Morgunblaðið - 30.07.1955, Blaðsíða 11

Laugardagur 30. júlí 1955
MORGUNBLAÐIÐ
II
Eiríksjökull og mælingamennirnir tveir
Athugasemd við grein Ágúsls Bcðvarssonar
NYLEGA var ein af stórleturs-
fréttum dagblaðanna sú, að flug-
björgunarsveitin hefði verið
göbbuð fram að Kalmanstungu.
Þeir sem bendlaðir voru við
gabb þetta í fréttum dagblað-
anna, voru Danir tveir, unglings-
piltur og fullorðinn maður, sem
búsetu hafa haft á Eiríksjökli und
anfarnar vikur. Komu þeir frá
hinu gróðursæla og slétta landi
sínu, og féll það í þeirra skaut,
að mæla ískaldan Eiríksjökul. Á
hábungu jökulsins dvöldu þess-
ir óvönu jöklafarar viku eftir
viku, og gátu lítt unnið að mæl
ingum vegna sífelldrar ótíðar og
I þoku. Senditæki höfðu þeir með
ferðis. Eftir nokkra vikna dvöl
á jöklinum tilkynntu þeir gegn-
um senditækið, að annar mæl-
ingamannanna væri mikið veik-
' ur, og var þá flugbjörgunar-
, sveitin kvödd til hjálpar. Um
. hennar aðstoð bað Ágúst Böðv-
arsson, en hann var á ferðalagi
með yfirmanni dönsku land-
1 mælingamannanna, er skeytið
Prestshjónin að Hotsósi:
Sr. Pálmi Þóroddsson
og frú Anna Jónsdóttir
LAUGARDAGINN 9. þ. m. fór' stofustjóra. Ólst upp hjá Stefáni barst þeim í hendur um veikind-
fram jarðarför séra Pálma Jónssyni verzlunarstj. móður- in.
Þóroddssonar að Hofsósi á Höfða- j bróður sínum og konu hans. — Nú sé ég í Morgunblaðinu í
strönd, fyrrum prests í Hofs- og ] Sigrún gift Jóni Sigurðssyni al- ag birt er frásögn Ágústs,
' þingismanni og bónda á Reyni- þar sem hann ræðir um gabbið
stað. Hún ólst upp hjá Björgu sem flugbjörgunarsveitin varð
móðursystur sinni og manni fyrir. Segir hann, að ekki hafi
hennar, Sigurði Péturssyni, Hof- verig um neitt gabb að ræða.
stöðum. Ég leyfi mér að segja, ghiist manni að allur þessi mis-
að mikil eftirsjón var foreldrun- gkiiningur ?e um að kenna hreinu
um, sérstaklega móðurinni, að 0g hjáru skilningsleysi og van-
láta þessar dætur sínar frá sér í bunnáttu í danskri tungu hjá
fóstur til annarra, og færði uieð fálki þvj sem fengið var til þess
því meiri fórn en öðrum er ljost. ag flytja mælingamönnunum
En eðlilegt var það þó, þegar vjstir. Eftir greinargerð Ágústs
þess er gætt að þar átti hlut að ag <jæma, gæti maður dregið þá
máli ættfólk nákomið, sém í ollu á]yktur)j að fólk þetta bæri x
mátti treysta, og því mikið til- rauninni ábyrgð á þvi að menn-
finninga mál að hafna oskum ina kfil _ annan á hæl> en hinn
þess að fá þessar frænkur sinar , t-m Qrðrétt gegir Agúst;
til sín. Lika áttu bæði moð
Fells-prestakalli.
Mér yfirsást dánartilkynning
þessi, og setti því hljóða, þegar
ég athugaði að sá tími var hjá
liðinn sem ég gat á sómasamleg-
an hátt í tíma, sent samúðar-
kveðjur.
Að verðugu hefir margt virðu-
legt verið skrifað um séra Pálma
og heimili hans, við ýms tæki-
færi. Má því segja að það sé að
bera í bakka fullan lækinn að
ég bæti við það. En ég get ekki
orða bundizt nú. Því fremur
sem ég hef oft hugsað mér að
setja niður nokkur minningarorð
um mína kæru vinkonu frú Önnu
Jónsdóttur, konu séra Pálma. —
Þau hafði ég meint að kæmi í
tímariti kvenna, en það hefir
dregist allt of lengi. Þó töluðum
við um það, ef ég lifði hana,
mundi ég skrifa eitthvað um
samleið okkar. Hún tók það fram.
