Morgunblaðið - 19.07.1955, Side 14
14
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 19. júlí 1955 1
HJÓNABANDSÁST
EFTIR ALBERTO MORAVÍA
Framlialdssag an 3 4
girndar hennar, holdlegu munúð-
ar og ótömdu þrá eftir holdlegu
munaðarlífi.
Ég verð, þegar hér er komið
sögu, að skýra frá því, að ég
þekkti í allri hegðun og breytni
Ledu hið svikula og hverfula
skjótræði til framkvæmda, sem
brýst skyndilega út úr leyndustu
afkimum samvizkunnar eins og
beljandi fljót í eyðimörku. —
JÉg þekkti, með öðrum orðum, í
þessum framkvæmdum eða at-
böfnum, hinn ofsalega en skamm
vinna hraða hinna ósjálfráðu
brota á viðurkenndum reglum og
fyrirmælum. Allt það, sem farið
hafði á milli hennar og Antino
hafði ekki haft minnstu áhrif á
samband hennar við mig.
Þessar leyndu ástir hennar og
rakarans, sem sennilega mundu
ekki lifa lengur en þetta nótt,
og böndin árs gömlu, sem tengdu
okkur saman, voru tveir, ólíkir
hlutir.
Ég var sannfærður um það, að
ef ég talaði ekkert um þetta,
mundi Leda halda áfram að elska
mig, sem hingað til og e. t. v. heit-
arj og ég þóttist líka viss um það,
aðj á morgun mundi hún losa sig
urjdan áhrifum Antonio, ef hún
vsjr þá ekki, nú þegar, búin að
því. En þessar hugsanir, sem ekki
megnuðu að hugga mig, þótt þær
ættu að gera það, hryggðu mig
jáfnvel enn meir. Þetta var enn
ein sönnun á hæfileikaleysi mínu,
veikleika mínum og vanmætti. í
mínum augum hlotnaðist mér
bæði skapandi list og konan mín
fyrir ást, góðvild og skynsamleg-
an velvilja, og ávextir þessarar
veitingar mundu aldrei verða ást
eða skáldskapur, heldur aðeins
framganga kúgaðs og sæmilegs
samsetningar, hálfvolg, siðprúð
hámingja. Ekki fyrir mig sann-
kallað snilldarverk, ekki fyrir
mig dansinn á þreskiloftinu. Eg
var, að fullu og öllu, ofurseldur
meðalmennskunni.
Á meðan hafði ég, hrakinn á-
íram af hörmum mínum, eins og
stþrkum stormi, gengið yfir garð-
inn, reikað inn í húsið, gengið
uþp stigana og sezt aftur við störf
mjn.
ÍÞarna sat ég með pennann í
héndi, með pappírsörk fyrir fram
an mig, en efst á hana hafði ég
skrifað: „Kæra Leda“. Þetta var
hin endanlega og algera kveðja
mín til konunnar minnar.
Svo veitti ég því athygli, að ég
var farinn að gráta, sárt og ekka-
þungt.
Ég veit ekkí, hve mikið ég grét.
Ég veit aðeins það, að ég bæði
grét og skrifaði samtfmis og einn
ig, að tárin féllu á stafina, jafn-
óðum og ég skrifaði þá, og eyddi
þeim. Ég vildi segja henni það,
að nú væri öllu okkar sambandi
lokið og mundi því sennilega
vera bezt að skilja fyrir fullt og
aílt, en er ég hugsaði og skrif-
aði um þetta atriði, kenndi ég ó-
bærilegs sársauka og varð þess
var, að hugur minn og líkami risu
sameinaðir í heild, öndverðir
gegn þessari ályktun minni og
töluðu máli sínu með óstöðvandi
táraflóði. j
Ég fann, að ég var hénni fast
bundinn og tengdur, að það skifti
mig heldur ekki neinu máli, þótt
hún hefði svikið mig og táldreg-
ið og, að það skifti heldur ekki
neinu máli, þó hún veitti framveg
is öðrum mönnum ást sína og
blíðu, en mér aðeins vingjarnlegt
viðmót.
i Ég reyndi að gera mér í hugar-
lund, hvernig lífið mundi verða J
án henhar og ég vissi, að eftir '
evo margra ára sjálfsmorðshug-
leiðingar, mundi ég án efa láta
verða af því í þetta skifti.
