann bæri vott um „sukk og
eyðslu“.
velli.
lífi o. s. frv.
FpiM HI NORUD NÝBVJJ
En það eru fieiri þættn- hinm A
' Þetta sænska lið notar stutta
alhhða framfara í sveitunum
s-ðasta áratuginn, sem rekja má
tii nýsköpuBarsl.jórnarmnar og
rrýbyggingarráðs, sem hún kom
p fót um leið og hún tók við
voldum. Lögín um landnám, ný-
þyggðir og endurbyggingar í
fiveiíum eru frá tímum nýsköp-
unarstjórnarinnar. Samiivæmt
þeim á rikið að ieggja 5 milljónír
feróna ári ega til þessara fram-
kvæmda. Á fimmta hundrað ný~
Uýli haía verið byggð eftir lögum
þessUtn slðustu 8 árin. Slik lyfti-
Stöng hefur löggjöf bessi revnzt
íölettzkum landbúnaði.
ÞRÍR LANDBÚNAÐAR-
RÁÖHERRAR
samleikinn svo til eingöngu og
verður gaman að fylgjast með
viðureign þeirra við Akurnes-
inga og Reykjavíkurúrvalið. í
gærkvöidi léku þeir viö Val og er
úrslitanna getið á öðrum stað í
^blaðinu. —Hans.
Skipsflak spreng!
upp
UNDANFARINN mánuð hefur
Vélsmiðjan Hamar h.f. unnið að
því að sprengja upp gamlan ensk
an togara sem sökk út af Laugar-
nesinu nokkru fyrir síðustu styrj-
öld. En flákíð hefur verið fyrir
Síðan nýsköpunarstjórnin fór olíuskipum þeim sem losað hafa
írá hefur Sjálfstæðisflokkurir.n 0]{u við olíustöð BP í Laugar-
eiiki átt mann í sæti landbúnað- nesi. Skip þetta sem hét Lincolns-
arráðbejrra, nema í fáeina mán- shere, strandaði á sínum tíma við
uði er Jón Pálmason skipaði það Gróttu, en var bjargað af skerinu
BSeti með prýði. Maddama Fram- Gg fintt inn í Sund. Þaðán átti
íiókn hefur lengstum haft heiður- svo ag flytja það inn á Reykja-
tnn af að skipa mar>n í þann ráð- j víkurhöfn, en á leiðinni sökk það.
hcrrastól cg svo sem „sveitakon- j Undanfarið hefur kafari unnið
Uftni“ sómdi hefur hún ekki valið ag þv; ag koma sprer.giefni fyrir
«f verri endanum þcgar um þessa v;ð f;akið og það síðan verið
þjónustu við bændurna var áð sprengt. Stærstu stykkin hafa svo
r?eða. Fyrst váldist þaneað for-
tnaður Búnaðarféiags íslands.
klann sat þar unz Stefania lagði
♦íiður v»5d ©g Alþýðuflokkurinn
dt'ó 'sig út úr stjórnmálunum, Þá
fór íorraaður Framsóknarfiokks-
50-60 hænsni
brumiu inni j
í GÆRMORGUN milii kiukkan
8—9 eyðilagðist allstórt hænsna-
bú af eldi, en í því voru um 300
hænsni er eldunnn kom upp. —
Tókst að sleppa öllum út nema
svo sem 50—60 stykkjum er
brunnu inni,
Hænsnabú þetta var á Hita-
veitutorgi I í Smálöndum og átti
það Anton Guðjónsson. Hafði
hann gefið hænsnunum, sem öll
voru ung, um kiuklcan hálf sjö
um morguninn. Var hann farinn
að heiman frá sér er eldsins varð
vart í hænsnahúsinu sem var
allstórt og hólfað niður í þrjú
hólf. — Það tókst sem fyrr seg-
ir að bjarga nær öllutn hænsna- ;
stofninum. Er brunaverðir komu
ar hefðu hækkað ár frá ári.
Ef hér væri einnig borið
saman við ríkissjóð kæmi S
Ijós, að á árinu 1952 hcfffu
rekstrarútgjöld ríkissjóðs orff-
ið um 1714% hærri en áriff áð
ur, en þessi útgjöld bæjar-
sjóðs hefðu hækkað um 1314%
það ár. Árið 1953 hefðu rekstf
arútgjöld ríkissjóðs hækkað
um 1814% miðað við 1952 eU
hjá bæjarsjóði hefðu þau aff-
eins hækkað um 8,8% miffað
við árið áður.
