Morgunblaðið - 19.07.1955, Blaðsíða 11

Þriðjudagur 19. júlí 1955
MORGVTSBLAÐIÐ

Andrés Sveinbjörnsson
hafnsögumaður
AðaHundur Bind-
indisfélags ísl.
f DAG er til moldar borinn And- I
rés Sveinbjörnsson, hafnsögumað
ur. Hann andaðist að morgni þess |
12. júlí eftir nokkuð langvinn
veikindi. Um síðustu áramót
kenndi hann sér meins og varð
að leggjast í sjúkrahús, og var '
þar gerður á honum mikill hol- |
skurður. Enda þótt ekki væri j
annað sjáanlegt en það tækist
allt vel, komst hann ekki til
heilsu aftur, og smá þvarr heilsa j
hans og lífsþróttur, þar til yfir
lauk.
Andrés fæddist þ. 1. febrúar
1895 að Bildsfelli í Graíningi. Á
öðru ári fluttist hann með móður
sinni til Eyrarbakka og ólst þar
upp til 15 ára, eða 1910 að þau
mæðginin ásamt 2 systrum hans
fluttust til Reykjavíkur og hafa
þau verið búsett hér síðan.
Þar sem Andrés ólst upp með-
al hinna þekktu sjósóknara á Eyr
arbakka, var ekki að undra þótt
hugur hans beindist að sjónum
og þeirri vinnu sem við hann er
tengd. Og ekki mun hann gam-
all hafa verið, er hann fór að
vappa kringurn sjóbúðirnar og
að bátunum í fjörunni, og um
leið og getan frekast leyfði að
vinna hin ýmsu störf, er við sjó-
sóknina eru bundin, og lét hvorki
kulda eða vosbúð á sig fá. En þeg-
ar aldur og þroski leyfði,fór hann
á skútuog togara og á stýrimanna
skólann og lauk þar farmanna-
prófi 1916, og er áfram við hin
ýmsu störf á sjónum. Árið 1919
gerðist hann skipstjóri á mótor-
skipi í innan- og utan lands sigl-
jngum, og einnig var hann skip-
stjóri á mótorskipi, er Vitamála-
stjórnin hafði í flutningum og
og eftirliti með vitum landsins.
En svo fór hann í land og var við
ýmis störf þar, þar til 1928 að
hann gjörðist hafnsögumaður við
Reykjavíkurhöfn. Sinnti hann
því starfi, sem öðrum, af áhuga
og dugnaði meðan heilsa og aldur
entust.
Við, sem höfum starfað með
Andrésí heitnum í fjölda ára,
höfum margs að minnast. Við
minnumst hans ávalt sem góðs
félaga. f vinahóp var hann kát-
ur og gamansamur, sem sagt
hrókur alls fagnaðar, og því allt-
af glatt á hjalla þar sem hann
var. Við störf sín var hann stund-
vís, öruggur og ósérhlífinn og
naut trausts og virðingar þeirra
er hann vann fyrir. Hann mat
mikils hag og virðingu þeirrar
stofnunar, er hann vann hjá,
var því trúr og dyggur þjónn
hennar og naut þar trausts og á-
lits. Við okkur samverkamenn
sína var hann samstarfsþýður og
ósérhlífinn og reyndi aldrei að
koma sínum skyldustörfum á
aðra, miklu frekar fús á að
hlaupa í skarðið fyrir okkur hina
ef þannig stóð á. í daglegri um-
gengni var hann prúður og við-
látsþýður og gerði aldrei á annars
hluta, en sáttfús ef eitthvað á
milli bar. Af hinum ýmsu 'dægur-
málum og þrasi var hann fáskift-
inn, en ef svo bar undir,. gat
hann varið skoðanir sínar með
festu og slíkri orðnagnótt að af
bar.
Við samstarfsmenn þínir,
Andrés, þökkum þér fyrir sam-
starfið, fyrir allar þær ánægju-
stundir, er við höfðum saman,
og við munum ávallt minnast
þín með virðingu og þakklæti.
Andrés kvæntist aldrei eða átti
nein börn, en var alla tíð til heim-
ilis með móður sinni. Hún bjó
honum það heimili sem hann
unni mest og undi sér bezt á.
Hann var þess minnugur alla tíð,
að þegar:
..... Lúinn heim að kveldi
labbar lítill sveinn.
Það er svo ljúft, því lýsir engin
tunga
af litlum herðum tókstu dagsins
þunga
hvarf ég til þín móðir mín
og mildin þín
svæfði sveininn unga“.
Minningarorð ; kennara
BINDINDISFÉLAG íslenzkra
kennara hélt aðalfund sinn
10. þ. m. í Reykjavík, að undan-
gengnu tveggja daga námskeiði
um bindindismál.
