Morgunblaðið - 28.07.1955, Page 1
U. árgangnr
168. tbl. — Fimmtudagur 28. júlí 1955
PrentsmiSja Morgunblaðsins
Bulganin,
Krutschev
fara til
Englands
Síðan (e.t.v.) til USA
London og Washington
27. júlí:
ÐULGANIN forsætisráð- j
herra Rússa, og Kruts-
chev leiðtogi kommúnista- j
flokks Rússa koma í opin- ;
bera heimsókn til London
næsta vor. Sir Anthony Ed- j
en skýrði brezka þinginu frá
þessu í dag.
Tíðindum þessum hefir
verið fagnað jafnt í Eng-
landi, sem og í Frakklandi,
en þar hefir Faure forsætis-
ráðherra látið í veðri vaka
að rússnesku ráðherrarnir
kunni einnig að koma til
Parísar.
í Washington hefir Eisenhow-
er forseti verið spurður að því,
hvort rússnesku ráðherrarnir
ætli einnig að koma vestur um
haf. Forsetinn gaf í skyn að um
þenna möguleika hefði verið
rætt í Genf, en engar „formleg-
ar“ ákvarðanir teknar.
BETRA LOFTSLAG
Bæði Eisenhower forseti og
Eden forsætisráðherra viku að á-
hrifum Genfarfundarins í dag. —
Eden sagði í brezka þinginu að
loftslagið í heiminum væri betra
nú en áður. Hann kvað hafa á-
unnizt að stríðshættan væri nú
minni en áður. Helzta óleysta
vandamálið væri sameining
Þýzkalands.
Eisenhower sagði í Washington
að ekki væri hægt að tala um
upphaf nýrra tíma í Evrópu, en
hjtt væri hægt að segja að hafin
væri viðleitni í þessa átt.
Eisenhower benti á þá breyt-
ingu frá því sem áður var, að
ekki hefði heyrzt eitt einasta
eitrað svar eða illmælgi um ein-
staklinga eða þjóðir á heillar
viku fundi í Genf.
KÍNA
í ræðu sinni í brezka þing-
inu í dag, sagði Eden forsæt-
isráðherra, að stríðshættan
væri meiri í Asíu heldur en í
Evrópu.
Eisenhower forseti sagði í dag,
að rædd yrði á sendiherrafund-
inum í Genf í næstu viku, er þeir
koma þar saman sendiherra
Bandaríkjanna í Prag og sendi-
herra Kína-kommúnista í Bern,
mál er varða ameríska fanga í
Kína og kínverska borgara í
Bandaríkjunum.
Ekki er gert ráð fyrir að For-
mósu-málið verði rætt á þeim
fundi. En Eisenhower taidi ekki
óhugsandi að svo gæti farið að
Chou En Lai og John Foster
Dulles myndu hittast síðar til
þess að ræða önnur ágreinings-
mál Kínverja og Bandaríkja-
manna.
Aðalvandinn á slíkum viðræð-
um er afstaða Bandaríkjastjórn-
ar til Formósustjórnarinnar. —
Eisenhower sagði í dag, að Banda
ríkjamenn myndu ekki snið-
ganga skyldur sínar gagnvart For
mósustjórninni í viðræðunum í
Genf. '
KOTIO Á 58 MANNA FLUCVÉL
YFIR BÚLGARÍU
Sama vandamálið
— önnur orsök
STÓR forsíðufyrirsögn á danska blaðinu „Dagens Ny-
heder“, síðastliðinn sunnudag, er á þessa leið:
SÓLIN ORÐIN VERSTI ÓVINUR BÓNDANS
Regn innan viku ef bjarga á
uppskerunni.
Kornið þroskast of ört og gefur of Iítið
brauð.
Og í greininni er talað um að fólkið á steingötunum (það
sem ekki er í sumarleyfi) sendi til himins heita bæn um
þótt ekki væri nema eins dags dumbungsveður.
Sums staðar í Danmörku hefur sólin skinið látlaust í
heilan mánuð. „Við verðum að fá nokkra sólarlausa daga,“
segja danskir bændur, „þá verðum við ánægðir."
Adenauer
setur
skilyrði
BONN 27. júlí. — von Brentano,
utanríkisráðherra hjóðverja
sagði við blaðamenn í dag að
dr. Adenauer myndi ekki setja
nein fyrirfram skilyrði, ef hann
færi til Moskvu, en á svari sov-
étstjórnarinnar við síðustu orð-
sendingu Bonnstjórnarinnar ylti
það, hvort dr. Adenauer færi yf-
irleitt til Moskvu.
Sjálfur dvelur dr. Adenauer
enn í sumarleyfi í Sviss.