Engu að síður hélt ég áfram
að skrifa og gráta og loks lauk
ég við bréfið og skrifaði nafn við-
takanda utan á. En er ég ætlaði
að lesa það yfir, sá ég, að það
var allt atað og kámugt af tárun-
um og ég vissi, að aldrei mundi
ég hafa kjadk til að senda það.
Á þessari stundu sá ég glögg-
lega veikleika minnar eigin skap-
gerðar, skapgerðar sem aðallega
einkenndist af vanmætti, sjúk-
leika og eigingirni, og ég sam-
þykkti það, þegar í stað. Ég vissi,
að eftir þessa nótt, mundi ég
verða miklu siðprúðari maður og
hæverskari, og að, e. t. v. mundi
ég geta, ef ég kærði mig um,
kannske ekki algerlega breytt
mér, en að m. k. bætt mig, þar
sem ég hafði nú á þessari einu
nótt fengið að vita meira um sjálf
an mig, heldur en ég hafði fengið
að vita, öll mín liðnu æfiár. Þess-
ar hugsanir róuðu mig. Ég reis á
fætur, gekk inn í sVefnherbergið
mitt og þvoði hin rauðu og þrútnu
augu mín.
Því næst fór ég aftur inn í les-
stofuna og staðnæmdist úti við
gluggann, sem sneri að flötinni,
framan við húsið.
Ég stóð þarna, a. m. k. í tíu mín
útur, hugsaði ekki neitt og leyfði
þögn og rósemi næturinnar að róa
hugaræsing minn. Ég var ekkert
að hugsa um Ledu og varð því dá-
lítið hissa, er ég sá hana allt í
einu, birtast í einu horni hins
auða svæðis og hlaupa heim að
húsdyrunum. Hún hafði lyft upp
kjólpilsinu, til þess að eiga létt-
ara með að flýta sér, og er ég
virti hana fyrir mér, þar sem hún
hljóp eftir glampandi mölinni,
kom mér í hug, eitthvað, lítið,
villt dýr, tófa eða hreysiköttur,
sem þýtur laumulega til grenis
síns, eftir árásarferð til hænsna-
kofans.
Þessi tilfinning var svo sterk,
að mér fannst ég bókstaflega sjá
hana, breytta í dýr, og í stutta
stund átti ég, þrátt fyrir raunir
mínar, erfitt með að kæfa niðri
í mér hlátrinum.
Skyndilega leit hún upp, án
þess að hætta hlaupunum, og
horfði upp í gluggann, sem ég
stóð við. Augu hennar mættu mín
um, og mér fannst ég sjá í þeim
hugboð, eða grun um óskemmti-
legan viðburð, leiðinlegar viðræð
ur.
Svo laut hún höfðinu aftur,
nærri samstundis, og gekk inn í
húsið. j
Hægt gekk ég frá glugganum
og reikaði yfir að legubekknum,
þar sem ég fékk mér sæti, ein-
hvern veginn örmagna, bæði á
sálu minni og líkama, kvíðinn við
það, sem í vændum var.
Sextándi kafli.
Litlu síðar opnuðust dyrnar og
hún kom inn í stofuna. Ég þótt-
ist greina einhverjar varnarað-
gerðir í áleitnum hreyfingum
hennar og ég gat varla varizt
brosi, þótt skapið væri þungt.
Hún staðnæmdist frammi við
dyr og lét hendina hvíla á snerl-
inum:
„Hvað ertu að gera — ertu ekki
að vinna?“ spurði hún.
„Nei“, svataði ég, án þess að
líta upp.