Formaður B.Í.K., Hannes J.
Minningarorð um
Bergþór Jónsson
F. 8. okt. 1887. — D. 9» júlí 1955.
HINN 9. þ. m. gerðist sá sviplegi
og hörmulegi atburður, að einn
af mætustu bændum í Hvítársíðu,
Bergþór Jónsson í Fljótstungu
Magnússon skólastjóri, stjórnaði og ungur tengdasonur hans Hjört
námskeiðinu. í setningarræðu
sinni lagði hann aðaláherzlu á
lífrænt samband félagsins við
sem flesta starfandi aðila í skóla-
málum þjóðarinnar og nauðsyn
ur Jóhannsson, drukknuðu í Úlfs-
vatni á Tvídægru, er þeir voru
að leggja þar silungsnet. Er fregn
in um þetta átakanlega slvs barst
út um byggðir landsins, setti
þess, að bindindishugsjónin eign- marga hljóða, því að hér var á
ist hvarvetna skelegga baráttu- hak ag sja tveimur góðum drengj
menn- j um og dugandi atgervismönnum.
| er nutu mikillar vináttu allra
ERINDI FLUTT ' Þeirra> er haft höfðu af þeim
Á námskeiðinu voru flutt þessi kynni-
erindi: I Bergþór Jónsson var fæddur í
Sigurður Gunnarsson, skólastjóri Fljótstungu 8. október 1887. —
í Húsavík: j Voru foreldrar hans merkishjón-
Bindindissamtökin á Norður- in Guðrún Pétursdóttir frá Ána-
Og þegar hún var orðin lúin og löndum. 1 naustum við Reykjavík, sy_: '•
þreytt af hinni ströngu lífsbar- Kristján Þorvarðarson, læknir í Gísla Péturssonar læknis og
áttu og dagsljósið horfið henni, Reykjavík: ' þeirra systkina, og Jón Pálsson.
þá tók hann af hinum þreyttu Ahrif áfengis á mannslíkam- Jónssonar hreppstjóra Auðuns-
herðum hennar „dagsins þunga*’, *
því flestar sínar frístundir sat
hann hjá henni, annaðist úm hana
og las henni til ánægju, og hvað
annað sem hann vissi að hennivar
til yndis eða stytti hinar löngu
myrkurstundir, lét hann henni
í té með ljúfum huga. Sá er sýnir
móður sinni slíka ást og um-
hyggju, er drengur góður.
Sama drenglundin kemur fram
í umgengni hans við systur sínar,
Þær alast upp með honum sem
umhyggjusömum bróður, og þótt
árunum fjölgi og aðstaða þeirra
hvers til annars breytist, er bróð-
urlund hans í þeirra garð æ hin
sama. Minningarnar um slíka
sonarást og bróðurlund ylja og
orna á sorgarstundum.
Andrés var morgunmaður, reis
árla úr rekkju, hvort sem hann
gekk til starfs síns eður ei. Hann
vissi að „morgun stund gefur
gull í mund“. Árla morguns legg-
ur hann á móðuna miklu. Og við
erum þess viss, að handan hennar
hefur sá mikli leiðsögumaður
leitt hann í góða og örugga höfn.
Við samverkamenn þínir vott-
um hinni öldruðu móður þinni og
systrum, okkar innilegustu sam-
úð og við vonum að minningarn-
ar um góðan son og bróður lægi
sorg þeirra.
Við kveðjum þig og þökkum
ljúfar minningar frá liðnum ár-
um. —
Blessuð sé minning þín.
Þorv. Björnsson.
Indónesíudjóm að
falla veona komm-
únistadekursl
.TAKARTA, 16. júlí. — Tekið er
nú að halla undan fæti fyrir rikis-
stjórn Sókarnos i Indónesíu. Hef-
ur hún setið að völdum í 2 ár og
hallazt að kommúnistum meira en
sumum þykir góðu hófi gegna.
Forsætisráðherrann sjálfur er
ann
Sveinn Sæmundsson, yfirlög-
regluþjónn í Reykjavík:
Áfengi og afbrot.
Esra Pétursson, læknir í Rvík:
Tóbakið.
Þorsteinn Einarsson íþróttafull-
trúi í Reykjavík:
Áfengi og íþróttir.
Öll voru erindin hin athyglis-
verðustu. Umræður urðu um sum
þeirra. Þau voru öll tekin upp á
segulband.
Þátttakendur voru 40—50.
Að loknu námskeiðinu var svo
aðalfundur BÍK.