Von Brentano sagði að ef dr.
Adenauer færi til Moskvu, þá
myndi hann ræða við Sovétríkin
það mál, sem væri efst í huga
þeirra, þ.e. sameiningu Þýzka-
lands.
Ókyrrð í flokki dr.
Adenauers
Bonn, 27. júlí.
SAMNINGAR til undirbúnings
viðræðum dr. Adenauers við
fulltrúa Sovétríkjanna í Moskvu
í byrjun sept. n. k., standa þessar
vikurnar yfir milli von Malzens,
sendiherra Þjóðverja í París og
rússneska sendiherrans Sergei
A. Vinograðovs.
í sambandi við þessa samn-
inga er ástæða til þess að vekja
athygli á þrennu:
• Á meðan á Genfar-fundinum
stóð gaf blaðamannadeild kristi-
lega demókrataflokksins —
flokks dr. Adenauers — út yfir-
lýsingu, þar sem sagt var afdrátt-
arlaust að Vestur-Þjóðverjar
muni taka upp beina samninga
við Sovétríkin um sameiningu
Þýzkalands ef stórveldin afgreiði
ekki Þýzkalandsmálið á fundin-
um. Fulltrúi þýzku stjórnarinn-
ar mótmælti þegar í stað þessari
yfirlýsingu og sagði að dr. Aden-
auer myndi aldrei semja við
Rússa nema í samráði við Vest-
urveldin. En greinilegt er að
ókyrrð er í flokki dr. Adenauers.
• Krutschev, hinn rússneski,
notaði tækifærið á meðan hann
var staddur í Austur-Berlín eft-
ir Genfar-fundinn •— en þangað
fór hann til þess að ögra Vestur-
Þjóðverjum — til þess að segja
Framh. á bla. U
„Slílum þessari
samkundu..
Hvernig Austurríki
varð frjálst
VÍNARBORG, 27. júlí — „Ég
legg til að við leysum upp þessa
samkundu" — með þessum orð-
um lauk fulltrúi Frakka máli
sínu á fundi Eftirlitsnefndar
bandamanna í Vínarborg í dag.
Með þessum orðum lauk tíu ára
hernámi Austurríkis.
Fyrir utan höllina, þar sem
hernámsnefndin hefir haft að-
setur sitt drógu hermenn niður
fána hernámsveldanna fjögurra,
Bandaríkjamanna, Breta, Frakka
og Sovétríkjanna. Að hún var
dreginn rauð hvítur fáni Aust-
urríkismanna.
Julíus Raab hélt útvarpsræðu
og fagnaði frelsinu.
Síðustu erlendu hermennirnir
verða horfnir frá Austurríki inn-
an 90 daga
Fyrir austurríska þinginu ligg-
ur lagafrumvarp í tveim liðum,
þar sem 1) lýst er yfir ævarandi
hlutleysi Austurríkis og þeirri
ákvörðun austurrísku þjóðarinn-
ar að verja þetta hlutleysi með
öllum þeim tækjum, sem hún
hefir yfir að ráða og ennfremur
er því lýst yfir að þjóðin muni
upp frá þessu ekki taka þátt í
hernaðarbandalögum né leyfa
herstöðvar í landi sínu og 2)
ákveðið er að rikisstjórnin skuli
sjá um framkvæmd þessara
laga.
Austurríki fær fastan her, og
hefir verið ákveðið að þjálfun-
artími hans skuli vera níu
mánuðir.
Krulschey
GENF: — Nikolai A. Bulganin,
forsætisráðherra Sovétríkjanna,
gekk fyrstur út úr Þjóðabanda-
lagshöllinni og var fyrstur rúss-
nesku samninganefndarmann-
anna til þess að koma að bíl
þeirra, er þeir fóru frá Genf s.l.
laugardag.
Hann ætlaði að fara að stíga
inn i bílinn, en áttaði sig og vék
til hliðar. Fram hjá honum gekk
Krutschev og steig inn í bílinn.
Þrátt fyrir titil Bylganins er
almennt álitið að Krutschev sé
æðsti foringi Sovétríkjanna. —
1 (Skv, New York Times).
„Faftir" Sameinuðu
þjóðanna látinn
Flugvélin nauðlendir
— síðan þögn
Aþena 27. júlí.
STÓR Constellation flugvél frá ísrael, sem var á leiðinni
frá London til Tel Aviv með um 50 farþega og 7 manna
áhöfn — flugstjórinn er brezkur — varð að nauðlenda í
Búlgaríu skammt frá grísku landamærunum í morgun, eftir
að heyrzt hafði frá henni neyðarkall á þá leið, að skotið
væri á hana úr búlgörskum loftvarnabyssum.