„Ég fékk mér örstutta göngu
úti í garðinum, af því að ég gat
ómögulega sofnað“, sagði hún og
veitti mér þannig útskýringu,
sem ég hafði ekki beðið um, „en
hvað gengur eiginlega að þér?“
Meðan þessi orðaskifti okkar
fóru fram, hafði hún gengið inn
að skrifborðinu, en greinilegt var,
að hún þorði ekki að koma nær
mér. Hún stóð við borðið og virti
fyrir sér arkirnar, sem lágu þar
á víð og dreif.
Ég sagði með erfiðsmunum:
„í kvöld gerði ég uppgötvun —
úrskerandi og örlagaríka uppgötv
un, sem sennilega mun hafa mik-
il áhrif á allt mitt líf“.
Ég leit nú á hana. Hún stóð
enn hreyfingarlaus við skrifborð-
ið, starði á ritvélina, reiðileg á
svip og með harðlega og stirðn-
aða andlitsdrætti:
„Hvaða uppgötvun var það?“
spurði hún lágri röddu. '
PARAD'ISARGARÐURINN
20
Og í því kyssti hann tárið af auga hennar og varir hans
snertu varir hennar.
Þá dunaði skrugga svo dimmt og ógurlega, að slíkt hafði
aldrei heyrzt fyrr, og allt hrundi saman: paradísin sökk með
öllum sínum bfóma, hún sökk svo djúpt, svo djúpt. Kóngs-
sonurinn sá hana sökkva niður í svartnætti. Hún geislaði
langt í burtu, eins og dálítil skínandi stjarna. Helkuldi fór
um limi hans, — hann lét aftur augun og lá lengi sem dauður
væri.
Kalsarigning dundi niður í andlit hans, og nöpur vind-
gola næddi um höfuð hans. Þá rankaði hann við sér.
„Hvað hef ég gert?“ sagði hann og andvarpaði. „Ég hef
syndgað eins og-Adam. Já, syndgað, svo að paradís er sokkin
þarna niður.“
Og hann lauk upp augum sínum. Stjarnan þarna langt í
burtu, stjarnan, sem blikaði eins og paradísin horfna, —
það var morgunstjarnan á heimninum.
Hann reis upp og sá nú, að hann var í skóginum míkla
nálægt vindahellinum, og sat vindamóðirin hjá honum. Hún
var reiðileg og lyfti upp hendinni.
„Undir eins fyrsta kvöldið!“ sagði hún, „þetta grunaði
mig alténd, Já, ætti ég þig. drengur minn, þá skyldirðu fara
í pokann.“
„Já, í pokann skal hann fara,“ sagði Dauðinn. Það var
sterklegur maður, aldraður, með Ijá í hendi og stóra vængi
á öxlum.
„Hann skal lagður í líkkistu, en ekki núna.
■
I!
Skrifstofur okkur
verða lokaðar vegna sumarleyfa á tímabilinu
23. júlí til 15. ágúst.
SIGURÐUR HANNESSON & Co.
Grettisgötu 3 — Sími 3429
Lokað
vegna sumarleyfa til 8. ágúst. — VOLVO umboðið
verður þó opið þennan tíma.
Sveinn Björnsson & Ásgeirsson
Lokað
vegna sumarleyfa frá 18. júlí til 8. ágúst.
Opai h.S.
Sælgætisgerð
Lokað
vegna sumarleyfa frá 20. júlí til 2. ágúst.
Þ. Jónsson & Co.
LOK AÐ
til 6. ágúst vegna sumarleyfa.
Heildverzlun Hsgeirs Olafssonor
Vonarstræti 12
ÞAKPAPPI
PAPPASAUMUR
S A U M U R 1”—6”
Fyrirliggjandi.
Sighvatur Einarsson & Co.
Garðastræti 45 — Sími 2847
Vélsmiðjan Dynjandi
Skipholti 1 — Sími
Rennismíði
Vélsmíði
Plöfusmíði
Logsuða
Rafsuða
Gerum upp og smíðum
varahluti í
allskonar verksmiðjuvélar
Dieselvélar
Jarðyrkjuvélar
Önnumst uppsetningu og
viðgerðir á kælitækjum
Öll vinna framkvæmd með
fullkomnum vélum-----------