Formaður félagsins gaf skýrslu
um störf þess á s.l. ári, og rædd
voru af miklum og almennum
sonar í Hrísum. Var Jón Auðuns-
son langafi Bergþórs gagnmerkur
ágætismaður og kynsæll mjög og
eru frá honum komnar ættir
miklar víða um byggðir Borgar-
1 fjarðar. Stóðu því að Bergþóri
. sterkir stofnar bæði í föður- og
móðurætt, enda hlaut hann að
| erfðum beztu kosti ættstofnanna
um atgervi og alla gerð.
Bergþór ólst upp með foreldr-
. um sínum í Fljótstungu alla tíð
og tók þar við búi er þau gerðust
' aldurhnigin og nutu gömlu hjón-
in elliáranna þar í skjóli hans og
I hinnar ágætu konu hans, Krist-
ínar Pálsdóttur frá Bjarnastöðum
í Hvítársíðu. Systkini Bergþórs,
er komust til aldurs voru Pétur,
áhuga framtíðarstörf og fyrirætl- vigdís, er gift var Halldóri Helga
anir félagsins, svo sem útgáfa' syni skáldi á Ásbjarnarstöðum,
smárita um bindindismál og og Halldóra, gift Sigurði Ólafs-
kennslubókar til fræðslu í barna-
og ungmennaskólum, árleg nám-
skeið o. fl. Hann skýrði frá því,
að Guðjón Kristinsson, gagn-
fræðaskólastjóri á ísafirði myndi
sækja norræna kennaraviku bind
indismanna, er haldin verður í
Finnlandi í næsta mánuði. Nýt-
syni, rakarameistara hér i bæ.
Eru þau systkinin öll látin. Auk
þess voru systkini Bergþórs Páll
og Guðrún er dóu í æsku.
Bergþór naut ekki langrar
skólamenntunar, en þó var hann
um hríð við nám í Hvítárbakka-
ur hann til þess styrks frá B.Í.K. skóla undir handleiðslu hins öt-
og Áfengisvarnarráði. | ula æskulýðsleiðtoga og skóla-
Kristinn Gíslason lagði fram stjóra, Sigurðar Þórólfssonar. En
síðasta ársreikning fél. og var enda þótt námsferillinn væri
hann samþykktur. Félagið nýtur ekki langur, var Bergþór mennt-
nú styrks frá áfengisvarnarráði aður í bezta lagi, enda var hann
og er því allvel statt fjárhags- bráðgreindur maður og las mikið.
lega. I Æskuheimili hans var og vissu-
Áfengismálaráðunautur ríkis- lega góður skóli og þar mikill
ins, Brynleifur Tobíasson stór- menningarbragur á öllu, enda
templar, mætti á fundinum og voru þau hjónin Jón og Guðrún
flutti snjalla hvatningarræðu til gáfuð vel, víðlesin og fróð. Var
félagsmanna. Hann skýrði frá því unun að ræða við þau um liðna
að ákveðið væri að stofna á þessu tíma, því bæði kunnu þau frá
ári landssamband allra bindind- mörgu að segja, er þau höfðu séð
issamtaka á íslandi. Fól fundur- og Rfag a íangri ævi. Kippti Berg
inn stjórn félagsins að tilnefna þgr um þefta mjög í kynið. Var
tvo fulltrúa til að mæta á stofn- hann allra manna viðræðubeztur,
fundi þess. | athugull en glaður í viðmóti, á-
Stjórn og endurskoðendur kveginn í skoðunum, en þó jafn-
voru endurkjörnir, en þar eiga an hófsamur j dómum sínum um
sæti: Hannes J. Magnússon, skóla menn og málefni.
stjóri, Akureyri, formaður; Jó-, Þeim Kristínu og Bergþóru
þegar að honum sakir mann-
úosta hans og vingjarnlegs viö-
móts. Tókst með okkur góð vin-
átta, sem hélzt fölskvalaus alla
tíð, enda var Bergþór vinfastur
og allra manna trygglyndastur.
Hef ég átt með honum og hinni
góðu vinkonu minni Kristínu
konu hans, margar ánægjustund-
ir á heimili þeirra og utan þess
og minnist ég þeirra stunda nú
með þakklæti í huga um leið og
ég sakna sárt vinar í stað. Og um
leið og ég sendi eftirlifandi eigin-
konu Bergþórs mínar innilegustu
samúðarkveðjur verður mér hugs
að til hinnar ungu og góðu vin-
konu minnar Ingibjargar, dóttir
þeirra hjóna. sem nú hefur orðiS
fyrir þeirri þungbæru reynzlu
að sjá á bak hinum unga eigin-
manni sínum, Hirti Jóhanns-
syni, sem svo miklar og fagrar
vonir voru bundnar við,
Einnig henni sendi ég hjartan-
legar samúðarkveðjur. Megi þær
mæðgur öðlast styrk og huggun
í þeirra þungu raunum. — Guð
blessi þær og minningar hinna
látnu vina þeirra.