Það bið ég þig um að setja ekk-
ert oflof um mig. En hvað börn
mín og tengdabörn áhrærir verð-
ur aldrei ofsagt allt göfugt og
gott frá þeim við okkur foreldr
, „Við höfðum um morguninn
ursystkinin aðeins eitt barn, og ' gent fólk með vistir upp á jökul.
sera Jon og kona hans hofðu Þetta fólk kom að Kalmans-
ekkert smabarn, en attu heiina tungu um sama Jeyti og b]örg.
n 01 nar , .æ!lr'], unarsveitin og hafði þær frétt-
bornin o ust, upp hja foreWrum ag færa a| ekkert amaði að
smum. Jon bondi og bufræðmg- ______________j____________________
ur á Þingeyrum, giftur Huldu ]
Árdísi Stefánsdóttur skólastj. ]
Blönduósi. Hallfríður, gift Vil- j
helm Erlingssyni símstjóra,'
Blönduósi. Bryndís, gift Stein- j
dóri lögfræðingi Gunnlaugssyni
frá Kiðabergi. Þóranna, gift Pétri
mönnunurr. á jöklinum sem þó
var misskilningur og mun hafa
stafað af erfiðleikum þess við að
skilja hið danska mál, e. t. v.
samfara unggæðingshætti". Var
björgunarsveitinni þá snúið við.
Einnig má lesa þessa klausu í
greininni: „Danirnir voru veikir,
en fólk sem flutti skilaboð frá
þeim til byggða, mun ekki hafa
skilið þá til hlítar“.
Ég dvaldi á Húsafelli nokkra
daga í þessum mánuði. Ég var
þar nótt þá er flugbjörgunar-
sveitin barði að dyrum á Húsa-
felli. Mér er persónulega kunn-
ugt um ýmislegt í sambandi við
ferðir fólksins, sem flntti vist-
irnar upp á Eiríksjökul. Farar-
stjórinn í þeim leiðangri var
Kristleifur sonur Þorsteins bónda
á Húsafel'i, traustur maður,
glöggur og grandvar, sem er þaul
vanur erfiðum ferðalögum upp
um fjöll, jökla og heiðarlönd. Er
ómaklegt af Ágústi Böðvarssyni
að bendla Kristleif við unggæð-
ingshátt í starfi því sem honum
og félögum hans var falið, en
þeir voru Kalman, sonur þeirra
Stefáns bónda og Valgerðar í
Kalmanstungu og Ólöf, dóttir
Kristófers bónda og Lísbetar
Zimsen í Kalmanstungu. Þetta er
ungt kjarnafólk, sem veigraði sér
ekki við að leggja á Eiríksjökul
í illviðri með þunga bagga á
baki. Ég býst við, að fáar ungar
stúlkur leiki slíkt eftir Ólöfu.
Ég vil ekki að þessir vinir mín-
ir liggi undir ámæli og á þá bor-
in sök, sem aðrir reyna að koma
af sér. Það sanna á að koma í
ljós.
Sú endurtekna ásökun að unga
fólkið hafi ekki skilið hið danska
mál, hefir ekki við rök að styðj-
ast. Þau þrjú, sem hér um ræðir,
eru öll skólagengin. Ég veit ekki
til þess, að þau hafi þreytt próf
hjá Ágústi í dönsku máli, svo aS
hann getur lítið dæmt um kunn-
áttu þeirra.
Sannleikurinn í málinu er
þessi: Er Kristleifur og félagar
hans komu á jökulinn og hittu
fyrir Danina tvo, virtust þeir
heilir heilsu. Þeir töluðu fátt, og
buðu þremenningunum hvorki
vott né búrrt, nema nokkrar
rúsínur í lófann. Danirrir minnt-
ust ekki á veikindi, og ekki báðu
þeir þremenningana fyrir skila-
boð. Ágúst Böðvarsson hallar þvl
í meira lagi réttu máli.
Er Kristleifur og félagar hana
mættu Ágústi og flugbjörgunar-
sveitinni í Kalmanstungu, sögðu
þau frá, hvað fyrir eyru þeirra
og augu bar hjá Dönunum á
jöklinum. Ákvað þá Ágúst að láta
flugbjörgunarsveitina snúa við.
En Kristleifur sagði, að vissara
væri að senda menn á jökulinn
og athuga nánar líðan Dananna.
En daufheyrst var við þeim ráð-
leggingum. Og síðan ekki sög-
una meir Svo byrjuðu skrifin
um gabbið, og nú í dag um ekki-
gabbið. Þessar missagnir Ágústs
og fullyrðingar hans um ung-
gæðingshátt Húsfellingsins og
frændsystkinanna í Kalmans-
tungu, hafa ekki við nein rök að
styðjast, og eru í meira lagf
ómakleg. Á þessum tveim bæj-
um býr dugmikið kjarnafólk, sem
er ætíð tilbúið að leggja lið þeim,
sem leitar aðstoðar þess, — jafn-
vel á aðal bjargræðistíma ársins.