Engin tilkynning hafði verið birt í Búlgaríu um þenna atburð,
síðast þegar fréttist í kvöld.
Sumar fregnir herma að grísk-
ir landamæraverðir hafi séð flug-
vélina hrapa í ljósum logum
skammt innan búlgörsku landa-
mæranna og að stundu síðar hafi
borið þarna að marga sjúkra-
vagna.
AÆTLUNARFLUGVEL
Flugvélin var á áætlunarflugi
og hafði komið við í Vínarborg.
Skömmu eftir að hún var farin
frá Vínarborg barst frá henni
neyðarkall (S.O.S.) og var hún
þá yfir landamærum Búlgaríu
og Grikklands. Flugvöllurinn í
Istanbul, en þar var næsti
áfangastaður flugvélarinnar, tel-
ur sig hafa heyrt flugstjórann
biðja um hjálp „þar eð skothríð
dyndi umhverfis vélina frá loft-
varnabyssum“. Kvaðst flugvélin
ætla að reýna að nauðlenda í
landamærabænum Utsirinavo.
í FALLHLÍF
Grískir hermenn, segjast hafa
séð brennandi flugvél hrapa inn-
an búlgörsku landamæranna kl.
rúmlega sjö í morgun, og telja
sig hafa séð tvo menn stökkva
úr vélinni með fallhlíf, en fall-
hlíf annars þeirra logaði.
Sendinefnd frá ísrael er lögð
af stað til Búlgaríu til þess að
rannsaka þetta mál.
Washington.
FYRRUM utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, Cordell Hull
andaðist í sjúkrahúsi flotans hér
á sunnudaginn, 83. ára að aldri.
Cordell Hull var utanríkisráð-
herra í stjórn Franklins D.
Roosevelts á árunum 1933—1944.
Enginn maður hafði fyrr verið
eins lengi utanríkisráðherra
Bandaríkjanna.
Cordell Hull var utanríkisráð-
herra Bandarikjanna er Japanar
réðust á Pearl Harbour og hafði
þá staðið í samningum við
japanska sendimenn í Washing-
ton um nokkurra vikna skeið.
Eftir að árásin var gerð las ráð-
herrann Japönunum pistilinn og
varð frægui fyrir.
Cordell Hull var einn af þeim
mönnum, sem mestan þátt áttu
í mótun Sameinuðu þjóðanna. En
er stofnskrá þeirra var sam-
þykkt í San Francisco árið 1945,
var Cordell Hull fyrir tæpu ári
búinn að biðjast lausnar frá
embætti, vegna heilsubrests.
í upphafi stofnfundar S. Þ.
sendu helztu menn fundarins —
Anthony Eden, V. M Molotoff og
Stettinius. (sem þá hafði skömmu
áður tekið við embætti utanríkis-
ráðherra í Bandaríkjunum) —
kveðjuskeyti til C. Húll, þar sem
segir m. a. Vér þurfum varla að
taka það fram að fjarvera þess
manns frá San Francisco, sem
farið er að líta á um allan heim,
sem föður Sameinuðu þjóðanna
er mjög tilfinnanleg og gætir
hennar stöðugt ekki aðeins meðal
vor heldur einnig meðal hinna
mörgu vina vorra frá öðrum
þjóðum, sem hér eiga fulltrúa.
Þýzkur her í lýð-
ræðislepm búningi
Bonn, 27. júlí.
IDAG, miðvikudag, kom saman
í Bonn 38 manna nefnd (þar
af 2 konur), sem á að úrskurða
um siðferðilega og pólitíska
hæfni liðsforingja í hinum nýja
þýzka her. Lögin um herinn,
sem skipaður verður sex þúsund
mönnum, voru endanlega sam-
þykkt í lok síðustu viku. Þessir
sex þúsund hermenn verða kjarn
inn í væntanlegum 500 þús.
manna her Vestur-Þjóðverja.
Einkennisbúningar hins nýja
hers verða mjög frábrugðnir bún
ingum gamla þýzka hersins —
verða miklu lýðræðislegri, eins
og sagt er. í stað hins stífa kraga,
kemur opið hálsmál, og í stað
hnéhárra stígvéla, skór á ame-
ríska hermannavísu. — Yfirleitt
þykja búningar mjög sniðnir eft-
ir búningum ameríska hersins. —
Búningurinn verður grár (var
áður grænleitur) nema búningur
sjóliða, hann verður áfram flota
blár.
Á tízkumáli heitir hinn nýi
búningur A-línan (Adenauer),
gamli búningurinn H-línan
(Hitler).