Þessi samanburður sýnir a'ð
... þessi gjöld hafa hækkað miklu
Borgarstiori tok til mals og meira miui ára hjá rikissjóði en
bæjarsjóði.
Borgarstjóri taldi, að augljóst
væri, að bæjarsjóður þyldi vel
svaraði fyrirspurnum varð-
andi einstök atriði svo og
gagnrýni. Út af skuldum
bæjarsjóðs tók hann fram aff i samanburð við rikissjóð; þegar
þær hefðu síðan 1948 liækkað
um 31 milljón króna og kynni
þetta, í fljótu bragði, að þykja
há upphæð. En hér bæri að
líta á að skuldlausar eignir
bæjarins hefðu á sama tíma
hækkað um 140 miiljónir. —
Borgarstjóri kvað útilokað
annað en að bæjarfélagið
yrði að taka lán til ýmsra
framkvæmda enda hefði eng-
inn ágreiningur verið innan
bæjarstjórnarinnar um slíkar
iántö&ur.
verið flutt á brott.
rakia til að sýna að hér hefur
ekki verið á að skipa neimim
aukvisum eða undirmálsmönn-
4ns sjálfur í „bóiið B.iarna“, svo am, __ En viti menn! Enginn af
«ff auðséð var að mikils þótti nú þessum köppum Framsóknar hef
við buría. Þegar hann lét af þessu ur gert hið mir.nsta til að breyta
fitarfi tók við bví fvrv. forsætis- landbánaðarlöggjöf nýsköpunar-
♦riðherra Framsóknar, gamall og stjómarimiar nema það eitt að
Mriargreyndur í félagsmálum láta framlengja ákvæði hennar
bætsda, búiiaðarmáiastjóri m. m. um fjárframlög úr rákissjóði í
Bkipar hann enn þenna virðing- ' næstu 10 ár. Svo segir Tíminn, aö
nrsess. I nýsköpunarstjórnin hafi verið
■ — Þessi raaraiaskipti hafa verió landbúnaðinum íjandsamleg!!!
á .vettvang var húsið nær allt
alelda. Slökkviiiðið barðist við „FÖLSUNARÁKÆRA'1
eldinn í um það bil klukkustund, FRAMSÓKNARFULLTRÚANS
en þá stóð aðeins eitt hólíið eft- Borgarstjóri minnti á þau um-
ir, hin voru brunnin. mæli bæjarfulltrúa Framsókn-
Hænsnahúsið var einnig notað arflokksins, að reikningar bæj-
sem geymsia. Það var vátryggt, arins væru „falsaðir" því þar
svo og hænsnin. Mjög ófullkom- væri ýmislegt talið til eigna,
in raflögn er talin hafa orsakað sem raunverulega væri það ekki,
eldinn, en það er verið að svo sem útistandandi skuldir.
rannsaka það. Borgarstjóri taldi að þessi bæj-
------------------- | arfulltrúi mundi vera einn um
! þá kenningu, bæði innan bæjar-
1 stjórnar og utan, að útistandandi
skuldir skuli ekki teljast með
| eignum. í þessu sambandi benti
(borgarstjóri á ógreidd útsvör og
, heimtaugagjöld rafmagns- og
SIGLUFIRÐI, 11. júií: — Á laug hitaveitu. Útsvor fastlaunaðra
ardagskvöid, svo og aðfaranótt stferfsmanaa væru t.d. ekki ol
mánudagsins og í morgun fengu gjaldkræf fyrr en eftir aiamo
alls um 80 skip síld á veiðisvæð- °S væri undarlegt ef slikar skuld
inu og fór öll síldin til söltunar ir nna-tti ekki telja þa td eigna.
víðsvegar hér á Norðuriandi. — Heimtaugagjöld væru mjög ■ e!
Þessi skip er mér kunnugt um að tryggð í viffkomandi húseignum
fengið hafi 300 turinur og þar yfiv: °S greiddust vel. Revnslan hefði
Sum plöFiin voru
með yfir 700 tn
Jörundur 700, Baldur EA 450,
Trausti 400, Sigurður 400, Hag-
barður 300, Þovbjörn 300, Páil
Pálsson 300, Helga 300, Jón Finns
son 350. — Hér á Siglufirði var
mikið saltað í gævdag og komust
sum plönin unp í 700 tunna söitun.
líka sýnt, að megnið af útistand
andi skuidum bæjarsjoðs inn-
heimtist.