Drengilegra hefði verið fyrir
Ágúst, að sýna þessu trausta unga
fólki einhvern þakklætisvott
fyrir að klífa Eiríksjökul í illsku
veðri með þungar eldiviðar- og
matvælabyrðar á bakinu.
Rvík, 28. júlí 1955. |
Bjarnveig Bjarnadóttir.
ana, og virtist mér það vera það péturssyni fyrrv. verzlunarstjóra.
eina, sem hún óskaði að minnzt j Jóhanna, gift Jóni ísleifssyni,,
væri á í þessu tilliti. i verkfræðingi. Þórður kaupfél.stj.:
Hún var trúkona í þess orðs ] Stefán bústjóri Korpúlfsstöðum.
fyllstu merkingu, og hugsaði Jóhann bókhaldari
mikið um eilífðarmálin og tak-
mörk lífs og dauða. Sagði oft síð-
ustu árin: Mér er ekkert að van-
búnaði. Skil við þetta líf af
hjarta þakklát við allt og alla.
Treysti almættinu. Bið af heilum
Hvamms
tanga.
Aðdáanlega glæsilegur var
þessi barnahópur eins og foreldr-
ar þeirra, sem voru rómuð
fyrir fegurð og fagra framkomu.
Öll börn prestshjónanna sýndu
hug í bænum mínum fyrir börn- j þeim í einu og öllu virðingu og
um mínum og öðrum ástvinum. elsku. Heimsóttu þau öll í hop
Skapgerð þessarar merku konu j ýmis hátíðleg tækifæri, sem
var skörp og ákveðin. Hún sagði
meiningu sína hreint út, þar var
ekki fals að finna. Hún var blíð
og ástúðleg og gott að njóta vin-
áttu hennar.
Séra Pálmi var 49 ár þjónandi
prestur og sótti aldrei um önnur
brauð. Talar það sínu máli um
samvinnu prests og sóknarbarna
hans. Hlýja og mannelska þess-
ara prestshjóna verður ógleym-
anleg. Þar var öllum hjálpað,
sem bágt áttu, eftir beztu getu.
Öllum æðri sem lægri jafn vel
tekið. Gestrisni og rausn var
þeim í blóð borin.
Lengst af embættistíð séra
Pálma voru tekjur presta sorg-
lega rýrar og' því lítt skiljanlegt
hvernig þetta margmenna barna-
heimili svo sómasamlega komst
af. Ráðdeild og nægjusemi ásamt
ástríki hjónabandssambúð hefur
óefað átt sinn þátt í því.
Börn séra Pálma og konu hans
voru 11, sem náðu fullorðins
aldri og eru öll þjóðkunn orðin.
Þorbjörg élzta barnið var gift
Jóhanni Múller verzlunasstjóra.
Hún var tekin til fósturs af afa
sínum séra Jóni Hallssyni og
konu hans. Lovísa var gift Guð-
mundi Sveinbjörnssyni skrif-
urðu þeim ógleymanlegar anægju
stundir. I
Eftir að séra Pálmi sagði af
sér prestsþjónustu fóru þau hjón-
in alfarin til Hallfríðar dóttur
sinnar og manns hennar, sem þá
var verzlunarstjóri á Hofsósi, og
nutu hjá þeim þeirrar umönnun-
ar, sem bezt verður á kosið. Séra
Pálmi fluttist svo með þeim til
Blönduóss eftir fráfall konu
sinnar og var þar til dauðadags,
umvafinn ástúð og kærleika í
hrumleika ellinnar.
Mín innilegasta samúðarkveðja
til barna og annarra ástvina þess-
ara elskuverðu hjóna, séra Pálma
og konu hans. Hið bezta sem ég
get óskað þeim, er að foreldranna
miklu mannkostir megi þroskast
með afkomendum þeirra um alla
framtíð.
Margrét Símonardóttir
frá Briihnesi.
(Þess skal getið, að nokkuð er
liðið síðan grein uð). þessi var rit-

1 S i M 1 !3«4 \
“ 1 i JON BJAR rr J i NASON < 1 JD 1
^Málflutnir. gsstofa^ Löskiargötu 2 J
OSKASKYRTAN YÐAR
GLÆSILEG
VÖNDUÐ
ÞÆGILEG
Hinar tékknesku ERCO og JOSS
skyrtur eru heimsfrægar.
Fluttar út af
CENTROTEX
PRAG 7, P O. B. 7970
TÉKKÓSLÓVAKÍA