Sigurður Grímsson.
hannes Óli Sæmundsson, náms-
stjóri, Akureyri, ritari; Helgi
mik Tryggvason, kennaraskólakenn-
ill kommúnistavinur og á nú í vök
að verjast vegna óánægju fólks-
ins með kommúnistadekur stjórn-
arinnar. —
Síðustu fréttir herma, að for-
sætisráðherrann hafi verið knúinn
til að víkja landvarnaráðherranum
úr embætti. Hann var á herskóla í
Moskvu á sínum tinia. — Reuter.
Ifsróflir
ari Rvík., varaformaður; Kristinn
Gíslason, kennari, Rvík, gjald-
keri; Eiríkur Sigurðsson, yfir-
kennari, Akureyri, vararitari;
Marinó L. Stefánsson, kennari,
Rvík og Sigurður Gunnarsson,
skólastjóri Húsavík endurskoð-
endur.
í námsnefnd voru kjörnir:
Marinó L. Stefánsson kennari,
Þorsteinn Einarsson íþróttafull-
trúi og Þórður Kristjánsson sonu, og eru þau öll á lífi. Eru
og
búnaðist vel í Fljótstungu, enda
voru þau samhent í hvívetna og
unnu hvort öðru og virtu. Hefur
Kristín alla tíð verið dugmikil
kona til allra verka, bráðgáfuð
og stjórnsöm, en Bergþór starfs-
maður með afbrigðum, sívinn-
andi og ætlaði sér aldrei af. Ber
og Fljótstunguheimilið merki
þess, að þar hafa þróttmiklir og
sammenntaðir húsbændur verið
að verki. — Þau hjónin eignuð-
ust sjö börn, fimm dætur og tvo
Framh. af bls. 7
læra og iðka sund. Aðrir hafa
aukið heilbrigði sitt með sund-
iðkun.
Syndið því 200 metrana nú í
þessum mánuði og berið sund-
hnappinn. Keppnin um hann
stendur út þennan mánuð — talið
við laugaverðina — og berið síð-
an silfurhnappinn. Hver sá sem
það merki getur borið má vera
stoltur af.
kennari, allir í Reykjavík.
Félagsmenn B.Í.K. eru nú um
70. Fjölgaði þeim um 10 á s.l.
ári.
FtiRAmnnlbnsson
LOGGILTUR SKJALAbTOANDI
• OG DOMTÚLK.UR I ENSK.U •
SISrEJUHTOLI - U03 8165S
þau öll hin mannvænlegustu,
gáfuð, sem þau eiga kyn til og
prýðilega menntuð og bera vitni
hinum mikla menningarbrag
Fljótstunguheimilisins hvar sem
þau fara. Er það hvað mestur
sómi þeim hjónum hversu annt
þeim hefur verið um að mennta
börn sín og það vissulega til fyrir
myndar.
Ég, sem þessar línur rita,
kynntist Bergþóri Jónssyni á
æskuárum mínum og laðaðist
Þýzkalandimálin
rædd á þingi jafnað'
armanna í
Á ALÞJÓÐAÞINGI jafnaðar-
t\ manna, sem nú stendur yfir
í Lundúnum, itrekaði Herbert
Morrison, varaformaður Verka-
mannaflokksins, að flokkur hans
áliti þátttöku V.-Þýzkalands i
varnarsamtökum vestrænná
þjóða heppilega og réttmæta.
V.-Þjóðverjum hefði tekizt a3
koma á stofn á eftirstríðsárununi
þingræðislegu lýðræði. Þetta
væri mjög mikilvægt, ekki aðeins
fyrir Þjóðverja sjálfa heldur
einnig fyrir öll lönd heims. „Þaö
er von okkar, að V.- og A.-Þýzka
land verði innan skamms sam-
einað“, sagði Morrison.
Ritari franska jafnaðarmanna-
flokksins, Guy Mollet, kvað það
sína skoðun, að Þýzkalandsmálin
yrðu leyst á réttan hátt með því
að gera Þýzkaland að sjálfstæðu
riki innan nokkurskonar banda-
ríkja Evrópu, og yrði Þýzkaland
að lúta yfirstjórn þeirra í sama
mæli og önnur ríki.
. Ef V.-Þýzkaland kemst ein-
hverntíma undir yfirráð Ráð-
stjórnarríkjanna, verður þess
ekki langt að bíða, að öll Evrópa
getur talizt til áhrifasvæðis
Rússa.
Hversu fagurt sem loforð Ráð-
stjórnarinnar hljóma nú, getumi
við ekki greitt frelsun A.-Þýzka-
lands við því verði, að öll Evrópa
verði ef til vill í náinni framtíð
undirokuð af kommúnistum*
bætti Mollet við.