SAMANBURDUR
VI® RÍKISSJÓÐ
Borgarstjóri taldi
að, erfitt
í nótt er leið og í.niorgun voru vaeri að bera fjárhag Reykjavík-
skipin enn í síld og er mér kunn- ur saman við fjárhag annarra
ugt um að þessi skip voru með bæjar- eða sveitarfélaga því þar
nokkum afla: Snæfell 450, Helga væri margt ólíkt. Helzt væri að
300, Ásgeir 300. önnur skip voru bera hag og rekstur bæjarsjóðs
með minni afla og allt niður í að- saman við rlkissjóð. í því sam-
eins 80 tn. afla. — Guðjón. bandi væri sérstaklega vert að
•----- athuga hvernig áætianir hefðu
HAFNARFIRÐI — Togarinn staðizt og íive rekstursgjöld
Ágúst kom af Grænlandsmiðum hefðu farið mikið fram úr áætl-
í síðustu viku með fullfermi af un.
karfa eftir stutta útiveru. Sur- Árið 1951 hefðu rekstrar-
prise kom um helgina, og var gjöld ríkisins fariff 16,6%
hgnn einnig með fullfermi. Eitt- fram úr áætlun en sama ár
um væri að ræða rekstursútgjöld
in og ?æti sGt á þeim að gagn-
rýra bæjarsjóð i þessu efni, sem
höldú því fram að fjármálum
ríkisins væri vel stjórnað.
INNHEIMTA
ÚTSVARANNA
Borgarstjóri kvað það áhyggju
efni að útsvarsinnheimta hefðl
gengið ver á síðastliðnum árum
en áður. Væru til þessa margair
ástæður. Mjög mikil fjárfesting
væri nú bæði hjá einstakiingam
og fyrirtækjum í húseignum og
vörum og kæmi það niður á
greiðslugetu manna til bæjar-
sjóðs. þótt útsvarsstigi hefði ver-
ið lækkaður, miðað við það, sem
áður var. Vafalaust væri inn-
heimta söluskattsins, sem fram-
kvæmd væri með lokun fyrir-
tækjanna ef ekki feneist greiðsla,
nokkurt atriði í sambandi við út-
svarsinnheimtuna því menn
væru knúðir til að greiða þann
skatt til að forðast rekstrar-
stöðvun og létu því greiðslu hana
sitja fyrir.
Borgarstjóri sagði að ef lit-
ið væri á reikninga bæjarina
í heild væru nokkur atriði,
scm mest bæri á: Tekjur hafa
revnst 7,7 millj. kr. framyfir
áætiun, rekstursútírjöld hafa
aðeins farið 1,4 millj. kr. fram
úr áæt'un ocr reksfursafgang-
ur orðið )5,4 milli. kr. effa
1.4%. Greiðslujöfnuður hefffl
orðiff hagslæður um rúml. 1
milJjón ltr. en skuldlausac
eignir bæjarins vaxið um h.
u. b. 26 miilj. kr. Væri þvl
(rlöge-t aff haeur bæjarfélags*
ins hefði batnaff á árinu og
að f.iárhaeur hans slæði traust
um fótum.
Að iokmim umræðum vaí
reikninfiurinn sambvkktur me3
samhljóða atkvæðum.
hVað var farið að draga úr karfa-
veiðinni um svipað leyti og
Surpnse var á heimleið.
hefðu rekstrargjöld bæjar-
í GÆR var dregið í 7. flokld
Happdrættis Iláskóla íslands, en
í þessum flokki eru vinningar
852 að tölu, alls kr. 399,200,00.
Hæsti vinningurinn kom á 14
miða, 23118. Tveir þeirra voru {
umboðinu að Vesturgatu 10, einil
á Þórshöfn og annai: í HnífsdaL
10 þús. kr. vinnrngufinn kom á
lá-miða 28380 í umboði Guðrún-
ar Ölafsdóttur í Þingholtsstræti
sjóffs farið aðeins 5.2% fram úr^og 5000 kr. vmningurinn kom 4
áætlun. Árið 1952 hefði rekstr heilmiða 26328 hjá H. Sívertsen.